Της Ηλέκτρας Κλείτσα, Φιλοσοφική Αθήνας
Το βασικό ερώτημα που απασχολεί το φοιτητικό κίνημα από την αρχή της ακαδημαϊκής χρονιάς, μετά τον αγώνα στα πανεπιστήμια που κράτησε σχεδόν ένα χρόνο, και μετά την ψήφιση του νόμου – πλαισίου, είναι ο τρόπος με τον οποίο θα διασφαλιστεί η μη εφαρμογή του. Στο ερώτημα αυτό, κάποια κομμάτια της φοιτητικής αριστεράς, έχουν προσπαθήσει να δώσουν μια αρκετά ηχηρή, αλλά κατά την άποψή μας λανθασμένη απάντηση.
Στις 4/12/2007, μέλη των ΕΑΑΚ στο Πάντειο, προσπάθησαν να σταματήσουν την εκλογή αντιπρύτανη με βάση τις διατάξεις του νέου νόμου, καίγοντας στο προαύλιο της σχολής τις κάλπες, αφού τις μετέφεραν από την αίθουσα όπου θα γινόταν η ψηφοφορία. Παρόμοιες μεθόδους δράσης επιλέγουν όχι μόνο για το νόμο – πλαίσιο, αλλά και για προηγούμενες ψηφισμένες από την κυβέρνηση διατάξεις για τα πανεπιστήμια. Στις 5/12, και πάλι μέλη των ΕΑΑΚ στην ΑΣΟΕΕ, κράτησαν κλεισμένους στην αίθουσα όπου συνεδρίαζαν οι σύλλογοι δύο τμημάτων της σχολής, καθηγητές και φοιτητές που συμμετείχαν στη διαδικασία, επειδή το θέμα της συνεδρίασης ήταν η εφαρμογή του νόμου για την αξιολόγηση των ΑΕΙ.
Το ερώτημα που έρχεται αμέσως μετά, δεν είναι μόνο το πώς θα καταφέρουμε να μην εφαρμοστούν οι αντιεκπαιδευτικοί νόμοι που έχουν περάσει τα τελευταία χρόνια, αλλά ποιος πρέπει να έχει την ευθύνη γι αυτό. Ο νόμος πλαίσιο ψηφίστηκε υπό την πίεση ενός ιστορικού κινήματος, και για αυτόν ακριβώς τον λόγο η εφαρμογή του αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα. Ωστόσο, προσπάθειες «σπασίματος» της απόπειρας εφαρμογής των επί μέρους διατάξεών του, σαν αυτές που περιγράφονται πιο πάνω, στην πραγματικότητα προσπαθούν να υποκαταστήσουν, ή να παρακάμψουν τις μαζικές διαδικασίες του ίδιου του κινήματος.
Στο επιχείρημα του «κατεπείγοντος» που συχνά χρησιμοποιείται σε αυτές τις περιπτώσεις, «τι να κάνουμε, μάθαμε για τη συνεδρίαση χθες το βράδυ, και καταφέραμε να μαζευτούμε μόνο 100», μπορεί να μην υπάρχει εύκολη απάντηση, ωστόσο η σωστή απάντηση δεν μπορεί να είναι «επομένως, εμείς οι 100 που μαζευτήκαμε θα πάμε να τα σπάσουμε». Η ευθύνη της μη εφαρμογής του νόμου δεν μπορεί να ανήκει σε 100 ή 200 μόνιμα ετοιμοπόλεμους. Ανήκει στους φοιτητικούς συλλόγους, που μέσα από τις συλλογικές τους διαδικασίες είναι υπεύθυνοι για την ενημέρωση του συνόλου των φοιτητών, και της διοργάνωσης μαζικών κινητοποιήσεων, παραστάσεων διαμαρτυρίας, συνεργασίας με το προοδευτικό κομμάτι των καθηγητών σε κάθε σχολή.
Και σε τελική ανάλυση, ο ρόλος της αριστεράς στα πανεπιστήμια, είναι να μπαίνει μπροστά σε αυτές τις εκστρατείες ενημέρωσης και κινητοποίησης των συλλόγων, και όχι να επιλέγει τον εύκολο δρόμο της υποκατάστασης τους όταν οι συνθήκες δεν είναι τόσο εύκολες όσο θα θέλαμε.
Πέρα από το γεγονός ότι τέτοιες κινήσεις αποξενώνουν ένα σημαντικό κομμάτι των φοιτητών, (αλλά και της κοινωνίας, την οποία θέλουμε σύμμαχό μας), από την προσπάθεια στην οποία η φοιτητική αριστερά θα έπρεπε να προσπαθεί να τους εμπλέξει, υπάρχει και ένας ακόμη κίνδυνος. Ακόμη και αυτοί που συμφωνούν ότι ο νόμος δεν πρέπει να εφαρμοστεί, εκπαιδεύονται στην ιδέα ότι «δεν χρειάζεται να τρέξουμε και πολύ, θα το κάνει κάποιος άλλος για μας».
Δημοκρατία στο κίνημα δεν σημαίνει ότι πριν από μερικούς μήνες μια γενική συνέλευση μας εξουσιοδότησε να κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας για να μην εφαρμοστεί ο νόμος στη σχολή μας, με μια αόριστη φράση του τύπου «καμιά εφαρμογή του νόμου – πλαισίου». Σημαίνει συμμετοχή των φοιτητών στη λήψη των αποφάσεων, όχι μόνο σε επίπεδο αιτημάτων, αλλά και σε επίπεδο δράσης. Υπάρχει γενική συνέλευση του Παντείου που να αποφάσισε ότι αν οι πρυτανικές αρχές μας πιάσουν στον ύπνο, τότε τα ΕΑΑΚ μπορούν να κάψουν τις κάλπες;
Κανείς δεν διαφωνεί με την διαπίστωση ότι η προσπάθεια κινητοποίησης των φοιτητών ενάντια στην εφαρμογή του νόμου είναι εξαιρετικά δυσκολότερη υπόθεση από το «συμβολικό» κάψιμο μιας κάλπης. Δυστυχώς όμως, συνηθίζεται ο εύκολος δρόμος να δημιουργεί τελικά πολύ περισσότερα προβλήματα από αυτά που προσπαθούσε να λύσει.
Έτσι κι αλλιώς, το τεστ που θα καθορίσει το αν μπορούμε να ανατρέψουμε το νόμο – πλαίσιο, δεν είναι μόνο το αν θα μπλοκάρουμε κάθε διαδικασία εφαρμογής του μέσα στις σχολές, αλλά το αν σε αυτή τη διαδικασία συμμετέχει η πλειοψηφία των φοιτητών, ή αν περνάει σφυρίζοντας αδιάφορα δίπλα από τη φωτιά στην αυλή του Παντείου.