Του Σάββα Στρούμπου
Για κάποιους, ένας από τους τελευταίους στο πάνθεον των επαναστατών του 20ου αιώνα. Ένας οραματιστής, ένας άνθρωπος που θέλησε να αλλάξει τον κόσμο με ειρηνικά μέσα. Για άλλους ένας ρεφορμιστής που αγνόησε τις μεθόδους του επαναστατικού μαρξισμού και την εμπειρία των επαναστάσεων του παρελθόντος, που δε θέλησε να οπλίσει τις μάζες όταν το απαίτησαν, που νόμισε ότι ο στρατός, παρότι μη διοικούμενος από το λαό, θα υπηρετούσε το όραμά του.
Ένας πολιτικός που πίστεψε σε μια απόλυτα μη πραγματοποιήσιμη ουτοπία «λαϊκής ενότητας» (συμμαχία κομμουνιστών, σοσιαλιστών χριστιανοδημοκρατών κλπ), με αποτέλεσμα να χτίσει κάτι καταδικασμένο αργά ή γρήγορα να γκρεμιστεί.
Τελικά ο Αλιέντε υπήρξε ένας συνδυασμός των παραπάνω. Μια ριζοσπαστική πολιτική προσωπικότητα, που για κάποια χρόνια γέννησε την ελπίδα ενός νέου κόσμου σε πολλούς, ταράζοντας θανάσιμα τα λιμνάζοντα νερά άλλων. Πολλοί τον πίστεψαν, τον υποστήριξαν, ήταν έτοιμοι να δώσουν τη ζωή τους για να εκπληρωθεί το όραμα της λαϊκής ενότητας, ταυτίστηκαν μαζί του. Ο Αλιέντε έγινε γι αυτούς ο ζωντανός ήρωας, ο άνθρωπος που θέλησε να αλλάξει τον κόσμο. Άσχετα με το αν τα όνειρά τους προδόθηκαν, έμειναν και θα μένουν πάντα πιστοί σε αυτά.
Ο Αλιέντε και το κίνημα που δημιούργησε πολεμήθηκε από τις ΗΠΑ. Ο τότε αμερικάνος πρόεδρος Νίξον, κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια για να ανατρέψει τον Αλιέντε και το καθεστώς του.
Ώσπου ήρθε το τέλος. Ο στρατηγός Πινοσέτ, υπουργός στην κυβέρνηση της Λαϊκής Ενότητας και αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων της χώρας οδηγεί το πραξικόπημα κατά του προέδρου Αλιέντε.
Η Χιλή βρίσκεται σε δικτατορία. Η ουτοπία τελείωσε με μια αυτοκτονία- μάλλον…
Όλα τα παραπάνω είναι πτυχές του ντοκιμαντέρ του Π.Γκούσμαν για τη ζωή και τη δράση του Σαλβαδόρ Αλιέντε. Η κριτική που γίνεται είναι σφαιρική και η συναισθηματική φόρτιση μεγάλη (ο σκηνοθέτης υποστηρίζει έντονα την πολιτική του Αλιέντε).
Η ταινία αποτελεί σίγουρα ένα ερέθισμα για σκέψη πάνω στη δύναμη του λαού όταν οι συνθήκες το απαιτούν, αλλά και την αδυναμία της ηγεσίας ακριβώς πάνω στην πιο κρίσιμη στιγμή.
Ταυτόχρονα όμως πρόκειται για μια πολύ ευαίσθητη ταινία, η οποία με καλλιτεχνικό τρόπο μιλά για τα όνειρα μιας εποχής που δεν εκπληρώθηκαν, αλλά και για τις ελπίδες και τα οράματα που συγκινούν και κινητοποιούν τους αγωνιστές του σήμερα.
