Του Γιάννη Πιστιόλη
Την Τρίτη 12/1 η El Dorado Gold, δια στόματος του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της, Paul Wright (Πολ Ράιτ) ανακοίνωσε την «αναστολή» των εργασιών της στις Σκουριές[1]. Την ίδια ημέρα η εταιρεία Ελληνικός Χρυσός ανακοίνωσε «αλλαγές στα επενδυτικά της σχέδια στη Ελλάδα»[2]. Από εκείνη τη στιγμή έχει ξεσπάσει ένας εκατέρωθεν πόλεμος ανακοινώσεων μεταξύ της εταιρείας και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Σχεδόν αμέσως όλα τα κόμματα του κατεστημένου και τα ΜΜΕ ξεκίνησαν μια εκστρατεία για τη δημιουργία ενός κλίματος τρομοκρατίας και εντυπώσεων για τις επιπτώσεις που θα έχει η αναστολή εργασιών που ανακοίνωσε η εταιρεία.
Ένα παραμύθι με πολλούς δράκους…
Κατ’ αρχήν, και επειδή πολλά έχουν γραφτεί, να πούμε ότι ποτέ δεν ανακοινώθηκε η αποχώρηση της Eldorado Gold. Ανακοινώθηκε μόνο το πάγωμα κάποιων εργασιών, με πρόδηλο στόχο να ασκηθούν πιέσεις και να παρθούν τέτοιες αποφάσεις ώστε να προχωρήσει το έργο αποφασιστικά.
Αυτό που δεν μας είπε ο Wright είναι γιατί η εταιρεία προχωρά τώρα σε αυτή την ενέργεια. Είναι αρκετά καθαρό πως η πτώση της τιμής του χρυσού στις διεθνείς αγορές, που έχει φτάσει σε ιστορικά χαμηλό[3] καθώς και η πτώση της τιμής της μετοχής της El Dorado Gold κατά 40% μέσα στο 2015[4] είναι σημαντικοί παράγοντες γι’ αυτή την απόφαση.
Αυτό πιθανώς να σχετίζεται και με τα οικονομικά ζόρια της εταιρείας στην Ελλάδα, μια και η «επένδυση» χαρακτηρίζεται ως δαπανηρή. Και είναι δαπανηρή όχι γιατί το «ελληνικό δημόσιο» δεν ευνοεί την «επιχειρηματικότητα», αλλά γιατί είναι τόσες οι αντιδράσεις για την καταστροφική αυτή επένδυση που η εταιρεία αναγκάζεται να μπουκώνει με χρηματοδοτήσεις «ό,τι κινείται» και να «προσλαμβάνει» εργαζόμενους μόνο και μόνο για να αυξήσει την «αποδοχή» του έργου.
Εάν διαβάσει κάποιος ψύχραιμα και δει τα «ψιλά γράμματα» της συνέντευξης Τύπου του Wright αλλά και της ανακοίνωσης της εταιρείας, θα δει ότι η εταιρεία όχι μόνο δεν προτίθεται να φύγει από τη Χαλκιδική, αλλά αποκλείει κάθε τέτοιο ενδεχόμενο, για την ώρα. Συγκεκριμένα με βάση το ρεπορτάζ του in.gr στη συνέντευξη τύπου δήλωσε πως:
τα μεταλλεία θα λειτουργήσουν «…το θέμα είναι πότε. Πότε θα ευθυγραμμιστεί η κυβέρνηση με την επιθυμία της τοπικής κοινωνίας».
Μέσα από μια σειρά ψέματα και ανακρίβειες ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας προσπάθησε να «πετάξει το μπαλάκι» στην κυβέρνηση.
«Οι κίνδυνοι που δημιουργεί το υπουργείο», δήλωσε, «δεν μας αφήνουν άλλη επιλογή από το να αναστείλουμε κάθε περαιτέρω επένδυση στο έργο των Σκουριών με αποτέλεσμα να απολυθούν 600 εργαζόμενοι. Θα είμαστε υπομονετικοί και θα περιμένουμε μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2016 την άδεια εγκατάστασης στην Ολυμπιάδα. Αν δεν εκδοθεί θα ανασταλεί και αυτό το έργο. Με αποτέλεσμα επιπλέον 500 απολύσεις».
Διαβάζουμε στη ανακοίνωση της εταιρείας:
«Η κατασκευή και οι εργασίες ανάπτυξης στο έργο των Σκουριών θα ανασταλούν. Εργασίες προστασίας του περιβάλλοντος και συντήρησης θα εξακολουθήσουν να πραγματοποιούνται με σκοπό τη διασφάλιση του περιβάλλοντος και των περιουσιακών στοιχείων της Εταιρείας στο εργοτάξιο…».
Δηλαδή η εταιρεία απλά θα σταματήσει την περαιτέρω ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της (που έτσι και αλλιώς δεν μπορεί να κάνει γιατί δεν έχει τις αντίστοιχες άδειες) αλλά θα συνεχίσει να κάνει την καταστροφική δουλειά «προετοιμασίας», όπως την έκανε σήμερα!
Αυτό ακριβώς είχε κάνει και μετά την προηγούμενη «αναστολή» τον Φλεβάρη του ’15. Οι εργαζόμενοι τέθηκαν σε διαθεσιμότητα αλλά τα έργα προχωρούσαν κανονικά!
Σε παλαιότερα άρθρα μας έχουμε αναφερθεί στην καταστροφή που έχει προκαλέσει η εταιρία μέχρι σήμερα, αλλά και στις παρανομίες που έχουν γίνει από την πλευρά της.[5].
Για ακόμα μια φορά: Ποιος φοβάται την El Dorado Gold;
Φαίνεται ξεκάθαρα πως αυτό που προσπαθεί να κάνει η εταιρεία είναι να «βγάλει στη σέντρα» τους εργαζομένους, προσπαθώντας να εκβιάσει την κυβέρνηση για να κάνει πίσω ακόμα μια φορά στις αιτιάσεις της. Δεν είναι η πρώτη φορά που η εταιρεία προχωρά σε αυτή την κίνηση, μιας και πέρυσι τον Απρίλη είχε προχωρήσει σε μια παρόμοια ενέργεια. Με αυτό τον τρόπο χρησιμοποιεί τους εργαζομένους σαν ιδιωτικό στρατό της, στη λογική «αν θέλεις τη δουλειά σου πίεσε για να προχωρήσει το έργο».
Τι κάνει όμως το Υπουργείο; Για ακόμα μια φορά, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα και διστάζει να πράξει το αυτονόητο, δηλαδή την άμεση ακύρωση της σύμβασης με την εταιρία και το σταμάτημα της καταστροφής. Αντ’ αυτού δήλωσε πως
«για να ξεκινήσει ο διάλογος πρέπει η Eldorado Gold να πάρει πίσω την απόφαση της για αναστολή του επενδυτικού της πλάνου»![6]
Δηλαδή ζητάει από την εταιρεία να συνεχίσει την καταστροφή της περιοχής, με στόχο το ξεκίνημα του διαλόγου! Μια εταιρεία που ο ίδιος ο Υπουργός κατηγορεί ότι έχει πληρώσει μηδενικούς φόρους από το 2007[7]! Μια εταιρεία που έχει σκανδαλωδώς (με απόφαση της Κομισιόν η αγοραπωλησία έχει χαρακτηριστεί «παράνομη κρατική ενίσχυση»!) [8] αγοράσει την περιοχή, που έχει παραβεί ακόμα και αυτή τη φτωχή περιβαλλοντική νομοθεσία άπειρες φορές, που όπως έλεγε ο ΣΥΡΙΖΑ πριν πάρει την εξουσία θέλει να καταστρέψει την περιοχή!
Για ακόμα μια φορά βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ καλούν την εταιρεία να αποδεχτεί τη νομιμότητα. Μια νομιμότητα κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του κεφαλαίου, που βασίζεται σε νόμους ψηφισμένους από κυβερνήσεις υποταγμένες στο κεφάλαιο. Μια νομιμότητα που η ίδια η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Χαλκιδικής Κ. Ιγγλέζη αναγνωρίζει ως έωλη![9]
Και αυτή η αποδοχή της νομιμότητας οδηγεί τον Σκουρλέτη να δηλώσει ότι δεν αποκλείει μια «συνολική αναδιαπραγμάτευση»[10] με την εταιρεία… Αν κρίνουμε από τη μεγάλη επιτυχία της διαπραγματευτικής τακτικής της κυβέρνησης όσον αφορά τα Μνημόνια, τίποτα καλό δεν μπορεί να βγει από αυτό.
Πέρα από τους εκβιασμούς
Το επόμενο διάστημα είναι κρίσιμο όσον αφορά τη συνέχεια ή το σταμάτημα της καταστροφής στην περιοχή της Χαλκιδικής. Αυτή τη στιγμή και με αυτά τα δεδομένα δεν θα πρέπει να υπάρχει η παραμικρή εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση για την διαχείριση του συγκεκριμένου ζητήματος.
Δεν μπορούμε βέβαια να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο η εταιρεία να αποφασίσει την ανάκληση της επένδυσης στη Χαλκιδική, για λόγους που σχετίζονται με τη διεθνή συγκυρία (τιμή χρυσού κ.α.) και την οικονομική κρίση. Αλλά αυτό δεν θα είναι αποτέλεσμα της πολιτικής της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Η κυβέρνηση στην καλύτερη περίπτωση «ποντάρει» μόνο σε μια «τυχαία» αποχώρηση της εταιρείας, στην χειρότερη έχει αποδεχτεί την «επένδυση» και θέλει απλά να δείξει ότι είναι «διαφορετική» επιβάλλοντας κάποια μικρά πρόστιμα. Η αλήθεια είναι ότι έχει υποταχτεί πλήρως στο κεφάλαιο – και κάποιοι λεονταρισμοί που κατά καιρούς βλέπουμε δεν αλλάζουν την ουσία. Σε μια σειρά από περιπτώσεις η κυβέρνηση έδειξε να είναι αμετανόητα υποχωρητική και απαθής απέναντι στην εταιρεία και δεν έχουμε κανένα λόγο να πιστέψουμε πως αυτή τη φορά θα πράξει κάτι αντίθετο.
Το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού πρέπει στο άμεσο μέλλον να δώσει απάντηση στους εκβιασμούς της εταιρείας και να προχωρήσει αποφασιστικά στην ανασυγκρότηση του. Πρέπει να καταστεί σαφές ότι η εμμονή στην περιβόητη «νομιμότητα» έχει μόνο καταστρεπτικές συνέπειες για την πορεία του κινήματος. Πρέπει άμεσα να γίνει μια πλατιά και δημοκρατική συζήτηση στα πλαίσια του κινήματος ώστε να οργανωθούν τα επόμενα βήματα και κινητοποιήσεις. Επίσης χρειάζεται το κίνημα να προχωρήσει στην δημιουργία ενός συγκεκριμένου σχεδίου και εναλλακτικής πρότασης ενάντια στην καταστροφή, το οποίο θα καταθέσει προς την κοινωνία.
