Σήμερα, 18 Σεπτέμβρη, συμπληρώνονται 9 χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και καλούμε για μαζική συμμετοχή στα σημερινά αντιφασιστικά συλλαλητήρια (δείτε εδώ). Με αυτή την αφορμή, αναδημοσιεύουμε παλαιότερο άρθρο σχετικά με την ζωή και την τέχνη του που δημοσιεύσαμε αρχικά στις 22/9/13, λίγες ημέρες μετά τη δολοφονία του.
«Μια τέτοια μέρα είναι ωραία για να πεθαίνεις όμορφα και όρθιος σε δημόσια θέα»
Killah P, «Ζόρια»
Μπορεί άραγε κάποιος να πεθάνει «όμορφα»; Κανείς δεν μπορεί να δώσει απάντηση στο ερώτημα. Σίγουρα όμως ο Παύλος Φύσσας πέθανε «σε δημόσια θέα». Τον σκότωσαν θρασύδειλα καθάρματα – και τον σκότωσαν γιατί έζησε όρθιος. Και βέβαια, όχι μόνο έζησε, αλλά και πέθανε όρθιος. Οι δολοφόνοι του αντίθετα, ζούσαν και ζουν σκυφτοί. Σκυφτοί απέναντι στα αφεντικά τους. Γονατισμένοι μπροστά στον Παύλο.
Παιδί της εργατικής τάξης
Μεγαλωμένος στην εργατογειτονιά του Κερατσινίου, ο Παύλος μπήκε από μικρός στην βιοπάλη. Γιος εργάτη στην ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη του Περάματος (του μαστρο-Τάκη, όπως τον ξέρουν οι συνάδελφοι του, που στα 62 του παλεύει ακόμη για να μαζέψει τα ένσημα για την σύνταξη) πήγε κι αυτός με την σειρά του να δουλέψει εκεί.
Βοηθός σωληνά από το 1998 ως το 2003 – όσο δηλαδή υπήρχε σταθερή δουλειά. Τα επόμενα χρόνια, αφιερώθηκε περισσότερο στην μουσική, αλλά εξακολουθούσε μέχρι το τέλος να κάνει σκόρπια μεροκάματα στην Ζώνη. Μέλος του Συνδικάτου Μετάλλου του Πειραιά (όπως και ο πατέρας του) μέχρι το τέλος, συμμετείχε σε σταθερή βάση στις κινητοποιήσεις του κλάδου.
Ένας ασυμβίβαστος καλλιτέχνης…
Από τα μαθητικά του χρόνια αγάπησε το hip hop και γρήγορα από ακροατής μετατράπηκε σε καλλιτέχνης. Θέλησε έτσι να εκφράσει με τους στίχους του, όλα όσα τον έπνιγαν.
Οι πρώτες του καλλιτεχνικές προσπάθειες συνδέθηκαν με το κίνημα του low bap. Συμμετείχε από το 1997 ως το 2001 στο σχήμα «Κακά Μαντάτα». Αργότερα συνέχισε μόνος του χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Killah P ή Killah Past (Δολοφόνος του Παρελθόντος). Ο ίδιος εξηγούσε πως το ψευδώνυμο του είχε να κάνει με την άποψη του πως πρέπει να μην επαναλαμβάνουμε τα λάθη του παρελθόντος και να εξελισσόμαστε. Συμμετείχε σε διάφορα σχήματα και projects, ενώ προχώρησε και σε μια σειρά συνεργασίες με σημαντικούς καλλιτέχνες της hip hop σκηνής.
Ο Παύλος είχε την άποψη πως η τέχνη δεν πρέπει να είναι εμπόρευμα. Διένειμε δωρεάν την μουσική του μέσω ίντερνετ, ενώ ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε για δημόσιες σχέσεις και δισκογραφικές εταιρίες. Προτιμούσε να εκφράζεται ελεύθερα και ανεξάρτητα παρά να μπει σ’ αυτό το «λούκι». Αυτός προτιμούσε το «λούκι» που τραβάν τα παιδιά της εργατικής τάξης. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Τοτέμ, φίλος και συνεργάτης του στα «Κακά Μαντάτα», δεν μπόρεσε να ραπάρει για το δεύτερο demo τους γιατί ήταν τόσο ψόφιος από την δουλειά που τον πήρε ο ύπνος στο στούντιο και δεν ξύπναγε με τίποτα.
Αυτός όμως είχε αποφασίσει να τραβήξει τον δρόμο του. Ήξερε πολύ καλά άλλωστε πως ακριβώς εννοούν το hip hop οι μάνατζερς και τα μεγάλα μουσικά ΜΜΕ. Αυτός μιλούσε για τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας – ενώ αυτοί θα τον ήθελαν να γράφει στίχους για ακριβά αμάξια και ψευτοτσαμπουκάδες, διανθισμένους βέβαια με τα γνωστά σεξιστικά κλισέ. Όπως ανέφερε και ο ίδιος σε μια συνέντευξη του:
«…το rap είναι ένα πολύ επικίνδυνο όπλο που το χειρίστηκαν εξίσου επικίνδυνα και διεστραμμένα μυαλά και πάνω εκεί στηρίξανε και όλη την κουλτούρα φυσικά…».
Στους στίχους του δεν βρίσκει κανείς πάντα απαντήσεις. Όμως τα σωστά ερωτήματα είναι μόνιμα εκεί: κοινωνική αδικία, κρατική καταστολή, φασισμός. Οι δολοφονίες του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου και του Κάρλο Τζουλιάνι, η διαφθορά των αστών πολιτικών, τα ψέματα των ΜΜΕ, η αποβλάκωση των τηλεοπτικών σκουπιδιών, ο καταναλωτισμός και ο κυνισμός που προβάλλονται ως πρότυπα, «παρέλαυναν» μέσα από τους στίχους του αφυπνίζοντας συνειδήσεις.
Η αντίθεση του στον φασισμό ήταν γνωστή όχι μόνο στους φίλους, αλλά και στους εχθρούς. «Τον είχαν στην μπούκα γιατί έγραφε αντιφασιστικά τραγούδια» όπως δήλωσε σε συνέντευξη του στο «Έθνος» πρώην μέλος της τοπικής οργάνωσης Νίκαιας της Χρυσής Αυγής[1].
…που εννοούσε αυτά που έγραφε
Πολλοί βέβαια καλλιτέχνες μιλούν μέσα από τα τραγούδια τους για την κοινωνική αδικία. Όπως όλοι ξέρουμε όμως, λίγοι προχωρούν και σε πράξεις. Ο Παύλος άνηκε στην δεύτερη κατηγορία.
Όπως περιγράφει σε επιστολή που έστειλε στα ΜΜΕ[2] ο rapper και φίλος του Παύλου, Χρήστος Πανοηλιάς, όταν στις αρχές Φλεβάρη του 2012 το πολικό ψύχος που επικρατούσε στην Αθήνα απειλούσε τις ζωές των αστέγων, ο Παύλος πήρε μόνος του την πρωτοβουλία να καλέσει καλλιτέχνες του hip hop για να «οργώσουν» τις κακόφημες περιοχές του κέντρου, να ενημερώσουν τους άστεγους για το που μπορούν να διανυκτερεύσουν και να τους βοηθήσουν να μεταβούν σε κάποιο ασφαλές καταφύγιο. Κατά την διάρκεια της δράσης μάλιστα, άνδρες της ομάδας ΔΙΑΣ που βρίσκονταν σε περιπολία σταμάτησαν τους συμμετέχοντες με απειλητικές διαθέσεις ρωτώντας τους ποιοι είναι και γιατί κάνουν αυτό που κάνουν – να ήταν άραγε κάποιος από αυτούς και στην ομάδα των αστυνομικών που παρακολουθούσαν «διακριτικά» την δολοφονία του 1,5 χρόνο μετά; Αυτό δεν θα το μάθουμε ποτέ…
Ο Παύλος δεν είχε κάποια συγκεκριμένη κομματική τοποθέτηση. Ήταν όμως ξεκάθαρα ενάντια στους φασίστες και το καπιταλιστικό σύστημα, ξεκάθαρα υπέρ των αδύναμων. Και αυτό που πίστευε, το έκανε και πράξη. Συμμετείχε σταθερά στα κοινωνικά κινήματα.
«Ήταν ο τύπος του ανθρώπου που αν έβλεπε στον δρόμο να ενοχλούν μια κοπέλα, θα έτρεχε να βοηθήσει», όπως λέει ο Τοτέμ. Οι φίλοι και οι συνεργάτες του ήξεραν πάντα ότι αν είχαν πρόβλημα θα έκανε ότι μπορούσε για να τους στηρίξει.
Γιατί ο Παύλος είχε τιμή. Οι δολοφόνοι του αντίθετα, ξέρουν μόνο από αίμα…
Δυο κόσμοι
Ο Παύλος Φύσσας έζησε και πέθανε όρθιος. Ακόμα και την στιγμή της επίθεσης, η πρώτη του έννοια ήταν να προστατέψει τους πιο αδύναμους από την παρέα του – τις κοπέλες και τους λιγότερο γεροδεμένους. Στάθηκε απέναντι στην αγέλη που ήταν μπροστά του. Κοίταξε τους τραμπούκους στα μάτια και τους κάλεσε αν έχουν τα κότσια να έρθουν ένας-ένας. Όλοι ξέρουμε ότι δεν τα έχουν…
Όσο κι αν τα θλιβερά, μίζερα παπαγαλάκια στις τηλεοράσεις θα προσπαθήσουν να μας πείσουν πως εκείνο το βράδυ συγκρούστηκαν τα «άκρα», εμείς ξέρουμε ότι εκείνο το βράδυ συγκρούστηκαν στην πραγματικότητα δυο διαφορετικοί κόσμοι. Από την μια η ανιδιοτέλεια, το θάρρος και η μαχητικότητα της εργατικής τάξης όπως την εξέφραζε ο Παύλος Φύσσας και από την άλλη η σαπίλα, η θρασυδειλία και ο κανιβαλισμός, όπως τα εκφράζουν οι Ναζί και τελικά το σύστημα που τους εκτρέφει.
Η σύγκρουση όμως ανάμεσα σε αυτούς τους δυο κόσμους δεν τέλειωσε εκείνο το βράδυ – και δεν θα τελειώσει μέχρι ο δικός μας κόσμος να βγει νικητής. Αυτό δεν είναι εύκολο και βέβαια δεν πρόκειται να γίνει «σε μια μέρα».
Όμως το παράδειγμα του Παύλου είναι βέβαιο πως θα μας γεμίζει κουράγιο όλες εκείνες τις στιγμές που νιώθουμε «μικροί» και «αδύναμοι» απέναντι στο σύστημα και τα μαντρόσκυλα του.
Το όνομα και το πρόσωπο του θα «τρυπώνουν» στα συνθήματα, τις σημαίες, τα τραγούδια και τα πανό μας. Θα μας δίνουν δύναμη για να ξεμπερδέψουμε μια ώρα αρχύτερα με αυτό το σάπιο σύστημα.
Θα έχουμε έτσι γίνει και ‘μεις με την σειρά μας «δολοφόνοι του παρελθόντος». Αυτή θα’ ναι η καλύτερη δικαίωση για τον Παύλο.
_____________________
