Ο καυγάς που ξέσπασε πριν λίγο καιρό ανάμεσα σε ΝΔ και ΠΑΣΟΚ για το ποιο οικονομικό μοντέλο, το ιρλανδικό ή το σκανδιναβικό, είναι καταλληλότερο και πιο φιλικό για τον Έλληνα εργαζόμενο, σίγουρα οφείλεται σε …παρεξήγηση. Κι αυτό γιατί εδώ και πολλά χρόνια η Ελλάδα εφαρμόζει πιστά έναν συνδυασμό των δυο αυτών μοντέλων, όπου όμως κυριαρχεί μια μικρή λεπτομέρεια: Ότι έχει πάρει μόνο τα χειρότερα στοιχεία τους, συνδυάζοντάς τα σ’ έναν αχταρμά καταστροφικό για το βιοτικό μας επίπεδο! Μήπως υπερβάλλουμε; Ας δούμε τα στοιχεία αυτά αναλυτικά:
Πρώτα πρώτα, το καθεστώς των απολύσεων (που αποτέλεσε και κομβικό σημείο της διαμάχης) είναι ταυτόσημο τόσο σ’ αυτές τις χώρες, όσο και στην Ελλάδα: Πλήρης ελευθερία (δηλαδή ασυδοσία) του εργοδότη. Το πλαφόν του 2% μηνιαίως που εφαρμόζεται στη χώρα μας αφορά λιγότερο από το 10% των εργαζομένων, αφού οι υπόλοιποι εργάζονται σε επιχειρήσεις με λιγότερους από 20 απασχολούμενους. Αλλά και στις μεγάλες επιχειρήσεις, όπως είδαμε σε δεκάδες περιπτώσεις τους τελευταίους μήνες, το πρόβλημα της εργοδοσίας λύνεται απλούστατα με μια ξεγυρισμένη πτώχευση ή έστω και μόνο με την απειλή της.
Σε επίπεδο φορολογίας και ασφαλιστικών εισφορών, η Ελλάδα βρίσκεται πολύ κοντά στη Σουηδία, με τις καθαρές αποδοχές, αφού δηλαδή αφαιρεθούν φόροι και εισφορές, να φτάνουν περίπου στο 70% των μεικτών. Ενώ όμως το αντιστάθμισμα για τους Σουηδούς είναι ένα αρκετά ανεπτυγμένο (αν και διαρκώς μειούμενο τα τελευταία χρόνια) κράτος πρόνοιας, εδώ στον τομέα αυτό προτιμούμε να ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Ιρλανδίας, με τις κοινωνικές δαπάνες να είναι από τις χαμηλότερες στην ΕΕ και το επίδομα ανεργίας καθηλωμένο εδώ και χρόνια στα 300 ευρώ.
Αυτό έχει βέβαια άμεση αντανάκλαση στα επίπεδα φτώχειας και κοινωνικής προστασίας: Στην Ιρλανδία, τη χώρα παράδειγμα για τον Αλογοσκούφη αλλά και για τον προκάτοχό του τον Παπαντωνίου που πριν από λίγα χρόνια ζητούσε “να γίνουμε Ιρλανδία”, το ποσοστό των κατοίκων που ζουν κάτω από το επίπεδο φτώχειας ξεπερνάει το 21%, περίπου δηλαδή όσο και στην Ελλάδα. Και πού πάει δηλαδή αυτό το τεράστιο ποσοστό αύξησης του ΑΕΠ που παρουσιάζει εδώ και χρόνια; Κι εδώ το τελικό αποτέλεσμα έχει πολλά κοινά στις δυο χώρες: Η μόνη διαφορά είναι ότι στην Ελλάδα το τρώει η παραοικονομία και η τεράστια φοροδιαφυγή, ενώ στην Ιρλανδία το τρώνε νομίμως οι ξένες εταιρίες που επενδύουν εκεί και που απομυζούν το 25-30% του ΑΕΠ που φεύγει προς τις χώρες καταγωγής τους υπό την μορφή αφορολόγητων κερδών.
Έτσι λοιπόν, δεν χρειάζεται και πολλή φαντασία για να καταλάβει κανείς τι εννοούν κυβέρνηση και ΠΑΣΟΚ όταν αναφέρονται στα “μοντέλα” που πρέπει ν’ ακολουθήσουμε. Όταν ο Αλογοσκούφης μιλάει για το “ιρλανδικό μοντέλο”, δεν εννοεί φυσικά τη μείωση των φόρων που πληρώνουν οι μισθωτοί, αλλά ακόμα μεγαλύτερες φοροαπαλλαγές για τις μεγάλες εταιρίες, συνδυασμένες βέβαια με άλλη μια ιρλανδική πατέντα: Την κατάργηση κάθε νόμου που προστατεύει και καθορίζει τους ελάχιστους μισθούς, το ωράριο εργασίας και τις εργασιακές σχέσεις γενικότερα.
Και όταν ο Γιωργάκης αναφέρεται στη Σουηδία ή τη Δανία, μάλλον δεν εννοεί ότι το ΠΑΣΟΚ θα υπερδιπλασιάσει τους μισθούς για να φτάσουμε μισθολογικά αυτές τις χώρες. Όπως έχει δηλώσει ο ίδιος κι άλλα στελέχη του σε ανύποπτες φάσεις, αυτό που ονειρεύονται είναι η κατάργηση και του τελευταίου φύλλου συκής όσον αφορά στην εργατική νομοθεσία κι έναν αυξημένο ρόλο του κράτους αλλά μόνο στην παροχή επιπλέον διευκολύνσεων στο κεφάλαιο (βλέπε προτάσεις γι’ ανασφάλιστη εργασία των νέων, κατάργηση των συμβατικών υποχρεώσεων των εργοδοτών σε νομούς που πλήττονται από την ανεργία κλπ).
Η πικρή αλήθεια και για τους δύο είναι ότι το καπιταλιστικό σύστημα το οποίο υπηρετούν δεν προσφέρει σήμερα σε κανένα σημείο του πλανήτη κάποιο ιδανικό μοντέλο το οποίο να είναι πραγματικά θελκτικό για τους εργαζομένους. Αυτό όμως δεν πρόκειται να τους σταματήσει από τα σχέδιά τους, που θα ανατραπούν μόνο όταν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι προτάξουν το δικό τους μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης, το σοσιαλιστικό.
Παναγιώτης Βογιατζής
