Το Σαββατοκύριακο 9 και 10 Νοέμβρη έγινε στην Ιστανμπούλ μια από τις πιο σημαντικές, και μάλλον η μεγαλύτερη συνδιάσκεψη περιβαλλοντικών αγώνων και κινημάτων. Πάνω από 500 άτομα από όλη την Τουρκία συμμετείχαν συνολικά στις διαδικασίες και τις 2 μέρες, ενώ υπήρξαν και αρκετοί καλεσμένοι ομιλητές από άλλες χώρες. Η συνδιάσκεψη, που είχε τίτλο «Πολιτική Οικολογία» κατέληξε σε ένα κοινό κείμενο-διακήρυξη, ενώ συζητήθηκαν και κοινές δράσεις για την επόμενη περίοδο.
Η συνδιάσκεψη συνδύαζε ενημέρωση από το πραγματικά εντυπωσιακό εύρος των περιβαλλοντικών αγώνων στην χώρα, με μια πολιτική συζήτηση για τις αιτίες της οικολογικής κρίσης, καθώς και τους τρόπους να αντιμετωπιστεί αυτή πολιτικά.
Αγώνες από άκρη σε άκρη
Η Τουρκία έχει πολύ μεγάλες παραδόσεις αγώνων του εργατικού κινήματος και της Αριστεράς. Τα τελευταία χρόνια όμως ακόμα περισσότερο από το παρελθόν, αρχίζουν και αναπτύσσονται και πολύ σκληροί περιβαλλοντικοί αγώνες γύρω από μια σειρά ζητήματα. Ειδικά μετά την εξέγερση που ξέσπασε με αφορμή την προσπάθεια για διάσωση του πάρκου Γκεζί στην πλατεία Ταξίμ, έχει ξεκινήσει μια συζήτηση στα κινήματα για το θέμα της οικολογικής κρίσης και πως μπορεί να αντιστραφεί.
Όπως αναφέρθηκε από την Mucella Yapici, εκ μέρους του δικτύου ακτιβιστών «Αλληλεγγύη στο Gezi», η μάχη αυτή εισήγαγε την οικολογία στους κοινωνικούς αγώνες, ένωσε τα κινήματα μέσω της αλληλεγγύης, ενώ οδήγησε σε μια νέα άνοιξη περιβαλλοντικών αγώνων σε όλη τη χώρα.
Το AKP, το κόμμα του Ερντογάν, χρησιμοποιεί τους μεγάλους εργολάβους και τον κατασκευαστικό τομέα ως εργαλείο επιβολής των πολιτικών του. Έτσι, αναφέρθηκαν οι αγώνες που γίνονται μέσα ή γύρω από τις πόλεις ενάντια στην κυριαρχία του τσιμέντου και των φαραωνικών έργων «ανάπτυξης». Στην Κωνσταντινούπολη δόθηκε η μάχη ενάντια στην κατασκευή του νέου αεροδρομίου, το οποίο κατέστρεψε ένα μεγάλο κομμάτι του δάσους στα βόρεια της πόλης. Το νέο μεγαλεπήβολο σχέδιο του Ερντογάν τώρα είναι να δημιουργήσει ένα νέο κανάλι, μια διώρυγα μήκους 45χλμ δίπλα στο Βόσπορο προκειμένου να προσπεράσει την διεθνή συνθήκη που διέπει την διέλευση των πλοίων από τα στενά. Σχέδιο που εκτός του ότι θα είναι πολύ δαπανηρό και προβληματικό από την άποψη των διεθνών σχέσεων, θα καταστρέψει και τους τελευταίους περιαστικούς πνεύμονες πρασίνου σε μια πόλη που ασφυκτιά από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Μέσης Ανατολής στην Άγκυρα οι φοιτητές έδωσαν με τα σώματα τους έναν αγώνα για να μην καταστραφεί το δάσος που βρισκόταν εντός της πανεπιστημιούπολης με τον πρόσχημα ότι ήταν ο μοναδικός χώρος για να κατασκευαστούν οι νέες φοιτητικές εστίες.
Ενάντια στις εξορύξεις
Παρόντες ήταν ως ομιλητές πολλοί αγωνιστές ενάντια στις εξορύξεις.
Κατ’ αρχήν από τον αγώνα ενάντια στην καναδική εταιρεία Alamos Gold που προσπαθεί να φτιάξει ορυχεία στην Ίδη (ή αλλιώς βουνά Kaz), κοντά στο Τσανάκαλε (Δαρδανέλλια). Εκεί το κίνημα με σκληρή δουλειά, κινητοποιήσεις χιλιάδων ανθρώπων και με «κατάληψη» ενός χώρου στο δάσος που μένουν περίπου 200 άτομα σε σκηνές, κατάφερε να πετύχει την μη ανανέωση της άδειας της εταιρείας.
Ομιλητές ήταν επίσης αγωνιστές της EGECEP (Περιβαλλοντική και πολιτιστική ένωση για το Αιγαίο) που συνενώνει ανεξάρτητους ακτιβιστές, κινήματα και συλλόγους στα παράλια της Τουρκίας, με έδρα την Σμύρνη. Η συγκεκριμένη οργάνωση-ομπρέλα παλεύει εκτός των άλλων για το κλείσιμο των ορυχείων Efemcukuru και Bergama.
Χαιρετισμό έκανε επίσης εκπρόσωπος της «Ένωσης συνεργασίας μεταλλωρύχων Soma 301», που συστήθηκε μετά την κατάρρευση του ανθρακωρυχείου Soma που κόστισε τη ζωή 301 εργαζομένων. Σε αντίθεση με τα συνδικάτα της Eldorado Gold στην Ελλάδα, που είναι πλήρως ταυτισμένα και ελεγχόμενα από την εταιρεία, οι εργάτες αυτοί και οι συγγενείς των θυμάτων βλέπουν τον αγώνα ενάντια στην καταστροφή του περιβάλλοντος να πηγαίνει χέρι με χέρι με τον αγώνα για καλύτερες συνθήκες εργασίας για τους ίδιους. Όπως είπαν, οι οργανώσεις και οι συλλογικότητες που ήταν σε αυτή τη συνδιάσκεψη ήταν και αυτοί που τους στήριξαν στον αγώνα τους ενάντια στην εταιρεία.
Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον έδειξε η συνδιάσκεψη στην ενημέρωση που έγινε για τον αγώνα ενάντια στην εξορύξεις στην Ελλάδα. Μάλιστα η ιδέα των κοινών δράσεων όλων των κινημάτων που μάχονται εξορυκτικές εταιρείες και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου βρήκε ενθουσιώδη ανταπόκριση και από τους διοργανωτές και από τον απλό κόσμο των κινημάτων που συμμετείχε.
Ενάντια στην «ανάπτυξη» τους
Ομιλητές από την περιοχή του Κουρδιστάν αναφέρθηκαν στο πως ο τουρκικός στρατός χρησιμοποιεί το περιβάλλον ως όπλο για να πετύχει την εκκαθάριση της περιοχής. Έκαναν ενημέρωση για το υδροηλεκτρικό φράγμα που φτιάχνεται από την κυβέρνηση στον ποταμό Τίγρη και θα έχει σαν συνέπεια την εκκένωση περίπου 200 οικισμών και τον εκτοπισμό 80.000 κατοίκων. Θα καταστρέψει όμως και την ιστορική περιοχή του Hasankeyf όπου υπάρχει ένα μοναδικό σύμπλεγμα με σπηλιές 12.000 ετών, μόνο 10% των οποίων έχει ερευνηθεί από τους αρχαιολόγους. Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί σαν πρόσχημα για αυτή την καταστροφή την ανάγκη να παραχθεί πιο «πράσινη» ενέργεια και να βρεθεί νερό για καλλιέργειες…
Πολλοί ομιλητές αναφέρθηκαν σε αγώνες ενάντια στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών ή εγκαταστάσεων παραγωγής γεωθερμικής ενέργειας, που γίνονται με τέτοιο τρόπο που καταστρέφουν το περιβάλλον και το βιός των κατοίκων αυτών των περιοχών. Και όλα αυτά πάλι με το πρόσχημα της «οικολογίας» και της «ανάπτυξης»…
Η Τουρκία, με πρόσχημα την απεξάρτηση από τους υδρογονάνθρακες, χτίζει αυτή τη στιγμή 2 πυρηνικά εργοστάσια (στη Σινόπη και το Akkuyu), και σχεδιάζει ακόμα ένα στα σύνορα με την Βουλγαρία. Σε αυτά τα σχέδια υπάρχει αντίσταση από τους κατοίκους, όπως μας ενημέρωσαν οι αγωνιστές από την Πλατφόρμα της Σινόπης ενάντια στα πυρηνικά που ήταν παρόντες.
Ενδιαφέρουσα συζήτηση
Στην συνδιάσκεψη πήραν μέρος εκπρόσωποι αγροτικών συνεταιρισμών, κοινοβίων, και άλλων προσπαθειών να οργανωθούν οι παραγωγοί και γενικά να γίνει συζήτηση για το θέμα της διατροφής. Μάλιστα, η διατροφή των συνέδρων έγινε με προϊόντα τοπικών παραγωγών και με την προετοιμασία τους από μέλη συνεταιρισμών.
Πολύ ενδιαφέρουσες ήταν οι ομιλίες του εκπροσώπου του Ιατρικού Συλλόγου που εξήγησε με ιατρικούς όρους τις επιπτώσεις της καταστροφής του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής. Καθώς και της εκπροσώπου του Επιμελητηρίου των Μηχανικών Περιβάλλοντος που εξήγησε ότι η δουλειά τους δεν είναι να υπηρετούν το κράτος και τις εταιρείες για να προχωρούν τα καταστροφικά τους έργα, αλλά να φροντίζουν με τις παρεμβάσεις τους το θέμα της δημόσιας υγείας. Αναφορά έγινε και στο θέμα των απορριμμάτων, καθώς πρόσφατα η Τουρκία έγινε η 8η μεγαλύτερη χώρα εισαγωγέας πλαστικών.
Οι περισσότεροι από τους ομιλητές είχαν ένα ανοιχτά αντικαπιταλιστικό λόγο, αναγνωρίζοντας ότι η πηγή των περιβαλλοντικών προβλημάτων είναι η λειτουργία του συστήματος. Οι διεθνείς ομιλητές (ακαδημαϊκοί, εκπρόσωπος της Via Campesina από τη Βραζιλία, εκπρόσωπος του Κομμουνιστικού Κόμματος Λιβάνου, ακτιβίστριες από τον αγώνα στο δάσος του Χάμπαχ στη Γερμανία, κα) καθώς και οι διοργανωτές κατέθεσαν τις απόψεις τους για το πως μπορεί να γίνει η σύνδεση των περιβαλλοντικών κινημάτων και πως θα αποκτήσουν πολιτική προοπτική. Η Σόνια Γκρούς από το Αριστερό Σοσιαλιστικό Κόμμα Αυστρίας (αδερφή οργάνωση του «Ξ») έθεσε μια σειρά από προγραμματικά ζητήματα για το πως απαντάμε στα επιχειρήματα της «οικολογίας» των καπιταλιστών, και έθεσε την προοπτική της μέρας δράσης για το περιβάλλον στις 29 Νοέμβρη και της παρέμβασης των κινημάτων σε αυτή.
Δυναμικό κλίμα
Στη συνδιάσκεψη διαβάστηκε μήνυμα αλληλεγγύης από τους κούρδους αντάρτες της Ροζάβα που ηλέκτρισε την ατμόσφαιρα με συνθήματα.
Οι γυναίκες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των περιβαλλοντικών αγώνων στην Τουρκία, και αυτό δεν μπορούσε παρά να αντανακλαστεί και στη συνδιάσκεψη.
Μάλιστα, εντυπωσιακή ήταν η τοποθέτηση ενός αγωνιστή μεγάλης ηλικίας που ζητούσε με ένταση να συνδεθεί ο αγώνας για το περιβάλλον με τον αγώνα για γυναικεία δικαιώματα!
Όπως είπαν πολλοί συναγωνιστές, υπάρχει άμεση ανάγκη για σύνδεση των αγώνων για το περιβάλλον σε ένα μεγάλο οικολογικό κίνημα με σοσιαλιστική προοπτική. Η Ecehan Balta (συντρόφισσα της «Σοσιαλιστικής Εναλλακτικής»- αδερφής οργάνωσης του «Ξ» στην Τουρκία), που ήταν συντονίστρια σε μια από τις συζητήσεις, η οικολογική κρίση είναι τόσο άμεση, που δεν έχουμε περιθώρια αναμονής και καθυστέρησης.
Σε αυτό τον αγώνα πρέπει να μπουν και τα αντίστοιχα κινήματα στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο!
ΥΓ: Το τραγούδι που έλεγαν οι γυναίκες στο παραπάνω βίντεο είναι το Olur/Olmaz των Bandista
