Τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτη Φάμελλο, επισκέφθηκε αντιπροσωπεία του διοικητικού συμβουλίου της ΟΤΟΕ (ομοσπονδία τραπεζοϋπαλλήλων) για να του εκθέσει τα προβλήματα των εργαζομένων, που τα βασικά είναι:
- μείωση του προσωπικού μέσα από την διαδικασία της εθελούσιας αποχώρησης,
- κλείσιμο υποκαταστημάτων,
- προσλήψεις νέου χαμηλόμισθου προσωπικού,
- εντατικοποίηση, κατά συνέπεια, και επιμήκυνση του ωραρίου εργασίας.
Ο πρόεδρος τους καθησύχασε λέγοντάς τους ότι το ζήτημα των τραπεζών είναι ένα από τα πρώτα θέματα στην ατζέντα του ΣΥΡΙΖΑ. Τους θύμισε ότι το κόμμα είχε καταγγείλει στη βουλή το απαράδεκτο καθεστώς των ποικιλόμορφων και υψηλών προμηθειών, κάτι που όπως ισχυρίστηκε ανάγκασε την κυβέρνηση της ΝΔ να περικόψει κάποιες απ’ αυτές (μύγα τις τσίμπησε, βέβαια, όταν τα κέρδη τους έφτασαν στο εξωφρενικό ποσό των 4,532 δισ. € το 2024 – έναντι 3,645 δισ. € το 2023, αυξημένα δηλαδή κατά 24,33%).
Τέλος, ο Σ. Φάμελος εξήγησε την ανάγκη να υπάρξει ένας υγιής ανταγωνισμός ώστε να μην υπάρχει από τη μια μεριά υψηλή κερδοφορία και από την άλλη φτωχοποίηση.
***
Πρόκειται για μέγιστη ανοησία!
Γιατί δεν ήταν και δεν είναι δυνατόν μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού να υπάρξει «υγιής ανταγωνισμός». Μόνο καταστροφικός, προς κάθε κατεύθυνση ανταγωνισμός, μπορεί να υπάρξει. Αυτό είναι στο DNA του καπιταλισμού από τα γεννοφάσκια του!
Και επειδή ο Σ. Φάμελλος δεν έχει άγνοια το τι συμβαίνει γύρω μας, με τους ανταγωνισμούς μέσα στα πλαίσια του ελληνικού και παγκόσμιου καπιταλισμού, γίνεται σαν γνήσιος ρεφορμιστής «παπαγαλάκι» του κεφαλαίου αφήνοντας να εννοηθεί ότι μπορεί να υπάρξει καπιταλισμός «αγγελικά πλασμένος»!
Έτσι το μόνο που καταφέρνει είναι να σπείρει σύγχυση στη σκέψη κάποιων εργαζομένων και σε κάποια φτωχά λαϊκά στρώματα!
Αλλά τι άλλο μπορούσαμε να περιμένουμε από το κόμμα που έκανε το «όχι» του δημοψηφίσματος του 2015 «ναι», το κόμμα του 3ου Μνημονίου, του νόμου Κατρούγκλου και άλλων πολλών…
***
Μια σύντομη ιστορική αναδρομή θα μας αποκαλύψει πόσο «υγιής» ήταν και είναι ο ανταγωνισμός στα πλαίσια του καπιταλισμού.
Πόσο «υγιής» ήταν ο ανταγωνισμός που καταστρέφοντας την μικρή ιδιοκτησία δημιούργησε τα μονοπώλια, τα τραστ και τα καρτέλ, προλεταροποιώντας εκατομμύρια μικροαστικών στρωμάτων; Πόσο υγιής ήταν ο ανταγωνισμός που κατέστρεψε εκατομμύρια αγρότες και τους έστειλε στις πόλεις;
Η παραγωγική δυναμική των μονοπωλίων ξεπερνώντας τα εθνικά σύνορα με «υγιή» ανταγωνισμό, έθεσε τις βάσεις για τους αποικιοκρατικούς πολέμους, που σήμαιναν εκατομμύρια νεκρούς και γενοκτονία των ιθαγενών λαών!
Ο «υγιής» ανταγωνισμός οδήγησε στον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο για το ξαναμοίρασμα των αγορών, και βέβαια και στον 2ο με ακόμα χειρότερα αποτελέσματα.
Οι πόλεμοι συνεχίζονται με ένταση και στις μέρες μας με εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και εκατομμύρια μετανάστες.
Ο «υγιής» ανταγωνισμός έφερε την μεγάλη κρίση του 1929–1933 και γενικά οδηγεί σε κρίσεις το σύστημα μέσα από την υπερσυσσώρευση κεφαλαίου και την υπερπαραγωγή – υπερπαραγωγή όχι σε σχέση με τις ανάγκες της κοινωνίας, άλλα με την δυνατότητά της να αγοράσει τα εμπορεύματα που παρήγαγε! Γιατί ο «υγιής» ανταγωνισμός επιβάλλει στο κεφάλαιο να μειώσει τα μεροκάματα και τους μισθούς.
Μα, ο ανταγωνισμός δεν είναι αυτός που οδηγεί στην βελτίωση των μηχανών και την πρόοδο; Στον καπιταλισμό, ναι! Αλλά αυτό φέρνει μαζί με τις νέες τεχνολογίες και την αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων, τις απολύσεις και την εντατικοποίηση για τους εργαζόμενους σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα! Φέρνει τις ιδιωτικοποιήσεις, τη μερική απασχόληση, τους συμβασιούχους και, τελικά, τις εθελούσιες για τις οποίες διαμαρτύρεται η ΟΤΟΕ!
***
Στο κοινωνικό/ταξικό επίπεδο, ο ανταγωνισμός είναι αυτός ανάμεσα στο κεφάλαιο και την τάξη των εργαζομένων. Ας δούμε πόσο «υγιής» είναι. Πολιτικά, η άρχουσα τάξη, προσπαθεί με κάθε μέσο να εμποδίσει τους αγώνες της εργατικής τάξης γενικά για την βελτίωση των όρων της εργασίας και εν γένει της διαβίωσή της. Με τους αντεργατικούς νόμους, τα ΜΑΤ, τα δικαστήρια –που βγάζουν όλες σχεδόν τις απεργίες παράνομες– και όταν αυτά δεν μπορούν να σταματήσουν το εργατικό κίνημα, στρέφονται σε δικτατορίες, φυλακές, εξορίες, δολοφονίες αγωνιστών! Τα ζήσαμε εμείς οι παλιοί: 21η Απρίλη 1967, Πινοσέτ στη Χιλή, Βιντέλα στην Αργεντινή, και πάει λέγοντας!
Ο «υγιής» ανταγωνισμός, ας μην ξεχνάμε, χρηματοδότησε την άνοδο του φασισμού σε Ιταλία και Γερμανία για να συντρίψει το κίνημα της εργατικής τάξης.
***
Ας έρθουμε και στο σήμερα για να δούμε επιγραμματικά πόσο «υγιής» είναι ο ανταγωνισμός που διεξάγεται στην παγκόσμια οικονομία. Ο Τραμπ μας λέει «Πρώτα η Αμερική» και οι «Πατριώτες για την Ευρώπη» (ο συνασπισμός της Ακροδεξιάς στο Ευρωκοινοβούλιο) αναφωνεί, στη διεθνή συνάντησή της στην Ισπανία, «Πρώτα η Ευρώπη» (παρότι δηλώνει υπερήφανη για την άνοδο του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ).
Ο Τραμπ φέρνει δασμούς ενάντια σε όλες τις υπόλοιπες οικονομίες, θέλει ενσωμάτωση του Καναδά σαν 51η πολιτεία των ΗΠΑ, θέλει επικυριαρχία των ΗΠΑ στη διώρυγα του Παναμά, απαιτεί να πάρει Γροιλανδία (κι απειλεί αν δεν του την πουλήσουν να την καταλάβει), ζητά να διώξει τους Παλαιστίνιους από την Γάζα για να την μετατρέψει σε Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής, υπό αμερικανική κυριαρχία, κοκ. Όλα αυτά στα πλαίσια του «υγιούς ανταγωνισμού»…
Καναδάς, Μεξικό, ΕΕ, Κίνα απαντούν «θα επιβάλουμε και εμείς δασμούς, θα είναι σκληρή η απάντησή μας». Πράγμα που σημαίνει ότι αντιστρέφεται όλη την πορεία ανάπτυξης του διεθνούς εμπορίου από τη δεκαετία του 50 και μετά, φέρνοντας στη μνήμη τον προστατευτισμό της δεκαετίας του 30 που οδήγησε σε οικονομική κατάρρευση (και τελικά στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο).
Και ένα τελευταίο αλλά σημαντικό. Ο «υγιής» ανταγωνισμός δεν επιτρέπει στις βιομηχανίες των ανεπτυγμένων και μη χωρών την μείωση των ρύπων με βάση τις αποφάσεις του Κιότο και του Παρισιού – που κι αυτές κάθε άλλο παρά επαρκείς είναι! Το περιβάλλον καίγεται στον βωμό του «υγιούς ανταγωνισμού».
Υγιής ανταγωνισμός δεν υπάρχει.
Υγιής άμιλλα μπορεί να υπάρξει μόνο στον σοσιαλισμό –όχι στον Σταλινικό της ΕΣΣΔ που κατέρρευσε, αλλά σε ένα μελλοντικό, δημοκρατικό σοσιαλισμό– όπου το κίνητρο δεν είναι το κέρδος και η κυριαρχία, αλλά το όφελος της κοινωνίας!
Σήμερα η Αριστερά (και το συνδικαλιστικό κίνημα) οφείλουν να διεκδικούν την επανεθνικοποίηση των τραπεζών χωρίς αποζημίωση –τις έχουμε χρυσοπληρώσει με πολλά δισ. € την εποχή των Μνημονίων– κάτω από κοινωνικό και εργατικό έλεγχο. Αυτή είναι η μόνη αριστερή θέση.
