Άρθρο της Σύνταξης από το νέο τεύχος του «Ξ», 507, που κυκλοφορεί
«Επιζήμια για την οικονομία» είναι σύμφωνα με τον υπουργό ανάπτυξης Άδωνι Γεωργιάδη η προστασία της πρώτης κατοικίας. Παρουσιάζοντας τα μέτρα που διευκολύνουν τις κατασχέσεις των περιουσιακών στοιχείων αυτών που αδυνατούν να αποπληρώσουν τις δόσεις των δανείων τους, είπε ανάμεσα σε άλλα ότι οι πλειστηριασμοί είναι απαραίτητοι, καθώς διαφορετικά δε νοείται στεγαστικό δάνειο. Κοινώς, πρώτο μέλημα της κυβέρνησης, αντί να είναι η προστασία του δικαιώματος στη στέγη, είναι να προστατέψει τις τράπεζες από τους δανειολήπτες που δεν είναι σε θέση να συνεχίσουν να πληρώνουν! Πρόσθεσε επίσης, πως όσο βγαίνουμε από την κρίση, πρέπει να επιστρέφουμε σταδιακά στην «κανονικότητα της καπιταλιστικής οικονομίας», που σημαίνει «ισχυρές τράπεζες».
Ο Γεωργιάδης «εξηγεί» ότι πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχει προστασία της πρώτης κατοικίας με τη μορφή που υπάρχει στην Ελλάδα. Μόνο που ταυτόχρονα, σχεδόν σε όλη την Ευρώπη υπάρχουν προγράμματα κοινωνικής κατοικίας, αλλού περισσότερο και αλλού λιγότερο εκτεταμένα. Μόνο στις ελληνικές πόλεις όμως η κοινωνική στέγαση βρίσκεται στο 0%. Είναι χαρακτηριστικό ότι το σχετικό ποσοστό στο Λονδίνο είναι 21%, στο Άμστερνταμ 42%, στη Βιέννη 43% κλπ. («Member States’ Of The Housing Sector»)
Οι προκλητικές αυτές δηλώσεις απέναντι σε μια κοινωνία που για πάνω από δέκα χρόνια έχει υποστεί τη βία των μνημονίων και της λιτότητας, και μάλιστα για να «σωθούν» οι τράπεζες, έρχονται να συμπληρώσουν την ουσία των μέτρων που παίρνει η κυβέρνηση εναντίον της: με βάση τη νέα ρύθμιση, το υπουργείο καλεί όλους όσους φοβούνται ότι κινδυνεύει το σπίτι τους να ενταχθούν σε μια πλατφόρμα «ρύθμισης» των χρεών τους. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια διαδικασία κατάσχεσης της περιουσίας των δανειοληπτών, ανάμεσα στην οποία και της πρώτης κατοικίας, προκειμένου να διαγραφούν τα χρέη τους προς τις τράπεζες, την εφορία, κλπ.
Όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που οι τιμές των ενοικίων έχουν εκτοξευτεί, κυρίως στις μεγάλες πόλεις και τις τουριστικές περιοχές της χώρας. Έρευνα της Eurostat το περασμένο φθινόπωρο κατατάσσει την Ελλάδα στην τρίτη θέση ως προς το κόστος στέγασης για τους ενοικιαστές, μετά το Λουξεμβούργο και την Ελβετία. Πιο συγκεκριμένα, το σύνολο του ελληνικού πληθυσμού καλείται να πληρώσει κατά μ.ο. το 39,6% του εισοδήματός του για τη στέγαση, ενώ το ποσοστό αυτό για τα χαμηλότερα εισοδήματα φτάνει στο 89,7%! Είναι καθαρό ότι σε αυτές τις συνθήκες, ένας άνθρωπος ο οποίος δεν είναι σε θέση να πληρώνει τακτικά τις δόσεις ενός στεγαστικού δανείου, κατά πάσα πιθανότητα δε θα μπορεί να πληρώσει ούτε το ενοίκιο. Θα βρεθεί στο δρόμο, ή στην καλύτερη περίπτωση θα αναζητήσει φιλοξενία σε φιλικά ή συγγενικά σπίτια.
Στα πλαίσια της «τουριστικής ανάπτυξης», η επέλαση των εταιρειών βραχυχρόνιας μίσθωσης τύπου AirBnB έχουν μετατρέψει μια σειρά περιοχές σε «άβατο» για τους απλούς εργαζόμενους, τους φοιτητές, τα πιο φτωχά στρώματα της κοινωνίας. Στην Αθήνα, με εξαίρεση τις δυτικές συνοικίες, μια αξιοπρεπής κατοικία για μια τριμελή – τετραμελή οικογένεια (γύρω στα 100 τ.μ.) βρίσκεται περίπου στο ύψος ενός μηνιάτικου μισθού (650 – 850 ευρώ). Σε περιοχές όπως το Κουκάκι, τα Πετράλωνα και το κέντρο της Αθήνας, το κέντρο της Θεσσαλονίκης, νησιά όπως η Κρήτη, η Ρόδος, οι Κυκλάδες, είναι πρακτικά αδύνατο να βρει κανείς σπίτι αν ζει αποκλειστικά και μόνο από το μισθό του.
Το δεύτερο μισό του 2019, οι τιμές των ενοικίων στην Αθήνα αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 30% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης χρονιάς. Αυτή είναι η όψη της «τουριστικής ανάπτυξης» από τη μια μεριά και της «ανάπτυξης της καπιταλιστικής οικονομίας» που οραματίζεται ο Άδωνις από την άλλη. Η κατάργηση της προστασίας της πρώτης κατοικίας θα χαρίσει αμέτρητα νέα ακίνητα στις τράπεζες και θα οδηγήσει κι άλλο φτωχό κόσμο στο δρόμο.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Πανευρωπαϊκού Δικτύου για την Καταπολέμηση της Φτώχειας, στην Ελλάδα σήμερα, περίπου το 40% των νοικοκυριών δε μπορεί να ανταποκριθεί στις δαπάνες συντήρησης του σπιτιού τους, ενώ περίπου το 44% του εισοδήματός τους δαπανάται σε λογαριασμούς και φόρους. Πάνω από 80.000 άνθρωποι έχει χρειαστεί να καταφύγουν σε κοινωνικά παντοπωλεία, πάνω από 800.000 δηλώνουν μηδενικά εισοδήματα και πάνω από 750.000 παίρνουν μισθό μικρότερο από 500 ευρώ το μήνα.
Η στεγαστική κρίση δεν είναι μια ελληνική πρωτοτυπία. Από το Σιάτλ, όπου η παρουσία μεγάλων εταιρειών όπως η Amazon εκτοξεύει τις τιμές των ακινήτων, μέχρι το Βερολίνο, όπου κατασκευαστικοί κολοσσοί ελέγχουν την πλειοψηφία των σπιτιών της πόλης, αναπτύσσονται κινήματα που απαιτούν την προστασία της στέγης, τον έλεγχο στις τιμές των ενοικίων και τη δημιουργία φτηνών, ποιοτικών δημόσιων κατοικιών για τις ανάγκες της κοινωνίας. Αντίστοιχες προσπάθειες γίνονται και στην Ελλάδα, οι οποίες πρέπει να ενταθούν και να μαζικοποιηθούν.
Την ίδια ώρα, ο Άδωνις και οι τραπεζίτες φίλοι του που ζουν στη χλιδή, θέλουν ακόμη περισσότερα. Δε θα διστάσουν να δημιουργήσουν ακόμη περισσότερους άστεγους και εξαθλιωμένους, προκειμένου να αποκομίσουν τα μεγαλύτερα δυνατά κέρδη. Αυτό είναι το μοντέλο λειτουργίας του συστήματος, αυτή είναι η «κανονικότητα» του καπιταλισμού. Απέναντι σε αυτό το ζοφερό μέλλον, η αντίσταση των ενοικιαστών, των εργαζόμενων, των ανέργων και των φτωχών είναι μονόδρομος.
