Του Νίκου Ρεμούνδου
Τα αποτελέσματα των γερμανικών εκλογών ήταν μια ήττα για την άρχουσα τάξη, που θα έχει σοβαρό αντίχτυπο στις εξελίξεις στη Γερμανία και την Ευρώπη ολόκληρη. Ήταν μιά πολιτική νίκη ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό, τη λιτότητα, τις απολύσεις, τον εργασιακό μεσαίωνα και τις περικοπές των κοινωνικών δαπανών.
Ήττα του νεοφιλελευθερισμού
Το κυβερνών κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών (ΣΔΚ) με το 34,3% των ψήφων, έχασε στην ουσία 2.300.000 ψήφους σε σύγκριση με τις εκλογές του 2002 και πέτυχε έτσι το δεύτερο χειρότερο αποτέλεσμα του στα τελευταία 40 χρόνια.
Οι Χριστιανοδημοκράτες (ΧΔ), που είχανε σίγουρη τη νίκη μετά 7 χρόνια κυβέρνησης του Σρέντερ, συγκέντρωσαν τελικά μόλις το 35,2%, χάνοντας 1.850.000 ψήφους, που ήταν το χειρότερο αποτέλεσμα τους από το 1949. Ετσι, παρά την σχετική άνοδο των συμμάχων τους Ελεύθερων Δημοκρατών (9,8%) δεν κατόρθωσαν ξανά να πάρουν την πλειοψηφία και να σχηματίσουν κυβέρνηση. Την ίδια ώρα, τα δυό μεγάλα κόμματα μαζί πήραν μόνο το 70% περίπου των ψήφων, το μικρότερο ποσοστό επίσης από το 1949.
«Για την οικονομία, τα εκλογικά αυτά αποτελέσματα ήταν καταστροφικά», δηλώνουν όλοι μαζί οι μεγάλοι επιχειρηματίες και τα ΜΜΕ. Εκεί που περίμεναν τη σίγουρη νίκη της Μέρκελ και των ΧΔ, για να κλιμακώσουν την επίθεση στους ενάντια στους εργαζόμενους και τα συνδικάτα και να επιβάλουν νέες αντιμεταρρυθμίσεις, βρέθηκαν ξαφνικά αντιμέτωποι με πολιτική ρευστότητα, αστάθεια και αβεβαιότητα.
Νίκη του Αριστερού Κόμματος
Ο πραγματικός νικητής αυτών των εκλογών ήταν το Αριστερό Κόμμα (ΑΚ) που κέρδισε 8,7% (πάνω από 4.000.000 ψήφους) και 54 έδρες(πήρε το 25% των ανέργων και το 12% των εργατών). Το ΑΚ σχηματίστηκε πριν λίγους μόνο μήνες με την συνεργασία του WASG (Κόμμα για Εργασία και Κοινωνική Δικαιοσύνη) και του PDS (Κόμματος του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού – πρώην Κ.Κ. της Ανατολικής Γερμανίας). Είναι η πρώτη φορά, μετά το 1949, που υπάρχει τώρα στη Βουλή ένα ισχυρό κόμμα στα αριστερά του ΣΔΚ.
Η μεγάλη αυτή επιτυχία, ιδιαίτερα στη Δυτική Γερμανία, αλλά όχι μόνο, οφείλεται κύρια στην επιρροή που ανέπτυξε το WASG και ο Όσκαρ Λαφοντέν, πρώην υπουργός Οικονομικών στη κυβέρνηση και ηγετικό στέλεχος του ΣΔΚ, που παραιτήθηκε γιατί διαφώνησε με την νεοφιλελεύθερη στροφή του Σρέντερ. Το PDS φαίνεται πως διατήρησε τους ψήφους του, κύρια στην πρώην Ανατολική Γερμανία. Στις προηγούμενες εκλογές είχε πάρει συνολικά 1.900.000 ψήφους(4%).
Χάρη κύρια στην επιτυχή κάθοδο στις εκλογές του WASG και του PDS, το νεοφασιστικό κόμμα NPD με μόνο 1,6%, δεν κατόρθωσε να πλησιάσει το 5% και να μπει στη Βουλή, όπως είχαν οι ίδιοι πιστέψει μετά το 4,6% που πήραν στις εκλογές για τοπική κυβέρνηση στη Σαξονία. Βέβαια, αύξησαν σημαντικά τους ψήφους τους (πήραν 740.000 ψήφους έναντι 266.000 το 2002) και παραμένουν επικίνδυνοι, ιδιαίτερα αν η αριστερά χάσει τις ιστορικές ευκαιρίες που έρχονται.
Τι είδους αριστερό κόμμα;
Ωστόσο, λίγες βδομάδες πριν τις εκλογές το Αριστερό Κόμμα έδειχνε στις σφυγμομετρήσεις ότι μπορεί να συγκεντρώσει μέχρι 12%. Τελικά, όμως, δεν κατόρθωσε να πετύχει αυτό το ποσοστό, που ήταν εντελώς δυνατό. Γιατί δεν κατόρθωσε να ξεπεράσει το 5% στη Δυτική Γερμανία; Γιατί δεν μπόρεσε να κερδίσει ένα πιο μεγάλο ποσοστό από αυτούς που ψήφισαν λευκό και άκυρο και αυτούς που δεν πήγαν καθόλου να ψηφίσουν, που σ’ αυτές τις εκλογές αντίθετα αυξήθηκαν σημαντικά;
Το WASG είναι το δυναμικό κομμάτι αυτής της συμμαχίας. Γιατί είναι ένα νέο κόμμα, γιατί είναι ενάντια στην Ατζέντα 2010 του Σρέντερ και τους αντεργατικούς νόμους Χάρτς IV και δεν έχει συμμετάσχει σε καμιά τοπική ή περιφερειακή κυβέρνηση, που εφαρμόζει στη πράξη αυτή την πολιτική και γιατί είναι στενά συνδεδεμένο με τα συνδικάτα και τα κοινωνικά κινήματα, που πολέμησαν ενάντια στα νεοφιλελεύθερα αυτά μέτρα.
Αντίθετα, το PDS, λόγω του σταλινικού παρελθόντος του και του γεγονότος ότι δεν έχει ουσιαστικά πάρει καθαρή θέση για τα εγκλήματα του δήθεν κομμουνιστικού καθεστώτος της πρώην Ανατολικής Γερμανίας – αποκαλεί ακόμα και τώρα το σταλινικό κράτος «σοσιαλιστικό» – δεν έχει κατορθώσει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των εργαζομένων, ιδιαίτερα στη Δυτική Γερμανία, γι’ αυτό και εκεί τα ποσοστά του στις εκλογές του 2002 ήταν μόλις 1%.
Την ίδια ώρα, παρ’ όλο που στα λόγια παρουσιάζεται να ‘ναι αντίθετο στην Ατζέντα 2010, στη πράξη συμμετέχει ακόμα στη τοπική κυβέρνηση του Βερολίνου και του Μακλεμβούργου-Δυτικής Πομερανίας σε συμμαχία με τους ΣΔ του Σρέντερ και ψήφισε υπέρ χιλιάδων απολύσεων και την ιδιωτικοποίηση δημόσιων υπηρεσιών. Σαν αποτέλεσμα κατάληξε να απογοητεύσει σημαντικά εργατικά και νεολαιίστικα στρώματα ακόμα και στην πρώην Ανατολική Γερμανία, που άρχισαν να αναζητούν μια άλλη εναλλακτική πολιτική λύση.
Παράλληλα, η ηγεσία του WASG δεν οργάνωσε μια δική της ανεξάρτητη προεκλογική εκστρατεία, με μαχητικά συνθήματα (όπως είχε δεσμευτεί στο τελευταίο συνέδριο της) με αποτέλεσμα τα μέλη και οι φίλοι του να είναι αναγκασμένοι να διακινούν το εκλογικό υλικό του Αριστερού Κόμματος, που ήταν γενικόλογο. Δεν απαιτούσε την απόσυρση της Ατζέντας 2010 και του Χάρτς IV και δεν προωθούσε τα ίδια τα αιτήματα των εργαζομένων ενάντια στη λιτότητα και τις απολύσεις. Επιπλέον, οι προτάσεις του ίδιου του Λαφοντέν, που έκανε στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, για να μειωθεί το ποσό του κατώτατου μισθού που απαιτεί η Αριστερά και να αφαιρεθεί το αίτημα για πλήρη κατάργηση της Ατζέντας 2010 και του Χάρτς IV, υπονόμευσαν σίγουρα το αγωνιστικό προφίλ του WASG και τον ενθουσιασμό των μελών του.
Νέα κυβέρνηση, ίδια πολιτική
Η άρχουσα τάξη στη Γερμανία και σ’ όλη την Ευρώπη ήθελε και περίμενε μια νίκη της ΧΔ και μια αμιγή δεξιά κυβέρνηση με τους Ελεύθερους Δημοκράτες. Ήθελε κλιμάκωση της επίθεσης ενάντια στους εργαζόμενους και γρήγορη εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων «μεταρρυθμίσεων».
Δυστυχώς γι’ αυτούς όμως τα πράγματα δυσκόλεψαν. Πρέπει πρώτα να βρούνε τον τρόπο να σχηματίσουν κυβέρνηση και μετά να προσπαθήσουν να περάσουνε τα αντιλαϊκά μέτρα τους. Η σημερινή πολιτική ρευστότητα κάνει τα σχέδια τους να καθυστερήσουν και είναι αναγκασμένοι να ελιχθούν για να εξασφαλίσουν μια κάπως σταθερή κυβέρνηση. Ένα είναι όμως σίγουρο. Όποια κυβέρνηση και να προκύψει στη Γερμανία θα είναι υποχρεωμένη τελικά να υποκύψει στα σχέδια της άρχουσας τάξης και να εφαρμόσει τη σκληρή πολιτική της.
Μια κυβέρνηση του Μεγάλου Συνασπισμού, του ΧΔΚ και του ΣΔΚ, με μεγάλη πλειοψηφία στη Βουλή, πιθανά μετά την αποχώρηση του Σρέντερ και της Μέρκελ, φαίνεται κατ’ αρχήν ελκυστική για τους αστούς, γιατί θα μπορούσε να προχωρήσει να εφαρμόσει την νεοφιλελεύθερη πολιτική τους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τόσο η Ατζέντα 2010 και ο Χάρτς IV ψηφίστηκαν χάρις στην συνεργασία και την από κοινού ψήφιση τους από τους ΣΔ και τους ΧΔ.
Το μεγάλο πρόβλημα τους, ωστόσο, είναι η ύπαρξη του Αριστερού Κόμματος, που τότε σαν μοναδική αριστερή αντιπολίτευση θα έχει την ευκαιρία να δώσει πολιτική έκφραση στους αναπόφευχτους αγώνες των εργαζομένων, να υπονομεύσει τη ΣΔ και να χτίσει ένα νέο, μαζικό, αριστερό κόμμα στην πιο σημαντική χώρα της Ευρώπης.
Η πιθανότητα της συνεργασίας ΧΔ, ΕΔ και Πρασίνων δεν μπορεί να αποκλειστεί μια και οι Πράσινοι έχουν ήδη συμφωνήσει και με την Ατζέντα 2010 και τον Χάρτς IV. Βέβαια, σε μια τέτοια περίπτωση, η δημοτικότητα των Πρασίνων θα πέσει κατακόρυφα και πολύ πιθανά θα διασπαστούνε. Με άλλα λόγια θα είναι μια ασταθής και προσωρινή λύση για την άρχουσα τάξη.
Τελευταία, ηγετικοί συνδικαλιστές και βουλευτές τώρα του WASG υποστήριξαν δημόσια ότι μπρος στον κίνδυνο να σχηματίσει κυβέρνηση η Μέρκελ, θα μπορούσαν να δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στον Σρέντερ, υπό τον όρο «να συμφωνήσει να μετριάσει τις θέσεις του και να γίνουν κάποιες διορθώσεις στον Χάρτς IV». Πρόκειται για μια εντελώς λαθεμένη προσέγγιση.
Η πιθανότητα να δοθεί κριτική ψήφος εμπιστοσύνης στον Σρέντερ θα μπορούσε, θεωρητικά, να συζητηθεί μόνο αν το ΣΔΚ άλλαζε ριζικά πολιτική και απαρνιόταν την νεοφιλελεύθερη ατζέντα του. Όμως κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. Το ΣΔΚ είναι πλέον ένα κόμμα του κεφαλαίου, όπως και οι ΧΔ. Ότι και να υποσχεθεί ο Σρέντερ και το ΣΔΚ στη πράξη θα το καταπατήσουν, όπως ακριβώς έκαναν μέχρι τώρα, κοροϊδεύοντας τα μέλη και τους ψηφοφόρους τους. Έτσι, το μόνο που θα πετύχει το WASG θα είναι να εκτεθεί πολιτικά στα μάτια του εργατικού κινήματος και να υπονομεύσει το πολιτικό του μέλλον.
Η εργατική τάξη και η νεολαία πρέπει από τώρα να προετοιμαστούν για τις μάχες που έρχονται, όποια κυβέρνηση και αν σχηματιστεί. Οι πρόσφατες ανακοινώσεις μαζικών απολύσεων από την Ζήμενς, την Φόλκσβαγκεν και την Νταίμλερ-Κράϊσλερ δείχνουν ότι οι μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις συνεχίζουν ασταμάτητα τον πόλεμο ενάντια στους εργαζόμενους. Τα μαθήματα των αγώνων ενάντια στην Ατζέντα 2010 και τον Χάρτς IV έδειξαν ξεκάθαρα πως μόνο οι διαδηλώσεις δεν αρκούν για να σταματήσουν τα αφεντικά και την κυβέρνηση τους. Χρειάζεται να οργανωθούν συντονισμένοι και αποφασιστικοί απεργιακοί αγώνες με στόχο να ανατρέψουν τα σχέδια της άρχουσας τάξης. Το WASG και το PDS θα δοκιμαστούνε ξανά και ξανά από τους εργαζόμενους μέσα σ’ αυτούς τους κρίσιμους αγώνες.
Οι θέσεις της οργάνωσης Σοσιαλιστική Εναλλακτική (SAV-CWI)
Η οργάνωση Σοσιαλιστική Εναλλακτική (SAV), τμήμα της CWI, συμμετέχει στο WASG από τη δημιουργία του και αγωνίζεται για την ενίσχυση της επιρροής του και τον σοσιαλιστικό του προσανατολισμό. Πάλεψε για την επιτυχία του Αριστερού Κόμματος στις εκλογές.
Μετά την εκλογική επιτυχία του Α.Κ. προτείνει τα εξής:
– Το ΑΚ να θέσει στο κοινοβούλιο και δημόσια την άμεση απόσυρση των νόμων Χάρτς IV και
– να καλέσει τα συνδικάτα και τους εργαζόμενους σε μαζικό πανεθνικό συλλαλητήριο για την ανατροπή του.
– Να προτείνει επίσης την άμεση ψήφιση νέου νόμου που να κατοχυρώνει σαν κατώτατο μισθό τα 1.500 ευρώ τον μήνα. Να καλέσει τα συνδικάτα να ξεκινήσουν μαχητική εκστρατεία για την επιβολή του.
– Να αρνηθεί κάθε συνεργασία ή στήριξη σε κόμματα που εφάρμοσαν ή υποστηρίζουν την Ατζέντα 2010 και τον Χάρτς IV. Καμμιά εμπιστοσύνη στα μεγάλα κόμματα του κεφαλαίου, στους ΧΔ και τους ΣΔ.
Η SAV είναι η μόνη οργάνωση στο εσωτερικό του WASG, που υποστηρίζει την υιοθέτηση ενός σοσιαλιστικού προγράμματος από το κόμμα.
Η αδελφή οργάνωση του SWP/ΣΕΚ στη Γερμανία όχι μόνο δεν προτείνει την υιοθέτηση ενός σοσιαλιστικού προγράμματος από το WASG, αλλά δηλώνει δημόσια πως διαφωνεί με κάτι τέτοιο, με την δικαιολογία ότι θα απωθήσει τους εργαζόμενους!! Επίσης δεν κάνει την παραμικρή κριτική στην ηγεσία του WASG και του ΑΚ που έχουν σαν βασική επιδίωξη να θεμελιώσουν δεξιά ρεφορμιστικά χαρακτηριστικά στο WASG. Τέλος, όταν η τοπική γραφειοκρατία του WASG στην πόλη Ρόστοκ απέκλειε τα στελέχη της SAV από το WASG, παρότι η SAV έχει εκλεγμένη δημοτική σύμβουλο στην πόλη, όταν το θέμα πήγε στην Κεντρική επιτροπή του WASG το γερμανικό ΣΕΚ ψήφισε.. λευκό.
