Στα πλαίσια του 29ου κάμπινγκ Antinazi Zone-YRE, την Κυριακή 31 Ιούλη το «Ξ» διοργάνωσε συζήτηση με θέμα: «My body my choice- Με αφορμή την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου στις ΗΠΑ, συζητάμε για το δικαίωμα να αποφασίζουν οι ίδιες οι γυναίκες για τα σώματα και τις ζωές τους».
Οι εισηγήσεις εκ μέρους του «Ξ» έγιναν από τις σ. Ελένη Μήτσου και Κατερίνα Κλείτσα. Τα θέματα της συζήτησης αφορούσαν αφενός το εξαιρετικής σημασίας πισωγύρισμα στα δικαιώματα των γυναικών στην άμβλωση στις ΗΠΑ, το πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο και τον ρόλο των «Δημοκρατικών» και «Ρεπουμπλικάνων» όλα τα τελευταία χρόνια αλλά και τις υπόλοιπες σκοταδιστικές αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου ων ΗΠΑ. Αφετέρου τις ελληνικές εξελίξεις, όπου τα τελευταία χρόνια το δικαίωμα στην άμβλωση αμφισβητείται από συντηρητικούς κύκλους της δεξιάς και της εκκλησίας.
Η συζήτηση ήταν ζωντανή, με πολύ κόσμο να την παρακολουθεί και να συμμετέχει με τοποθετήσεις, κόσμο όλων των ηλικιών και από διαφορετικές χώρες.
Ακολουθεί άρθρο βασισμένο στην εισήγηση της σ. Κατερίνας Κλείτσα, τις επόμενες ημέρες θα δημοσιεύσουμε και την εισήγηση της σ. Ελένης Μήτσου.
Το δικαίωμα στην άμβλωση στην Ελλάδα κατοχυρώθηκε το 1986, μετά από αγώνες του γυναικείου κινήματος και της αριστεράς.
Διαχρονικά και παγκόσμια, το δικαίωμα στην άμβλωση είναι ένα από τα κομβικά δικαιώματα που βρίσκονται μονίμως υπό αμφισβήτηση, με τη δεξιά να είναι σε ετοιμότητα να του επιτεθεί με την πρώτη ευκαιρία.
Αυτή η διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα, αν και οι μέχρι τώρα απόπειρες έχουν χτυπήσει σε τοίχο. Ειδικά από την εκλογή της ΝΔ στην κυβέρνηση το 2019, βλέπουμε συντηρητικούς κύκλους της πολιτικής και της εκκλησίας να νιώθουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και να οργανώνουν δράσεις αμφισβήτησης του δικαιώματος στην άμβλωση.
Εκκλησία και χριστιανικά σωματεία στην «πρωτοπορία» ενάντια στις αμβλώσεις
Την αρχή έκανε η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας, όταν, τον Ιούλιο του 2019, αποφάσισε να καθιερώσει ως ημέρα κατά των εκτρώσεων την πρώτη Κυριακή μετά τα Χριστούγεννα, που την ονόμασε «Ημέρα του αγέννητου παιδιού». Στόχος της ήταν η «προστασία του παιδιού» και η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος.
Αν και η στάση της εκκλησίας απέναντι στις αμβλώσεις είναι γνωστή, η απόφαση αυτή είχε μια «ποιοτική διαφορά» και αποτέλεσε την αρχή της αμφισβήτησης του δικαιώματος στην άμβλωση που ακολούθησε τα επόμενα χρόνια και μέχρι σήμερα.
Από τους πρώτους που «εμπνεύστηκαν» από την «Ημέρα του αγέννητου παιδιού», ήταν η αθλητική εφημερίδα «Sportime», η οποία τον Δεκέμβρη της ίδιας χρονιάς κυκλοφόρησε με ένα εξώφυλλο με ένα έμβρυο και τη λεζάντα «Αφήστε με ζήσω».
Παράλληλα ανέφερε μια σειρά από ανακρίβειες και ψέματα, όπως ότι στην Ελλάδα πραγματοποιούνται 350.000 εκτρώσεις ετησίως, 1.000 τέτοιες επεμβάσεις δηλαδή περίπου την ημέρα! Και πως «χωρίς αμβλώσεις, σε 4 μόνο χρόνια ο πληθυσμός της χώρας μας θα ήταν κατά 1 εκατομμύριο μεγαλύτερος».
Σύμφωνα βέβαια με στοιχεία του 2017, ο πραγματικός αριθμός των ετήσιων αμβλώσεων στην Ελλάδα είναι περίπου το 1/3 σε σχέση με αυτές που αναφέρονται στο εξώφυλλο. Τα ψεύτικα στοιχεία φυσικά, δεν έγιναν από «λάθος» της εφημερίδας, αλλά με ξεκάθαρο στόχο να προκαλέσουν το συναίσθημα, να προκαλέσουν σοκ και να δημιουργήσουν εντυπώσεις.
Όπως και η Ιερά Σύνοδος, έτσι και η εφημερίδα, συνέδεσαν τις αμβλώσεις με το «δημογραφικό πρόβλημα», μία επιχειρηματολογία που χρησιμοποιείται συχνά από όσους διαφωνούν με τις αμβλώσεις.
Η γενική αντίληψη που επικρατεί στην κοινωνία, πως βασικός ρόλος της γυναίκας είναι να γίνει μητέρα, έχει δύο πτυχές. Από τη μία, στην «ανάγκη» να ολοκληρωθεί η γυναίκα ως άτομο, που επιτυγχάνεται μόνο μέσω της μητρότητας, από την άλλη πως το σώμα της όχι απλά δεν ανήκει στην ίδια, αλλά τελικά ανήκει σε ολόκληρη την κοινωνία, σε ολόκληρη την εκάστοτε χώρα. Και χρέος των γυναικών είναι μέσα από αυτά τα σώματα να παράγουν τα νέα «Ελληνάκια», «Αμερικανάκια» κοκ.
Σε αυτό το επιχείρημα συναντιούνται ρατσιστικές και σεξιστικές αντιλήψεις, που χτυπάνε καταρχήν το δικαίωμα της γυναίκας να επιλέξει τι θα κάνει με το σώμα της, χτυπάνε όμως και όλη την κοινωνία, με την ψεύτικη απειλή της «εξαφάνισης» της φυλής και του έθνους.
Το περιστατικό όμως που έκανε σαφές πως η επίθεση ενάντια στις αμβλώσεις είχε μπει για τα καλά στην ατζέντα των συντηρητικών κύκλων, ήταν οι αφίσες στο Μετρό, της εκστρατείας ενάντια στις αμβλώσεις, με τίτλο «Αφήστε με να ζήσω», που είχαν τοποθετεί ως διαφημίσεις σε σταθμούς, τον Γενάρη του 2020.
Πίσω από αυτή την εκστρατεία βρίσκονται 19 ορθόδοξα χριστιανικά σωματεία που αντιτίθενται στο δικαίωμα στην άμβλωση σαν επιλογή των γυναικών αφού, σύμφωνα με τους ίδιους, είναι μια πράξη που πάει ενάντια στο «θέλημα του Θεού».
Και αυτές οι αφίσες έγραφαν ψέματα για τις αμβλώσεις και την ανάπτυξη του εμβρύου, με προφανή στόχο να προκαλέσουν εντυπώσεις και να πείσουν περισσότερο κόσμο πως η άμβλωση είναι δολοφονία.
Οι πρώτες αντιδράσεις του κινήματος
Οι αφίσες αυτές προκάλεσαν σοκ και οργή σε μαζικά στρώματα, με τις αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να είναι τόσο έντονες που υποχρέωσαν τη διοίκηση της ΣΤΑΣΥ να κατεβάσει τις αφίσες μέσα σε λίγες ώρες, παρά το γεγονός πως το αρχικό σχέδιο ήταν να μείνουν για δύο εβδομάδες.
Οι «αφίσες στο Μετρό» ήταν η σοβαρότερη σε σχέση με τις προηγούμενες προσπάθειες επίθεσης στην άμβλωση και αυτή που δημιούργησε ανησυχία στο κίνημα, το οποίο όμως ανταποκρίθηκε άμεσα και αποτελεσματικά. Από τότε, δεν έχει γίνει αντίστοιχου επιπέδου προσπάθεια αμφισβήτησης του δικαιώματος στην άμβλωση.
Αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα το βρούμε μπροστά μας την επόμενη περίοδο. Εξάλλου οι εξελίξεις στις ΗΠΑ αφενός αποδεικνύουν πως το δικαίωμα στην άμβλωση δεν πρέπει να το θεωρούμε ποτέ δεδομένο, αφετέρου θα επηρεάσουν τις εξελίξεις σε όλον τον κόσμο με τους συντηρητικούς και εκκλησιαστικούς κύκλους να σχεδιάζουν τις δικές τους επιθέσεις στις χώρες τους.
Εξάλλου, η Κυβέρνηση της ΝΔ έχει φροντίσει να μας κάνει πολύ καθαρό το πως βλέπει τις γυναίκες και τα αναπαραγωγικά τους δικαιώματα.
Υπουργεία, Υπουργοί και Κυβερνητικοί φορείς συμμετέχουν στην επίθεση
Στις αρχές του προηγούμενου καλοκαιριού, είδαμε το περιβόητο σποτάκι για το «συνέδριο γονιμότητας», με τη 40χρονη «καριερίστρια» που κάπου στην πορεία «ξέχασε» τον βασικό της ρόλο, αυτόν της μητρότητας και αγωνιούσε πως πλέον είναι πολύ αργά για να τον εκπληρώσει.
Μπορεί το συνέδριο γονιμότητας να μην είχε σκοπό να επιτεθεί άμεσα στο δικαίωμα στην άμβλωση, έβαζε όμως για μία ακόμα φορά σαν κεντρικό ρόλο της γυναίκας την τεκνοποίηση, χωρίς την οποία η γυναίκα είναι «καταδικασμένη στη δυστυχία», χτυπώντας με έμμεσο τρόπο το δικαίωμα στην επιλογή.
Πέρα από το εξοργιστικό σποτάκι, εξίσου εξοργιστικό ήταν το ποιοι φορείς είχαν δηλώσει στήριξη ή συμμετοχή στο συνέδριο. Το συνέδριο προγραμματιζόταν να οργανωθεί υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας, ενώ το στήριζε η Γενική Γραμματεία Ισότητας Φύλων και Οικογενειακής Πολιτικής, Υπουργεία, Περιφέρειες και ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος! Και φυσικά, ανάμεσα στους συμμετέχοντες υπήρξαν «ηχηρά ονόματα» της εκκλησίας, όπως ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και άλλοι «σοφοί άντρες» και κυβερνητικά στελέχη, όπως ο Άδωνις Γεωργιάδης.
Το συνέδριο είχε την τύχη των αφισών στο μετρό, αφού και πάλι οι μαζικές αντιδράσεις υποχρέωσαν τους διοργανωτές να το ακυρώσουν.
Έτσι, από τη μία το συνέδριο αποκάλυψε για μία ακόμα φορά τη στάση Κυβέρνησης και Εκκλησίας απέναντι στις γυναίκες, από την άλλη, ανέδειξε πως όταν ασκούμε πιέσεις, μπορούμε να σημειώσουμε επιτυχίες. Έδειξε επίσης πως τα αντανακλαστικά των γυναικών, των αντρών, των φεμινιστικών, ΛΟΑΤΚΙ ομάδων και μερίδας της Αριστεράς είναι ακονισμένα και σε ετοιμότητα να μην επιστρέψουν το πισωγύρισμα στη συνείδηση που επιδιώκει το σύστημα.
Την ίδια τύχη είχαν και τα βίντεο «προγεννητικής αγωγής» που στις αρχές της χρονιάς ενέκρινε το Υπουργείο Παιδείας για να προβληθούν σε μαθητές γυμνασίου. Τα βίντεο αυτά είναι από τις περιπτώσεις που θα προκαλούσαν γέλια, αν τα πράγματα δεν ήταν τόσο σοβαρά.
Τα τρία «εκπαιδευτικά» βίντεο προπαγάνδιζαν τη θεωρία του «αγέννητου παιδιού», η σύλληψη του οποίου ξεκινά τη στιγμή που η μητέρα έχει την ιδέα να κάνει ένα παιδί. Σε ένα άλλο βίντεο η υπεύθυνη της Εταιρείας Προγεννητικής Αγωγής, Ιωάννα Μαρή υποστήριζε ότι η μητέρα εκτός από το αίμα της περνάει στο έμβρυο τις σκέψεις της ως την πνευματική τροφή, ενώ οι ασθένειες συνδέονται με την εγκυμοσύνη, ακόμη κι αν εκδηλωθούν δεκαετίες μετά. Αυτές τις εντελώς αναχρονιστικές και επιστημονικά λάθος ιδέες θέλανε να τις διδάξουν σε μαθητές, όχι σε κάποιο κατηχητικό ή αντίστοιχη δομή, αλλά στα δημόσια σχολεία!
Τα βίντεο όμως, είχαν τελικά την ίδια τύχη με όλες τις παραπάνω περιπτώσεις. Οι αντιδράσεις που ξεκίνησαν από την ΟΛΜΕ και σύντομα πέρασαν μαζικά στην κοινωνία, αναγκάζοντας το ινστιτούτο εκπαιδευτικής πολιτικής να ανακαλέσει την έγκριση του προγράμματος. Την ίδια ημέρα, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου παιδείας, έστειλε εγκύκλιο στα σχολεία ότι το πρόγραμμα αποσύρεται.
Η επίθεση δεν τελείωσε – να παραμείνουμε σε ετοιμότητα
Μέχρι τώρα, κάθε απόπειρα να επαναφέρουν τον σκοταδισμό υπουργεία, εκκλησιαστικές οργανώσεις κλπ, τρώει «σφαλιάρα» και αποσύρεται, ακυρώνεται, κατεβαίνει. Μέχρι τώρα, κάθε φορά που έχει χρειαστεί, έχουμε επιδείξει εξαιρετικά αντανακλαστικά.
Αυτά τα αντανακλαστικά πρέπει να τα ακονίσουμε για την επόμενη περίοδο, γιατί δεν έχουμε καμία εμπιστοσύνη σε όλους τους παραπάνω ότι θα τα παρατήσουν-αντιθέτως.
Λίγο μετά την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου στις ΗΠΑ, ο Κυριάκος Βελόπουλος, πρόεδρος της «Ελληνικής Λύσης» ζήτησε από το βήμα της Βουλής δημοψήφισμα, ώστε ο «ελληνικός λαός» να αποφασίσει για το αν θέλει οι αμβλώσεις να είναι νόμιμες ή παράνομες. Χρησιμοποίησε επιχειρήματα όπως «Όσοι είναι υπέρ των εκτρώσεων έχουν ήδη γεννηθεί», ενώ αποκάλεσε τις αμβλώσεις δολοφονίες.
Λίγες ημέρες αργότερα, η εφημερίδα «Τα Νέα» δημοσίευσε άρθρο του επίτιμου αρεοπαγίτη Λουκά Λυμπερόπουλου, ο οποίος κατηγορούσε τη γυναίκα που «για να ζήσει κάποιες στιγμές ηδονής (όπως το δικαιούται), δεν θέλησε να λάβει αντισυλληπτικά μέτρα (όπως δεν το δικαιούται)», ενώ παρομοίαζε και αυτός την άμβλωση με δολοφονία.
Κανένα από τα παραπάνω παραδείγματα δεν είναι «επίσημη» επίθεση στο δικαίωμα στην άμβλωση και με αυτήν την έννοια δεν αποτελούν άμεση επίθεση. Όμως, την ίδια ώρα αποτελούν κίνδυνο, γιατί σιγά-σιγά χτίζουν συνείδηση σε κάποια στρώματα της κοινωνίας, ετοιμάζουν το έδαφος για μια ενδεχόμενη επίθεση.
Για αυτό είναι σημαντικό να είμαστε σε ετοιμότητα να αντιδράσουμε και παράλληλα να προβάλουμε τα επιχειρήματά μας, να εξηγούμε στα στρώματα της κοινωνίας που προβληματίζονται γιατί πρέπει να υπερασπιστούμε το δικαίωμα στην άμβλωση και τι πρέπει να διεκδικήσουμε.
Το δικαίωμα στην άμβλωση αποτελεί θεμέλιο στη μάχη ενάντια στην επικράτηση των σεξιστικών αντιλήψεων, αφού το να παραχωρείται στις γυναίκες το δικαίωμα στην επιλογή για το σώμα και τη ζωή τους, τις αποσυνδέει από την αντίληψη που τις θέλει κατά κύριο λόγο μέσα αναπαραγωγής και όχι αυτόνομους και ολοκληρωμένους ανθρώπους. Και για αυτόν ακριβώς τον λόγο βρίσκεται μονίμως υπό απειλή.
Για τις κυβερνήσεις, τις Εκκλησίες και τους συντηρητικούς κύκλους, η λεγόμενη υπεράσπιση του «αγέννητου παιδιού» δεν είναι παρά η πρόφαση και όχι η ουσία. Η ουσία για το σύστημα βρίσκεται στη γνώση πως όσο πιο χειραφετημένες είναι οι κοινωνίες, τόσο πιο επικίνδυνες μπορούν να γίνουν για τα συμφέροντά τους. Πως όσο οι γυναίκες και οι υπόλοιπες καταπιεσμένες ομάδες κατακτούν και κατοχυρώνουν δικαιώματα, τόσο λιγότερο νερό τρέχει στον μύλο της διαίρεσης της κοινωνίας και των εργαζομένων, τόσο λιγότερη απήχηση έχουν οι σεξιστικές, ρατσιστικές, και άλλες αντιλήψεις. Και αυτός ο κατακερματισμός της κοινωνίας και των καταπιεσμένων ομάδων, βοηθάει το σύστημα να επιβιώσει.
Παράλληλα, να ξεκαθαρίζουμε πως απαγόρευση των αμβλώσεων σημαίνει απαγόρευση των ασφαλών αμβλώσεων, σημαίνει επιστροφή σε επικίνδυνες μεθόδους αμβλώσεις, είτε στα σπίτια είτε από γιατρούς «χασάπηδες», χωρίς τις απαραίτητες συνθήκες υγιεινής κοκ.
Συνολικά, σύμφωνα με την οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων «Κέντρο για τα Αναπαραγωγικά Δικαιώματα» (The Center for Reproductive Rights), σήμερα στον κόσμο:
- μόλις το 36% των γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία ζει σε χώρες που επιτρέπουν την άμβλωση χωρίς περιορισμούς
- το 5% ζει σε χώρες που απαγορεύουν πλήρως τις αμβλώσεις
- ενώ οι υπόλοιπες σε χώρες που οι αμβλώσεις επιτρέπονται μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), κάθε χρόνο πραγματοποιούνται περίπου 73 εκατομμύρια αμβλώσεις παγκοσμίως. Ενώ σύμφωνα με το ιατρικό περιοδικό «The Lancet», στις χώρες όπου η άμβλωση είναι νόμιμη, σχεδόν το 90% των επεμβάσεων αυτών θεωρούνται ασφαλείς, σε αντίθεση με τις χώρες που οι αμβλώσεις απαγορεύονται, όπου μόλις το 25% των επεμβάσεων είναι ασφαλείς.
Οι μη ασφαλείς αμβλώσεις έχουν σαν αποτέλεσμα κάθε χρόνο 23.000 γυναίκες να πεθαίνουν και δεκάδες χιλιάδες άλλες εμφανίζουν σημαντικές επιπλοκές στην υγεία τους.
Η ανάγκη για πραγματικό δικαίωμα στην επιλογή παραμένει
Αν και σήμερα οι δεξιοί και συντηρητικοί κύκλοι έχουν καθορίσει την ατζέντα, η πραγματικότητα είναι πως αν καθορίζαμε εμείς την ατζέντα θα έπρεπε να συζητάμε άλλα ζητήματα σε σχέση με τις αμβλώσεις.
Να συζητάμε και να απαιτούμε οι αμβλώσεις να είναι πραγματικά δημόσιες και δωρεάν, κάτι που με τη διαχρονική υποχρηματοδότηση της δημόσιας υγείας, οι εκτρώσεις σήμερα να αποτελούν σχεδόν μονοπώλιο των ιδιωτικών κλινικών. Δωρεάν πρόσβαση σε ψυχολόγο, σε περίπτωση που μία γυναίκα το επιθυμεί και δωρεάν φαρμακευτική αγωγή μετά την επέμβαση.
Πρέπει να απαιτήσουμε να υπάρχει σεξουαλική διαπαιδαγώγηση από μικρές ηλικίες και πληροφόρηση σε σχέση με τις μεθόδους αντισύλληψης και την ίδια στιγμή δωρεάν παροχή αντισύλληψης (προφυλακτικά, χάπια κοκ) και πρόσβαση σε γυναικολόγους.
Παράλληλα, να αναδείξουμε πως στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος, που δημιουργεί για εκατομμύρια ανθρώπων συνθήκες φτώχειας και εξαθλίωσης, υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να κάνουν παιδιά και δεν μπορούν γιατί η ανεργία, η ανασφάλεια, οι χαμηλοί μισθοί, κλπ, δεν τους το επιτρέπουν.
Να παλέψουμε για το δικαίωμα κάθε γυναίκας που θέλει να κάνει παιδί να μπορεί να το κάνει. Να παλέψουμε για μια κοινωνία που καθένας/καθεμία από εμάς θα αποφασίζει ελεύθερα τι θα κάνει με το σώμα του/της, χωρίς να μπαίνουν εμπόδια όπως η οικονομική κατάσταση ή κράτη, εκκλησίες και άνθρωποι που θεωρούν τα σώματα και το μέλλον μας δική τους υπόθεση.
Την ίδια ώρα, έχουμε πολλά ανοιχτά μέτωπα στη μάχη ενάντια στον σεξισμό.
Από την προηγούμενη χρονιά οι γυναικοκτονίες έχουν σημαδέψει την κοινωνία, υπενθυμίζοντάς μας τις τρομακτικές διαστάσεις της έμφυλης βίας. Παράλληλα όμως, οι αντιδράσεις πλατιών στρωμάτων της κοινωνίας, ασκούν πιέσεις για παράδειγμα στα ΜΜΕ να μιλούν για «γυναικοκτονίες», να έχουν μειωθεί οι τίτλοι για «εγκλήματα πάθους» κοκ.
Τη φετινή χρονιά, το φεμινιστικό κίνημα χαρακτηρίστηκε από την υπόθεση ομαδικού βιασμού της Γεωργίας Μπίκα, της προσπάθειας συγκάλυψης των δραστών από ολόκληρο το σύστημα και τελικά την πλήρη αθώωση, χωρίς καν να γίνει δίκη όλων των κατηγορούμενων. Η υπόθεση αυτή αποκάλυψε με καθαρό τρόπο το μέχρι που μπορεί να φτάσει το σύστημα για να καλύψει τα παιδιά του και παρά την αρνητική της έκβαση, τις πρώτες ημέρες έδωσε μεγάλη ώθηση στο φεμινιστικό κίνημα, με μαζικές πορείες και συγκεντρώσεις σε πολλές πόλεις. Η οργή και τα συμπεράσματα που βγήκανε από τον τρόπο που χειρίστηκε το σύστημα τη Γεωργία Μπίκα, θα μείνουν σαν παρακαταθήκη για την επόμενη περίοδο.
Προετοιμάζοντας τους επόμενους αγώνες
Τα τελευταία χρόνια, οι αντιδράσεις μας έχουν σημειώσει σημαντικές επιτυχίες, μας έχουν διδάξει όμως και ότι όταν το σύστημα θέλει να δώσει μέχρι τέλους μια μάχη, θα το κάνει με κάθε μέσο που διαθέτει, όσο βρώμικο παιχνίδι και αν χρειαστεί να παίξει.
Για τους αγώνες της επόμενης περιόδου, για να δημιουργήσουμε όσο καλύτερες προϋποθέσεις μπορούμε ώστε να είναι νικηφόροι, χρειάζεται να χτίσουμε μαζικά, δημοκρατικά οργανωμένα κινήματα.
Σε αυτήν την κατεύθυνση δεν μπορούμε να έχουμε καμία εμπιστοσύνη σε γυναίκες όπως πχ η Σακελλαροπούλου επειδή είναι η «πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Δημοκρατίας», ή τη Μενδώνη που είναι «γυναίκα υπουργός» ή σε γυναίκες που «με την αξία τους κατάφεραν να ανελιχθούν σε διευθυντικές θέσεις και έχουν άντρες υφιστάμενους».
Όλες οι παραπάνω, όταν θα κληθούν να επιλέξουν ποια συμφέροντα θα ικανοποιήσουν, του συστήματος που υπηρετούν ή των καταπιεσμένων, θα επιλέξουν, χωρίς δεύτερη σκέψη τους πρώτους.
Το είδαμε με τη Μενδώνη και τη Σακελλαροπούλου που ακόμα και απέναντι στη μαζική κοινωνική κατακραυγή συνέχισαν να στηρίζουν τον Λιγνάδη και την απόφαση της δικαιοσύνης να αποφυλακιστεί μέχρι να εκδικαστεί η έφεση της υπόθεσής του.
Το βλέπουμε κάθε φορά που εργοδότες και υψηλά στελέχη επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως φύλου επιλέγουν να πάρουν αντεργατικά μέτρα, να απολύσουν και να εκμεταλλευτούν τους εργαζόμενούς τους, γυναίκες και άντρες, για να αυξήσουν τα δικά τους κέρδη.
Οι δικοί μας αγώνες, τα δικά μας κινήματα για να έχουν προοπτικές νίκες, πρέπει να περιλαμβάνουν τους ανθρώπους της εργασίας, τους φτωχούς, τα καταπιεσμένα στρώματα των μεταναστών, προσφύγων κοκ.
Και να συνδυάζουν τον αγώνα ενάντια στον σεξισμό, την πατριαρχία και τις ανισότητες συνολικά, με τον αγώνα για την ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος, που γεννά τις ανισότητες και τις διακρίσεις, για το χτίσιμο μιας σοσιαλιστικής, πραγματικά δημοκρατικής κοινωνίας.
