Του Παναγιώτη Βογιατζή
«Η ΝΔ κέρδισε τις εκλογές με σημαία της τον αγώνα κατά της «διαπλοκής». Οκτώ μόλις μήνες μετά, αν και συνεχίζει το τροπάρι αυτό, έχει και η ίδια μπλεχτεί στο κουβάρι της διαφθοράς και των συμφερόντων μ’ έναν τρόπο τόσο καθαρό και απροκάλυπτο που πραγματικά εντυπωσιάζει».
Αυτά γράφαμε 4 χρόνια πριν, λίγο μετά την πρώτη εκλογική νίκη της ΝΔ, αλλά πού να φανταζόμασταν ότι η πραγματικότητα θα μας ξεπερνούσε τόσο γρήγορα και τόσο ξεκάθαρα… Γιατί, αν τότε χρησιμοποιούσαμε το ρήμα «εντυπωσιάζει», η ελληνική γλώσσα αποδεικνύεται εξαιρετικά φτωχή για να περιγράψει αυτό που ζούμε σήμερα.
Και να πει κανείς ότι δεν ήμαστε συνηθισμένοι; Ολόκληρη η τελευταία δεκαετία έχει περάσει με συνεχείς αποκαλύψεις για σκάνδαλα, που πρακτικά καλύπτουν το σύνολο της δημόσιας ζωής. Τι να πρωτοθυμηθούμε; Το χρηματιστήριο; Τα παραδικαστικά και παραεκκλησιαστικά κυκλώματα; Τα καρτέλ του γάλακτος και των σούπερ μάρκετ; Τις υποκλοπές; Τους κουμπάρους; Τα δομημένα ομόλογα; Ο κατάλογος μοιάζει ατελείωτος και εμπλουτίζεται διαρκώς, με πιο πρόσφατες «συμμετοχές» την υπόθεση Ζαχόπουλου και το σκάνδαλο με τις μίζες της Siemens, που πιθανότατα ξεπερνάει όλες τις προηγούμενες, αν και η απλή λογική μπορεί εύκολα να μας οδηγήσει στο συμπέρασμα πως δεν πρόκειται παρά μόνο για την κορυφή του παγόβουνου.
Κι αυτό γιατί οι περισσότερες απ’ τις πιο πάνω υποθέσεις μπορούν να αποδοθούν από κάποιον εξαιρετικά καλοπροαίρετο (δηλαδή αφελή) παρατηρητή στις ενέργειες κάποιων «επίορκων» δημόσιων λειτουργών (αν και, με τόσες εκατοντάδες «επίορκους», δικαιούμαστε να αναρωτηθούμε τι στο καλό θέλουν και ορκίζονται…).
Η περίπτωση της Siemens όμως εμπίπτει σε εντελώς διαφορετική κατηγορία. Εδώ έχουμε έναν διεθνή πολυεθνικό κολοσσό, ο οποίος αποδείχτηκε πως αφιέρωνε ένα σημαντικό μέρος των εσόδων του στην παράνομη (λέμε τώρα) επιρροή υψηλά ιστάμενων αξιωματούχων για την προώθηση των προϊόντων της, όχι μόνο στην Ελλάδα, που ανήκει και με τη βούλα στην κατηγορία των χωρών με την υψηλότερη διαφθορά, όπου κονταροχτυπιέται με τις χώρες της Κεντρικής Αφρικής στις σχετικές λίστες, αλλά και στις ανεπτυγμένες Αυστρία, Γερμανία κλπ.
Ακόμη κι ο πιο πάνω αφελής παρατηρητής ξέρει πολύ καλά πως μόνο κατά τύχη ή λόγω κάποιου ξεκαθαρίσματος λογαριασμών μπορεί να μάθουμε κάποιο όνομα πολιτικού που εμπλέκεται σ’ αυτή την υπόθεση. Όταν από έναν μόνο λογαριασμό τα χρήματα κατευθύνονταν σε 35 off shore εταιρίες (οι οποίες θυμίζουμε χρειάζονται μόνο για παράνομες δραστηριότητες ή έστω για την παράκαμψη των εθνικών φορολογικών νομοθεσιών και όμως κανείς δε συζητά την κατάργησή τους!) η έκβαση της έρευνας είναι προδιαγραμμένη. Μπορούμε ωστόσο να καταλήξουμε σε ορισμένα πολύ χρήσιμα συμπεράσματα για την ίδια τη φύση του συστήματος μέσα στο οποίο ζούμε.
Πρώτο συμπέρασμα: ο καπιταλισμός είναι σύμφυτος με τη διαφθορά, όχι μόνο στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες, αλλά και μέσα στις ίδιες τις μητροπόλεις του. Η μόνη διαφορά φαίνεται να είναι στα ποσά που χρειάζεται να ξοδέψουν για να κάνουν τη δουλειά τους οι εταιρίες.
Δεύτερο συμπέρασμα: το φαινόμενο είναι προφανώς γενικευμένο. Είναι αδύνατο για παράδειγμα να χρησιμοποιούσε τέτοιες μεθόδους η Siemens και όχι οι βασικοί της ανταγωνιστές, αμερικανικές εταιρίες κατά κύριο λόγο με αρκετά βεβαρημένο παρελθόν και οι ίδιες. Και δε μιλάμε για έναν οποιοδήποτε τομέα της οικονομίας, αλλά για την παραγωγή συστημάτων ασφαλείας κλπ που αποτελούν έναν απ’ τους τομείς αιχμής την τελευταία περίοδο.
Τρίτο και πολύ ενδιαφέρον συμπέρασμα, για το οποίο θα πρέπει να πληροφορήσουμε και τον Γκαργκάνα της Τράπεζας της Ελλάδος: Όταν το 8% του τζίρου μιας επιχείρησης κατευθύνεται σε μίζες και λαδώματα, αυτό το κόστος μετακυλείεται αυτούσιο στις τιμές των προϊόντων. Αν λοιπόν δεν υπήρχε αυτή η παράνομη πρακτική, οι μισθοί θα μπορούσαν ν’ αυξηθούν πάνω από 15% και η επίπτωση στον πληθωρισμό θα ήταν μηδενική!
Βέβαια είμαστε σίγουροι ότι και πάλι «θα χυθεί άπλετο φως» και «το μαχαίρι θα (ξανα)φτάσει στο κόκαλο». Ήδη ανακοινώθηκαν ακόμη πιο αυστηρά μέτρα για την καταπολέμηση του μαύρου χρήματος, όπως πχ η μετατροπή της δωροδοκίας από πλημμέλημα σε κακούργημα. Φοβερό μέτρο, αν αναλογιστεί κανείς πως για όλες τις πιο πάνω υποθέσεις, μέχρι στιγμής βρίσκονται στη φυλακή μια (1) εισαγγελέας και η «35χρονη»…
