Κριτική στις θέσεις της Κ.Ε. του ΚΚΕ για το 17ο συνέδριo. Του Τάκη Γιαννόπουλου
Ενδεικτικά αποσπάσματα από το κείμενο των θέσεων
«Οι λαϊκές δυνάμεις δεν έχουν απεγκλωβιστεί από το βάρος που ασκεί ο αρνητικός συσχετισμός δύναμης. Δεν έχουν υιοθετήσει ακόμα, στο βαθμό που χρειάζεται, τη λογική της σύγκρουσης και ρήξης. Δεν έχουν κατανοήσει ή πεισθεί για τον κινηματικό χαρακτήρα των συσπειρώσεων, την κινηματική διαδικασία μέσα από την οποία θα προκύψει η συγκρότηση του ΑΑΔΜ» (θέση 12 – σελ.24)
«…οι πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις του κόμματος στο μέτωπο της συσπείρωσης δυνάμεων και συμμαχίας δεν είχαν, σε αρκετές περιπτώσεις, την σε μόνιμη βάση απαιτούμενη στήριξη από τα κάτω, από τα τοπικά καθοδηγητικά όργανα και τις ΚΟΒ… Το πρόβλημα αυτό δεν ξεκινά από τα κάτω. Αντανακλά καθοδηγητική αδυναμία, στο επίπεδο της ΚΕ και ιδιαίτερα των Οργανώσεων Πόλεων και Περιοχών, των νομαρχιακών οργάνων». (ο.π.)
«Ένας αριθμός στελεχών και μελών δείχνει μειωμένη μαχητικότητα, τάσεις υποχώρησης. Διακατέχεται από πνεύμα τυπικότητας και ρουτίνας.
…Το περιεχόμενο δουλειάς των ΚΟΒ είναι φτωχό… λείπει το πνεύμα πρωτοβουλίας. Εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από πρακτικισμό και στερεοτυπία… Επηρεάζονται από λαθεμένες ή και συντεχνιακές αντιλήψεις του χώρου». (θέση 13 – σελ.27).
Για την ΚΕ
«Η ΚΕ δεν άνοιξε θαρραλέα το αναγκαίο ιδεολογικοπολιτικό μέτωπο για τη δραστήρια και μαχητική εκπλήρωση των αποφάσεων, επίσης, σε φαινόμενα φιλελευθερισμού, σεχταρισμού, τάσεις υποχώρησης μπροστά στις δυσκολίες… έδειξε υποχώρηση στο βασικό καθήκον να οργανωθεί σε όλη την κλίμακα του κόμματος η εσωκομματική θεωρητική μόρφωση και ο συνεχής εξοπλισμός των στελεχών και των μελών».
«… δεν κατακτήθηκε, ξεκινώντας από την ΚΕ, η βαθιά, ιδεολογικοπολιτική αφομοίωση της στρατηγικής και του προγράμματος του κόμματος..»
«Δεν μπόρεσε…να βοηθήσει και να προσανατολίσει τα παρακάτω καθοδηγητικά όργανα και αυτά με τη σειρά τους τις κομματικές οργανώσεις να δουλεύουν ενιαία, με βάση τη στρατηγική του κόμματος».
«Αδύνατη…παρέμεινε η καθοδηγητική της δουλειά στα βασικά μέτωπα, στην εργατική τάξη και τη νεολαία..»
«Υστέρησε στην προσπάθεια να αναπτύξει και να αναδείξει νέα στελέχη…»
«Δεν έλυσε το κρίσιμο ζήτημα για το οποίο είχε κάνει λόγο το 16ο συνέδριο: να δημιουργήσει δίπλα της τα απαραίτητα επιτελεία, την υποδομή που βοηθά σε πιο ολοκληρωμένες επεξεργασίες… διατηρήθηκε και από αυτόν τον λόγο ένα πνεύμα πρακτικισμού και διοικητικού στυλ…»
«Δεν μπόρεσαν όλα τα μέλη της ΚΕ να έχουν μια πιο σφαιρική και ολοκληρωμένη εικόνα της πορείας του κόμματος και των εξελίξεων…»
(θέσεις 15-17 σελ. 29-33)
«Η αγροτική συσπείρωση που συγκροτήθηκε στο αγροτικό κίνημα δεν κατάφερε να αποκτήσει πόδια μέσα στην αγροτιά, κυρίως γιατί η κεντρική συστηματική της παρέμβαση είναι αδύναμη, ευκαιριακή, αλλά και από το γεγονός ότι δεν στηρίχτηκε από τα κάτω, από τη σχεδιασμένη δράση των τοπικών καθοδηγητικών οργάνων…» (θέση 28 – σελ.45)
«… η πάλη που αναπτύσσεται για τα γυναικεία προβλήματα δεν έχει ακόμα την απαιτούμενη στήριξη των κομματικών οργάνων και των ΚΟΒ…» (θέση 29 – σελ.47).
Για το σταλινισμο και τις "σοσιαλιστικές" χώρες
«Συνεχίζονται οι προσπάθειες να βγουν ολοκληρωμένα συμπεράσματα για τις αιτίες ανατροπής των σοσιαλιστικών καθεστώτων…» (θέση 35 – σελ.58)
«Στην Κούβα με την καθοδήγηση του ΚΚ και της κυβέρνησης, προωθήθηκαν διάφορες μορφές οικονομικής συνεργασίας με το ξένο κεφάλαιο καθώς και η μικρή ιδιοκτησία στο εμπόριο και στην αγροτική οικονομία, στον τουρισμό ιδιαίτερα…»
«Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας συνεχίζει την πολιτική ανοίγματος της οικονομίας της στη διεθνή καπιταλιστική αγορά. Εντάχτηκε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Συνδέθηκε με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα. Καθιέρωσε οικονομικές ζώνες ελεύθερων συναλλαγών με σχέσεις παραγωγής σε καπιταλιστική βάση… Το ΚΚ Κίνας, στο τελευταίο συνέδριό του, αποδέχτηκε τη συμμετοχή καπιταλιστών στις γραμμές του».
«Στο Βιετνάμ… σημειώνεται όμως και διείσδυση ορισμένων πολυεθνικών και ένταξη ενός ορισμένου τμήματος της οικονομίας στις καπιταλιστικές σχέσεις, μέσω ιδιωτικοποιήσεων και ίδρυσης Χρηματιστηρίου…» (θέση 6 – σελ. 11).
– Σε 64 σελίδες κείμενο η κριτική στην ΚΕ ξεπερνάει τις 15 σελίδες όταν οι αναφορές στο Μέτωπο, στο ΠΑΜΕ, στην Ανατολική Ευρώπη δεν ξεπερνούν τις 20 σειρές.
– 15 χρόνια μετά την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ το ΚΚΕ εξακολουθεί να μην έχει συνεδριακή θέση για τα αίτια της κατάρρευσης.
– 8 χρόνια μετά την εξαγγελία σαν στρατηγικού στόχου του Αντιιμπεριαλιστικού Αντιμονοπωλιακού Δημοκρατικού Μετώπου (ΑΑΔΜ) αυτό όχι μόνο δεν έχει πραγματοποιηθεί αλλά στο κείμενο γίνεται γαργάρα.
– 13 χρόνια μετά τη διάσπαση του ενιαίου ΣΥΝ η ηγεσία του ΚΚΕ ουσιαστικά πανηγυρίζει για το ότι ξεπερνάει εκλογικά τον ΣΥΝ αλλά αποφεύγει να δει τα αίτια της δικής της καθήλωσης σε ποσοστά της τάξης του 4.4% – 5.9% σε όλη την δεκαετία του 90 όταν στις εκλογικές αναμετρήσεις της δεκαετίας του 80 έπαιρνε διψήφια ποσοστά.
Οι θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 17ο συνέδριο χαρακτηρίζονται από μια πρωτοτυπία που μόνο στελέχη διαποτισμένα από το σταλινισμό και την γραφειοκρατικοποίηση μπορούν να καταφέρουν: μια ΚΕ προτείνει για ψήφιση ένα κείμενο όπου βασικά λέει ότι αυτή η ΚΕ είναι σχεδόν άχρηστη και παρόλα αυτά προτείνει στα μέλη του κόμματος να ψηφίσουν τις πολιτικές προτάσεις και αναλύσεις αυτής της άχρηστης ΚΕ. Πρόκειται για ένα κείμενο όπου για ακόμα φορά φταίνε όλοι οι άλλοι πλην του ΠΓ και της γραμματέως. Ο λαός που δεν καταλαβαίνει και δεν απεγκλωβίζεται από ΠΑΣΟΚ-ΝΔ. Όλα τα όργανα του ΚΚΕ κάτω από το ΠΓ που δεν κατάλαβαν καλά τη γραμμή και δεν την μετέφεραν σωστά στις μάζες που έτσι κι αλλιώς όμως δεν καταλαβαίνουν…τις φωτισμένες οδηγίες της Α. Παπαρήγα, του Μ. Μαΐλη και του Δ. Γόντικα.
Που είναι το μέτωπο;
Ο βασικός στρατηγικός στόχος του ΑΑΔΜ των 2 προηγούμενων συνεδρίων του ΚΚΕ όχι μόνο δεν έχει επιτευχθεί αλλά δεν τον κατάλαβαν ούτε τα μέλη και τα στελέχη του ΚΚΕ όπως ομολογούν οι θέσεις!! Το ΠΑΜΕ και η ΠΑΣΥ δεν προχώρησαν. Στο πολιτικό επίπεδο οι συνεργασίες εξαντλήθηκαν σε προσωπικότητες που προέρχονταν από τη ΝΔ ή το ΠΑΣΟΚ (Κανέλλη, Μαγκάκης, Θ. Ξανθόπουλος υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ σήμερα) καθώς και με εθνικιστές του χειρίστου είδους (Ζουράρι, Ν. Σαρρή) ενώ οι συνεργασίες με το ΔΗΚΚΙ του Δ. Τσοβόλα και την Κομμουνιστική Ανανέωση διαλύθηκαν με καυγά.
Η αντιφατική πολιτική της ηγεσίας του ΚΚΕ χαρακτηρίζεται αφενός από σεχταρισμό και τη λογική του «οι μόνοι αριστεροί είμαστε εμείς» και αφετέρου από την πρόσδεση στο άρμα του πατριωτισμού και του εθνικισμού που τελικά το μετατρέπει σε συμβουλάτορα της αστικής τάξης στα εθνικά θέματα και στην εγκατάλειψη κάθε ταξικής και διεθνιστικής ανάλυσης.
Για το ΚΚΕ όσοι συμμετέχουν στο Παγκόσμιο ή στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ «είναι ουρά της σοσιαλδημοκρατίας και του γαλλογερμανικού ιμπεριαλισμού» χαρίζοντας τα εκατομμύρια των αγωνιστών, που συμμετέχουν σε αυτές τις διαδικασίες και τις διαδηλώσεις, στον Σιράκ και τον Σρέντερ.
Την ίδια ώρα το ίδιο δεν είναι σε θέση να προτείνει κάτι διαφορετικό στο επίπεδο του διεθνούς κινήματος, πέρα από τις συναντήσεις των ΚΚ που κάνει κάθε χρόνο στην Αθήνα και οι οποίες αφήνουν παγερά αδιάφορο το κίνημα, ειδικά όταν σε αυτές συμμετέχουν «σοσιαλιστές» από το κόμμα του Μιλόσεβιτς και εθνικιστές από το ΚΚ του Ζουγκάνοφ στην Ρωσία.
Η πολιτική του ΚΚΕ το οδηγεί στο να έχει πρόβλημα να συνεργαστεί με το ΣΥΝ ή την εξωκοινοβουλευτική αριστερά αλλά να μην έχει πρόβλημα συνεργασίας π.χ. με τον αντιστράτηγο ε.α. Δ. Αλευρομάγειρο, τον πρώην πρέσβη Θ. Στοφορόπουλο κ.α. στα εθνικά θέματα.
Για τις «σοσιαλιστικές» χώρες
Για χώρες που στο προηγούμενο συνέδριο περιγράφονταν σαν «χώρες που επιχειρούν να οικοδομήσουν το σοσιαλισμό» τώρα αποφεύγεται ο χαρακτηρισμός τους χωρίς καμία εξήγηση.
Παράλληλα, αναφέρεται στο κείμενο πως Κούβα, Κίνα, Βιετνάμ αναπτύσσουν καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, τη στιγμή που η ηγεσία του ΚΚΕ 4 χρόνια πριν τις χαρακτήριζε σαν σοσιαλιστικές!
Οι ιμπεριαλιστικές βλέψεις της Κίνας, τα δικτατορικά καθεστώτα στην Β. Κορέα και στο Βιετνάμ αποσιωπούνται. Στην περίπτωση της Κούβας, το μονοκομματικό καθεστώς, οι διώξεις των διαφωνούντων, τα 6-8 ευρώ μηνιάτικος μισθός ή σύνταξη, η εκτεταμένη πορνεία αποσιωπούνται στο όνομα της επιθετικότητας των ΗΠΑ. Όμως, 45 χρόνια μετά την κουβανέζικη επανάσταση το να υπάρχουν φτωχοί, πόρνες και φυλακισμένοι για πολιτικούς λόγους μόνο σοσιαλισμό δεν δείχνει.
Αντίθετα, δείχνει το τι είδους σοσιαλισμό ονειρεύεται η ηγεσία του ΚΚΕ. Διόλου τυχαία τα άπαντα του Στάλιν έχουν περίοπτη θέση στα φεστιβάλ της ΚΝΕ, στη Σύγχρονη Εποχή και στο Ριζοσπάστη.
Το κίνημα καταλαβαίνει – Η ηγεσία του ΚΚΕ όχι
Τα εκλογικά ποσοστά του ΚΚΕ παραμένουν στάσιμα από το 1993 μέχρι τώρα και οι όποιες αυξήσεις ήταν οριακές και κατά κύριο λόγο ψήφοι διαμαρτυρίας. Στις δημοτικές εκλογές έχει σταθερά πτωτική τάση και το 2002 έφτασε στο χαμηλότερο σημείο της μεταπολιτευτικής του πορείας παίρνοντας μόνο το Δήμο της Νίκαιας σε Αθήνα – Πειραιά. Στα συνδικάτα οι ψήφοι της ΔΑΣ παρέμειναν στάσιμοι στα εκλογικά συνέδρια των ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ. Στις περυσινές φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές η ΠΚΣ εμφάνισε πτώση κατά 1.7% στα ΑΕΙ και 0.6% στα ΤΕΙ. Τα ΜΜΕ του κόμματος – σύμφωνα με τις επίσημες μετρήσεις αλλά και τις Θέσεις- παρακολουθούνται ή διαβάζονται μόνο από τον σκληρό πυρήνα των στελεχών (ο 902 ούτε από αυτά).
Το πρόβλημα του ΚΚΕ δεν είναι οργανωτικό αλλά πολιτικό. Ο σταλινισμός δεν μπορεί να εμπνεύσει τις μάζες 15 χρόνια μετά την κατάρρευσή του. Τα διαρκή ζιγκ-ζαγκ της ηγεσίας δεν μπορούν να πείσουν τις μάζες. Τα καπελώματα, οι τραμπουκισμοί, ο εξοβελισμός της αντίθετης άποψης σε συνδυασμό με μια 80χρονη ιστορία τραγικών λαθών και ξεπουλημάτων εξεγέρσεων από τα οποία δεν βγήκε κανένα συμπέρασμα δεν μπορούν να αποτελέσουν λύση για το μαζικό κίνημα. Γι αυτό παραμένει εγκλωβισμένο στο δικομματισμό και όχι γιατί δεν έχει καταλάβει.
Για μια ακόμη φορά το ΚΚΕ προσπαθεί να λύσει τα προβλήματά του με εκκαθαρίσεις. Ακόμη κι αν αλλάξει όλη την ΚΕ και τη γραμματέα δεν θα μπορέσει να γίνει το όχημα της αντεπίθεσης του μαζικού κινήματος. Πρόσκαιρες εκλογικές επιτυχίες μπορεί νάχει. Τη νέα αντικαπιταλιστική, αντισταλινική και διεθνιστική αριστερά που χρειάζεται το κίνημα δεν μπορεί να τη χτίσει.