Στα μέσα του Ιανουαρίου 2010 το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης έδωσε στη δημοσιότητα (προκειμένου να γίνει δημόσια διαβούλευση) το «Σχέδιο Συστήματος διαχείρισης, ελέγχου και παρακολούθησης της ποιότητας σε Μονάδες Ψυχικής Υγείας».
Το κείμενο αυτό κατά την εισαγωγή του αναφέρει πως
«Το Κράτος έχει την ευθύνη για την παροχή -κατά το βέλτιστο δυνατό- ποιοτικών υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, με σκοπό την πρόληψη, τη διάγνωση, τη θεραπεία, την περίθαλψη, καθώς και την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη ενηλίκων, παιδιών και εφήβων με προβλήματα ψυχικής υγείας. Το Κράτος έχει ακόμη, την ευθύνη για την ανάπτυξη υπηρεσιών προαγωγής της ψυχικής υγείας των πολιτών και διαμενόντων στη χώρα, ως βασικού στοιχείου της σωματικής και πνευματικής ευημερίας και ευεξίας αυτών. Το σύνολο των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της συντελούμενης στη χώρα ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και του Προγράμματος "Ψυχαργώς" είναι δημοσίου χαρακτήρα …».
Με ποια λεφτά;
Προφανώς, κανείς δεν θα είχε καμιά αντίρρηση με την παραπάνω αναφορά του κειμένου. Δυστυχώς όμως η πραγματικότητα της σοβαρής υποχρηματοδότησης που εξακολουθεί να υφίσταται στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας με απλήρωτους εργαζόμενους και σοβαρά ελλείμματα στις υπηρεσίες, θέτει σοβαρά ερωτήματα (τουλάχιστον) για την ανάληψη της ευθύνης του κράτους όπως διατυπώνεται παραπάνω. Δεν αναφέρεται, άλλωστε τίποτα για το πόσο συστηματικά θα καταβάλλονται τα χρήματα στους φορείς και άρα οι πληρωμές των μισθωτών και συνεργατών.
Μηχανισμοί ελέγχου – χωρίς τους εργαζόμενους
Στο κείμενο – σχέδιο γίνεται εκτεταμένη αναφορά στη διασφάλιση της ποιότητας και της διαχείρισης των Μονάδων μέσα από μηχανισμούς ελέγχου. Αυτό είναι ένα θέμα πραγματικά ουσιαστικό καθώς δεν υπάρχουν απλά ενδείξεις αλλά και αποδείξεις για κακοδιαχείριση κάποιων διοικήσεων, κακή ποιότητα των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας σε πολλές περιπτώσεις και διαφθορά.
Αυτό που πραγματικά λείπει και αποτελεί αντικείμενο διεκδίκησης είναι η ενεργή συμμετοχή των εργαζομένων τόσο στη διαμόρφωση των προϋποθέσεων για ποιοτικές υπηρεσίες αλλά και στον έλεγχο της οικονομικής διαχείρισης.
Οι εργαζόμενοι γνωρίζουν περισσότερο από την κάθε εξωτερική επιτροπή τα προβλήματα αλλά και μπορούν να επιβεβαιώσουν ποιες από τις δηλωμένες δαπάνες είναι πραγματικές και ποιες όχι – να ασκούν δηλαδή πραγματικό έλεγχο στην ποιότητα και την οικονομική διαχείριση.
Κυρώσεις ναι, αλλά ποιες;
Εντύπωση προκαλεί πως ενώ στο σχέδιο αναφέρονται κυρώσεις για τους παρανομούντες, δεν αναφέρονται συγκεκριμένα ποιες θα είναι αυτές και πως θα επιβάλλονται.
Μέχρι στιγμής πάντως καμία κύρωση δεν έχει επιβληθεί ακόμη και σε επιβεβαιωμένες παρανομίες.
Η συνδικαλιστική μας παρέμβαση
Με αφορμή τη δημόσια διαβούλευση τα Σωματεία Εργαζομένων στην Ψυχική Υγεία θα πρέπει να διεκδικήσουμε, σαν βασικά αιτήματά μας:
Πρώτο, να τεθεί επιτέλους τέρμα στην παρατεταμένη υποχρηματοδότηση και ανασφάλεια που επικρατεί σε εργαζόμενους και ασθενείς τα τελευταία χρόνια – αν το Υπουργείο Υγείας θέλει πραγματικά να είναι πειστικό για τις προθέσεις του.
Και δεύτερο, να θεσμοθετηθεί η συμμετοχή των εκλεγμένων εκπροσώπων μας στη διαχείριση, τον έλεγχο και την παρακολούθηση της ποιότητας στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας.
Αγγελική Συλλιγαρδάκη<br/>
πρόεδρος Σ.Ε.Ψ.Α.Ε.Κ.Ο
