Tης Σοφίας Χατζηφούντα
Η Πολιτική Επιτροπή της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης σε συνάντησή της στο Παρίσι στις 14/12/2005 υιοθέτησε κείμενο για την καταδίκη των εγκλημάτων των «ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων», γνωστό και ως αντικομμουνιστικό μνημόνιο. Στο κείμενο αυτό ταυτίζεται ο κομμουνισμός με το ναζισμό και καταδικάζεται ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στον κομμουνισμό.
Το αντικομμουνιστικό μνημόνιο θυμίζει άλλες εποχές και αποτελεί πραγματική πρόκληση για τα δημοκρατικά δικαιώματα ενώ χτυπά την ελευθερία σκέψης και άποψης και γι’ αυτό δεν πρέπει να περάσει. Επιπλέον αποτελεί διαστρέβλωση της ιστορίας καθώς οι κομμουνιστές βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή του αντιφασιστικού αγώνα, πολλές φορές ακόμη και ενάντια στην επίσημη «κομμουνιστική»- σταλινική ηγεσία της εποχής (Γερμανία 1933, Ισπανία 1936).
Ποιοι είναι όμως αυτοί που «καταδικάζουν ισχυρά όλες τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και θεωρούν πως ο καπιταλισμός είναι το μόνο σύστημα που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα;
«Δημοκρατικές» χώρες της Ευρώπης όπως η Αγγλία, η Γαλλία κ.α. έχουν γράψει ιστορία στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην πιο απάνθρωπη καταπίεση σαν αποικιοκρατικές δυνάμεις.
Ας μην πάμε όμως τόσο πίσω. Η Ε.Ε. συμμετείχε στους βομβαρδισμούς της πρώην Γιουγκοσλαβίας και στην επιδρομή στο Αφγανιστάν ενώ συνεχίζει και έχει πολύ καλές σχέσεις με τα πιο καταπιεστικά καθεστώτα σήμερα.
Βέβαια πρέπει να πούμε πως εγκλήματα στη σοβιετική ένωση και την Ανατολική Ευρώπη έγιναν. Αλλά αυτά τα κράτη ήταν όντως κομμουνιστικά; Αν οι συντάκτες του μνημονίου διάβαζαν λίγο Μαρξ, Λένιν και Τρότσκι θα διαπίστωναν εύκολα ότι τόση σχέση έχουν τα σταλινικά καθεστώτα με τον κομμουνισμό, όση και το ΠΑΣΟΚ με το σοσιαλισμό.
Ο σοσιαλισμός και ο κομμουνισμός δεν υποστηρίζουν ένα σκληρό καταπιεστικό καθεστώς αλλά ένα καθεστώς πλατιάς εργατικής δημοκρατίας όπου η παραγωγή θα σχεδιάζεται από την ίδια την κοινωνία με βάση τα συμφέροντά της. Τα πρώτα χρόνια ύπαρξης της ΕΣΣΔ μια τέτοια εργατική δημοκρατία υπήρχε και στραγγαλίστηκε από τη γραφειοκρατία του Στάλιν και των διαδόχων του. Πρώτος ο Τρότσκι (ο πιο σημαντικός ηγέτης μετά το Λένιν στην Οκτωβριανή επανάσταση) μίλησε για τα εγκλήματα του Στάλιν, τη φύση της καθεστώτος του και καταδίκασε τον σταλινισμό. Η Σοβιετική Ένωση δεν ήταν ένα σοσιαλιστικό ή κομμουνιστικό καθεστώς, αλλά ένα σταλινικό καθεστώς. Μ’ αυτό το καθεστώς οι «δημοκράτες» (ιμπεριαλιστές) της Ευρώπης και της Αμερικής δεν είχαν κανένα πρόβλημα να συνεργαστούν στη δεκαετία του 30 και στη διάρκεια του β’ παγκόσμιου πολέμου.
Και αν σήμερα αυτοί οι ίδιοι, εκπρόσωποι των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων της Ευρώπης μπορούν να παριστάνουν τους δημοκράτες και να δίνουν μαθήματα υποκρισίας ο λόγος είναι ακριβώς τα εγκλήματα ενάντια στα δημοκρατικά δικαιώματα των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων στις σταλινικές χώρες, που τα αποξένωσαν από την εργατική τάξη διεθνώς και στις χώρες τους και οδήγησαν τελικά στην ανατροπή τους.
Ανεξάρτητα όμως απ’ αυτό, η αντίθεση μας ενάντια στο αντικομμουνιστικό μνημόνιο πρέπει να είναι αποφασιστική. Γιατί στο όνομα των σταλινικών εγκλημάτων θυματοποιούνται οι σοσιαλιστικές/κομμουνιστικές ιδέες και το σύνολο της αριστεράς.
Δεν είναι τυχαίο ότι το μνημόνιο συντάσσεται σήμερα. Η ανάγκη νομιμοποίησης της καταστολής των εργατικών αγώνων είναι επιτακτική για τις αστικές κυβερνήσεις, καθώς καταπατούν όλο και περισσότερο τα δικαιώματα των εργαζομένων. Τα εγκλήματα των ιμπεριαλιστών και του σταλινισμού είναι εγκλήματα ενάντια στους εργαζόμενους και σ’ αυτά δικαίωμα να απαντήσει έχει μόνο το εργατικό κίνημα αντιτάσσοντας τις πραγματικά σοσιαλιστικές ιδέες της εργατικής δημοκρατίας και χτίζοντας νέα μαζικά, πραγματικά σοσιαλιστικά κόμματα που καμία σχέση δεν θα έχουν με τα ΚΚ ή το ΠΑΣΟΚ.