Του Πιετρ Μπρανς,
«Σοσιαλιστική Εναλλακτική»,
ολλανδικό τμήμα της CWI
Η Ολλανδία, αυτή η «Τίγρης των Τουλίπων» (όπως την παρουσίαζαν οι αστοί οικονομικοί αναλυτές) ήταν μέχρι πρότινος η «δυνατότερη» μετά την Γερμανία οικονομία της ευρωζώνης.
Όμως η πραγματικότητα πίσω από το προσωπείο της «Τίγρης» είναι πολύ διαφορετική. Φέτος, για πρώτη φορά πέφτουν οι πωλήσεις σε κατοικίες και αυτοκίνητα. Ο κυβερνητικός συνασπισμός Φιλελευθέρων/Εργατικών εφαρμόζει συνεχώς νέα μέτρα λιτότητας, τα οποία χτυπούν απ’ ευθείας την τσέπη των Ολλανδών εργαζομένων. Πλέον οι Ολλανδοί «δεν καταναλώνουν αρκετά»(!) γιατί απλά, δεν έχουν αρκετά χρήματα για να καταναλώσουν.
Στα παραπάνω έρχονται να προστεθούν και οι κατακόρυφες αυξήσεις στις τιμές των ενοικίων καθώς και το ποσοστό-ρεκόρ της ανεργίας, που φέτος για πρώτη φορά ξεπέρασε το όριο του 10%. Η οικονομία της Ολλανδίας πλέον βασίζεται μόνο στην εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας, που εξαρτάται σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό από την Κίνα και την Γερμανία. Μια πτώση στις εξαγωγές που σχετίζονται με τη Γερμανία σε συνδυασμό με περαιτέρω προβλήματα για την κινεζική οικονομία μπορεί να οδηγήσουν την ολλανδική οικονομία στην καταστροφή.
Οι συμφωνίες της κυβέρνησης
Η κυβέρνηση προσπαθεί να αντιμετωπίσει όλα αυτά τα προβλήματα μέσω μιας σειράς από «συμφωνίες» με τους «κοινωνικούς εταίρους» – που δεν είναι άλλοι από τις ενώσεις των Εργοδοτών και τα Συνδικάτα. Όμως αυτές οι συμφωνίες έχουν ως στόχο να διατηρήσουν τα κέρδη των καπιταλιστών και όχι να προστατεύσουν τους εργαζόμενους. Έτσι με την «Συμφωνία για την Κατοικία» θα διασφαλίζονται οι αυξήσεις στις τιμές των ενοικίων, με την «Συμφωνία για την Υγεία» θα διασφαλίζεται το γεγονός ότι ο Ολλανδός θα πρέπει να πληρώνει περισσότερα για την Υγεία του και με την «Συμφωνία για την Εργασία» οι μειώσεις των μισθών!
Η Αριστερά, η χαμένη ευκαιρία και ο κίνδυνος της Ακροδεξιάς
Πριν από την κρίση οι μειώσεις μισθών και η υψηλή ανεργία στην Ολλανδία ήταν πράγματα ανήκουστα. Όμως με τον ερχομό της κρίσης και ελλείψει μιας σοβαρής αντιπρότασης από την Αριστερά, οι Ολλανδοί καπιταλιστές άδραξαν την ευκαιρία για να οδηγήσουν την χώρα στον δικό τους μονόδρομο, αυτόν των περικοπών και της μείωσης των μισθών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και το Σοσιαλιστικό Κόμμα[1] έχει στο πρόγραμμα του «περιορισμένες» περικοπές ύψους 10 δις ευρώ! Ήταν άλλωστε με τέτοιες «ρεαλιστικές» προτάσεις που «κατάφερε» να εξανεμίσει την πολύ σημαντική δημοσκοπική άνοδο που είχε παρουσιάσει πριν τις εκλογές του 2012[2]
Αυτή η κατάσταση απογοητεύει τους εργαζόμενους και τη νεολαία που θέλουν να παλέψουν ενάντια στην κυβέρνηση και τις πολιτικές της. Την ίδια ώρα, το ακροδεξιό Κόμμα Ελευθερίας προσπαθεί να φανεί σαν γνήσιος εκφραστής της αντίθεσης του λαού στα μέτρα λιτότητας, έχοντας ξεκινήσει μια καμπάνια συλλογής υπογραφών ενάντια στις περικοπές. Έχει καταφέρει μέχρι τώρα να συλλέξει 80.000 υπογραφές πολιτών, ο επικεφαλής του κάνει περιοδεία σε όλη την χώρα μιλώντας ενάντια στην λιτότητα ενώ, σε μια στροφή 180 μοιρών, από εκεί που κατηγορούσε για όλα τα στραβά της κοινωνίας το Ισλάμ, τώρα κατηγορεί για τα πάντα την ΕΕ.
Αυτή είναι η σημερινή εικόνα στην χώρα. Μια ανεπαρκέστατη Αριστερά, έλλειψη μεγάλων εργατικών αγώνων και επιπλέον ένα ακροδεξιό κόμμα να εμφανίζεται ως ο κύριος εκφραστής της αντίθεσης στην λιτότητα.
Αυτό κάθε άλλο παρά αποκλείει εκρήξεις και κινήματα από πλευράς της ολλανδικής κοινωνίας, τουλάχιστον σε βάθος χρόνου. Η ολλανδική Αριστερά όμως, είτε θα αναπτύξει ένα τολμηρό και συγκεκριμένο πρόγραμμα κοινωνικοποιήσεων των βασικών τομέων της οικονομίας και μαζικών δημόσιων επενδύσεων, σαν απάντηση στην κρίση του καπιταλισμού και σαν πρώτο βήμα για το χτίσιμο μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας, είτε θα αποτύχει παταγωδώς και ο κόσμος θα στραφεί προς την ακροδεξιά που καραδοκεί!