Ο σοσιαλισμός φέρνει διαφθορά, αναξιοκρατία, αυταρχισμό, καταστροφή και άλλα δεινά, σύμφωνα με τον διευθύνων σύμβουλο της τράπεζας JP Morgan, Τζέιμι Ντίμον. Πριν από μερικές μέρες, ο άγιος τούτος άνθρωπος δήλωσε:
«Όταν οι κυβερνήσεις ελέγχουν τις εταιρείες, οικονομικά περιουσιακά στοιχεία … με την πάροδο του χρόνου χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για την εξυπηρέτηση πολιτικών συμφερόντων, με αποτέλεσμα να έχουμε ανεπαρκείς επιχειρήσεις και αγορές, τεράστια αναξιοκρατία και διαφθορά».
«Ο σοσιαλισμός αναπόφευκτα παράγει οικονομική ασφυξία, διαφθορά και άλλα χειρότερα, όπως αυταρχικούς κυβερνητικούς αξιωματούχους, που συχνά έχουν τη δυνατότητα να παρεμβαίνουν τόσο στην οικονομία, όσο και στις ζωές των ανθρώπων, κάτι που κάνουν συχνά προκειμένου να διατηρήσουν την εξουσία. Αυτό θα ήταν καταστροφή για τη χώρα μας, όπως ήταν και για τις χώρες στις οποίες δοκιμάστηκε».
Θα αναρωτηθεί κάποιος, γιατί ο επικεφαλής της μεγαλύτερης τράπεζας των ΗΠΑ, σε ένα γράμμα του στους μετόχους της εταιρείας (που δεν είναι και τίποτα εργατάκια και φτωχοί), 20 χρόνια μετά το υποτιθέμενο «τέλος της ιστορίας» και την «οριστική νίκη» του καπιταλισμού εναντίον του σοσιαλισμού, επιλέγει την συγκεκριμένη στιγμή να κάνει επίθεση στις σοσιαλιστικές ιδέες;
Δεν ξύπνησε στραβά
Μπορεί να ξύπνησε στραβά και να είπε «δεν κάνω σήμερα μια επίθεση στον σοσιαλισμό»; Δεν νομίζουμε. Σε τέτοιο ανώτερο στελεχιακό επίπεδο στον καπιταλισμό οι πολιτικές επιλογές γίνονται για κάποιο λόγο.
Και αυτός είναι ότι εν μέσω της χειρότερης κρίσης του συστήματος από το κραχ του ’29, υπάρχει μια αναζήτηση για εναλλακτικές ιδέες. Και στις ΗΠΑ, έχει ξεκινήσει μια συζήτηση, που βρίσκεται ακόμα σε πρώιμα στάδια και γίνεται με θολό τρόπο, για τις ιδέες του σοσιαλισμού.
Και η συζήτηση αυτή δεν γίνεται σε ακαδημαϊκά γραφεία, αλλά στους εργασιακούς χώρους, στις φτωχογειτονιές και τα κινήματα. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια έχουμε σημαντικούς εργατικούς αγώνες (απεργίες διαρκείας δασκάλων και καθηγητών, η μάχη των επισφαλώς εργαζόμενων για μισθούς 15 δολάρια την ώρα), κινήματα των καταπιεσμένων (τεράστιες γυναικείες διαδηλώσεις, το κίνημα black lives matter), κα. Και όλο αυτό αντανακλάται και στην ανάδειξη πολιτικών εκπροσώπων που μιλούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο όνομα του σοσιαλισμού (Σάμα Σαγουάντ, Μπέρνι Σάντερς, Αλεξάντρια Οκέζιο-Κορτές, κα).
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι φέτος, και ο Τραμπ επέλεξε να επιτεθεί στην ιδέα του σοσιαλισμού στην πιο σημαντική ετήσια ομιλία του Αμερικάνου προέδρου, το «state of the union».
Φοβούνται
Παρά τον «αέρα» με τον οποίο μιλούν οι εκπρόσωποι του συστήματος, είναι ξεκάθαρο ότι δεν θα έμπαιναν στον κόπο να αφιερώνουν χρόνο και ενέργεια να επιτεθούν σε ιδέες αν αυτές όπως λένε ήταν «χρεοκοπημένες» και «τελειωμένες».
Η αλήθεια είναι ότι φοβούνται. Φοβούνται τις ιδέες του Μαρξ γιατί ξέρουν ότι το σύστημά τους είναι σάπιο, δυσλειτουργικό, και δεν μπορεί να εξασφαλίσει μια αξιοπρεπή ζωή για την πλειοψηφία της κοινωνίας, παρά τον απίστευτο πλούτο που υπάρχει στη γη.
Αλλά τύποι σαν τον Τζέιμι Ντίμον δεν κινούνται μόνο από «ιδεολογικά» κίνητρα όταν υπερασπίζονται τον καπιταλισμό. Ο διευθύνων σύμβουλος της JP Morgan πέρσι είχε εισόδημα 31 εκατομμύρια δολάρια! Δηλαδή 85.000 δολάρια τη μέρα (ναι, τη μέρα!). Την στιγμή που 41 εκατομμύρια Αμερικάνοι ζουν στα όρια της φτώχειας, όπως καθείς μπορεί να καταλάβει, είναι λογικό να φοβάται πιθανές ανατροπές για εντελώς προσωπικούς λόγους…
Το σκιάχτρο του σταλινισμού
Αλλά ας δούμε λίγο την ουσία όσων λέει ο Ντίμον εναντίον του σοσιαλισμού.
Κατ’ αρχήν, όπως όλοι οι ιδεολογικοί εκπρόσωποι του κεφαλαίου, ο Ντίμον όταν μιλάει για τον σοσιαλισμό βασικά αναφέρεται στον σταλινισμό. Ο σταλινισμός όμως ήταν η άρνηση της επανάστασης στη Ρωσία, ο γραφειοκρατικός εκφυλισμός της, και επικράτησε μετά από μάχη ιδεολογική και πολιτική με τις δυνάμεις του πραγματικού μπολσεβικισμού. Ο Ντίμον λοιπόν χρησιμοποιεί τον σταλινισμό σαν σκιάχτρο για να φοβίσει όσους ψάχνουν τις σοσιαλιστικές ιδέες. Μόνο που σήμερα, οι αναζητήσεις της νεολαίας δεν στρέφονται στον σταλινισμό κατά βάση, αλλά στις ιδέες του πραγματικού μαρξισμού, του τροτσκισμού, του σοσιαλισμού δηλαδή με δημοκρατία, ελευθερία, και ενεργή συμμετοχή των ανθρώπων.
Κοίτα ποιοι μιλάνε
Στον σοσιαλισμό, μας λέει ο Ντίμον, το κράτος ελέγχει τις εταιρίες και αυτό παράγει όλα τα κακά του κόσμου.
Ο καημένος ο πάνσοφος και ηθικός τραπεζίτης μάλλον δεν έχει ακούσει για τη «διαφθορά» στη Siemens, με τα «πειραγμένα» συστήματα της Volkswagen, το σκάνδαλο της Enron, τα σκάνδαλα με τις εταιρείες που παρακολουθούν παράνομα τους πελάτες τους, το σκάνδαλο με την αγορά ακινήτων στις ΗΠΑ και τις τράπεζες, για να μην πάμε πιο πίσω και να μιλήσουμε για το πως το μεγάλο κεφάλαιο στην Γερμανία συνεργάστηκε με τους ναζί και εκμεταλλεύτηκε τα στρατόπεδα συγκέντρωσης για να αυξήσει τα πλούτη του. Δεν έχει ακούσει για τα LuxLeaks, τα Panama Papers και όλα τα άλλα σκάνδαλα με τις offshore εταιρείες. Ούτε πήρε το αυτί του για τις 19 πιο γνωστές υποθέσεις διαφθοράς στις οποίες εμπλέκεται η JP Morgan.
Αυτή την διαφθορά δεν την έχει δει στον καπιταλισμό ο Ντίμον. Ούτε άκουσε τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ ότι στον σημερινό άκρως καπιταλιστικό κόσμο η διαφθορά έχει κόστος περίπου το 5% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Δεν είναι δημοκρατία
Ο Ντίμον επίσης δεν έχει ακούσει για «αυταρχικούς κυβερνητικούς αξιωματούχους, που συχνά έχουν τη δυνατότητα να παρεμβαίνουν …στις ζωές των ανθρώπων, κάτι που κάνουν συχνά προκειμένου να διατηρήσουν την εξουσία».
Α πα πα, αυτά δεν συμβαίνουν στο καπιταλισμό. Βλέπετε, οι αμερικανοκίνητες δικτατορίες στη Λατινική Αμερική ήταν πολύ σοσιαλιστικές. Α, και τα αυταρχικά καθεστώτα στην Αφρική, με τις μαζικές σφαγές και το ξεζούμισμα των εργατών, και αυτά μάλλον σοσιαλιστικά θα είναι. Α, και στην Ευρώπη που ένα μη εκλεγμένο διευθυντήριο επιβάλλει πολιτικές και κυβερνήσεις, και εκεί πολύ σοσιαλισμό έχουν.
Όλα αυτά όμως δεν έγιναν στο όνομα του Μαρξ, ή του Ένγκελς. Έγιναν στο όνομα της πατρίδας και της θρησκείας, αλλά πάνω απ’ όλα γίνανε για τη διασφάλιση των κερδών των καπιταλιστών.
Κυβερνήσεις και εταιρείες
Στον καπιταλισμό όντως, δεν ελέγχουν οι κυβερνήσεις τις εταιρείες, αλλά οι εταιρείες τις κυβερνήσεις. Είναι αυτές που χρηματοδοτούν τα κόμματα εξουσίας, που φροντίζουν να εκλέγονται κυβερνήσεις που θα υποστηρίξουν με κάθε μέσο τα συμφέροντά τους, κυβερνήσεις που θα προωθούν νομοθεσία φιλική προς την «επιχειρηματικότητα», ακόμη κι αν αυτό σημαίνει διάλυση κάθε έννοιας εργασιακών δικαιωμάτων, προστασίας του περιβάλλοντος, κα.
Και έχουμε δει τι καλά που πηγαίνει αυτό το project: ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή, μαζική φτώχεια και ανεργία, ασύλληπτες ανισότητες, εκμετάλλευση των εργαζομένων, δημοκρατία μόνο για τη βιτρίνα, ρατσισμός και άνοδος του φασισμού, γυναικεία καταπίεση, πόλεμοι. Μάλλον όλα αυτά κατά τον Ντίμον συμβαίνουν σε ένα παράλληλο σοσιαλιστικό σύμπαν.
Να επιβεβαιώσουμε τους φόβους τους
Αν λοιπόν οι αστοί φοβούνται τις σοσιαλιστικές ιδέες, εμείς δεν έχουμε παρά να επιβεβαιώσουμε τους φόβους τους. Να αναζητήσουμε τον πλούτο αυτών των ιδεών, που είναι εργαλεία αλλαγής του κόσμου. Να μάθουμε από τα λάθη του παρελθόντος, όπου στο όνομα αυτών των ιδεών είχαμε τις στρεβλώσεις του σταλινισμού ή της σοσιαλδημοκρατίας, για να μην τις επαναλάβουμε.
Και να μπούμε στην μάχη για να φτιάξουμε ένα κόσμο που ο κάθε Ντίμον θα δουλεύει ως καθαριστής στα γραφεία του κτιρίου που σήμερα διοικεί, ενώ ο πλούτος τον οποίο διαχειρίζεται θα έχει μοιραστεί σε όσους τον παράγουν.
