Με τις ψήφους της ΝΔ και του ΚΙΝ.ΑΛΛ. ψηφίστηκε την Τρίτη 21/1 επί της αρχής το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας για την εκπαίδευση. Τρία ήταν τα επίμαχα άρθρα για τα οποία ζητήθηκε ονομαστική ψηφοφορία. Αυτά αφορούν στη σύνδεση της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων με την αξιολόγηση, την αναστολή λειτουργίας 37 νέων τμημάτων και την αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των ιδιωτικών κολλεγίων.
Η ουσία του νομοσχεδίου, που υποστήριξε με κάθε
τρόπο η υπουργός Νίκη Κεραμέως, είναι η «τιμωρία» των «κακών» ιδρυμάτων από τη
μία, μέσω περικοπών στη χρηματοδότηση και η ουσιαστική υποβάθμιση των πτυχίων
των δημοσίων πανεπιστημίων, με την πιστοποίηση των πτυχίων των κολλεγίων – και
μάλιστα εν εξελίξει διαγωνισμού του ΑΣΕΠ για μόνιμες προσλήψεις στην
εκπαίδευση!
Αξιολόγηση με στόχο τη μείωση της χρηματοδότησης
Με βάση το νομοσχέδιο, πλέον το 80% της κρατικής χρηματοδότησης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα κατανέμεται στα ιδρύματα με αντικειμενικά κριτήρια (όπως ο αριθμός φοιτητών, το κόστος σπουδών, η διάρκεια των προγραμμάτων, το μέγεθος, η γεωγραφική διασπορά κλπ) ενώ το υπόλοιπο 20% θα κατανέμεται με βάση τα αποτελέσματα «αξιολόγησης». Το μέτρο αυτό, πέρα από τα υπόλοιπα, είναι πλήρως τιμωρητικό και θα καταλήξει να υποσκάψει τη λειτουργία των ΑΕΙ.
Ενώ η έννοια της «αξιολόγησης», ίσως να παραπέμπει σε κάτι λογικό, ακόμα και θετικό για κάποιους καλοπροαίρετους, το ερώτημα είναι από «ποιόν» θα γίνει και με τι σκοπό. Αν, θεωρητικά, γίνονταν μια διαδικασία με ενεργό ρόλο όλης της πανεπιστημιακής κοινότητας που σκοπό θα είχε να ενισχύσει τα αδύναμα ιδρύματα και τμήματα, να λειτουργήσει δηλαδή υποβοηθητικά με στόχο να διορθωθούν αδυναμίες κλπ, τότε, όντως, θα μιλούσαμε για μια ενδεχομένως χρήσιμη διαδικασία. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο βρίσκεται έτη φωτός μακριά από μια τέτοια αντίληψη.
Ένα από τα βασικά κριτήρια της αξιολόγησης είναι η σύνδεση με την αγορά εργασίας. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι τα ιδρύματα θα πρέπει να προσαρμόσουν τα προγράμματά σπουδών τους, έτσι ώστε αυτά να καλύπτουν τις ανάγκες της αγοράς εργασίας ή να σπάνε τους κύκλους σπουδών (πχ 3 + 2 προαιρετικά έτη) για να διοχετευθεί ταχύτερα εργατικό δυναμικό. Αυτά τα μέτρα θα έχουν ως αποτέλεσμα να μην δημιουργούνται ολοκληρωμένοι επιστήμονες στα πανεπιστήμια αλλά ειδικευμένοι εργαζόμενοι, οι οποίοι όταν αλλάξει η ζήτηση στην αγορά εργασίας θα μείνουν κατά μεγάλο ποσοστό άνεργοι ή θα πληρώνουν για σεμινάρια και μεταπτυχιακά. Αν κάποιο ίδρυμα δεν κάνει τα παραπάνω τότε θα μπει σε ένα φαύλο κύκλο υποχρηματοδότησης που ίσως εν τέλει θα το οδηγήσει μέχρι και στο κλείσιμο.
Αναγνώριση πτυχίων Ιδιωτικών Κολλεγίων + βάση του 10 = πελατεία για τους Κολλεγιάρχες
Ο δεύτερος «πυλώνας» του νομοσχεδίου έχει να κάνει με την αναγνώριση και ισοτιμία των επαγγελματικών δικαιωμάτων των πτυχίων ιδιωτικών κολλεγίων με αυτά των δημοσίων πανεπιστημίων, για διορισμό στο δημόσιο. Πρόκειται για καταπάτηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, διάταξη που σε συνδυασμό με την πρόθεση της κυβέρνησης για επαναφορά της «βάσης του 10» για εισαγωγή στα πανεπιστήμια, στοχεύει στον αποκλεισμό φοιτητών από τα δημόσια ΑΕΙ και εξασφάλιση στα «αναγνωρισμένα», πλέον, ιδιωτικά κολλέγια.
Η κυβέρνηση της ΝΔ, η οποία «όπου σταθεί κι όπου βρεθεί» εκθειάζει την «αρετή της αριστείας», στη συγκεκριμένη περίπτωση δε δείχνει να ενδιαφέρεται και πολύ για την ποιότητα σπουδών των ιδιωτικών κολλεγίων, τα ακαδημαϊκά προσόντα των καθηγητών, το αν «αξιολογούνται» (!), το ότι μοναδικό κριτήριο για την εισαγωγή των φοιτητών αποτελεί η οικονομική τους δυνατότητα να ανταποκριθούν στα δίδακτρα κλπ. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι από τις 20 Σεπτέμβρη το 2019 ο ΔΟΑΤΑΠ, ο κρατικός φορέας που είναι υπεύθυνος για την αναγνώριση πτυχίων ιδρυμάτων άλλων χωρών, έστειλε ανακοίνωση στην οποία γίνεται λόγος για «ανεπίτρεπτη παραβίαση του Συντάγματος», σε περίπτωση που προχωρούσαν τα σχέδια της κυβέρνησης.
Η απάντηση του κινήματος: Πανεκπαιδευτικό μέτωπο
Η επίθεση της ΝΔ είναι ολομέτωπη και θα επηρεάσει σύσσωμη την εκπαιδευτική κοινότητα. Τους μαθητές, που ως μελλοντικοί απόφοιτοι θα βρουν μπροστά τους αυτή την κατάσταση, τους φοιτητές και τους καθηγητές των ΑΕΙ καθώς θα απορρυθμιστεί η λειτουργία των ιδρυμάτων αλλά και τους εργαζόμενους στην εκπαίδευση και ιδιαίτερα τους αποφοίτους των παιδαγωγικών σχολών, των οποίων τα πτυχία υποβαθμίζονται.
Η απάντηση, λοιπόν, θα πρέπει να είναι ενιαία, με ένα καλά οργανωμένο σχέδιο ενάντια στα νέα μέτρα, κοινές κινητοποιήσεις και συντονισμένες δράσεις όλων των χώρων της εκπαίδευσης, με στόχο την ανατροπή των σχεδίων της κυβέρνησης.
