Της Κατερίνας Κλείτσα
Από τις 14 Απρίλη, όταν η φονταμενταλιστική οργάνωση Μπόκο Χαράμ απήγαγε περίπου 200 μαθήτριες, μέχρι και σήμερα, έχει κλιμακώσει τις επιθέσεις της, με εκρηκτικούς μηχανισμούς και σφαγές χωρικών εν ψυχρώ. Τις προηγούμενες μέρες, δεκάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί σε μια σειρά επιθέσεων της οργάνωσης. Οι αντιδράσεις τόσο στη Νιγηρία, όσο και διεθνώς, ποικίλουν από πορείες διαμαρτυρίας μέχρι εκστρατείες στο twitter που ζητάνε την επιστροφή των κοριτσιών στις οικογένειές τους.
Η ενίσχυση της Μπόκο Χαράμ
Η Μπόκο Χαράμ δημιουργήθηκε το 2002, από τον Mohammed Yusuf (Μοχάμεντ Γιουσούφ) σαν μια θρησκευτική σέκτα που κατήγγειλε τις επιρροές από την Δύση στην εκπαίδευση και τον τρόπο ζωής, ενώ παράλληλα ερχόταν σε αντιπαράθεση και με την επίσημη θρησκεία του Ισλάμ.
Η Νιγηρία είναι μία χώρα την οποία εδώ και δεκαετίες διοικούν διεφθαρμένες κυβερνήσεις, ενώ οι ΗΠΑ και χώρες της Ευρώπης επεμβαίνουν οικονομικά και στρατιωτικά, στο όνομα της υπεράσπισης του λαού της χώρας, αλλά με μοναδικό πραγματικό στόχο το οικονομικό κέρδος και τα γεωστρατηγικά οφέλη.
Αυτές οι συνθήκες βοήθησαν στην ανάπτυξη της Μπόκο Χαράμ, αλλά δεν ήταν από μόνες τους ικανές για να μαζικοποιηθεί και να αποκτήσει τη μορφή που έχει σήμερα.
Η Μπόκο Χαράμ «πάτησε» πάνω στην φτώχεια, ειδικά στο Βορά, οι κάτοικοι του οποίου στερούνται ακόμα περισσότερο την έτσι κι αλλιώς ελλιπή κοινωνική πολιτική, παρέχοντας τροφή και στέγη στους εξαθλιωμένους.
Ο ρόλος των κυβερνήσεων
Παράλληλα όμως, η Μπόκο Χαράμ, στα πρώτα της χρόνια, όχι μόνο δεν αντιμετωπίστηκε δραστικά από την κυβέρνηση και τις αρχές, αλλά αντιθέτως ενισχύθηκε. Για παράδειγμα το 2002, ο πρώην Κυβερνήτης της πολιτείας Μπόρνο, Ali Modu Sheriff (Αλί Μοντού Σερίφ), προσέγγισε την Μπόκο Χαράμ ζητώντας την εκλογική της στήριξη, με αντάλλαγμα την υπόσχεση για εφαρμογή του ισλαμικού νόμου της Σαρία ως νόμου του κράτους.
Τέτοιου είδους συμφωνίες «κάτω από το τραπέζι» επέτρεψαν στην Μπόκο Χαράμ να αποκτήσει οπαδούς και να ξεφύγει από τον έλεγχο. Έτσι, όταν το 2009 η κυβέρνηση αποφάσισε να λάβει μέτρα εναντίον της οργάνωσης με τη σύλληψη και εκτέλεση του ηγέτη της Μοχάμεντ Γιουσούφ και την εκδίωξη της οικογένειάς του, η κίνηση αυτή γύρισε μπούμερανγκ. Η οργάνωση απέκτησε μεγαλύτερη επιρροή, ενώ οι επόμενοι ηγέτες της ήταν πολύ πιο «σκληροπυρηνικοί» φονταμενταλιστές.
Η διεθνής κατακραυγή
Έτσι οδηγούμαστε στις σημερινές συνθήκες. Η Μπόκο Χαράμ έχει στο ενεργητικό της αμέτρητες επιθέσεις με εκρηκτικούς μηχανισμούς και εκτελέσεις αμάχων χριστιανών και μουσουλμάνων τα τελευταία χρόνια, ενώ από τις 14 Απρίλη και μετά η Νιγηρία συγκλονίζεται από μπαράζ τρομοκρατικών επιθέσεων με εφαλτήριο την απαγωγή 200 περίπου μαθητριών.
Το αίτημα για την επιστροφή των κοριτσιών έχει απλωθεί διεθνώς κυρίως μέσα από τα social media. Και ενώ αυτή η κινητοποίηση έχει αγκαλιαστεί από την διεθνή κοινότητα, παράλληλα αναδεικνύει την υποκρισία των υπευθύνων για τη σημερινή κατάσταση: Η φωτογραφία της Μισέλ Ομπάμα, που απαιτεί την επιστροφή των κοριτσιών στα σπίτια τους, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα. Οι ΗΠΑ, που με την διεθνή πολιτική τους οδηγούν ολόκληρες χώρες στην οικονομική καταστροφή και την κοινωνική διάλυση, που δεν διστάζουν να επέμβουν ακόμα και στρατιωτικά για να επιβάλουν τις πολιτικές τους, διεκδικούν μέσω της «πρώτης κυρίας» να δοθεί τέλος στην δράση της Μπόκο Χαράμ. Ζητούν να αφοπλιστούν τα χέρια των τρομοκρατών – όμως στην πραγματικότητα είναι οι ίδιοι, μέσα από τις πολιτικές που επιβάλλουν, που τα όπλισαν.
Και το εργατικό κίνημα
Η αποτυχία λοιπόν της κυβέρνησης και των ξένων δυνάμεων να δώσουν ένα τέλος στην τρομοκρατία, δεν έχει να κάνει με την ανικανότητα κάποιων ηγετών. Είναι αυτοί που δημιουργούν τις συνθήκες για να αναπτυχθούν τέτοιες οργανώσεις, και είναι αυτοί οι ίδιοι που θα προσπαθήσουν να τις χρησιμοποιήσουν στη συνέχεια, για τα δικά τους πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα.
Σήμερα, ένα κομμάτι της νιγηριανής κοινωνίας (με βάση τις ενημερώσεις που έχουμε από την αντίστοιχη Οργάνωση του «Ξ» στη Νιγηρία, το «Δημοκρατικό Σοσιαλιστικό Κίνημα» – DSM) εναποθέτει την ελπίδα του σε μία στρατιωτική επέμβαση που θα φέρει τα κορίτσια πίσω και θα δώσει τέλος στις ψυχρές εκτελέσεις της Μπόκο Χαράμ!
Λύση όμως δε μπορεί να υπάρξει μέσα απ’ αυτό το δρόμο – με το να έχουμε μια επανάληψη της ιστορίας με στρατιωτικές επεμβάσεις και στήριξη του διεφθαρμένου πολιτικού καθεστώτος. Η λύση μπορεί να δοθεί μόνο μέσα από εργατικούς αγώνες που θα σημάνουν το τέλος του σημερινού καπιταλιστικού συστήματος, που γεννά την φτώχεια. Ένα εργατικό κίνημα που θα διώξει όλες τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις από την χώρα, που στο όνομα των συμφερόντων τους δεν διστάζουν να αιματοκυλήσουν τη Νιγηρία. Ο μόνος τρόπος για να κερδηθεί η μάχη απέναντι στην τρομοκρατία, είναι να εξαλειφθούν οι συνθήκες που την γεννάνε: οι εργαζόμενοι να πάρουν την εξουσία στα χέρια τους και να εκμεταλλευτούν τον πλούτο της χώρας προς όφελος της ίδιας της κοινωνίας και της εργατικής τάξης.
