Μόλις λίγες ώρες μετά την καταγγελία της νεαρής γυναίκας πως ένας νέος άντρας την ακολούθησε μέχρι το σπίτι της και προσπάθησε να μπει στην είσοδο της πολυκατοικίας, έχοντας σε όλο αυτό το περιστατικό το μόριό του έξω από το παντελόνι του και ήδη τον έχουν αναγνωρίσει και καταγγείλει άλλες τέσσερις γυναίκες για παρόμοια περιστατικά. Και δεν είναι καθόλου απίθανο οι καταγγελίες να αυξηθούν τις επόμενες ώρες και ημέρες, αφού όπως συμβαίνει συχνά, όταν μία γυναίκα μιλάει για ό,τι της συνέβη, το θάρρος της μεταλαμπαδεύεται και σε πολλές ακόμα γυναίκες –και σε κάποιες περιπτώσεις και άντρες– θύματα αντίστοιχων περιστατικών.
Το βλέπουμε εξάλλου και στα social media και σε προσωπικές συζητήσεις, όπου πολλές γυναίκες βρίσκουν το θάρρος για να μιλήσουν για τα δικά τους περιστατικά παρενόχλησης, εκφοβισμού αλλά και βίας/βιασμού.
Φταίει η μόρφωση ή η εμφάνιση για την έμφυλη βία;
Την ίδια ώρα όμως, για μία ακόμα φορά είδαμε και ακούσαμε να περιγράφουν τον θύτη σαν «καλό και εμφανίσιμο» παιδί, με μία έκπληξη, η οποία από πίσω κρύβει τελικά και αμφισβήτηση για το κατά πόσο είναι ικανός να έχει κάνει αυτά για τα οποία κατηγορείται. Ενώ υπάρχει βίντεο που το αποδεικνύει. Ενώ οι υπόλοιπες κοπέλες που έχουν βιώσει παρόμοια παρενόχληση, τον αναγνώρισαν. Ενώ υπάρχουν δακτυλικά αποτυπώματα στην πόρτα της εισόδου που τον ταυτοποιούν.
Και πάλι, υπήρξε κόσμος που μπήκε στον πειρασμό να αμφισβητήσει ακόμα και ό,τι είδε με τα μάτια του. Αποδεικνύοντας πως η κουλτούρα του βιασμού, ο τρόπος που έχουμε γαλουχηθεί να αμφισβητούμε το θύμα και να βρίσκουμε ελαφρυντικά για τον θύτη, είναι τόσο βαθιά ριζωμένος στη συνείδηση μέρους της κοινωνίας που καταφέρνει να καρποφορήσει ακόμα και στις πιο «τρανταχτές» περιπτώσεις.
Αντίστοιχα, ο πατέρας του κατηγορούμενου, στην προσπάθειά να υπερασπιστεί τον γιο του, τον περιέγραψε σαν «τέλειο», «πολύ καλό και ευαίσθητο» παιδί που «είναι φοιτητής και εργάζεται» και άρα, με αυτά τα χαρακτηριστικά, αποκλείεται να έκανε τις πράξεις για τις οποίες κατηγορείται. Στα αστικά δικαστήρια ακούγονται πολύ συχνά αντίστοιχα επιχειρήματα από τους συνηγόρους κατηγορούμενων για εγκλήματα όπως η σεξουαλική παρενόχληση, η έμφυλη βία και ο βιασμός. Δημιουργώντας τελικά την αντίληψη πως όσοι/ες έχουν κακοποιητικές συμπεριφορές δεν μπορεί παρά να είναι «απόκληροι» της κοινωνίας, χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, άνθρωποι που «φωνάζουν» από μακριά πως είναι «κακά παιδιά» και «άσχημοι» που βιάζουν ή παρενοχλούν επειδή δεν μπορούν να βρουν σύντροφο.
Αυτή η εικόνα όμως απέχει μίλια από την πραγματικότητα! Η έμφυλη βία και η σεξουαλική παρενόχληση δεν πηγάζουν από την έλλειψη σπουδών και πτυχίων, από την ανεργία ή από την ανάγκη για σεξ. Πηγάζουν από τον σεξισμό και την πατριαρχία, από την αντίληψη πως οι γυναίκες είναι κατώτερες. Και είναι εκφράσεις επιβολής εξουσίας, προσπάθειας να υποτάξουν, να προσβάλλουν, να φοβίσουν ή να εξευτελίσουν το θύμα.
Αρκεί να μιλήσει έγκαιρα το θύμα;
Στο τελευταίο περιστατικό στη Νέα Σμύρνη, η κοπέλα έδρασε άμεσα. Έκανε καταγγελία στην αστυνομία και παράλληλα δημοσιοποίησε το περιστατικό στα social media. Και όπως ήδη αναφέρθηκε, αυτή η πράξη θέλει πολύ θάρρος και κουράγιο. Και αυτήν τη φορά το θάρρος της κοπέλας είχε θετικά αποτελέσματα. Όμως, η κοπέλα στη Νέα Σμύρνη δεν ήταν η πρώτη που είχε καταγγείλει τον συγκεκριμένο άνθρωπο. Μία άλλη κοπέλα, είχε απευθυνθεί στην αστυνομία δύο φορές τον περασμένο Νοέμβρη, δίνοντάς τους μάλιστα και περιγραφή και την πινακίδα του αυτοκινήτου που οδηγούσε, χωρίς όμως η υπόθεσή της να προχωρήσει παραπάνω, αφού η αστυνομία δεν τον συνέλαβε ποτέ.
Χρειάστηκε δηλαδή να περάσουν πάνω από 5 μήνες ώστε ο άνθρωπος που παρενοχλούσε γυναίκες από τουλάχιστον από τον προηγούμενο Μάρτη (σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής καταγγελίες) να συλληφθεί! Αυτός είναι ο τρόπος που αντιμετωπίζει γενικά η αστυνομία αντίστοιχες καταγγελίες. Τις υποτιμά, αδιαφορεί και σπάνια –όπως στο τελευταίο περιστατικό– αναγκάζεται να ανταποκριθεί.
Να είμαστε ελεύθερες, όχι γενναίες
Το περιστατικό στη Νέα Σμύρνη, θα μείνει καταγεγραμμένο ως ένα από τα λίγα περιστατικά που είχαν «θετική» εξέλιξη, μία μικρή νίκη μέσα στις καθημερινές ιστορίες παρενόχλησης και κακοποίησης. Είδαμε ένα θύμα να μιλά και να καταγγέλλει, άλλα θύματα να σπάνε τη σιωπή τους και τον θύτη να συλλαμβάνεται. Και αυτό από μόνο του είναι σημαντική εξέλιξη, όσο επιφυλακτικοί/ες και αν νιώθουμε για το πώς θα το χειριστεί η δικαιοσύνη.
Λίγο νωρίτερα, με διαφορά κάποιων ωρών, έγινε γνωστή μία ακόμα καταγγελία, μίας γυναίκας πως ένας ταξιτζής αποπειράθηκε να τη βιάσει. Όταν επικοινώνησε με την αστυνομία, η αστυνομικός της είπε πως «πρέπει σε τέτοιες περιπτώσεις να φερόμαστε έξυπνα και να παίρνουμε τις πινακίδες, δεν μπορείς να ‘ρθεις εδώ να κανείς μήνυση απλά με την περιγραφή». Οι ιστορίες που δε γίνονται ποτέ γνωστές, οι γυναίκες –και οι άντρες– που σιωπούν και δε μιλούν για την κακοποίησή τους είναι πολύ περισσότερες.
Το θάρρος όσων επιλέγουν να μιλήσουν, παρά τις σεξιστικές αντιλήψεις, παρά τον τρόπο που αντιμετωπίζονται από τις Αρχές και τη δικαιοσύνη είναι πολύ σημαντικό. Ακόμα πιο σημαντικό είναι να πάρουμε αυτό το θάρρος και τη γενναιότητα και να τα μετατρέψουμε σε αγώνα ενάντια στον σεξισμό, τη σεξιστική βία και στο σύστημα που τα συντηρούν και τα αναπαράγουν. Και για να γίνει αυτό χρειάζεται συλλογικότητα και οργάνωση. Για να χτίσουμε μία κοινωνία που καμία γυναίκα δε θα χρειάζεται να νιώθει γενναία για να κυκλοφορεί στους δρόμους, ή θαρραλέα για να μιλήσει, αλλά κάθε γυναίκα, άντρας, παιδί θα νιώθει ελεύθερο να κυκλοφορεί σε έναν κόσμο χωρίς ανισότητες και διακρίσεις.
