Η είδηση είναι η εξής: μετά από μελέτες αποδείχτηκε πως η Nestle προσθέτει περισσότερη ζάχαρη σε βρεφικό γάλα που πωλείται σε χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής, με χαμηλά εισοδήματα. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα ευρήματα έρευνας της Public Eye και του Διεθνούς Δικτύου Δράσης για τις Βρεφικές Τροφές (IBFAN), τα προϊόντα της Nestle σε μια σειρά χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου περιείχαν μέχρι και 7,3 γραμμάρια προστιθέμενης ζάχαρης ενώ τα ίδια προϊόντα που πωλούνται στην Ευρώπη, συχνά δεν περιείχαν καθόλου!
«Βόρειοι και Νότιοι»
Ένα από τα πιο «δημοφιλή» προϊόντα της Nestle είναι το Cerelac, μια βρεφική τροφή με βάση το σιτάρι, κατάλληλη για βρέφη από 6 μηνών. Σε χώρες όπως η Ταϊλάνδη, η Ινδία, η Νότια Αφρική και το Μπαγκλαντές, το Cerelac βρέθηκε να περιέχει 6 γραμμάρια πρόσθετης ζάχαρης ανά μερίδα. Στις Φιλιππίνες σημειώθηκε η ποσότητα «ρεκόρ» με 7,3 γραμμάρια ζάχαρης ανά μερίδα και ο μέσος όρος για τις χώρες του λεγόμενου «Παγκόσμιου Νότου» είναι 4 γραμμάρια ζάχαρη ανά μερίδα (ενδεικτικά, ένα «γεμάτο» κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη ζυγίζει 5 γραμμάρια!). Αν και σε μικρότερες ποσότητες (2 γραμμάρια ανά μερίδα κατά μέσο όρο), προσθήκη ζάχαρης βρέθηκε επίσης στο γάλα Nido της Nestle που απευθύνεται σε παιδιά από 1 έως 3 ετών. Σε πολλές από αυτές τις χώρες, οι συσκευασίες δεν ανέφεραν καν πως υπάρχει προσθήκη ζάχαρης, δηλαδή η Nestle παραπλανούσε τους καταναλωτές!
Την ίδια ώρα, σε χώρες όπως η Βρετανία και η Γερμανία το Cerelac πωλείται χωρίς προσθήκη ζάχαρης. Καμία έκπληξη δεν προκαλεί η προκλητική απάντηση της Nestle που αρνείται οποιαδήποτε ευθύνη αφού από τη μία ξεκαθαρίζει ότι με την προσθήκη ζάχαρης «δεν διακυβεύεται η διατροφική αξία των προϊόντων μας για βρέφη και μικρά παιδιά» και από την άλλη «εξηγεί» ότι το εάν τα προϊόντα της περιέχουν ζάχαρη ή όχι εξαρτάται από «διάφορους παράγοντες, όπως οι κανονισμοί και η διαθεσιμότητα τοπικών συστατικών, που μπορούν να οδηγήσουν σε προϊόντα με λιγότερα ή καθόλου πρόσθετα σάκχαρα».
Σύμφωνα με ερευνητές της Public Eye που συμμετείχαν στην έρευνα, η βασική διαφορά ανάμεσα στο εάν θα υπάρχει προσθήκη ζάχαρης ή όχι, εξαρτάται από τις πιέσεις που θα νιώσει η Nestle από τους κανονισμούς και τους καταναλωτές της κάθε χώρας. Έτσι, στις πλουσιότερες χώρες του Βορά που από τη μία υπήρξαν έντονες πιέσεις από τους καταναλωτές ώστε τα προϊόντα που απευθύνονται σε βρέφη και μικρά παιδιά να μην περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη, η ζάχαρη στα αντίστοιχα προϊόντα είναι μηδενική. Από την άλλη και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές για την Ευρώπη, σύμφωνα με τις οποίες δεν πρέπει να επιτρέπεται η προσθήκη ζάχαρης ή γλυκαντικών ουσιών σε προϊόντα που απευθύνονται σε παιδιά κάτω των 3 ετών. Αντίστοιχα οι οδηγίες της αμερικάνικης κυβέρνησης προτείνουν να αποφεύγεται η κατανάλωση τροφίμων και ποτών που περιέχουν ζάχαρη από παιδιά κάτω των 2 ετών.
Είναι τουλάχιστον προφανές ότι οι συνέπειες που έχει η προσθήκη ζάχαρης στα παιδιά τόσο μικρών ηλικιών, αφορούν όλα τα παιδιά και όχι μόνο πχ της Ευρώπης ή των ΗΠΑ. Πού βρίσκεται η διαφορά; Η Nestle έχει ήδη απαντήσει: στους κανονισμούς που ισχύουν σε κάθε χώρα. Μπορεί οι χώρες του Βορά να την υποχρέωσαν να μην προσθέσει ζάχαρη στα προϊόντα της, αυτό όμως δεν συνέβη και στις χώρες του Νότου, οπότε συνεχίζει ακάθεκτα να προσθέτει ζάχαρη σε προϊόντα που απευθύνονται σε μικρά παιδιά ενώ γνωρίζει ότι θα έπρεπε να αποφεύγεται.
Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Γιατί η Nestle διατηρεί τη ζάχαρη όπου μπορεί, ακόμα και με ψέματα; Γιατί τα βρέφη και τα μικρά παιδιά στις περισσότερες περιπτώσεις θα προτιμήσουν να καταναλώσουν προϊόντα με ζάχαρη από προϊόντα χωρίς προσθήκη ζάχαρης. Μια προτίμηση που σύμφωνα με τον ΠΟΥ ενδέχεται να διατηρηθεί εφ’ όρου ζωής, μετατρέποντάς τα βρέφη και τα παιδιά σε «δια βίου πελάτες».
Οι συνέπειες της ζάχαρης
Επίσης σύμφωνα με τον ΠΟΥ, τα βρέφη και τα μικρά παιδιά που καταναλώνουν προϊόντα με προσθήκη ζάχαρης, είναι πιθανό στο μέλλον να γίνουν παχύσαρκα, να αποκτήσουν διαβήτη και να εμφανίσουν προβλήματα στα δόντια, όπως τερηδόνα. Μάλιστα το 2018, ο ΠΟΥ επισήμανε πως τα αυξανόμενα ποσοστά των ατόμων που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα δύναται να αντιστρέψουν τη σύγχρονη τάση αύξησης του προσδόκιμου ζωής! Την ίδια ώρα, η κατανάλωση τροφίμων με μεγάλες ποσότητες ζάχαρης συνδέεται πέρα από τα παραπάνω και με καρδιακές παθήσεις.
Για τις μεγάλες εταιρείες τροφίμων βέβαια, όλα αυτά είναι «ψιλά γράμματα» και όσα οι επιστήμονες θεωρούν απειλή, για αυτές μπορεί να είναι εγγύηση κερδών.
Η κορυφή του παγόβουνου
Η ουσία του θέματος είναι πως, εάν η Nestle μπορούσε να αποφασίζει παντού μόνη της για το τι προϊόντα θα παράγει, αυτά θα ήταν παντού με προσθήκη ζάχαρης και ό,τι άλλο θα αύξανε την κερδοφορία της. Εξάλλου όταν μιλάμε για τη Nestle, μιλάμε για μια εταιρεία «συνώνυμη» με τα σκάνδαλα και τον κυνισμό στο όνομα του κέρδους.
- Είναι μία από τις εταιρείες που καταληστεύουν τους υδάτινους πόρους από πολλές περιοχές του πλανήτη για την παραγωγή των προϊόντων της, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν ολόκληρα οικοσυστήματα. Ενδεικτικά στη Μεσότα Κάουντι του Μίσιγκαν στις ΗΠΑ, το εργοστάσιο της Nestle αντλεί από την περιοχή ποσότητες νερού που αντιστοιχούν σε 500 ως 1.200 μπουκάλια το λεπτό, ή 3,5 εκατομμύρια μπουκάλια την ημέρα! Και πόσα πληρώνει για αυτήν την καταστροφή η εταιρεία; 200 δολάρια τον χρόνο!
- Φυσικά, με τέτοια κέρδη, δεν αποτελεί έκπληξη η προσπάθεια των στελεχών της εταιρείας να μας πείσουν ότι το νερό δεν αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα, όπως έχει δηλώσει ο πρόεδρος της, Peter Brabeck ή η συμμετοχή της στο λόμπι πολυεθνικών εταιρειών «2030 Water Resources Group» που προσπαθούν μέσω «μεταρρυθμίσεων» να ιδιωτικοποιήσουν το νερό στις αναπτυσσόμενες χώρες.
- Εξάλλου, η Nestle έχει αποδείξει πως δεν έχει κανέναν ηθικό φραγμό, αφού δεν διστάζει να εκμεταλλεύεται μικρά παιδιά στη Μπουρκίνα Φάσο, την Ακτή του Ελεφαντοστού και άλλες χώρες της Αφρικής, που υποσιτίζονται και εργάζονται κάτω από άθλιες συνθήκες στην παραγωγή κακάο που καταλήγει στις σοκολάτες της εταιρείας.
Και αυτά είναι μόνο λίγα ενδεικτικά παραδείγματα από τα έργα και τις ημέρες ενός πολυεθνικού κολοσσού, που έχει ταυτίσει το όνομά του με κάθε είδους σκάνδαλο.
Δεν «φταίει» (μόνο) η Nestle, φταίει το σύστημα
Μπορεί η Nestle να είναι μια από τις πιο κυνικές και «βρώμικες» εταιρείες, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως είναι η εξαίρεση στον κανόνα. Σε έναν κόσμο που τα πάντα κινούνται και αποφασίζονται με γνώμονα τα κέρδη των λίγων σε βάρος των πολλών, η Nestle αποτελεί μάλλον το «φωτεινό παράδειγμα» για όλες τις πολυεθνικές εταιρείες.
Όταν οι ζωές, η υγεία και το περιβάλλον έρχονται σε δεύτερη μοίρα και η αύξηση των πωλήσεων και των κερδών κινούν τα νήματα στον πλανήτη, το πρόβλημα δεν είναι η Nestle, αλλά ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί συνολικά το σύστημα.
Και ενάντια σε αυτό πρέπει να στραφούμε, αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε την επάρκεια και την ασφάλεια του νερού και της τροφής, την υγεία των παιδιών αλλά και των ενηλίκων, την προστασία του περιβάλλοντος.
