Γιατί δεν λάβαμε μέρος στη διαβούλευση του υπουργείου
Δημοσιεύουμε ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας Πολιτών Βόλου ενάντια στην καύση σκουπιδιών NO BURN (στην οποία συμμετέχει το «Ξ»)
Την Παρασκευή 4/12/2020 έληξε η δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το σχέδιο νόμου για την προώθηση της ανακύκλωσης και την ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών οδηγιών για τα απόβλητα, τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας. Ένα σχέδιο νόμου που φαινομενικά προωθεί τη μείωση των απορριμμάτων μέσω της πρόληψης και της ανακύκλωσης, στο όνομα της κυκλικής οικονομίας, αλλά στην πραγματικότητα «καίει» κάθε τέτοια προοπτική ανοίγοντας διάπλατα το δρόμο για την καύση τους. Αυτό, σε συνδυασμό με την εμπειρία των κατά κανόνα προσχηματικών διαβουλεύσεων για πλήθος νομοσχεδίων, καθώς και η πικρή εμπειρία που αποκτήσαμε στο Βόλο με τη λήψη αποφάσεων για την καύση σκουπιδιών ερήμην μας ή ενάντια στην κοινή γνώμη, μας οδήγησαν στην απόφαση να μην συμμετέχουμε σε μια ακόμη διαβούλευση – παρωδία, που απλά θα νομιμοποιήσει την υποτιθέμενα δημοκρατική διαδικασία του υπουργείου Περιβάλλοντος.
Άλλωστε, δεν μας προκαλεί καμία έκπληξη το ότι επιλέχθηκε από την κεντρική εξουσία το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για την κατάθεση του νομοσχεδίου, αφού ακολουθείται η προσφιλής μέθοδος “ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται”. Το νομοσχέδιο αφορά αμιγώς τα αστικά απορρίμματα και έρχεται να ολοκληρώσει τις πρακτικές και τους τρόπους διαχείρισης που ορίστηκαν από το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ). Όμως το ΕΣΔΑ είναι ένα σχέδιο – νόμος 729 σελίδων που ψηφίστηκε στα γρήγορα το Σεπτέμβριο του 2020 μετά από διαβούλευση μόλις 2 εβδομάδων και πλήθος καταγγελιών τόσο για τη διαδικασία διαβούλευσης όσο και για το περιεχόμενό του. Περιλαμβάνει τη δημιουργία 43 νέων Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) σε όλη τη χώρα, μέχρι το 2030, που θα τροφοδοτούν τις 4 νέες μονάδες παραγωγής ενέργειας από απορρίμματα (που θα κατασκευαστούν σε Αττική, Κρήτη, Πελοπόννησο και Μακεδονία), καθώς και τις τσιμεντοβιομηχανίες. Δρομολογεί και οργανώνει, δηλαδή, την καύση σκουπιδιών σε άμεσο χρόνο και σε πανελλαδικό επίπεδο.
Τι έχουμε, λοιπόν, να πούμε σε μια τέτοια διαβούλευση, όταν καταφανώς χρησιμοποιείται για να δίνει μια επίφαση νομιμότητας και δημοκρατίας στο οργανωμένο έγκλημα που συντελείται; Τι σημασία έχει να προτείνουμε βελτιώσεις σε σημεία ενός σχεδίου που νομιμοποιεί την επικείμενη καταστροφή; Αρνούμαστε να μπούμε στη διαδικασία και για αυτό δεν λάβαμε μέρος στη διαβούλευση.
Όσο για αυτούς που νομίζουν ότι το σχέδιο νόμου έχει και καλές προεκτάσεις μιας και προωθεί τη μείωση του πλαστικού, εμείς απαντούμε ότι πρόκειται για κοροϊδία, αφού παίζουνε με τα ποσοστά μείωσής του (πχ το κατ’ ελάχιστον πάχος στις σακούλες να είναι 30% από ανακυκλώσιμο πλαστικό) και τρόπους που υπονοούν ατομική ευθύνη για την κατανάλωσή του (πλαστικά καλαμάκια, μπατονέτες, κ.λπ.). Καμία πρόβλεψη δεν έχει γίνει για την κατάργησή του, με ανάθεση της ευθύνης στις βιομηχανίες που το χρησιμοποιούν για τα προϊόντα τους, κάτι που θα αντιμετώπιζε το πρόβλημα στη ρίζα του, ενώ γνωστή παραμένει η κατάληξή του όταν δεν ανακυκλωθεί: θα οδηγείται με άλλα υπολείμματα σε καύση στις ενεργοβόρες βιομηχανίες.
Επιβεβαιώνεται, λοιπόν, νομοτελειακά ότι η καύση των σκουπιδιών αποτελεί ένα νέο προϊόν μεγιστοποίησης κερδών και το πρόσχημα της μείωσης των σκουπιδιών αποτελεί μέσο χειραγώγησης των κοινωνικών αντανακλαστικών στη «μοναδικότητα» της καύσης ως μεθόδου για αυτό το σκοπό. Θα πρέπει, όμως, να είναι κανείς αφελής αν πιστεύει ότι όλα τα παραπάνω αποσκοπούν στην κυκλική οικονομία και στην προστασία του περιβάλλοντος από τα απορρίμματα και δεν αποτελούν ενέργειες που σκοπεύουν να υπερασπισθούν την οικονομική κοσμοθεωρία του διαρκούς κέρδους των λίγων με καταστροφές σε βάρος των πολλών. Και ενίοτε να προστατεύσουν από την κοινωνική αντίδραση των πολιτών οποιαδήποτε εξουσία, πολιτική ή οικονομική, που περιστρέφεται γύρω ή τρέφεται από αυτή τη μορφή οικονομίας.
Τις δυνατότητες κερδοφορίας για όσους ασχολούνται με το τεράστιο θέμα της διαχείρισης απορριμμάτων επιβεβαιώνει και το πρόσφατο άρθρο της Εφημερίδας των Συντακτών με τίτλο «Δυσοσμία στο διαγωνισμό για τον εξοπλισμό της ανακύκλωσης» (αρ.φύλ.2356), όπου οι απευθείας αναθέσεις σε ιδιώτες από την Περιφέρεια Αττικής, τον ΕΔΣΝΑ κ.λπ., τα υπέρογκα ποσά και οι ύποπτες συμφωνίες μεταξύ «παραγόντων» και των μεγαλοεργολάβων αποκαλύπτουν τα κίνητρα και τις σκοπιμότητες που υπέδειξαν το περιεχόμενο τόσο του νέου ΕΣΔΑ όσο και του συγκεκριμένου νομοσχεδίου. Κι αυτά δεν είναι άλλα από την ανάδειξη ευκαιριών για τον πλουτισμό μιας μερίδας εταιριών και αρπακτικών κάθε είδους με ταυτόχρονη διαρκή επίθεση στη δημόσια υγεία, καταστροφική εκμετάλλευση του περιβάλλοντος και στέρηση πλούτου από την κοινωνία.
Εμείς λέμε απερίφραστα και χωρίς υποσημειώσεις
- Όχι στην καύση σκουπιδιών σε οποιαδήποτε εγκατάσταση και για κανένα λόγο
- Ναι στην οικολογική διαχείριση των σκουπιδιών με έμφαση στην πρόληψη για τη μη δημιουργία τους.
Και απαιτούμε
- Καθολική απαγόρευση του πλαστικού.
- Διαχείριση των σκουπιδιών με δημόσιο χαρακτήρα
- Πολιτικό σχεδιασμό σε εθνικό και αυτοδιοικητικό επίπεδο για πόλεις χωρίς απόβλητα (Zero Waste).
