Την Τετάρτη 3 Αυγούστου διοργανώθηκε στο κάμπινγκ του Antinazi Ζone, συζήτηση με θέμα «Σκουριές, νερό και φυσικοί πόροι: τα κινήματα για το περιβάλλον και τη ζωή ενάντια σε πολυεθνικές καταστροφικές μηχανές».
Τη συζήτηση άνοιξαν η Μαρία Καδόγλου, από το «Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων», ο Γιώργος Θεοδωρίδης από τους «Water Wariors» και ο Νίκος Αναστασιάδης, από την «Επιτροπή αγώνα Θεσσαλονίκης ενάντια στην εξόρυξη χρυσού».
Ανυπολόγιστη καταστροφή
Η Μαρία Καδόγλου αναφέρθηκε κυρίως στις περιβαλλοντικές συνέπειες της «επένδυσης» στις Σκουριές.
Μέχρι στιγμής, πάνω από 2.000 στρέμματα αρχέγονου δάσους έχουν αποψιλωθεί. Επιπλέον, ο αέρας και το νερό της περιοχής κινδυνεύουν από την τεράστια ρύπανση που θα φέρει το έργο, αφού σύμφωνα με την ίδια την εταιρεία, θα παράγονται 2.100 τόνοι τοξικής σκόνης την ώρα, με μεγάλη περιεκτικότητα σε βαρέα μέταλλα και αμίαντο. Η εξόρυξη θα παραγάγει 150 εκατομμύρια τόνους μεταλλευμάτων από τα οποία μόλις το 0,5% θα αξιοποιείται.
Kυάνιο ή «flash melting» – ψέματα βρωμιά κι απάτες
Ως προς τη μέθοδο εξόρυξης και μεταλλουργίας, η εταιρεία ισχυρίζεται ότι δε θα χρησιμοποιήσει κυάνιο, αλλά θα επεξεργαστεί τα μεταλλεύματα με την πυρομεταλλουργική μέθοδο«flash smelting». Η μέθοδος «flash smelting», αν εφαρμοζόταν θα σήμαινε την απελευθέρωση στην ατμόσφαιρα 20.000 τόνων αρσενικού το χρόνο, με βάση την περιεκτικότητα των μεταλλευμάτων της περιοχής σε αρσενικό. Από την άλλη όμως αν η εταιρεία έλεγε πως θα χρησιμοποιήσει κυάνιο για την εξόρυξη του χρυσού δεν θα μπορούσε να πάρει την άδεια εξόρυξης γιατί, με βάση προηγούμενη απόφασή του, το Συμβούλιο της Επικρατείας θα απέρριπτε το αίτημα λόγω των τεράστιων κινδύνων για τη δημόσια υγεία.
Έτσι η εταιρεία πρότεινε μια εν γνώσει της ανεφάρμοστη μέθοδο («flash smelting») απλά και μόνο για να πάρει την άδεια. Το τι ακριβώς κρύβεται πίσω από αυτή την απάτη δεν είναι σίγουρο. Το σίγουρο είναι πως η εταιρεία δεν έχει ποτέ απαντήσει στα ερωτήματα αυτά, πράγμα που δείχνει πως υπάρχει κάτι εξαιρετικά σάπιο στο «βασίλειο της Δανιμαρκίας».
Διώξεις
Η Μαρία Καδόγλου αναφέρθηκε επίσης στις διώξεις με τις οποίες βρίσκονται αντιμέτωποι οι αγωνιστές των Σκουριών. 450 περίπου κάτοικοι της περιοχής διώκονται, με μια σειρά κατηγοριών που κυμαίνονται από πλημμελήματα μέχρι βαριά κακουργήματα, ανάμεσα στα οποία και η σύσταση εγκληματικής οργάνωσης με σκοπό το σταμάτημα της καταστροφής!
Ανάπτυξη VS απο-ανάπτυξη: ένα λάθος δίλημμα
Ο Νίκος Αναστασιάδης θύμισε ότι στις αρχές της κρίσης, τμήματα του περιβαλλοντικού κινήματος εκτιμούσαν ότι μέσα σε όλα τα αρνητικά αποτελέσματά της, μπορεί να προκύψει και κάτι καλό: ότι η κρίση θα μειώσει τις καταστροφικές για το περιβάλλον «επενδύσεις», σώζοντας τμήματα του φυσικού πλούτου που υπό άλλες συνθήκες θα κινδύνευαν.
Η πραγματικότητα αποδεικνύεται διαφορετική: η κρίση οδήγησε στην αύξηση του ανταγωνισμού μεταξύ των μεγάλων επιχειρήσεων ως προς την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, αλλά και χρησιμοποιήθηκε ως ευκαιρία για την αύξηση της κερδοφορίας.
Ως εκ τούτου, το δίλημμα «ανάπτυξη ή απο-ανάπτυξη» δε βοηθάει το κίνημα στην εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων, αφού το ζήτημα δεν είναι η επιστροφή στην εποχή των σπηλαίων προκειμένου να σωθεί το περιβάλλον, αλλά η αξιοποίηση της φύσης με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας και όχι των κερδών μιας χούφτας εταιρειών που τη λυμαίνονται, όπως π.χ. οι δέκα εταιρείες που ελέγχουν σχεδόν το 100% της αγοράς συσκευασμένων τροφίμων στις ΗΠΑ ή τα 62 άτομα που έχουν ίσο πλούτο με αυτό του μισού πληθυσμού του πλανήτη!
Το κίνημα και η «τακτική της νομιμότητας»
Επιστρέφοντας στο θέμα των Σκουριών, ο Νίκος Αναστασιάδης αναφέρθηκε στην τακτική της «νομιμότητας» με βάση την οποία κινείται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στην εταιρεία. Ακόμη κι αν υπήρχε πραγματική διάθεση από την πλευρά της να ακυρωθεί το έργο, η λογική της αναζήτησης νομικών όπλων δε θα μπορούσε να οδηγήσει πουθενά, ιδιαίτερα όταν έχει κανείς να κάνει με οικονομικά μεγαθήρια που κάθε άλλο παρά νόμιμα κινούνται. Διαφθορά, χρηματισμός, τρομοκρατία της τοπικής κοινωνίας, είναι λίγα μόνο από τα μέσα που χρησιμοποιεί η εταιρεία – και γενικά οι εταιρείες εξορύξεων διεθνώς – για να πετύχει τους σκοπούς της. Η λογική αυτή πέρασε σε ένα βαθμό και στο ίδιο το κίνημα, το οποίο αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε φάση υποχώρησης, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι έχει τελειώσει, ή ότι έχει τεθεί εκτός μάχης.
Από τη φύση του ένας ταξικός αγώνας
Ο Γιώργος Θεοδωρίδης ξεκίνησε αναφερόμενος στη σημασία του νερού, που αποτελεί μια από τις βασικές προϋποθέσεις της ίδιας της ζωής, επομένως είναι αδιανόητο να μετατραπεί σε εμπόρευμα. Ο αγώνας για τη διάσωση του νερού είναι ένας από τη φύση του ταξικός αγώνας, αφού οι φτωχοί δεν μπορούν να το αγοράσουν.
Επιπλέον, η ιδιωτικοποίηση της ύδρευσης, πέρα από το οικονομικό κόστος, οδηγεί σε σημαντικούς κινδύνους για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, αφού οι εταιρείες που ελέγχουν το νερό κινούνται με βάση τη λογική της μείωσης του κόστους, με ανυπολόγιστες συνέπειες για μεγάλους πληθυσμούς που εξαρτώνται από αυτό.
Έτσι, μια σειρά περιπτώσεις πόλεων που είχαν αναθέσει στο παρελθόν την ύδρευση σε ιδιωτικές εταιρείες, όπως π.χ. το Παρίσι, αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στη δημόσια διαχείριση της ύδρευσης, μετά από σοβαρές παραλείψεις σε στοιχειώδη ζητήματα ασφάλειας.
Το «ΟΧΙ στην ιδιωτικοποίηση» στο δημοψήφισμα της Θ/νίκης
Αναφέρθηκε επίσης στο κίνημα για τη διάσωση του νερού από την ιδιωτικοποίηση στη Θεσσαλονίκη, όπως και στις διάφορες συλλογικότητες που κινητοποιήθηκαν στην πόλη, παγώνοντας έστω και προσωρινά το ξεπούλημα της ΕΥΑΘ. Το σωματείο των εργαζομένων στην ΕΥΑΘ, το SOSτε το νερό, η κίνηση 136, οι Water Warriors και άλλοι, συμμετείχαν στη διοργάνωση του δημοψηφίσματος που διεξάχθηκε παράλληλα με τις εκλογές του 2014, στο οποίο οι Θεσσαλονικείς απέρριψαν μαζικά την ιδιωτικοποίηση του νερού.
Το παράδειγμα της Ιρλανδίας
Η συζήτηση που ακολούθησε ήταν πλούσια και περιλάμβανε ενημερώσεις από το νικηφόρο κίνημα ενάντια στο τέλος ύδρευσης στην Ιρλανδία, αλλά και τα τοπικά περιβαλλοντικά ζητήματα της Νάξου, που φιλοξενεί το κάμπινγκ.
Σημαντικό τμήμα της συζήτησης, είχε να κάνει με τον προβληματισμό γύρω από το πώς μπορούν να είναι νικηφόρα τα περιβαλλοντικά κινήματα ενάντια σε πολυεθνικές – μεγαθήρια που απομυζούν το φυσικό πλούτο ολόκληρου του πλανήτη.
