Της Χριστίνας Ζιάκα
Οι πρώτες δύο μέρες μετά τη δολοφονία του Α. Γρηγορόπουλου χαρακτηρίστηκαν από ένα αυθόρμητο ξέσπασμα οργής. Το μέγεθος των πρώτων διαδηλώσεων ήταν πρωτοφανές, ο αριθμός των πόλεων που αυθόρμητα κατέβηκε κόσμος στους δρόμους, πολύ μεγάλος. Ωστόσο το πολιτικό στίγμα αυτής της αυθόρμητης έκρηξης ήταν απροσδιόριστο. Σ’ αυτή την φάση όπου η οργή απλά ξέσπαγε, χωρίς να αναζητά ακόμα συγκεκριμένο στόχο, οι καταστροφές και τα «μπάχαλα» με πρωταγωνιστές μερίδα του αντιεξουσιαστικού χώρου (αλλά και αποδειγμένα πια, προβοκάτορες), είχαν την τιμητική τους. Μάλιστα συνέβαιναν με ανοχή από σημαντική μερίδα της κοινωνίας.
Μερίδα του αντιεξουσιαστικού χώρου «ενθουσιασμένη» απ’ αυτή την εξέλιξη, απελευθερώθηκε πλήρως, δίνοντας το σύνθημα για «μπάχαλα παντού». Περίπτερα, στάσεις, παπάκια, τηλεφωνικοί θάλαμοι, μικρομάγαζα όλων των ειδών, ότι βρίσκονταν μπρος τους, έπρεπε να καταστραφεί. Λες κι όσες πιο πολλές οι καταστροφές τόσο πιο μεγάλη η εξέγερση…
Εμείς προβλέψαμε ότι αν τα «μπάχαλα» διαρκούσαν και δεν έπαιρνε την σκυτάλη το μαζικό κίνημα, τότε θα λειτουργούσαν αντιστρόφως ανάλογα: Η ανοχή της κοινωνίας θα εξαντλούνταν, η καταστολή θα ενισχύονταν, η κυβέρνηση θα αποκτούσε επιχειρήματα για να δικαιολογήσει την καταστολή.
Οι μαζικές κινητοποιήσεις των μαθητών και η στήριξη των τοπικών κοινωνιών
Έχοντας πει τα παραπάνω ξεκαθαρίζουμε πως δεν ταυτίζουμε τα «μπάχαλα» των διάφορων οργανωμένων ομάδων «αντιεξουσιαστών» με τις αυθόρμητες εκρήξεις οργής μαθητών, φοιτητών και εργαζομένων που περικύκλωσαν περισσότερα από 50 αστυνομικά τμήματα, την ΓΑΔΑ και δεκάδες άλλα κυβερνητικά κτίρια πανελλαδικά στη διάρκεια του Δεκέμβρη.
Σε γειτονιές της Αθήνας κι άλλων μεγάλων πόλεων, και σε δεκάδες επαρχιακές πόλεις, χιλιάδες στάθηκαν με θάρρος απέναντι στις δυνάμεις καταστολής. Αλλού με νεράντζια και πέτρες, αλλού με λουλούδια, αλλού με ευφάνταστα χάπενινγκ. Χωρίς εξαίρεση αυτές οι διαμαρτυρίες γεύτηκαν την αστυνομική βία, τους ξυλοδαρμούς, τα δακρυγόνα, τις συλλήψεις. Δίπλα τους όμως είχαν ολόκληρες γειτονιές, οι οποίες εξεγέρθηκαν ενάντια στις συλλήψεις και την καταστολή και σε πολλές περιπτώσεις στάθηκαν ικανές να επιβάλλουν την απελευθέρωση συλληφθέντων μαθητών.
Είχαμε μάλιστα την διπλή εικόνα: το «ανοχύρωτο» κέντρο της Αθήνας απέναντι στα οργανωμένα «μπάχαλα» και τις «οχυρωμένες» γειτονιές με ΜΑΤ, ΕΚΑΜ απέναντι σε 13-15χρονα! Γιατί άραγε;
Ποιον φοβάται η κυβέρνηση;
Η κυβέρνηση δεν αισθάνθηκε ούτε για μια στιγμή ότι απειλείται από την εικόνα του κατεστραμμένου κέντρου ή το καμένο χριστουγεννιάτικο δέντρο του Κακλαμάνη. Αντίθετα έλπιζε τα μπάχαλα να συνεχίσουν (αυτό το αποδεικνύει και ο μεγάλος αριθμός κουκουλοφόρων ασφαλιτών που αποθανάτισε ο φωτογραφικός φακός)… Έτσι ώστε η ίδια μέσα από τις φλόγες να εμφανιστεί ως άλλος «σωτήρας», να κάνει παροχές στα θύματα των καταστροφών, να αναστήσει το λαβωμένο γόητρο της αστυνομίας, να της δοθεί η δυνατότητα να ενεργοποιήσει τους «αγανακτισμένους πολίτες» ή τις φασιστικές εφεδρείες για να επιβάλουν την… απειλούμενη τάξη.
Ήλπιζε να αποκτήσει επιχειρήματα για να επιμείνει στην θεωρία των σκοτεινών «ξένων κέντρων». Ήλπιζε πως η συνέχιση των καταστροφών θα δικαίωνε την επιχείρηση ενοχοποίησης όσων καλούσαν για την πτώση της και συμμετείχαν σε κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας. Κάποια στιγμή μπορεί και να πίστεψαν πως θα τα κατάφερναν με αυτή την τακτική, πως αλλιώς να εξηγηθεί το θράσος τους για πρώτη φορά στα χρονικά να καλούν σε ματαίωση γενικής απεργίας (10/12)!!
«Πόλη που καίγεται, λουλούδι που ανθίζει» vs «κίνημα που οργανώνεται, λουλούδι που ανθίζει»
Το γεγονός πως ακόμα κι ο Καραμανλής αναγκάστηκε να διαχωρίσει τους «κουκουλοφόρους» από το μαθητικό κίνημα με δήλωση του, αποτελεί απόδειξη για το τι πραγματικά τους φοβίζει. Με την τακτική του υπουργείου παιδείας για «χαλαρή λειτουργία» των σχολείων μετά τα γεγονότα, ήθελαν να ξανακλείσουν το καπάκι της κατσαρόλας στην φάση που βρίσκεται σε επικίνδυνο βρασμό. Με τον ίδιο τρόπο ελπίζουν πως θα λειτουργήσει το διάστημα των γιορτών: ως αποσυμπιεστής.
Οι επιδιώξεις τους στο διάστημα του Δεκέμβρη διαψεύστηκαν. Κι επιβεβαιώθηκαν οι πραγματικοί τους φόβοι. Το μαθητικό και το φοιτητικό κίνημα πήραν την σκυτάλη, συνολικά στον χώρο της εκπαίδευσης παραμένουν όλα τα στοιχεία ενός πανεκπαιδευτικού μετώπου πάλης. Η κοινωνία εκ προοιμίου είδε με συμπάθεια τις κινητοποιήσεις. Η φθορά της ΝΔ στις δημοσκοπήσεις επιταχύνθηκε. Το ίδιο και η παραλυσία της απέναντι σε ένα μέτωπο, με άγνωστη έκταση, διάρκεια και έκβαση.
Τα κινήματα έχουν ανάγκη από σχέδιο και στόχους
Την ανάπτυξη ενός μαζικού κινήματος στο χώρο της παιδείας δεν την κατάφεραν τα «μπάχαλα», όπως προβάλλει μερίδα του αντιεξουσιαστικού χώρου. Ιδιαίτερα σήμερα μπροστά στην μεγαλύτερη παγκόσμια οικονομική κρίση εδώ και 70 χρόνια, η πλειοψηφία της νεολαίας θέλει να συγκρουστεί με το κατεστημένο που της στερεί το μέλλον, να συγκρουστεί με την καθημερινή καταπίεση στο σχολείο, στο χώρο δουλειάς κ.λ.π.
Η νεολαία και οι εργαζόμενοι δεν περιμένουν τις αναρχικές ομάδες που ειδικεύονται στα «μπάχαλα» για να τους «αφυπνίσουν», αυτό το καταφέρνει ο ίδιος ο καπιταλισμός.
Κι όταν αυτό συμβεί, τότε η κοινωνία δεν «προσκυνάει» το αυθόρμητο, περιμένοντας αυτό να κάνει τη δική της δουλειά που είναι να αλλάξει τη ζωή της. Αναζητάει σχέδιο, στόχους, και τρόπους πάλης.
Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο για τους εργαζόμενους που αποτελούν την πλειοψηφία της κοινωνίας, δεν είναι ποτέ δυνατό να αρκεστούν σε γενικά συνθήματα. Απαιτούν πάντα συγκεκριμένες προτάσεις: πώς θα ανατρέψουν την κυβέρνηση, ποια θα βάλουν στην θέση της, πώς θα έχουν καλύτερα μεροκάματα, ή καλύτερη εκπαίδευση για τα παιδιά τους κ.λ.π. Σ’ αυτή την πλειοψηφία της κοινωνίας έχει ανάγκη το μαθητικό και το φοιτητικό κίνημα να απευθυνθεί και να την φέρει κοντά της. Πως μπορεί όμως να συμβεί αυτό;
Κακή υπηρεσία στο κίνημα
Τα «μπάχαλα» υποσκάπτουν με μια σειρά τρόπους την ανάπτυξη του κινήματος.
Δημιουργούν φόβο στους πιο άπειρους αγωνιστές και μειώνουν την συμμετοχή στις κινητοποιήσεις. Δεν είναι μόνο ο φόβος των συλλήψεων –υπαρκτός αν λάβουμε υπόψη μας ότι συνελήφθηκαν 250 άτομα τον Δεκέμβρη. Την ίδια ώρα ενεργοποιούν τα συντηρητικά αντανακλαστικά της οικογένειας για να λειτουργήσει ως εμπόδιο στην μαζική συμμετοχή σε καταλήψεις και πορείες. Ταυτόχρονα αυτές οι μέθοδες αποσυσπειρώνουν από το κίνημα εκείνο το υγιές κομμάτι της νεολαίας που αισθάνεται «καπελωμένο» από τα «μπάχαλα», που λειτουργούν ως παραμορφωτικός καθρέφτης των αιτημάτων του.
Κι ας μην παραβλέπουμε ότι τα «μπάχαλα» βάζουν κι άλλον έναν παίκτη στο παιχνίδι, τα ΜΜΕ… 200 ή 300 άτομα, καταστρέφοντας έχουν τη δυνατότητα να αποσπάσουν την προσοχή από κινήματα δεκάδων και εκατοντάδων χιλιάδων, τα οποία «εξαφανίζονται» στις ειδήσεις. Κάποιοι θα πουν πως τα ΜΜΕ έτσι κι αλλιώς παίζουν ένα αντιδραστικό ρόλο. Αλλά τι σημαίνει αυτό, ότι εμείς πρέπει να τα «διευκολύνουμε»; Δουλειά μας είναι να αποκαλύπτουμε τον βρώμικο ρόλο των ΜΜΕ στην υπηρεσία του κεφαλαίου, και όχι να τους «κάνουμε δώρο» προσχήματα για να μιλούν στο όνομα τάχα της κοινωνίας… Αυτή είναι η ουσία.
Όλοι αυτοί οι παράγοντες, αφαιρούν από το κίνημα σε αριθμούς και οι αριθμοί είναι η δύναμη του. Αν κάποιες μέθοδες πάλης αφαιρούν από το κίνημα τη δύναμη του, τότε αυτοί που τις εφαρμόζουν προσφέρουν κακή υπηρεσία στο κίνημα. Γιατί ότι αφαιρείται από το κίνημα, το προστίθεται η μισητή κυβέρνηση.
Τα «μπάχαλα» δεν ρίχνουν κυβερνήσεις, τα κινήματα ναι
Κάποιοι έχουν αναγάγει σε θεωρία πως τα «μπάχαλα», οι «συγκρούσεις», αποτελούν την πεμπτουσία των κινημάτων. Τίποτα πιο μακριά από την αλήθεια. Στην πραγματικότητα είτε από «μπάχαλα», είτε από «συγκρούσεις βάσει σχεδίου», όταν αυτά ανάχθηκαν στην μόνη ή στην κύρια μέθοδο πάλης, τα κινήματα μετρούν ήττες.
Από την εξέγερση των Παρισινών προαστίων πριν 3 χρόνια, που το στίγμα το έδωσαν οι καταστροφές και όχι το κίνημα, ο μεγάλος κερδισμένος στις εκλογές ήταν ο μισητός Σαρκοζί.
Από την κλοπή των καλπών στις πρυτανικές εκλογές τον περασμένο Μάη, η κυβέρνηση δεν είχε κανένα πρόβλημα να εφαρμόσει το πρώτο μέρος του νόμου της Γιαννάκου.
Όταν όμως τα κινήματα κινήθηκαν οργανωμένα, έχοντας τα μάτια και τα αυτιά προς την υπόλοιπη κοινωνία για να τα στηρίξει, όταν συνδύασαν τις αποχές με τις καταλήψεις, τις απεργίες με τις πορείες, όταν έβαλαν την φαντασία τους να δουλέψει για να φέρουν πολλές χιλιάδες στον αγώνα, τότε κατάφεραν να γράψουν ιστορία. Από το κίνημα ενάντια στο CPE στην Γαλλία, μέχρι το κίνημα ενάντια στο άρθρο 16, ή τις σημερινές μαθητικές κινητοποιήσεις στην Γαλλία. Κι όταν αυτά τα κινήματα χρησιμοποίησαν μαζικά, δημοκρατικά και οργανωμένα την βία για να αμυνθούν απέναντι στο κράτος, και την χρησιμοποίησαν έχοντας πάντα στο μυαλό τους πως θα νικήσουν, τότε δεν βρέθηκε κανένας για να τα καταδικάσει.
Πέραν όλων των άλλων στο τέλος-τέλος, τα «μπάχαλα» θέτουν και ζήτημα δημοκρατίας. Πώς μπορεί το κίνημα να συζητήσει και να αποφασίσει ελεύθερα τις μορφές πάλης που θέλει να υιοθετήσει όταν μερικές εκατοντάδες «επαναστάτες»-σωτήρες έχουν προαποφασίσει εξ’ ονόματος του;
Κάποιοι δεν θα απαλλαγούν ποτέ από το σύνδρομο του ελιτιστή, που κάνει την «επανάσταση» του νομίζοντας πως εκπροσωπεί την κοινωνία. Η αριστερά όμως, έχει υποχρέωση να στηρίζεται στο μαζικό κίνημα, να σέβεται την συλλογικότητα και τη δημοκρατία στις γραμμές του – να κάνει τις προτάσεις της και να παλεύει για να υιοθετηθούν από την πλειοψηφία. Μόνο έτσι μπορούν να προετοιμαστούν μεγάλες νίκες.
_______________________
