Της Χριστίνας Χάσου
Διαβάσαμε το άρθρο «Μήπως έχεις μπλέξει με ανισόρροπη;» (στο gr.askmen) ώστε να μη χρειαστεί να το κάνετε εσείς. Πρόκειται για ένα ακόμη δείγμα του σεξισμού που επιστρατεύεται από διάφορες ιστοσελίδες για να αυξήσουν την επισκεψιμότητά τους, με πρόσχημα τη συζήτηση για τις ανθρώπινες σχέσεις, αναπαράγοντας απαράδεκτα στερεότυπα για το γυναικείο φύλο.
Ήδη από τον τίτλο του το άρθρο δεν προδιαθέτει για τίποτα θετικό. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που το σύστημα εξαπολύει ακραία υποτιμητικούς και προσβλητικούς χαρακτηρισμούς για όποιον αντιδρά στην καταπίεσή του, έτσι και ο σεξισμός χρησιμοποιεί με μεγάλη ευκολία την ταμπέλα της «τρελής», «υπερβολικής», «υστερικής», κλπ, για οποιαδήποτε γυναίκα ξεφύγει από το πρότυπο της γλυκιάς, καλοσυνάτης, μειλίχιας, ανεκτικής, απέναντι στην δυσάρεστη συμπεριφορά συντρόφου της, ή για οποιαδήποτε θα αντιδράσει στην καταπίεση και τα στερεότυπα.
Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται ακόμη μία φορά από την άκρως σεξιστική επιχειρηματολογία του άρθρου, αφού ήδη από την εισαγωγή, η υπό εξέταση «ανισόρροπη» χαρακτηρίζεται ως «εκρηκτική σε ανύποπτο χρόνο» και «psycho»! Ας ρίξουμε μια ματιά στο περιεχόμενό του:
Η καθώς πρέπει συμπεριφορά
Στην πρώτη παράγραφο, ο συντάκτης επισημαίνει ως προβληματική συμπεριφορά το να κάθεται μια γυναίκα
«στη γωνία του τραπεζιού, λίγο πιο απομακρυσμένη από την υπόλοιπη παρέα», να «δείχνει πως δεν σηκώνει και πολλές αντιρρήσεις»
και επίσης μας ενημερώνει ότι η παραπάνω «ανισόρροπη»
«Πιθανότατα όταν πάει σπίτι να χτυπήσει και 4 κουτουλιές στον τοίχο επειδή δεν μπορούσε να σε σκοτώσει εκείνη τη στιγμή».
Απ’ ότι φαίνεται, σύμφωνα με τη γνώμη του αρθρογράφου, η γυναίκα δε δικαιούται να εκφράζει τη δική της άποψη, οφείλει να μη διαφωνεί με τον άντρα σε μία συζήτηση. Αντίθετα πρέπει να είναι ευχάριστη και κοινωνική κάτω από όλες τις συνθήκες και περιστάσεις.
Νομίζει ότι πρωταγωνιστεί σε ταινία
Στη συνέχεια, ο συντάκτης μας πληροφορεί ότι το να θυμάται μια γυναίκα ατάκες από ταινίες όπως το «The Notebook» ή το «Secretary» ισοδυναμεί με το να πιστεύει ότι πρωταγωνιστεί η ίδια σε ταινία ή πως ο ηθοποιός Matthew McConaughey είναι ο τέλειος πατέρας για τα παιδιά της.
Επειδή, προφανώς, σύμφωνα με το σεξιστικό στερεότυπο, κάθε γυναίκα –πολύ δε περισσότερο αν προτιμά τις ρομαντικές κομεντί, άρα και φαντασιόπληκτη– έχει ως στόχο να τυλίξει στα δίχτυα της ένα αθώο θύμα με σκοπό την τεκνοποίηση.
Οι μικρές ατάκες που της ξεφεύγουν
Εδώ μαθαίνουμε από τον συντάκτη ότι στην κατηγορία της «ανισόρροπης» εμπίπτουν και οι γυναίκες που πάσχουν από άγχος (και ποιος/α δεν πάσχει;) ή δουλεύουν πολύ:
«Δεν κοιμάμαι καλά εδώ και 1 χρόνο»
ή
«Όταν δεν δουλεύω, τρελαίνομαι»
Όλα τα παραπάνω, παρουσιάζονται λες και ζούμε ακόμα σε εποχές όπου οι αυξημένες εργασιακές απαιτήσεις, τα δύσκολα ωράρια στη δουλειά, το εργασιακό στρες, αποτελούν επιλογή και όχι υποχρέωση. Το συμπέρασμα του αρθρογράφου, είναι ότι οι γυναίκες που έχουν προβλήματα ύπνου, σαν αποτέλεσμα του άγχους στην εργασία, ή εκείνες που είναι αφοσιωμένες στη δουλειά τους, είναι «ανισόρροπες». Εξάλλου γυναίκα είναι, γιατί θέλει να δουλεύει και δεν κάθεται στην κουζίνα της;
Μιλάει πολύ για το κάρμα
Εδώ ο συντάκτης αναπαράγει για ακόμη μία φορά την στερεοτυπική γενίκευση ότι «όλες οι γυναίκες έχουν μια μικρή λόξα με τα ζώδια και το πεπρωμένο». Οι γυναίκες παρουσιάζονται ως ελαφρώς ανόητες, εύπιστες, αλλά παράλληλα ξεροκέφαλες, αφού αν η «ανισόρροπη»
«έχει την πεποίθηση πως είσαι το άλλο μισό της ζωής της, ούτε η Λίτσα Πατέρα δεν θα καταφέρει να της αλλάξει γνώμη».
Κατασκοπεύει το κινητό σου
Επαναφέροντας το στερεότυπο της αδιάκριτης ζηλιάρας που θέλει να ελέγχει κάθε στιγμή τις κινήσεις του συντρόφου της, o συντάκτης καταφεύγει στην περιγραφή μιας εικόνας όχι απλά υπερβολικής, αλλά βγαλμένης από ταινία επιστημονικής φαντασίας. Περιγράφει την εικόνα μιας γυναίκας η οποία
«κάθε φορά που μιλάς με γυναίκα σφίγγει το τραπεζομάντηλο και ρωτάει με φωνή Ορκ “ποιος είναι”»,
ενώ κλείνει με την παραίνεση προς τον αναγνώστη να προμηθευτεί Xanax, ή απλά να εξαφανιστεί. Προφανώς ο αρθρογράφος μας, ανήκει σ’ αυτή την τεράστια πλειοψηφία του ανδρικού πληθυσμού που ποτέ δεν ζηλεύουν και χαμογελούν χαρούμενοι κάθε φορά που η σύντροφος/γυναίκα τους μιλά με κάποιον άγνωστο άνδρα.
Νευριάζει υπερβολικά σε δημόσιο χώρο
Όταν ένας άντρας νευριάζει υπερβολικά σε δημόσιο χώρο, όπως π.χ. όταν οδηγεί, ή στο γήπεδο, τότε πρόκειται απλά για ένα από τα χαρακτηριστικά που αποδεικνύουν τη φύση του. Άντρας είναι εξάλλου, θα πει και μια κουβέντα παραπάνω, θα βρίσει, θα φωνάξει. Όταν όμως μια γυναίκα εκφράζει έντονα τη δυσφορία, το θυμό, ή τη διαφωνία της, αυτό ισοδυναμεί, σύμφωνα με το άρθρο με συμπεριφορά «ταύρου σε υαλοπωλείο» και μετατρέπει τη γυναίκα σε ανισόρροπη. Παράλληλα, ο αρθρογράφος συμβουλεύει τον άντρα – θύμα της «ανισόρροπης» να μην την «υποστεί ούτε λεπτό παραπάνω», αλλά και να μην
«κάνει το λάθος να της πει ότι έχουν τελειώσει εκείνη τη στιγμή»,
αφού
«το πιο πιθανό, είναι να σφραγίσει τον αποχωρισμό σας με ένα ποτήρι στο κεφάλι σου»!
Κλείνοντας, θα πρέπει να τονίσουμε ότι το παραπάνω άρθρο είναι ένα ακόμη από τα αμέτρητα παραδείγματα αναπαραγωγής σεξιστικών στερεοτύπων. Και ο σεξισμός είναι ένας ακόμη μηχανισμός που χρησιμοποιεί το σύστημα για τη διαιώνιση των κοινωνικών διακρίσεων.
Η διαμάχη ανάμεσα στα δύο φύλα, την οποία προωθεί ο καπιταλισμός, δεν είναι παρά μία από τις πολλές μορφές κοινωνικού ανταγωνισμού, μέσα από τις οποίες εξασφαλίζει τη συνέχισή του. Είναι λάθος, επομένως, να θεωρούμε τους άντρες υπαίτιους για τον σεξισμό. Ωστόσο αποτελεί ευθύνη όλων μας να αναγνωρίζουμε τις ρητορικές που αναπαράγουν το σεξισμό και να παλεύουμε εναντίον του με κάθε ευκαιρία.
Σχετικά άρθρα