Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή εδώ και χρόνια παραμένει σε κρίσιμη φάση. Πολεμικές συρράξεις, ακραίες συνθήκες φτώχειας και μαζικά προσφυγικά ρεύματα συνθέτουν την καθημερινή πραγματικότητα στην περιοχή. Από την εισβολή στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, ειδικά, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η κατάσταση έχει πάρει νέες διαστάσεις. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες δρα και αναπτύσσεται η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος (ISIS) των φανατικών ισλαμιστών.
Η δημιουργία του ISIS ήταν κατά βάση αποτέλεσμα αυτών των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων. Την παραδοχή αυτή έκανε ο Τόνι Μπλερ, πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας. Σε συνέντευξή του στο CNN[1] αναγνώρισε ότι η εισβολή στο Ιράκ το 2003 συνέβαλε καθοριστικά στη δημιουργία του ISIS, συμπληρώνοντας:
«Ασφαλώς δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί πως όσοι από εμάς απομακρύναμε τον [πρώην ηγέτη του Ιράκ] Σαντάμ [Χουσεΐν] το 2003 δεν φέρουμε καμία ευθύνη για την κατάσταση που επικρατεί το 2015».
Στη συνέχεια ζήτησε «συγνώμη» για τις «λανθασμένες» πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών της χώρας του και τον κακό σχεδιασμό της μετά Σ. Χουσεΐν εποχή.
***
Ο πόλεμος στο Ιράκ άφησε τη χώρα και το λαό της σε δραματική κατάσταση. Μετά την «απελευθέρωση» μόλις το 20% του πληθυσμού είχε πρόσβαση σε πραγματικές συνθήκες υγιεινής και το 25% των παιδιών ήταν υποσιτισμένο. Την ίδια στιγμή οι αμερικάνικες εταιρείες έκαναν πάρτι, βλέποντας τις δουλειές τους να «ανθίζουν»[2].
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες μαζικοποιήθηκαν ομάδες φανατικών ισλαμιστών, που όλα τα προηγούμενα χρόνια ζούσαν στο περιθώριο, αντλώντας κοινωνική νομιμοποίηση και δύναμη από τις φρικαλεότητες των ιμπεριαλιστών.
Δεν ήταν όμως μόνο οι κοινωνικές συνθήκες που βοήθησαν στην άνοδό τους. Ήταν και το συνειδητό τους «σπρώξιμο» από αυτούς που σήμερα χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για τη δράση τους.
Όπως αποκάλυψε πρόσφατα η διαρροή απόρρητου εγγράφου της Υπηρεσίας Αντικατασκοπείας των ΗΠΑ από τον Αύγουστο του 2012, οι ΗΠΑ έβλεπαν με πολύ θετικό μάτι την προοπτική ενός «Σαλαφιστικού Πριγκηπάτου» στην ανατολική Συρία και ενός Ισλαμικού Κράτους στη Συρία και το Ιράκ, που θα ελεγχόταν από την Αλ Κάιντα[3].
Την περίοδο αυτή, οι ΗΠΑ, θέλοντας να απομακρύνουν τον Ασάντ από την εξουσία, στήριξαν τους αντιπάλους του, συμπεριλαμβανομένων και των Τζιχαντιστών. Αυτή η στήριξη (ή ανοχή) ήταν ένας από τους λόγους που συνέβαλαν στην ενδυνάμωσή τους, πράγμα που σήμερα μεταφράζεται σε ένα χωρίς προηγούμενο αιματοκύλισμα της περιοχής.
Άλλωστε οι ΗΠΑ δεν έχουν διστάσει να στηρίξουν τους φανατικούς ισλαμιστές και στο παρελθόν, όπως τους Μουτζαχεντίν στο Αφγανιστάν, μετά τη σοβιετική εισβολή του 1979, από τους οποίους στη συνέχεια προέκυψαν οι Ταλιμπάν και η Αλ Κάιντα.
***
Οι λαοί της περιοχής δεν πρόκειται να δουν τις ζωές τους να καλυτερεύουν ούτε από αυταρχικά καθεστώτα τύπου Ασάντ, ούτε από τη «βοήθεια» των δυτικών και, φυσικά, ούτε από το ISIS.
Ο κοινός αγώνας των εργαζόμενων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων της Μέσης Ανατολής είναι αναγκαίος έτσι ώστε να δώσουν τέλος σ’ αυτό το φαύλο κύκλο φτώχειας – βίας – πολέμων. Ο αγώνας αυτός ταυτίζεται με την πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό αλλά και τον καπιταλισμό, για μια παναραβική ενότητα πάνω σε ταξική/αριστερή βάση και για μια σοσιαλιστική ομοσπονδία των λαών της περιοχής σε εθελοντική και ισότιμη βάση.
Οι δυνάμεις της Αριστεράς στην περιοχή είναι σήμερα εξαιρετικά ισχνές και δεν είναι σε θέση να τεθούν μπροστά στον αγώνα γι’ αυτούς τους στόχους. Στο παρελθόν, όμως, δεν ήταν. Στην εποχή πριν τη δεκαετία του 1980 υπήρχαν πανίσχυρα κομμουνιστικά και ριζοσπαστικά κινήματα στην περιοχή που αποτελούσαν, αντικειμενικά, πανίσχυρη απειλή στον καπιταλισμό και τα αντιδραστικά καθεστώτα. Απέτυχαν να δώσουν διέξοδο και προοπτική στους λαούς της περιοχής, λόγω των σταλινικών τους καταβολών και της εξάρτησης από τη Σοβιετική Ένωση.
Η αποτυχία των αριστερών κινημάτων στην περιοχή δημιούργησε το τεράστιο κοινωνικό και πολιτικό κενό που επέτρεψε στους φανατικούς ισλαμιστές, της μιας ή της άλλης εκδοχής, να μαζικοποιηθούν.
Και στη Μ. Ανατολή όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, μόνο μια μαζική επαναστατική, διεθνιστική Αριστερά, μπορεί να προσφέρει διέξοδο από τη βαρβαρότητα στην οποία ωθεί τον πλανήτη το καπιταλιστικό σύστημα.
Σήμερα, οι συνθήκες του πολέμου, των επεμβάσεων, της θρησκευτικής μανίας, των δικτατοριών, της μαζικής προσφυγιάς κλπ, που κυριαρχούν στην πλειοψηφία των χωρών της περιοχής, δεν αφήνουν ουσιαστικά περιθώρια πάλης στους μαρξιστές για το χτίσιμο μιας μαζικής επαναστατικής Αριστεράς. Το καθήκον είναι εξαιρετικά δύσκολο. Το κέντρο των εξελίξεων για το χτίσιμο αυτής της μαζικής επαναστατικής Αριστεράς βρίσκεται στην Ευρώπη και στην αμερικάνικη ήπειρο (βόρεια και νότια). Στο βαθμό που οι μαρξιστές σ’ ένα αριθμό χωρών καταφέρουν να χτίσουν μαζικά επαναστατικά κόμματα τότε αυτό θα λειτουργήσει καταλυτικά και για τη Μέση Ανατολή και την ευρύτερη περιοχή.
Ο διεθνισμός ήταν πάντα αναπόσπαστο, οργανικό στοιχείο του μαρξισμού και της επαναστατικής Αριστεράς. Σήμερα περισσότερο από ποτέ, λόγω της παγκοσμιοποίησης, των νέων μέσων επικοινωνίας, της ταχύτητας της πληροφόρησης, του βάρους της τάξης των εργαζομένων στην οικονομία και την κοινωνία κλπ, είναι μια πραγματικά κρίσιμη παράμετρος της πάλης των όσων θέλουν να φτιάξουν έναν ανθρώπινο κόσμο.
__________
