Του Πάρη Μακρίδη
Πριν λίγες μέρες άλλη μια «ευχάριστη» είδηση ήρθε να προστεθεί στην εικόνα του success story που προσπαθεί να χτίσει η κυβέρνηση. Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το πρώτο επτάμηνο του 2013 (Ιανουάριος-Ιούλιος) επετεύχθη πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 2,55 δισ. €.
«Φως στο τούνελ» αναφώνησαν τα κυβερνητικά στελέχη και τα ΜΜΕ, θέλοντας να μας πείσουν ότι η ελληνική οικονομία μπαίνει σε τροχιά ανάπτυξης και ότι η πολιτική λιτότητας τελικά πιάνει τόπο…
Όμως πριν αλέκτωρ λαλήσει τρεις, η ίδια η πραγματικότητα ήρθε να βάλει τα πράγματα στη θέση τους και να αποδείξει (για ακόμα μια φορά) ότι το βαρέλι της ύφεσης, της φτωχοποίησης των λαϊκών στρωμάτων, της διάλυσης του κοινωνικού κράτους και της εξαφάνισης των εργασιακών και δημοκρατικών δικαιωμάτων δεν έχει πάτο.
Τα «μαγειρέματα» για το έλλειμμα
Το περίφημο «πρωτογενές αποτέλεσμα» (έσοδα – έξοδα εκτός τόκων) του κρατικού προϋπολογισμού ήταν πλεονασματικό, πράγμα που υποτίθεται ότι θα ελαφρύνει τα αντιλαϊκά μέτρα που λαμβάνονται. Η «επιτυχία» αυτή όμως δεν είναι παρά αποτέλεσμα λογιστικών αλχημειών. Το πλεόνασμα αυτό οφείλεται στο ότι το συνολικό έλλειμμα (συνολικά έσοδα – συνολικά έξοδα, συμπεριλαμβανομένων τόκων εξυπηρέτησης χρέους) παρουσιάστηκε στο 1,929 δισ. €, σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο δηλαδή. Πώς έγινε αυτό; Γιατί μεταξύ άλλων:
- δεν καταβλήθηκαν 1,33 δισ. € (όπως προβλεπόταν) για το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων
- δεν καταβλήθηκαν επιστροφές φόρων ύψους 663 εκατ. €
- δεν καταβλήθηκαν πολυτεκνικά επιδόματα ύψους 220 εκατ. €
- δεν καταβλήθηκαν διάφορες δαπάνες ύψους 475 εκατ. €. («μετακινήσεις, λειτουργικές, προμήθειες, διάφορες άλλες δαπάνες» όπως αναγράφεται στον προϋπολογισμό)
Αν είχαν συνυπολογιστεί όλα αυτά τότε αντί για πρωτογενές πλεόνασμα θα καταγραφόταν πρωτογενές έλλειμμα της τάξεως των 1,657 δισ. €!!
Η πραγματική πορεία του προϋπολογισμού φαίνεται από το γεγονός ότι τα έσοδα πέφτουν έξω: υστέρηση έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 593 εκατ. € από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και κατά 585 εκατ. € από το φόρο για τα νομικά πρόσωπα[1].
Έχουμε δηλαδή από τη μια τα λαϊκά στρώματα που υπερφορολούνται και γι’ αυτό το λόγο δεν μπορούν να πληρώσουν άλλο και από την άλλη το κεφάλαιο που δεν φορολογείται ή φοροδιαφεύγει κι έτσι συσσωρεύει κέρδη και πλούτο. Οι δυο αυτοί παράγοντες δημιουργούν «μαύρες τρύπες» στα κρατικά ταμεία, πράγμα που οδηγεί σε νέα μέτρα λιτότητας, νέα συρρίκνωση του εισοδήματος των εργαζομένων, η οποία θα δημιουργεί νέα υστέρηση στα έσοδα και πάει λέγοντας. Ένας φαύλος κύκλος ύφεσης και καταβαράθρωσης του βιοτικού επιπέδου των λαϊκών στρωμάτων από τη μια, προκλητικής φοροασυλίας και κερδών για τους καπιταλιστές από την άλλη.
Το 99% των δανείων επιστρέφει στους δανειστές!
Αλλά δεν είναι μόνο το ζήτημα του ελλείμματος που δείχνει την ολοκληρωτική αποτυχία της κυβερνητικής πολιτικής. Σύμφωνα με το Δελτίο Δημοσίου Χρέους του Ιούνη, το δημόσιο χρέος εκτινάχτηκε στα 321,362 δισ. €, δηλαδή 18 δισ. € μεγαλύτερο απ’ ό,τι ήταν τον Ιούνη του 2012[2].
Το μόνο που έχει αλλάξει αυτά τα χρόνια όσον αφορά το χρέος, είναι η διάρθρωσή του. Ενώ δηλαδή μέχρι να ξεκινήσουν τα προγράμματα «στήριξης» μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ΕΜΣ) το ελληνικό κράτος χρωστούσε σε ιδιώτες τραπεζίτες, πλέον το 93,2% του χρέους ανήκει στα κράτη της Ευρωζώνης (τα οποία χρηματοδοτούν τον ΕΜΣ) και το ΔΝΤ[3].
Τα στοιχεία για το χρέος και τη διαρκή λιτότητα που επιβλήθηκε μέσω των Μνημονίων είναι αποκαλυπτικά:
Την περίοδο 2010-2013 εκταμιεύτηκαν 219 δισ. €, από τα δάνεια του ΕΜΣ και του ΔΝΤ. Από αυτά, τα 211,2 δισ. € έχουν επιστρέψει στους δανειστές και τους ξένους και ντόπιους τραπεζίτες μέσω της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, της επαναγοράς χρέους, του PSI και, κυρίως, μέσω της αποπληρωμής τόκων και χρεολυσίων.
Τα 7,8 δισ. € που «περισσεύουν» αντιστοιχούν σε κάτι λιγότερο από 1% του ΑΕΠ για κάθε χρόνο Μνημονίων, την ίδια στιγμή που η συσσωρευτική μείωση του ΑΕΠ αυτά τα χρόνια ξεπερνά το 22%[4]
59,3% του συνόλου των δαπανών του προϋπολογισμού πάει στο χρέος!
Ίδια εικόνα βλέπουμε και στον προϋπολογισμό του 2013. Στον πίνακα της σελίδας 78 στο σχέδιο του προϋπολογισμού βλέπουμε ότι οι πρωτογενείς δαπάνες (μισθοί, συντάξεις, δαπάνες ΝΑΤΟ, επιχορηγήσεις σε νοσοκομεία και ασφαλιστικά ταμεία κλπ) φτάνουν τα 44,65 δισ. €. Οι συνολικές δαπάνες του προϋπολογισμού όμως είναι 113,279 δισ. €!! Η διαφορά αυτή οφείλεται στους υπέρογκους τόκους και χρεολύσια που πληρώνει το ελληνικό κράτος! Για το 2013 συγκεκριμένα, οι δαπάνες εξυπηρέτησης δημόσιας πίστης προβλέπονται να φτάσουν τα 67,197 δισ. €, περίπου 50 δισ. € περισσότερα απ’ όσα θα δοθούν σε μισθούς και συντάξεις (θα δοθούν 17,511 δισ. €)[5]!!
Να λοιπόν που πηγαίνουν τα χρήματα της «στήριξης» και τα χρήματα που κόβονται από τα λαϊκά στρώματα μέσω των διαρκών περικοπών… Την ίδια στιγμή που παραπάνω από το μισό των δαπανών (κατ’ ακρίβεια το 59%) πηγαίνει για το χρέος, οι δαπάνες για την Υγεία μειώνονται κατά 9,5% και για την Παιδεία 10% [6]. Οι «μεταβιβαστικές πληρωμές» του προϋπολογισμού (δηλαδή δαπάνες κυρίως για τις ανάγκες των ασφαλιστικών φορέων και των νοσηλευτικών ιδρυμάτων) μειώνονται κατά 7,4%, δηλαδή κατά 1,310 δισ. € [7].
Κοροϊδία χωρίς τελειωμό
Η κοροϊδία της κυβέρνησης απέναντι στα λαϊκά στρώματα είναι ατελείωτη. Πόσες φορές ακούσαμε ότι δεν θα υπάρξουν νέα μέτρα; Πόσες φορές ακούσαμε για την ανάπτυξη που έρχεται, για την έξοδο από την κρίση που είναι κοντά, για το φρενάρισμα της ανεργίας και άλλες τέτοιες δηλώσεις που το μόνο που καταφέρνουν είναι να γελοιοποιούν συνεχώς τους κυβερνώντες κάθε φορά που διαψεύδονται από την ίδιες τις εξελίξεις; Τίποτα δεν είναι πιο μακριά από την πραγματικότητα από τις κούφιες θριαμβολογίες της κυβέρνησης και των μιντιακών της «παπαγάλων».
Οι «ασκοί του Αιόλου» ενός τρίτου προγράμματος χρηματοδοτικής «βοήθειας» (και νέου Μνημονίου) άνοιξαν με τις δηλώσεις του Σόιμπλε την τρίτη βδομάδα του Αυγούστου [8]. Τη σκυτάλη πήρε ο Γ. Στουρνάρας, δηλώνοντας στο «Πρώτο Θέμα» ότι συζητιέται η περεταίρω χρηματοδότηση της Ελλάδας με το ποσό των 10 δισ. € [9] χωρίς (εννοείται!) να υπάρξουν νέα μέτρα. Στην έκθεσή του (Ιούλης 2013) το ΔΝΤ προβλέπει χρηματοδοτικό κενό στα ελληνικά κρατικά ταμεία για τη διετία 2014-15 ύψους 11,1 δισ. € κι αυτό γιατί μόνο για τα χρόνια αυτά το ελληνικό κράτος πρέπει να αποπληρώσει ομόλογα αξίας 41,3 δισ. € ενώ είναι σε θέση να εξοφλήσει μόνο τα 30,2 δισ. €[10]!!
Η αλήθεια είναι ότι προετοιμάζεται νέο Μνημόνιο και συνεπώς νέα μέτρα, με το ποσό του νέου τοκογλυφικού δανείου να μην είναι ακόμα σίγουρο. Ο εκπρόσωπος των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών για τα θέματα προϋπολογισμού Κάρστεν Σνάιντερ, δήλωσε στην εφημερίδα «Bild» ότι μέχρι το 2015 η Ελλάδα θα χρειαστεί περισσότερα από 11 δισ. € ενώ ανέφερε ότι και την περίοδο 2015-2020 θα υπάρξει πρόσθετο χρηματοδοτικό κενό. Άλλωστε η ίδια η Τρόικα στην τελευταία της έκθεση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, όπως αναφέρει ο ίδιος στη δήλωσή του, επεσήμανε ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί επιπλέον 77 δισ. € μέχρι το 2020 [11]!!
Συντονισμός και κλιμάκωση με στόχο την ανατροπή τους
Το εργατικό κίνημα δεν έχει να περιμένει τίποτα από αυτή την πολιτική, μια πολιτική που κλείνει σχολεία και νοσοκομεία για να πληρώνονται οι εγχώριοι και διεθνείς τοκογλύφοι. Ο μοναδικός δρόμος για τους εργαζόμενους είναι ο δρόμος του αγώνα για την ανατροπή αυτής της κυβέρνησης και των βάρβαρων πολιτικών της. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με συντονισμένους αγώνες στην κατεύθυνση απεργιακών κινητοποιήσεων διαρκείας με καταλήψεις δημοσίων κτιρίων κλπ και με στόχο την πτώση της κυβέρνησης. Η Αριστερά και ειδικά ο ΣΥΡΙΖΑ, οφείλουν όχι απλά να στηρίξουν τους αγώνες αυτούς αλλά να προτείνουν συγκεκριμένο σχέδιο κλιμάκωσής τους από τα κάτω, σε σωματεία και Ομοσπονδίες, αφού είναι δεδομένο ότι οι ηγεσίες των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ θα κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για να μη «φουντώσουν» οι κινηματικές διεργασίες.
