Διαβάστε παρακάτω την προκήρυξη που μοιράζουν αυτές τις μέρες στη Θεσσαλονίκη τα μέλη του Ξεκινήματος σχετικά με το Μακεδονικό και τα συλλαλητήρια που διοργανώνουν εθνικιστικές δυνάμεις.
Τις τελευταίες μέρες έχει φουντώσει η συζήτηση για το όνομα της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (πΓΔΜ). Όλα δείχνουν ότι οι άρχουσες τάξεις και των δύο χωρών, υπό την επίβλεψη των ΗΠΑ και της ΕΕ, είναι κοντά να καταλήξουν σε μια κοινά αποδεκτή σύνθετη ονομασία.
Για τα πλατιά εργατικά και λαϊκά στρώματα το να κλείσει ένα από τα «εθνικά μέτωπα» το οποίο προκαλεί διαρκείς εντάσεις και δίνει τροφή στην ακροδεξιά και τους εθνικιστές είναι θετικό. Για τους εθνικιστές βέβαια αποτελεί προδοσία. Και δυστυχώς, οι εθνικιστικές απόψεις, στο όνομα του πατριωτισμού, εξακολουθούν να επηρεάζουν ένα σημαντικό τμήμα της κοινωνίας. Τα επιχειρήματα των εθνικιστών ή «πατριωτών» πρέπει να απαντηθούν με καθαρό τρόπο. Ο ελληνικός λαός και οι λαοί των Βαλκανίων έχουν πληρώσει πολύ ακριβά τέτοιου είδους απόψεις στο παρελθόν.
Ποιος δημιούργησε το πρόβλημα
Την περίοδο 1991-93, επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, η πρώην «Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας» προσπαθούσε να συγκροτηθεί σαν κράτος και η μόνη ονομασία που μπορούσε να χρησιμοποιήσει ήταν μια παραλλαγή του όρου Μακεδονία. Στα πλαίσια της πρώην Γιουγκοσλαβίας, έφεραν την ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Η απαίτηση της ελληνικής πλευράς να μην χρησιμοποιηθεί ο όρος Μακεδονία ούτε οποιοδήποτε παράγωγό του, ήταν εξωφρενική! Τα εδάφη της αρχαίας Μακεδονίας σήμερα μοιράζονται ανάμεσα στην Ελλάδα, την ΠΓΔΜ και τη Βουλγαρία. Αν όποιος ζει στα εδάφη της αρχαίας Μακεδονίας θέλει να χρησιμοποιήσει την ονομασία αυτή για να αυτοπροσδιοριστεί, τότε αυτό το δικαίωμα το έχουν και Έλληνες και Σλάβοι και Βούλγαροι. Το θέμα δεν θα υπήρχε αν κάθε ένας από αυτούς χρησιμοποιούσε ένα επιθετικό προσδιορισμό όπως πχ Ελληνική Μακεδονία στην Ελλάδα, Σλαβική Μακεδονία, Άνω Μακεδονία ή κάτι ανάλογο για τα Σκόπια, Μακεδονία του Πιρίν για τη Βουλγαρία, κτλ. Το θέμα υπάρχει γιατί κάποιοι θέλουν τη Μακεδονία να ταυτίζεται μόνο με τον Μ. Αλέξανδρο και κανέναν άλλο (η μετέπειτα ιστορία διαγράφεται) και επιπλέον ότι αυτοί και μόνο αυτοί είναι οι απόγονοι του Μεγαλέξανδρου.
Η πραγματικότητα βέβαια είναι πως στο πέρασμα των σχεδόν 2.500 χρόνων, στην περιοχή έχουν εισρεύσει άπειρες άλλες φυλές: κατ’ αρχήν Σλάβοι, Τούρκοι, Αλβανοί αλλά και σε μικρότερους αριθμούς, Εβραίοι, Ρομά, κοκ. Ποιοι είναι και που είναι λοιπόν οι απόγονοι του Μεγαλέξανδρου; Και τι νόημα έχει να ψάχνουμε να τους βρούμε;
Προτού καταρρεύσει η Οθωμανική αυτοκρατορία οι Έλληνες αποτελούσαν μια υπολογίσιμη αλλά μικρή μειοψηφία (σε σχέση με τους προαναφερόμενους άλλους λαούς) στα εδάφη της αρχαίας Μακεδονίας. Αν στην ελληνική Μακεδονία σήμερα υπάρχει μια συντριπτική πλειοψηφία Ελλήνων, δηλαδή Ελληνόγλωσσων, αυτό είναι αποτέλεσμα των πολέμων στις αρχές του περασμένου αιώνα και των τεράστιων μετακινήσεων πληθυσμών, ειδικά μετά την Μικρασιατική καταστροφή του 1922.
Ο παραλογισμός του εθνικισμού και από τις δύο πλευρές
Την περίοδο 1991-93 η τότε κυβέρνηση των Σκοπίων εκλιπαρούσε την ελληνική κυβέρνηση να αποδεχθεί την χρήση του όρου «Μακεδονία» με οποιοδήποτε επιθετικό προσδιορισμό: «Άνω», «Νέα» «Του Βαρδάρη» κλπ. Η ελληνική πλευρά ήταν ανυποχώρητη! Το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών συμφώνησε ότι δεν αποδέχονται καμία χρήση του όρου Μακεδονία ή οποιουδήποτε παράγωγου του.
Καλέστηκαν τα συλλαλητήρια του 1992 με φουλ κινητοποίηση του κράτους, του δημόσιου τομέα, των φαντάρων, της Εκκλησίας, σε ένα παροξυσμό του είδους «ο Μεγαλέξανδρος είναι δικός μας και κανείς δεν θα μας τον πάρει». Το αποτέλεσμα ήταν η γελοιοποίηση της Ελλάδας σε διεθνές επίπεδο. Εκεί που η κυβέρνηση των Σκοπίων εκλιπαρούσε την ελληνική κυβέρνηση για μια σύνθετη ονομασία, όταν κατάλαβε ότι καμία συμφωνία δεν ήταν δυνατή, κράτησε το «Δημοκρατία της Μακεδονίας» καθαρό και άρχισε μια διεθνή καμπάνια αναγνώρισης. Όλος ο πλανήτης χρησιμοποιούσε την ονομασία Μακεδονία, με μόνη εξαίρεση την Ελλάδα.
Το μόνο που κατάφερε η πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων της περιόδου ήταν να ενισχύσει τον εθνικισμό της απέναντι πλευράς. Οι εθνικιστές των Σκοπίων κέρδισαν έδαφος και άρχισαν να αποκτούν επιθετικές διεκδικήσεις: «η Μακεδονία είναι μία, μοναδικοί κληρονόμοι της είμαστε εμείς, η Ελλάδα και η Βουλγαρία έχουν στην κατοχή τους Μακεδονικά εδάφη που μας ανήκουν».
Η «τρέλα» της ελληνικής πλευράς βρήκε τον αντίλαλό της στην «τρέλα» της άλλης πλευράς η οποία, πια, δεν ήταν διατεθειμένη να κάνει την παραμικρή παραχώρηση στο θέμα της ονομασίας.
Τι αλλάζει σήμερα
Τα 25 χρόνια που μεσολάβησαν από τότε ανάγκασαν και τις δύο άρχουσες τάξεις να επανεξετάσουν τη στάση τους. Ο εθνικισμός της Ελληνικής πλευράς δεν της απέφερε κανένα όφελος. Ο εθνικισμός της Σλαβο-Μακεδονικής πλευράς το ίδιο: είναι η πιο φτωχή και αδύναμη χώρα της περιοχής. Σαν αποτέλεσμα προτιμά μια εξομάλυνση των σχέσεων, ιδιαίτερα καθώς τα ελληνικά κεφάλαια είναι από τους μεγαλύτερους επενδυτές (μαζί με γερμανικά και βρετανικά κεφάλαια). Επιπλέον η Ελλάδα ασκεί βέτο, αποτρέποντας την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, από την οποία προσδοκά κονδύλια που η Ελλάδα μπλοκάρει.
Αυτό που κάνει δυνατή την προσέγγιση των δύο πλευρών σήμερα είναι το γεγονός ότι στις εκλογές που έγιναν πριν από ένα περίπου χρόνο στο βόρειο γείτονά μας είχαμε ανατροπή της κυβέρνησης των εθνικιστών και αντικατάστασή τους από μια κυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών σε συνεργασία με Αλβανόφωνους (τουλάχιστον το 25% των κατοίκων είναι Αλβανόφωνοι). Αυτό δημιούργησε τα νέα δεδομένα στα οποία καλείται σήμερα να διαχειριστεί η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν μας χωρίζει το όνομα
Στα Βαλκάνια οι λαοί έχουν πληρώσει πολύ ακριβά το τίμημα των εθνικισμών με πολέμους, ακόμα και στην πρόσφατη ιστορία.
Το θέμα του ονόματος θα μπορούσε να λυθεί πολύ εύκολα μεταξύ των δύο λαών αν α) βάζαμε στο περιθώριο τους εθνικιστές και των δύο πλευρών ώστε να μην αναμοχλεύουν μίση χρησιμοποιώντας το όνομα, β) γινόταν έμπρακτη αναγνώριση των ευαισθησιών γύρω από το όνομα όλων των πλευρών – Ελλήνων, Σλαβομακεδόνων, Αλβανικης μειονότητας, Βουλγάρων γ) παραμερίζαμε τους ιμπεριαλιστές που θέλουν να ελέγχουν τις χώρες τις περιοχής για να αυξάνουν την κερδοφορία των πολυεθνικών τους.
Οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα πρέπει και μπορούν να παραμερίσουν τέτοια θέματα, και μπορούν εύκολα να καταλήξουν σε μια σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό, για να παλέψουν στη συνέχεια από κοινού ενάντια σε αυτούς που ευθύνονται για τα πραγματικά προβλήματα: την λιτότητα που έχει γονατίσει την ελληνική κοινωνία, την ανεργία στη Β. Ελλάδα που είναι στο 30%, τους μισθούς των 190€ στην πΓΔΜ και την φτώχεια που βιώνει ο πληθυσμός της. Μπορούμε και πρέπει να παλέψουμε από κοινού όσους καταστρέφουν τις ζωές μας και το περιβάλλον, όπως οι καναδικές εταιρίες εξόρυξης χρυσού, στη Χαλκιδική και στη Strumica. Μπορούμε και πρέπει να παλέψουμε για την ανατροπή του συστήματος της εθνικής και ταξικής καταπίεσης, στην Ελλάδα, την ΠΓΔΜ και όλα τα Βαλκάνια.
