Στη συνάντηση της Πανελλαδικής Συντονιστικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, 12-13 Ιούλη το Ξεκίνημα κατέθεσε το ακόλουθο κείμενο
Όλες οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιώνουν πως η κοινωνία στηρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ με πολύ σημαντικά ποσοστά. Απέναντι στην διαρκή επίθεση που δέχονται το βιοτικό επίπεδο και τα δικαιώματα, απέναντι στη σαπίλα και την διαφθορά του συστήματος, ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί την ελπίδα εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων για καλύτερες μέρες. Οι ευθύνες έχουν γίνει τεράστιες.
Πώς θα μπορέσει ο ΣΥΡΙΖΑ να ανταποκριθεί σ’ αυτές τις προσδοκίες;
Μέχρι πρόσφατα φαινόταν αρκετό να στηρίζει να συμμετέχει και να δίνει ώθηση σε αγώνες – εργατικούς, νεολαιίστικους, κοινωνικούς. Σήμερα αυτό, όσο είναι απαραίτητο, άλλο τόσο δεν φτάνει.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υποχρεωμένος να δώσει «πρόταση εξουσίας»
Όταν η κοινωνία δίνει 15% σε ένα πολιτικό σχηματισμό, στην ουσία τον βάζει στον δρόμο της διεκδίκησης της εξουσίας. Αν ανταποκριθεί θετικά σ’ αυτή την προοπτική, ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να εκτιναχθεί, να διπλασιάσει τα ποσοστά του. Αν δεν μπορέσει να ανταποκριθεί θετικά τότε εύκολα μπορεί να πέσει στο μισό.
Ο τρόπος με τον οποίο σκέφτονται τα πλατιά λαϊκά στρώματα δεν είναι ο ίδιος μ’ αυτόν που σκέφτονται τα κομματικά στελέχη και οι συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ. Αν τα λαϊκά στρώματα δεν δουν μια «κυβερνητική πρόταση», αυτό που εμείς θα λέγαμε πρόταση εξουσίας, από τον ΣΥΡΙΖΑ, τότε η κοινωνική δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να υποχωρήσει και μάλιστα δραματικά.
Αυτή η «πρόταση» λείπει σήμερα από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η ιδρυτική διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ έχει ένα αντινεοφιλελεύθερο χαρακτήρα και κάνει αρκετές αναφορές στον σοσιαλισμό, όμως αυτό δεν είναι αρκετό. Αυτό που καλείται σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει είναι να πει συγκεκριμένα τι θα έκανε αν αποτελούσε τον πυρήνα μιας κυβέρνησης της αριστεράς – ένα θέμα που έχει ήδη «μπει στην ατζέντα».
Αυτό το δίλημμα περιέχει ασφαλώς κινδύνους. Πολλοί σ. ανησυχούν πως μέσα απ’ αυτό το δρόμο δημιουργούνται κίνδυνοι για εξελίξεις στην κατεύθυνση της κεντροαριστεράς – της συγκυβέρνησης με το ΠΑΣΟΚ. Οι φόβοι είναι απόλυτα κατανοητοί, οι κίνδυνοι υπάρχουν. Όμως, δεν μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα αποφεύγοντάς το! Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κατά τη γνώμη μας υποχρεωμένος να κάνει τη δική του «πρόταση διακυβέρνησης» δίνοντας της όμως ένα σοσιαλιστικό περιεχόμενο, τέτοιο, που να αποκλείει τη συνεργασία με τα κόμματα του κεφαλαίου, όπως το ΠΑΣΟΚ.
Θέσεις
Οι όποιες προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορούν παρά να ξεκινούν από τις ανάγκες των λαϊκών στρωμάτων και να δίνουν απαντήσεις και λύσεις. Ξεκινώντας από τα άμεσα ζητήματα, χρειάζονται θέσεις που από τη μια να τονίζουν την ριζοσπαστικότητα των προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ και από την άλλη την αποφασιστικότητά του να φτάσει μακριά. Κατά τη γνώμη μας:
– Στο θέμα της ακρίβειας. Πέρα από συμβολικές δράσεις και βασικές θέσεις, όπως, αυξήσεις στους μισθούς, ειδικά επιδόματα, δημόσιος έλεγχος των τιμών και καθήλωση των τιμολογίων των δημοσίων επιχειρήσεων, χρειάζεται να επανέλθει: το αίτημα της ΑΤΑ και το χτύπημα των καρτέλ και των μονοπωλίων, με συγκεκριμένα στοιχεία για το πόσες επιχειρήσεις ελέγχουν την αγορά και τα τρελά κέρδη που βγάζουν.
– Στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων. Πέρα από την καταγγελία τους, χρειάζεται σαφής μαχητική θέση ότι: θα επιστρέψουν στο δημόσιο όλες οι δημόσιες επιχειρήσεις που έχουν ιδιωτικοποιηθεί, υπηρετώντας αποκλειστικά κοινωνικό ρόλο.
– Στο θέμα των σκανδάλων. Χρειάζεται να φτάνουν τα αιτήματά μας στο πώς βλέπουμε να διοικείται το δημόσιο και οι επιχειρήσεις του δημοσίου. Εδώ απαιτείται: κατάργηση κάθε προνομίου και υπερεξουσίας των σημερινών διοικήσεων, απόλυτη διαφάνεια και δημοκρατία στη διοίκηση, που σημαίνει εκλεγμένα (αντί των διορισμένων) συμβούλια, με πλειοψηφία των εκπροσώπων των εργαζομένων (αντί μιας μικρής μειοψηφίας) και με άμεση ανακλητότητα κάθε μέλους.
– Βαριά φορολογία στο κεφάλαιο (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ μειώσανε την φορολογία των επιχειρηματικών κερδών από 45% σε 25%). Οι πόροι απ΄ τη φορολογία να αξιοποιηθούν για το κοινωνικό κράτος (Υγεία, Παιδεία, Ασφαλιστικό κλπ, αλλά και για έρευνα (νέες τεχνολογίες κλπ) για αύξηση της παραγωγικότητας και δημόσιες επενδύσεις.
Πρόγραμμα
Τα πιο πάνω ασφαλώς χρειάζεται να είναι ενταγμένα σε ένα συνολικότερο πρόγραμμα που έχοντας σαν αφετηρία την ιδρυτική διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ να απαντά σε όλα τα βασικά προβλήματα της κοινωνίας: στην φτώχεια, την εκμετάλλευση, την ανισότητα, την κυριαρχία των μονοπωλίων, τη δημοκρατία στην οικονομία και την κοινωνία, τις εργασιακές σχέσεις στην κοινωνία των 700 ευρώ, κοκ. Ένα πρόγραμμα το οποίο να δίνει συγκεκριμένη μορφή και περιεχόμενο στις σοσιαλιστικές εξαγγελίες του ΣΥΡΙΖΑ, ένα πρόγραμμα σοσιαλιστικό. Αυτό, όπως έχει ήδη αποφασιστεί, θα αποτελέσει βασική ενασχόληση του ΣΥΡΙΖΑ στους επόμενους μήνες. Δεν είναι απαραίτητο να «γεννηθεί» με μιας – ξεκινώντας από τα άμεσα μπορεί να αναπτυχθεί σταδιακά.
Προοπτική και όραμα
Με ένα σοσιαλιστικό πρόγραμμα, και μόνο με ένα σοσιαλιστικό πρόγραμμα, ο ΣΥΡΙΖΑ θα δώσει όραμα και προοπτική στα λαϊκά στρώματα και το μαζικό κίνημα. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορέσει να ανταποκριθεί σε αυτό το καθήκον, τότε κινδυνεύει να αποδειχθεί μια νέα «Κομμουνιστική Επανίδρυση».
Να είμαστε σίγουροι για ένα πράγμα: εφόσον μπει ένα τέτοιο μαχητικό σοσιαλιστικό πρόγραμμα μπροστά στα λαϊκά στρώματα, αυτά θα το αγκαλιάσουν μαζικά και θα παλέψουν για την εφαρμογή του.
Ασφαλώς ένα τέτοιο πρόγραμμα θα προκαλέσει την οργή του κατεστημένου. Όσο περισσότερο όμως το κεφάλαιο οργίζεται με τον ΣΥΡΙΖΑ τόσο περισσότερο τα λαϊκά στρώματα θα συσπειρώνονται γύρω απ’ αυτόν.
Μαζί με ποιους; (ή τι σημαίνει κυβέρνηση της αριστεράς;)
Σε ότι αφορά τις πολιτικές δυνάμεις οι οποίες θα αναλάβουν την εφαρμογή ενός τέτοιου προγράμματος, η απάντηση σ’ αυτό (πρέπει να) είναι απλή: ήδη ο ΣΥΡΙΖΑ καλεί το σύνολο της αριστεράς να στηρίξει την ενωτική προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ. Η «υπόλοιπη αριστερά» είναι βασικά το ΚΚΕ.
Το κάλεσμα προς το ΚΚΕ πρέπει να γίνει, έτσι, ακόμα πιο σαφές, ακόμα πιο συγκεκριμένο! Ακόμα και μια απλή στατική μετάφραση των σημερινών ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ δίνει στα δύο κόμματα (μέσα από αναγωγή, άμα ληφθούν υπόψη οι αναποφάσιστοι) υποστήριξη που ξεπερνά το 30%. Όμως η προοπτική μιας κυβέρνησης της αριστεράς θα έδινε μια τεράστια επιπλέον δυναμική. Ένα τεράστιο κομμάτι της εκλογικής υποστήριξης του ΠΑΣΟΚ θα μετακινούνταν προς τα αριστερά. Η αποχή, το λευκό και το άκυρο, καθόλου αμελητέα ποσοστά, θα μετατρέπονταν σε αριστερούς ψήφους! Ακόμα και η ΝΔ θα έχανε προς την αριστερά!
«Μα αφού το ΚΚΕ δεν θα δεχτεί!» απαντούν κάποιοι σύντροφοι.
«Η ηγεσία του ΚΚΕ δεν θα δεχτεί», είναι η σωστή τοποθέτηση. Η στάση της βάσης του κόμματος, οργανωμένης αλλά προπάντων εκλογικής, είναι άλλο ζήτημα. Αυτή θα παρακολουθεί αδυνατώντας να κατανοήσει πως είναι δυνατό η ηγεσία του να λέει όχι σε μια πρόταση για μια αριστερή κυβέρνηση, στη βάση ενός προγράμματος ταξικού, εργατικού, σοσιαλιστικού. Το ΚΚΕ ή θα ακολουθήσει ή θα βρεθεί αντιμέτωπο με μια τεράστια κρίση, αντίστοιχης αν όχι πιο βαθιάς κι από του 1990.
Με άλλα λόγια, ακόμα κι αν η ηγεσία του ΚΚΕ αρνηθεί, η ισχύς του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινωνία θα εδραιωθεί και θα μεγαλώσει. Και, είτε έτσι είτε αλλιώς, η εκ θεμελίων ανατροπή του πολιτικού σκηνικού όπως το ξέρουμε σήμερα θα έχει δρομολογηθεί.
Πολιτικό πρόγραμμα, δράση, μαζικό κίνημα
Στην πιο πάνω πρόταση υπάρχουν ενστάσεις. Κάποιοι σύντροφοι υποστηρίζουν πως δεν είναι της ώρας «κυβερνητικά προγράμματα» αλλά ότι η ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να περιοριστεί στο να κάνει προτάσεις για την ανάπτυξη των κινημάτων.
Το λάθος αυτής της άποψης, κατά τη γνώμη μας, είναι ότι δεν βλέπει τη σύνδεση ανάμεσα σε ένα γενικό πολιτικό πρόγραμμα και σε ένα πρόγραμμα δράσης του κινήματος.
Οι εργατικοί και κοινωνικοί αγώνες μπορούν πολύ πιο εύκολα να αναπτυχθούν όταν η κοινωνία έχει μπροστά της μια πολιτική προοπτική που την εμπνέει, μια αριστερά που δυναμώνει και απειλεί όλο και περισσότερο την εξουσία των καπιταλιστών.
Και αυτό θα βοηθήσει αποφασιστικά τον ΣΥΡΙΖΑ να λύσει την βασική αδυναμία που τον χαρακτηρίζει σήμερα: το να παρέμβει δηλαδή αποφασιστικά μέσα στο εργατικό κίνημα και να κλείσει την ψαλίδα ανάμεσα στην μεγάλη απήχηση στην κοινωνία και την μικρή, οργανωμένη δράση και παρέμβαση του.
Έτσι θα μπορέσουν να αναπτυχθούν τα κινήματα στη βάση της κοινωνίας τα οποία μπορούν να στηρίξουν μια κυβέρνηση της αριστεράς και το πολιτικό της πρόγραμμα.
Η άποψη ότι πρέπει πρώτα να αναπτυχθούν τα μαζικά κινήματα και στη συνέχεια να τεθεί ζήτημα πολιτικής προοπτικής και εξουσίας από την αριστερά δεν είναι σωστή – τα δύο πάνε μαζί, σε μια διαρκή αλληλοεπίδραση.
Και η οργανωτική μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ
Τα πιο πάνω θέτουν ξανά το ζήτημα των οργανωτικών αδυναμιών του ΣΥΡΙΖΑ, την αδυναμία ικανοποιητικής λειτουργίας, δράσης και παρέμβασης.
Κατά την άποψή μας η βάση της οργανωτικής αδυναμίας είναι κατ’ αρχήν η πολιτική αδυναμία, αυτή που περιγράφουμε πιο πάνω.
Κατά δεύτερο για να κάνει όλα τα πιο πάνω πράξη ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να κινηθεί στην μετεξέλιξή του από ένα «μέτωπο» που είναι σήμερα σε ένα «πολιτικό φορέα», ο οποίος να δώσει χώρο, φωνή, έκφραση και δικαιώματα στις δεκάδες χιλιάδες (ανένταχτους) που κοιτούν προς αυτόν.
Αυτό το ζήτημα, αυτή η συζήτηση, θέλει χρόνο, γιατί η ύπαρξη πολλών συνιστωσών κάνει όλες τις διαδικασίες αργές και γεμάτες αντιφάσεις. Όμως ο ΣΥΡΙΖΑ, κατά τη γνώμη μας δεν έχει άλλη επιλογή.
Αθήνα,
12 Ιούλη 2008
