Του Νίκου Κανελλή
Τον περασμένο Ιούνη ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να τετραπλασιάσει τα ποσοστά του και να γίνει αξιωματική αντιπολίτευση κατά κύριο λόγο επειδή υποσχέθηκε ότι θέλει να σχηματίσει «κυβέρνηση της αριστεράς» η οποία θα «ακυρώσει το μνημόνιο». Τα λαϊκά και εργατικά στρώματα ψήφισαν μαζικά τον ΣΥΡΙΖΑ με την ελπίδα ότι θα θέσει τέλος στο μαρτύριο που λέγεται μνημόνιο και ότι θα ανοίξει το δρόμο για την καλυτέρευση της ζωής τους. Έχουμε γράψει πολλές φορές ότι για να εκπληρώσει αυτή του την υπόσχεση ο ΣΥΡΙΖΑ, ερχόμενος στην κυβέρνηση, θα πρέπει να είναι διατεθειμένος να συγκρουστεί με το σύστημα. Οποιαδήποτε προσπάθεια διαχείρισης της κρίσης μέσα στα όρια του καπιταλισμού είναι καταδικασμένη σε αποτυχία.
Δεξιά μετατόπιση της ηγεσίας
Δυστυχώς, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ μακριά από αυτή την προσέγγιση. Ειδικά από τις 17 Ιούνη και μετά πολλά προβεβλημένα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ (όπως ο Δραγασάκης, ο Παπαδημούλης, ο Σταθάκης αλλά και ο A.Τσίπρας) εκφράζουν όλο και πιο «στρογγυλεμένες» θέσεις και ουσιαστικά προτείνουν μια κυβερνητική πολιτική συμβιβασμού με το κατεστημένο. Οι απόψεις αυτές είναι πολύ μακριά από όσα έχει διακηρύξει ο ΣΥΡΙΖΑ στο πρόγραμμα του, το οποίο η ηγεσία φαίνεται πως είναι έτοιμη να ξεχάσει πολύ γρήγορα. Το κυριότερο όμως είναι ότι αυτές οι δηλώσεις αντανακλούν τις αυταπάτες της ηγεσίας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα βρει τρόπο να έχει και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο, ώστε και οι ελίτ να είναι ευχαριστημένες και το μνημόνιο να καταργηθεί και να παρθούν μέτρα υπέρ του λαού.
Ξανά για το χρέος
Χαρακτηριστικά είναι τα όσα είπε ο Αλέξης Τσίπρας στην ομιλία του στη ΔΕΘ αλλά και στην επίσκεψή του στη Γερμανία. Πάνω στο ζήτημα του χρέους ο Τσίπρας μιλά πλέον για «επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης», «μορατόριουμ αποπληρωμής των τόκων για συγκεκριμένη περίοδο», «διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους» και «αποπληρωμή του υπόλοιπου με ρήτρα ανάπτυξης». Όμως οι δανειστές, δηλαδή οι άρχουσες τάξεις της Ευρώπης και των άλλων χωρών – πάντα σε πλήρη σύμπνοια με την ελληνική άρχουσα τάξη – δεν διαπραγματεύονται τίποτα. Λένε, ή εφαρμόζετε το μνημόνιο ή δεν σας δίνουμε άλλη οικονομική στήριξη και σας βγάζουμε εκτός ευρώ. Ας μην ξεχνάμε ότι και η τρικομματική κυβέρνηση προεκλογικά υποσχέθηκε «αναδιαπραγμάτευση» και «απαγκίστρωση» και σήμερα συνεχίζει την μνημονιακή λαίλαπα με τη δικαιολογία ότι οι δανειστές «είναι σκληροί». Το γιατί μια κυβέρνησης της αριστεράς θα έχει διαφορετική αντιμετώπιση από τις ελίτ είναι ένα σοβαρό ερώτημα που δεν απαντάει η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Η μόνη απάντηση που οφείλει να δώσει η αριστερά για να υπερασπιστεί πραγματικά τα συμφέροντα του λαού είναι η άρνηση αποπληρωμής και η διαγραφή του χρέους!
Για την παραγωγική ανασυγκρότηση
Το δεύτερο μεγάλο θέμα αφορά την ανάπτυξη και την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Ο Αλέξης Τσίπρας περιέγραψε σε αυτές τις ομιλίες του ένα «προοδευτικό και ρεαλιστικό πρόγραμμα ανασυγκρότησης» μέσα από τη στήριξη της «δημόσιας και κοινωνικής επιχειρηματικότητας, την «εστίαση στις εγχώριες μικρομεσαίες επιχειρήσεις» μαζί με κάποιες «στοχευμένες δημόσιες επενδύσεις» κοκ.
Ο Γ.Δραγασάκης είναι ακόμα πιο σαφής όταν λέει:
«εμείς αντιπαραθέτουμε μια πολιτική αξιοποίησης του δημόσιου πλούτου, με νέα εργαλεία όπως αναπτυξιακές κοινοπραξίες με συμμετοχή του δημοσίου όσο και ιδιωτικών φορέων του εσωτερικού και του εξωτερικού, με στόχο τη μεγιστοποίηση των κοινωνικών και ανατυξιακών αποτελεσμάτων καθώς και της οικονομικής θέσης του ελληνικού δημοσίου.» (από συνέντευξη στην REAL NEWS 8-7-12)
Αυτές οι θέσεις ουσιαστικά περιγράφουν μια κατάσταση «αρμονικής συνεργασίας» δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και έναν «κοινωνικό» και «καλό» καπιταλισμό και μάλιστα χωρίς την σημερινή βαθιά του κρίση. Τίποτα σήμερα δεν αποτελεί μεγαλύτερη αυταπάτη!
Οι οικονομίες της ΕΕ και των ΗΠΑ βρίσκονται σε κρίση (αρνητική ή μηδενική ανάπτυξη), ενώ η Κίνα και ο αναπτυσσόμενος κόσμος προβλέπεται να επιβραδυνθούν. Η κύρια αιτία είναι ότι οι κεφαλαιοκράτες διεθνώς αρνούνται να επενδύσουν τα τρισεκατομμύρια που έχουν συσσωρεύσει καθώς δεν βλέπουν πουθενά κερδοφόρα διέξοδο. Την ίδια στιγμή έχουν συσσωρευτεί τεράστια χρέη στα κράτη επειδή οι κυβερνήσεις έριξαν αμύθητα ποσά στις τράπεζες για να αποσοβήσουν την κατάρρευση τους το 2009. Για αυτό οι άρχουσες τάξεις διεθνώς απαιτούν από τις κυβερνήσεις τους την περαιτέρω μείωση των εργατικών εισοδημάτων και δικαιωμάτων. Ακριβώς σε αυτή τη διαδικασία συνίσταται τόσο η κρίση – ύφεση όσο και οι επιθέσεις λιτότητας.
Για αυτούς τους λόγους το ελληνικό και ευρωπαϊκό κεφάλαιο δεν πρόκειται να κάνουν καμία απολύτως επένδυση για το καλό της εθνικής μας οικονομίας, για να ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας, να αυξηθούν οι μισθοί κλπ. Εκτός και αν οι έλληνες εργαζόμενοι κινεζοποιηθούν». Ούτε πρόκειται ποτέ το εφοπλιστικό κεφάλαιο να συνάψει κάποια «εθνική προγραμματική συμφωνία… για επανεξέταση των φοροαπαλλαγών του» όπως ίσως ελπίζει ο Α. Τσίπρας. Ήδη του έχουν απαντήσει – για να μας φορολογήσεις πρέπει πρώτα να μας βρεις. Αντίθετα το τραπεζικό, βιομηχανικό, εμπορικό και εφοπλιστικό μεγάλο κεφάλαιο – τόσο το ελληνικό όσο και το ευρωπαϊκό – θα πολεμήσουν με κάθε όπλο όποια κυβέρνηση ακουμπήσει τα κέρδη τους και προσπαθήσει να αυξήσει το μερίδιο των εργαζομένων στην παραγόμενη πίτα.
Ο μοναδικός τρόπος για να ανακάμψει πραγματικά η οικονομία και για να παραχθεί νέος πλούτος (δηλαδή νέα κοινωνικά χρήσιμα προϊόντα και υπηρεσίες) και ο μόνος τρόπος να ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας και να ανέβει το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων και του λαού είναι η εθνικοποίηση των στρατηγικών τομέων της οικονομίας κάτω από το δημοκρατικό έλεγχο και διαχείριση της κοινωνίας και των εργαζομένων. Μόνο αν οι τράπεζες, οι μεγάλες βιομηχανίες, η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες, οι μεγάλες εμπορικές αλυσίδες, οι αερομεταφορές, η ακτοπλοΐα κοκ περάσουν από τα χέρια μια χούφτας παράσιτων στα χέρια της κοινωνίας μπορεί να σχεδιαστεί με δημοκρατικό τρόπο η παραγωγή προς όφελος του λαού και έτσι να υπάρξει πραγματική παραγωγική ανασυγκρότηση. Σήμερα ανοίγονται οι δυνατότητες αυτό να γίνει όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά διεθνώς, αρχής γενομένης από τις χώρες του Νότου της Ευρώπης.
Δυστυχώς η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται ξεχνάει πολύ εύκολα ακόμη και καθαρά διατυπωμένες θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ όπως η «εθνικοποίηση των τραπεζών» η οποία στη ΔΕΘ έγινε «επαναφορά της ΑΤΕ και του Ταχ. Ταμιευτηρίου στον έλεγχο του δημοσίου» και «ίδρυση τράπεζας ειδικού σκοπού»…
Εκστρατεία εγγραφής μελών και ενιαίος ΣΥΡΙΖΑ
Μέσα από αυτό το πρίσμα της δεξιάς μετακίνησης της ηγεσίας, μπορεί να γίνει κατανοητό γιατί η συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ σε «ενιαίο κόμμα των μελών του» προχωρά με πολύ αργούς ρυθμούς. Από τη μια γιατί όλοι ρωτούν «που είναι ο ΣΥΡΙΖΑ;» και το 85% σε δημοσκόπηση της Public Issue δηλώνει δυσαρεστημένο από την αντιπολίτευση έναντι 79% από την κυβέρνηση. Από την άλλη γιατί οι πολιτικές αμφισημίες της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ σε συνδυασμό με την έλλειψη αποφασιστικής συμμετοχής των μελών κρατούν μακριά από το σχήμα πρωτοπόρα στοιχεία ενώ αντίθετα έλκουν κάθε λογής καρεκλοκένταυρους και καριερίστες -πολλοί εκ των οποίων με θητεία στο ΠΑΣΟΚ- οι οποίοι βλέπουν το ΣΥΡΙΖΑ σαν όχημα προσωπικής ανέλιξης.
Αυτά τα ζητήματα μπαίνουν ήδη στις τοπικές συνελεύσεις ενώ η συνδιάσκεψη, που είχε ανακοινωθεί ότι θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Νοέμβρη, και θα προετοίμαζε το δρόμο για το ιδρυτικό συνέδριο του «ενιαίου» πλέον ΣΥΡΙΖΑ, είναι πολύ πιθανό να καθυστερήσει.
Η «αριστερά» του ΣΥΡΙΖΑ
Όμως παρά τη δεξιά μετακίνηση της ηγεσίας του, ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει η βασική ελπίδα για πλατιά λαϊκά και εργατικά στρώματα, γιατί είναι ο μόνος φορέας που υπόσχεται μια αριστερή διακυβέρνηση την επόμενη περίοδο. Για αυτό οι δυνάμεις στα «αριστερά» του ΣΥΡΙΖΑ, είτε βρίσκονται εντός είτε εκτός του σχήματος, έχουν χρέος να παρέμβουν στις διεργασίες αυτές, να προβάλουν ένα ριζοσπαστικό – σοσιαλιστικό πρόγραμμα και να διεκδικήσουν πραγματική εσωτερική δημοκρατία στο κόμμα. Η αναφορά του Π. Λαφαζάνη για την ανάγκη για «ένα δεύτερο κύμα ριζοσπαστικοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ» έχει τη σημασία της καθώς αποτελεί σαφή αναφορά στις διεργασίες αριστερής αντιπολίτευσης στο ΣΥΡΙΖΑ το 2009-2010 (είχε ονομαστεί «Δεύτερο Κύμα»). Χρειάζεται να αποκτήσει ραχοκοκαλιά και να συνδεθεί με ενωτικές πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη και εκτός ΣΥΡΙΖΑ. Στο τέλος, τέλος από τη συγκρότηση «της αριστεράς του ΣΥΡΙΖΑ» θα κριθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό τόσο η πορεία του όσο και η προοπτική των μεγάλων πολιτικών και κοινωνικών ανατροπών στην Ελλάδα.
