Τη Δευτέρα 20 Σεπτεμβρίου Ορθόδοξα Χριστιανικά Σωματεία της Αθήνας και η κίνηση «Μαμά μπαμπάς και παιδιά» καλούν σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. Ο λόγος που διαμαρτύρονται δεν είναι άλλος από την εισαγωγή της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία, αφού σύμφωνα με την αφίσα τους «η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι υπόθεση της οικογένειας», ενώ καλούν τους γονείς να «μην αφήσουν να μολυνθούν ηθικά και πνευματικά τα παιδιά τους».
Ποιοι είναι όμως οι διοργανωτές της διαμαρτυρίας;
Τα ορθόδοξα σωματεία είναι «παλιοί μας γνωστοί». Είναι τα ίδια σωματεία που τον Γενάρη του 2020 είχαν γεμίσει το Μετρό στην Αθήνα με τις ανεκδιήγητες αφίσες ενάντια στις αμβλώσεις «Αφήστε με να ζήσω». Τότε, οι άμεσες αντιδράσεις υποχρέωσαν τη διοίκηση της ΣΤΑΣΥ να κατεβάσει τις αφίσες σε λιγότερο από 24 ώρες. Σήμερα, τα ίδια σωματεία, αποφάσισαν να επιτεθούν στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία. Να συνεχίσουν να στερούν σε παιδιά και εφήβους την ουσιαστική γνώση γύρω από το σώμα, το σεξ και την αντισύλληψη και στη συνέχεια να απαγορέψουν στις γυναίκες να απαλλαγούν από μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.
«Σύμμαχος» αυτής της φαεινής ιδέας στο πλευρό των σωματείων, στέκεται το αυτοαποκαλούμενο «κίνημα» «Μαμά Μπαμπάς Παιδιά». Σε μία σύντομη επίσκεψη στην ιστοσελίδα τους, θα βρούμε πολλά «ενδιαφέροντα» άρθρα και μία σαφή σύνδεση με τα ορθόδοξα σωματεία… Πέρα από το λινκ για τη σελίδα «Αφήστε με να ζήσω», πέρα από την περιγραφή της σελίδας ως «Μια συλλογική προσπάθεια για την ανάδειξη, την υπεράσπιση και την προώθηση των αξιών και των ιδανικών της Ελληνορθόδοξης Οικογένειας», θα βρούμε διάφορα άρθρα που επιτίθενται στα ΛΟΑΤΚΙ* άτομα, στη μονογονεϊκότητα, στα διαζύγια, αλλά και στον μεγάλο κόκκινο σκύλο Κλιφ (καρτούν) που έχει δύο μαμάδες, όπως και σε μία σειρά άλλους ήρωες κινουμένων σχεδίων!
Και αν όλα τα παραπάνω φαντάζουν λίγο αστεία, η πραγματικότητα είναι πως κάθε άρθρο, κάθε πρόταση που υπάρχει στο site τους χαρακτηρίζεται από βαθύ συντηρητισμό και αντιλήψεις που καταπιέζουν, πληγώνουν και στιγματίζουν χιλιάδες ανθρώπους καθημερινά.
Ενάντια σε τι διαμαρτύρονται;
Αφορμή για τη διαμαρτυρία είναι τα «εργαστήρια δεξιοτήτων» που εισάγονται στις διδακτικές ώρες των Νηπιαγωγείων, των Δημοτικών και των Γυμνασίων και η ύλη τους περιλαμβάνει 4 θεματικές ενότητες:
- Ζω καλύτερα – Ευ ζην
- Φροντίζω το περιβάλλον
- Ενδιαφέρομαι και ενεργώ – Κοινωνική συναίσθηση και ευθύνη
- Δημιουργώ και καινοτομώ – δημιουργική σκέψη και πρωτοβουλία.
Στην πρώτη από αυτές τις ενότητες, υπάρχουν 3 υποενότητες, «Υγεία: Διατροφή – Αυτομέριμνα, Οδική Ασφάλεια», «Ψυχική και Συναισθηματική Υγεία – Πρόληψη» και «Γνωρίζω το σώμα μου – Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση» που αποτελεί και το αγκάθι για τα χριστιανικά σωματεία.
Σύμφωνα με το εκπαιδευτικό υλικό που έχει δημοσιευτεί μέχρι σήμερα, η ενότητα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης περιλαμβάνει διαφορετική θεματολογία ανάλογα με την ηλικία των παιδιών. Ξεκινώντας από το νηπιαγωγείο και τις πρώτες τάξεις του δημοτικού το υλικό επικεντρώνεται στην πρόληψη και προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση, στο να μπορούν να αναγνωρίσουν το ασφαλές και το μη ασφαλές άγγιγμα κοκ. Σε μεγαλύτερες τάξεις τα παιδιά γνωρίζουν το σώμα τους και τη σεξουαλικότητά τους, ενώ από ότι φαίνεται στους οδηγούς που έχουν γραφτεί για τους εκπαιδευτικούς της Β’ και Γ’ Γυμνασίου, η θεματική ενότητα της σεξουαλικής αγωγής περιλαμβάνει ζητήματα ισότητας των φύλων, της έμφυλης βίας, των διαφορετικών σεξουαλικών προσανατολισμών και ταυτοτήτων φύλου.
Κρίνοντας λοιπόν βάσει της ύλης που προβλέπεται να διδαχθεί στα σχολεία, το παζλ για το τι πρεσβεύουν όσοι/ες καλούν στη διαμαρτυρία συμπληρώνεται. Πρόκειται για σωματεία και οργανώσεις που διεκδικούν τη σιωπή απέναντι σε ό,τι αφορά το σώμα, το σεξ, την ισότητα και τον σεβασμό των διαφορετικών ταυτοτήτων φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού.
Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι υπόθεση της οικογένειας;
Κρίνοντας από το τι πρεσβεύουν τα χριστιανικά σωματεία και η σελίδα «Μαμά Μπαμπάς και Παιδιά», μπορούμε να αποκτήσουμε μία γλαφυρή εικόνα για το τι εννοούν οι ίδιοι όταν μιλάνε για «σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στο σπίτι». Αποχή από το σεξ μέχρι να ενηλικιωθούν (αν όχι να παντρευτούν), «προφανώς» σεξ σημαίνει μόνο ετεροφυλοφιλικό σεξ με στόχο την απόκτηση παιδιών, η μόνη «κανονική» οικογένεια μπορεί να αποτελείται από μπαμπά-μαμά-παιδιά κοκ.
Και πρακτικά όμως, τι μπορεί να σημαίνει ότι αυτά τα θέματα είναι «οικογενειακή υπόθεση»; Η αντιμετώπιση ότι με τα παιδιά δεν πρέπει να συζητιούνται τέτοια θέματα οδηγεί την πλειοψηφία των παιδιών και των εφήβων να συζητούν σπάνια για θέματα γύρω από το σεξ και τα σώματά τους με το οικογενειακό τους περιβάλλον. Η ενημέρωση και οι γνώσεις που αποκτούν λοιπόν προέρχονται κυρίως από συζητήσεις με συνομήλικους τους και από το διαδίκτυο, ειδικά από βίντεο και ταινίες πορνό. Αποκτούν έτσι μία εντελώς στρεβλή εικόνα για το σεξ, την ανατομία των σωμάτων και για τον ρόλο των φύλων. Παράλληλα οι έννοιες της συναίνεσης και του αλληλοσεβασμού στην «καλύτερη» περίπτωση απουσιάζουν, στη χειρότερη αντικαθίστανται από την επιβολή και τη βία. Και φυσικά σε αυτό το πλαίσιο η πρόσβαση σε γνώσεις για τις μεθόδους αντισύλληψης και προστασίας από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα είναι στην ουσία ανύπαρκτες.
Τελικά, αν κάτι θα έπρεπε να αποδεχτούν οι διοργανωτές της διαμαρτυρίας, είναι το εξής: είτε μιλήσουμε είτε όχι στα παιδιά για το σώμα τους και το σεξ, τα παιδιά θα αναρωτηθούν για αυτά τα ζητήματα, θα πειραματιστούν και θα αναζητήσουν απαντήσεις. Η κουβέντα που θα έπρεπε να γίνεται είναι όχι το αν θα συνεχίσουν τα σχολεία να λειτουργούν υπό καθεστώς «ομερτά» σε σχέση με τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, αλλά πως αυτή μπορεί να γίνει με τον πιο υγιή τρόπο.
Μπορούμε να εμπιστευτούμε το Υπουργείο Παιδείας;
Η διδακτική ύλη που προβλέπεται από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, με μία πρώτη ανάγνωση φαίνεται να κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Παρόλα αυτά, τα έργα και οι ημέρες του Υπουργείου μέχρι σήμερα, δεν μπορούν παρά να μας δημιουργούν αμφιβολίες για το εάν θα γίνει πράξη ή θα παραμείνει στη θεωρία ή ακόμα για το ακριβές περιεχόμενο.
Αρχικά το γεγονός πως η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση δεν εντάσσεται σαν αυτόνομη τακτική ενότητα στα σχολεία αλλά σαν ένα μέρος του εργαστηρίου δεξιοτήτων είναι προβληματικό, αφού η σημασία της παραμένει υποτιμημένη. Επίσης προβληματικός είναι και ο τρόπος με τον οποίο καταρτίζονται οι εκπαιδευτικοί για το εργαστήριο δεξιοτήτων. Η κατάρτιση γίνεται μέσω σεμιναρίων, με συνολική διάρκεια για όλες τις θεματικές ενότητες 36 ώρες. Αυτό σημαίνει πως αν σε όλες τις υποκατηγορίες αντιστοιχεί ο ίδιος χρόνος, για κάθε υποκατηγορία –και άρα και για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση– προβλέπεται μόλις μία 3ωρη επιμόρφωση.
Επίσης, το Υπουργείο Παιδείας στις αρχές της προηγούμενης χρονιάς, με έγγραφό του προσκάλεσε τα σχολεία σε ημερίδα που πραγματοποίησε η Πανελλήνια Ένωση Γονέων «Η Χριστιανική Αγωγή». Στη συνέχεια βέβαια η πρόσκληση αναιρέθηκε λόγω των έντονων αντιδράσεων που προκάλεσε, αλλά έχει σημασία να σημειώσουμε πως η «Χριστιανική Αγωγή» πρωτοστατεί στην εκστρατεία κατά των αμβλώσεων «Αφήστε με να ζήσω»! Και το ίδιο Υπουργείο, με την ίδια υπουργό Νίκη Κεραμέως το 2019 σε επιμόρφωση εκπαιδευτικών τους παρότρυνε να «αναπτύσσουν και να ενισχύουν τη χριστιανική θρησκευτική πίστη των μαθητών/τριών» και «σε περιπτώσεις αιτήματος απαλλαγής (από το μάθημα των θρησκευτικών), να αποτρέπουν παιδιά και γονείς».
Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να παρακολουθήσουμε το πώς και εάν θα πραγματοποιηθούν τα μαθήματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Και την ίδια ώρα να συνεχίσουμε να διεκδικούμε η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση να αποτελέσει αυτόνομη ενότητα με ειδικό βάρος, προσαρμοσμένη στις ηλικίες και για όλες τις βαθμίδες του σχολείου, να πραγματοποιείται από σωστά καταρτισμένους εκπαιδευτικούς, σε συνεργασία με τους συλλόγους γονέων και κηδεμόνων. Μάθημα το οποίο να διέπεται από τις έννοιες της ισότητας, του αλληλοσεβασμού και της συναίνεσης.
Ταυτόχρονα, θα συνεχίσουμε να παλεύουμε ενάντια στον συντηρητισμό και τον σκοταδισμό, που με πρόφαση την «προστασία της οικογένειας» θέλει να μας γυρίσει πίσω σε εποχές που η καταπίεση όσων «διέφεραν» από τη «νόρμα» ήταν όχι απλώς υπαρκτή, αλλά και κρυμμένη πίσω από κλειστές πόρτες.
