15 χρόνια από την κατάρρευση των
σταλινικών καθεστώτων της Ανατολικής
Ευρώπης, η ΕΕ αποφάσισε να ξεκινήσει μια
εκστρατεία σπίλωσης της κομμουνιστικής
ιδεολογίας συνολικά. Γιατί άραγε επιλέγεται
αυτή η χρονική στιγμή, τόσο καιρό μετά τον
υποτιθέμενο “θρίαμβο” του καπιταλισμού επί
των αντιπάλων του; Τώρα θυμήθηκαν την
“αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας” και
την “ηθική ικανοποίηση των θυμάτων του
κομμουνισμού”;
Προφανώς δεν είναι αυτή η επιδίωξή τους.
Απλώς, όπως αποδεικνύεται, αυτός ο
“θρίαμβος” δεν είναι και τόσο σίγουρος. Όχι
μόνο ένα νέο κύμα αμφισβήτησης ξεδιπλώνεται
σιγά σιγά σ’ ολόκληρο τον πλανήτη, αλλά,
όπως παραδέχονται και οι ίδιοι, ακόμα και
στις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ
πληθαίνουν οι νοσταλγοί του παλιού
καθεστώτος, ακόμη κι αυτού του ολοκληρωτικού
και δυναστευτικού συστήματος, καθώς το
συγκρίνουν με την σημερινή κατάσταση, που
τους παρέχει την απόλυτη ελευθερία στην
φτώχεια, την πείνα, την εξαθλίωση.
Αυτή η ιδεολογική επίθεση λοιπόν, πηγάζει
όχι από ιδεολογικά κίνητρα αλλά από την
απόλυτα πραγματική ανάγκη των αστών, από τη
μια να δυσφημίσουν το μόνο κοινωνικό σύστημα
που μπορεί να προβάλλει σαν απάντηση στην
άγρια επίθεση του φιλελευθερισμού και της
καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης και από την
άλλη να θέσουν ευθέως τις βάσεις για τη
φίμωση ή και την ποινικοποίηση κάθε
διαφορετικής φωνής, πάντα στο όνομα –
εννοείται – της δημοκρατίας.
Το γεγονός βέβαια ότι εξαπολύεται αυτή η
επίθεση δεν θα μας κάνει να παραχαράξουμε
και ‘μεις οι ίδιοι την ιστορική αλήθεια, να
βάλουμε στο ίδιο τσουβάλι θύτες και θύματα
της σταλινικής περιόδου και να διακηρύξουμε
γενικά και αόριστα πως “τιμούμε το ένδοξο
παρελθόν του κινήματός μας και είμαστε
περήφανοι γι αυτό” όπως κάνουν οι υμνητές
του σταλινισμού (βλέπε π.χ το άρθρο του Θ.
Τσιριγώτη της ΟΛΜΕ στην Ελευθεροτυπία της
17-1-2006).
Οι Μαρξιστές αποτέλεσαν τα πρώτα θύματα
του σταλινικού καθεστώτος και ήταν οι πιο
ασυμφιλίωτοι εχθροί του, την εποχή που οι
πρόγονοι των σημερινών κομμουνιστοφάγων
δούλευαν χέρι με χέρι μ’ αυτούς που σήμερα
καταδικάζουν. Ούτε τότε ούτε και σήμερα
σκοπεύουμε να “κρύψουμε κάτω απ’ το χαλί” τα
γεγονότα. Πιστεύαμε και πιστεύουμε πως το να
λες ολόκληρη την αλήθεια πρέπει να είναι η
απόλυτη και αδιαπραγμάτευτη αρχή κάθε
οργάνωσης ή κόμματος που μιλάει στο όνομα
του σοσιαλισμού. Απ’ αυτή την αλήθεια, το
κίνημα μόνο κέρδος μπορεί να έχει.
Η λασπολογία τους δεν είναι ούτε
καινούρια ούτε πρωτότυπη
Η πιο εξοργιστική πτυχή της έκθεσης είναι
βέβαια η σύγκριση – ουσιαστικά η ταύτιση –
του κομμουνισμού με το ναζισμό. Αν θέλουν να
ταυτίσουν τον ναζισμό με τα σταλινικά
καθεστώτα, οι πρώτοι που θα έπρεπε να
κατηγορηθούν δεν είναι άλλοι από τους ηγέτες
της Δύσης που στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο όχι
μόνο συμμάχησαν με τον Στάλιν (γιατί άραγε
τον προτίμησαν από τον Χίτλερ αφού ήταν
ίδιοι;) αλλά δεν είχαν καθόλου πρόβλημα να
μοιράσουν μαζί του τον κόσμο, (στη συμφωνία
της Γιάλτας) μ’ έναν τόσο κυνικό τρόπο που
σοκάρει ακόμη και σήμερα.
Μήπως δεν ήξεραν τότε τα εγκλήματα του;
Και βέβαια τα ήξεραν και όχι μόνο δεν έκαναν
τίποτε για να διαμαρτυρηθούν αλλά μάλιστα
πολύ υπομονετικά περίμεναν τον Στάλιν να
ξεμπερδέψει με τους πολιτικούς του
αντιπάλους για να ενδυναμώσουν τις σχέσεις
τους με την Σοβιετική Ένωση.
Είναι γνωστό για παράδειγμα ότι μόνο μετά
την εξορία του Τρότσκι το 1929 πείστηκε η
Δύση ότι η Σ. Ένωση εγκατέλειψε τα σχέδια
της για την παγκόσμια επανάσταση κι άρχισε
την διπλωματική επαναπροσέγγιση, ενώ ο
τρόμος των καπιταλιστών για τις ιδέες του
Τρότσκι είχε οδηγήσει τότε εφημερίδες και
αναλυτές να υποψιάζονται πως η εξορία του
ήταν …κόλπο για να προωθήσει τα σχέδια
του.
Και ποιοι ακριβώς είναι οι “υπεύθυνοι που
πρέπει να καταδικαστούν γι αυτά τα
εγκλήματα”; Δεν είναι ακριβώς οι σημερινοί
ηγέτες αυτών των χωρών που προέρχονται στην
συντριπτική τους πλειοψηφία από τα ηγετικά
στελέχη των καθεστώτων που κατέρρευσαν και
που σήμερα αποτελούν τους πιο πιστούς
συμμάχους των ΗΠΑ και της ΕΕ; Μήπως ο
Γέλτσιν, ο Πούτιν, ο Σεβαρντνάτζε κλπ
προέρχονται από τους αντιφρονούντες; Από τη
φυλακή βγήκαν για ν’ αναλάβουν την εξουσία ή
άλλαξαν απλώς τον τίτλο που διέθεταν πριν;
Και δεν αποτελεί αυτό την μεγαλύτερη
απόδειξη πως τα καθεστώτα των ανατολικών
χωρών καμιά σχέση δεν είχαν με τον
Σοσιαλισμό και τον Κομμουνισμό;
” Οι ιστορικοί Κομμουνιστές ηγέτες ποτέ
δεν έκρυψαν τους στόχους τους που ήταν η
δικτατορία του προλεταριάτου, η εξάλειψη των
πολιτικών αντιπάλων και κατηγοριών του
πληθυσμού που ήταν ασύμβατες με το νέο
μοντέλο κοινωνίας” (παρ. ΙV.44).
Λένε καταφανώς ψέματα και βέβαια οι ίδιοι
το ξέρουν πολύ καλά. Ούτε ο μονοκομματισμός
ούτε η καταπίεση ολόκληρων εθνών ή εθνικών
ομάδων ούτε το πνίξιμο οποιασδήποτε
διαφορετικής φωνής θα μπορούσε ποτέ να
αναφέρεται στα κείμενα “των ιστορικών
Κομμουνιστών ηγετών”, οι οποίοι ποτέ δεν
έγραψαν τίποτε άλλο από την οφθαλμοφανή
αλήθεια πως μια τάξη ή εθνική ομάδα η οποία
στερείται των βασικών της δικαιωμάτων δεν
μπορεί να κατακτήσει τα δικαιώματα αυτά παρά
με τη χρήση βίας προς αυτούς που της τα
στερούν. Ολόκληρη η ανθρώπινη ιστορία (την
οποία άλλωστε στα δικά τους τα βιβλία τη
μαθαίνουμε) αναλώνεται ακριβώς σ’ αυτό.
Γιατί, όσο και να ξορκίζουν τη λέξη (αλλά
βέβαια όχι τα προνόμια που απορρέουν απ’
αυτή), ζούμε σε μια ταξική, δηλαδή σε μια
άδικη και άνιση κοινωνία.
Μερικές ενδιαφέρουσες συγκρίσεις
Η δική μας κριτική πάντοτε εστίαζε στην
έλλειψη δημοκρατίας που χαρακτήριζε τα
καθεστώτα αυτά. Και ας μην ξεχνάμε πως πρώτη
η Αριστερή Αντιπολίτευση, τόσο στην ΕΣΣΔ όσο
και στην Τρίτη Διεθνή, αντιτάχθηκε σ’ αυτές
τις πολιτικές, πληρώνοντας με το πιο ακριβό
τίμημα τις απόψεις της.
Σύμφωνα με τους εισηγητές, το βασικότερο
χαρακτηριστικό των υπό κρίση καθεστώτων ήταν
“η επέκταση του ελέγχου τους στον πληθυσμό
και σε κάθε πλευρά της ανθρώπινης ζωής σ’
ένα άνευ προηγουμένου επίπεδο” (ΙΙΙ. ΙΙ. 15)
και η “ανάπτυξη των αστυνομικών δυνάμεων σ’
έναν πρωτοφανή βαθμό, η εγκαθίδρυση δικτύων
πληροφοριοδοτών και η ενθάρρυνση της
καταγγελίας” (ΙΙΙ. ΙΙ. 17).
Με τα όσα συμβαίνουν σήμερα στον “πόλεμο
κατά της τρομοκρατίας”, τις παρακολουθήσεις,
τους τρομονόμους κλπ, παρόμοια κριτική στις
κυβερνήσεις των αστικών κρατών ασκείται
σήμερα όχι μόνο από την αριστερά, αλλά ακόμα
και από νομικούς και αναλυτές που μόνο
αριστεροί δεν μπορούν να θεωρηθούν… Και
δεν είναι βέβαια μόνο το σήμερα. Ας
θυμηθούμε τον Μακαρθισμό στις ΗΠΑ του ’50,
τις δικτατορίες που ανοιχτά υποστήριξε και
υποστηρίζει η Δύση όταν τα άλλα αστυνομικά
μέτρα αποδεικνύονται ανεπαρκή…
“Τα ΜΜΕ είναι μονοπώλιο ή ελέγχονται από
το κράτος”. Πόσο διαφορετική είναι η
κατάσταση στην Ιταλία ας πούμε, όπου ο
πρωθυπουργός ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος
των ΜΜΕ ή στις ΗΠΑ, όπου στον χώρο της
ενημέρωσης κυριαρχούν 2-3 τεράστιοι όμιλοι,
(ΑΟL, Disney – Time Warner) οι οποίοι
μάλιστα, καθώς ελέγχουν ταυτόχρονα τόσο τον
χώρο του κινηματογράφου, όσο και της
μουσικής βιομηχανίας και του Ίντερνετ,
δημιουργούν και κατευθύνουν συνειδήσεις
ανάλογα με τα συμφέροντά τους;
“Η εισβολή από την Σοβιετικό Στρατό σε
αρκετές χώρες κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο
Πόλεμο ακολουθήθηκε συστηματικά από μαζικό
τρόμο, συλλήψεις εκτοπίσεις και δολοφονίες”.
Ενώ ως γνωστόν, η εισβολή των ΗΠΑ στο
Βιετνάμ ή σήμερα στο Ιράκ, οι βομβαρδισμοί
δεκάδων χωρών από το ΝΑΤΟ, ήταν
ανθρωπιστικές επιχειρήσεις…
“Η εθνικοποίηση της οικονομίας που είναι
ένα μόνιμο χαρακτηριστικό της κομμουνιστικής
εξουσίας απορρέει ευθέως από την ιδεολογία
και βάζει περιορισμούς στην ατομική
ιδιοκτησία και την ατομική οικονομική
δραστηριότητα”. Εδώ τι να πούμε; Σήμερα που
οι περιορισμοί αυτοί έχουν καταργηθεί, ο
πληθυσμός αυτών των χωρών είναι φτωχότερος
από ποτέ, ενώ σύμφωνα με επίσημα στοιχεία θα
χρειαστούν στις περισσότερες περιπτώσεις
δεκαετίες ολόκληρες μέχρι να φτάσουν ξανά
στα επίπεδα του 1990.
Για τα ιστορικά στοιχεία
Παρ’ όλη την ανάγκη τους να
δαιμονοποιήσουν συνολικά την κομμουνιστική
ιδεολογία και την Οκτωβριανή Επανάσταση,
γυρνάνε ξανά και ξανά στα θύματα του
σταλινισμού στην δεκαετία του ’30 και σε
κάποια καθεστώτα τύπου Πολ Ποτ στην
Καμπότζη, την Αιθιοπία κλπ, που ούτε
συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας δεν θα
μπορούσε να χαρακτηρίσει κομμουνιστικά.
(Δυστυχώς κάποιοι “αριστεροί” το τόλμησαν
στον καιρό τους, αλλά δεν είμαστε
υποχρεωμένοι να απολογούμαστε για κλινικές
περιπτώσεις).
Στα τέλη του ’20, αν και ο Στάλιν είχε
επικρατήσει πάνω στους αντιπάλους του, δεν
ήταν ακόμη σε θέση να εισάγει τις τερατώδεις
μεθόδους που ακολούθησε στη συνέχεια. Η
κληρονομιά της επανάστασης, οι ίδιοι οι
δημιουργοί της, ήταν ακόμη ζωντανοί. Κάθε τι
που συνέδεε το καθεστώς με την επανάσταση
χρειάστηκε μεθοδικά να εξοντωθεί, μέχρι να
καταφέρει να εισάγει ο σταλινισμός το
σύστημα της απόλυτης τρομοκρατίας του 1936 –
38 Όπως το έθεσε ο Λ. Τρότσκι: “Κάνουν το
λάθος να θεωρούν τον Στάλιν συνεχιστή της
επανάστασης, ενώ στην πραγματικότητα είναι ο
νεκροθάφτης της”.
Για τη στάση του ΚΚΕ
Το ΚΚΕ πήρε μια σειρά από πρωτοβουλίες
ενάντια στην ψήφισή του. Όμως το ΚΚΕ ποτέ
δεν έκανε αυτοκριτική για την ιδεολογική και
πολιτική του πορεία στην διάρκεια της
ύπαρξής του και ούτε τώρα βέβαια θα μπορούσε
να ξεφύγει από τον κανόνα αυτό. Όλα όσα
έγιναν στις χώρες του “υπαρκτού
σοσιαλισμού”, εξακολουθούν να θεωρούνται
καλώς καμωμένα. Που και που θα ακούσουμε ένα
γενικόλογο “έγιναν και λάθη” ή “δεν
σταθήκαμε πάντα στο ύψος των περιστάσεων”
και αυτό είναι όλο. Λίγα “λάθη και
παραλείψεις” ήταν αρκετά για να συντριβεί ο
‘κομμουνισμός’, ο οποίος σύμφωνα με τους
ίδιους κυριαρχούσε στο 1/3 σχεδόν του
πλανήτη;
Την μεγαλύτερη ζημιά για τις ιδέες του
σοσιαλισμού δεν την προκαλούν τα μνημόνια
και οι Μαύρες Βίβλοι, αλλά η άρνηση των
Κομμουνιστικών Κομμάτων να παραδεχθούν τα
εγκλήματα που έγιναν στο όνομα αυτών των
ιδεών.
Απ’ αυτή την άποψη, πιο επικίνδυνη κι απ’
το μνημόνιο ίσως αποδειχθεί η ταύτιση του
Λ.Τρότσκι με τον Λίντμπλαντ ( “Ρ” 19.1.06)
και η ρητή δήλωση της Παπαρήγα στην
συνέντευξη που έδωσε στις 19 – 1: Όταν
ρωτήθηκε για την περίοδο του στα
λινισμούαπάντησε: “Κοιτάξτε, εμείς θεωρούμε
ότι το ’20 και το ’30 οικοδομήθηκε ο
Σοσιαλισμός στη Σ. Ένωση και καλώς
οικοδομήθηκε. Με ρωτάτε για τον Στάλιν. Ο
Στάλιν απλώς έτυχε να είναι τότε επικεφαλής.
Όποιος και να ‘ταν στη θέση του, τα ίδια θα
έκανε”!
Στ’ αλήθεια, οι ιδέες του κομμουνισμού
μόνο ζημιά μπορούν να έχουν από τέτοιους
“υποστηρικτές”. Καλύτερα να μας έλειπαν!
Παναγιώτης
Βογιατζής
