Tης Σύνταξης του «Ξ»
Με βάση το διάγγελμα του Ντόναλντ Τραμπ στις 8 Γενάρη, μετά τις επιθέσεις με πυραύλους που δέχτηκαν αμερικανικές βάσεις στο Ιράκ από τον ιρανικό στρατό, το ενδεχόμενο για γενικευμένη σύρραξη στην περιοχή δείχνει να απομακρύνεται. Μετά τη δολοφονία του υψηλόβαθμου Ιρανού αξιωματούχου Κασέμ Σουλεϊμανί, με την οποία ο Τραμπ επιχείρησε να ανακτήσει το κύρος του στην περιοχή, αλλά και τα χτυπήματα από την πλευρά του Ιράν, φαίνεται πως και οι δύο μεριές ρίχνουν τους τόνους, κατανοώντας τους κινδύνους που κρύβει η συνέχιση της κλιμάκωσης και το ενδεχόμενο ενός γενικευμένου πολέμου.
Κούφιες απειλές
Ο Τραμπ ξεκίνησε το διάγγελμα λέγοντας πως οι Αμερικανοί πολίτες πρέπει να είναι ευγνώμονες γιατί δεν υπήρξαν ανθρώπινες απώλειες στις επιθέσεις, σε μια καθαρή προσπάθεια να υποτιμήσει την ιρανική απάντηση. Ταυτόχρονα, δικαιολόγησε την άνευ προηγουμένου ενέργεια της δολοφονίας του υψηλόβαθμου Ιρανού αξιωματούχου, κατηγορώντας τον ως τρομοκράτη που ευθύνεται για επιθέσεις σε αμερικανικούς στόχους. Απείλησε τους υπόλοιπους «τρομοκράτες», λέγοντας πως αν δίνουν αξία στη ζωή τους πρέπει να σταματήσουν να απειλούν τις ΗΠΑ και κάλεσε τους συμμάχους του να εγκαταλείψουν τη συμφωνία για τα πυρηνικά με το Ιράν και το ΝΑΤΟ να εμπλακεί πιο ενεργά στην υπόθεση.
Παρά τα μεγάλα, απειλητικά λόγια, οι ΗΠΑ θα αρκεστούν στην επιβολή οικονομικών κυρώσεων στο Ιράν «μέχρι να αλλάξει τη συμπεριφορά του». Το Ιράν από την άλλη, παρά την τεράστια πρόκληση της δολοφονίας ενός υψηλόβαθμού στρατιωτικού στελέχους του, ανακοίνωσε μετά το βομβαρδισμό δύο στρατιωτικών βάσεων, ότι αυτή είναι η τελευταία του ενέργεια. Η διαφαινόμενη απροθυμία και των δύο πλευρών να κλιμακώσουν την ένταση -το σκηνικό παραμένει ιδιαίτερα ρευστό την ώρα που το «Ξ» βρίσκεται στο δρόμο για το τυπογραφείο- σίγουρα δημιουργεί αίσθημα ανακούφισης στους λαούς της περιοχής, αλλά και σε ολόκληρο τον πλανήτη. Την ίδια ώρα δείχνει καθαρά την όλο και μεγαλύτερη αδυναμία των ΗΠΑ να επιβάλουν τους όρους τους στη Μέση Ανατολή όπως το έκαναν μέχρι πριν λίγα χρόνια.
Το Ιράν και το πισωγύρισμα για τα κινήματα
Αντίθετα, το Ιράν, έχοντας ουσιαστικά πει την τελευταία λέξη, εμφανίζεται σχετικά ενισχυμένο. Επιπλέον, το καθεστώς του Ιράν ισχυροποιείται στο εσωτερικό της χώρας. Το τελευταίο διάστημα αναπτύχθηκαν σημαντικοί κοινωνικοί και εργατικοί αγώνες στο εσωτερικό του Ιράν, κυρίως σαν αποτέλεσμα της ανόδου των τιμών σε βασικά προϊόντα. Μετά τη δολοφονία του Σουλεϊμανί, κυριάρχησαν οι αντιαμερικανικές διαδηλώσεις με αμέτρητες φωτογραφίες του και συνθήματα για εκδίκηση. Αυτή η εξέλιξη έχει ανακόψει τις μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις.
Όσο για το κίνημα στο Ιράκ, που διεκδικεί τον τερματισμό της διαφθοράς και των ξένων επεμβάσεων στη χώρα, δεν έχει πλέον την ίδια ένταση με την οποία ξεκίνησε. Σημαντικές όμως είναι οι αναφορές ότι μετά τα τελευταία γεγονότα έγιναν διαδηλώσεις που στρεφόταν ενάντια «και στους δύο κατακτητές» (ΗΠΑ και Ιράν).
Ποιος ήταν ο Σουλεϊμανί
Αν και η εν ψυχρώ δολοφονία ενός ξένου αξιωματούχου, πολιτικού αντιπάλου των ΗΠΑ, είναι μια προκλητική καταπάτηση κάθε έννοιας διεθνούς δικαίου, οι λαοί της περιοχής δεν έχουν κανένα λόγο να θρηνήσουν τον Σουλεϊμανί. Ήταν αρχηγός του διαβόητου «Quds force», δηλαδή των στρατιωτικών μονάδων του ιρανικού καθεστώτος που προορίζονται για εισβολή σε ξένα εδάφη, και που έχουν εμπλακεί σε πολεμικές συγκρούσεις στο Ιράκ, τη Συρία, την Υεμένη, τη Γάζα, το Λίβανο και το Αφγανιστάν.
Κατά τις μαζικές φοιτητικές κινητοποιήσεις στην Τεχεράνη το 1999, ο Σουλεϊμανί έστειλε επιστολή στον Ιρανό πρόεδρο Χαταμί με την οποία τον προειδοποιούσε ότι αν δε συνέτριβε το φοιτητικό κίνημα, θα το έκανε ο ίδιος. Επιπλέον, είναι γνωστός ο ρόλος του στις πρόσφατες μαζικές κινητοποιήσεις στο Ιράκ. Ο Σουλεϊμανί όχι μόνο πίεζε την κυβέρνηση του Ιράκ να ακολουθήσει σκληρή κατασταλτική γραμμή απέναντι στο κίνημα, αλλά οργάνωνε και εφοδίαζε ο ίδιος παραστρατιωτικές δυνάμεις και τις ενθάρρυνε να επιτίθενται στους διαδηλωτές.
Ελλάδα και East Med
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, η κυβέρνηση Μητσοτάκη (όπως και η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ) δένεται όλο και περισσότερο στο άρμα των ΗΠΑ, με τη συμφωνία για την ενεργειακή συνεργασία με Κύπρο και Ισραήλ για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου East Med.
Μια συμφωνία από την οποία θα κερδίσουν πάνω απ όλα οι μεγάλες εταιρείες ενέργειας, την ώρα που για ολόκληρη την περιοχή θα φέρει τεράστιους περιβαλλοντικούς κινδύνους. Και την ώρα που δεν πρόκειται να προσφέρει ούτε ασφάλεια στην περιοχή, ούτε να αποτρέψει ενδεχόμενες νέες εντάσεις και συγκρούσεις ανάμεσα στις διαφορετικές τοπικές και διεθνείς δυνάμεις και τα συμφέροντά τους.
Ποιος μπορεί να διασφαλίσει την ειρήνη
Αν και όπως όλα δείχνουν ο κίνδυνος μιας κλιμάκωσης έχει απομακρυνθεί, σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή επικρατεί ισορροπία τρόμου. Δεδομένου ότι οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, αλλά και τα καταπιεστικά καθεστώτα της περιοχής, δε θα διστάσουν μπροστά σε τίποτα προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους, η μόνη δύναμη που μπορεί να βάλει φρένο στα καταστροφικά πολεμικά σχέδια είναι οι μαζικές κοινωνικές αντιδράσεις, τόσο από τους λαούς της περιοχής, όσο και παγκόσμια.
Τα πρόσφατα κινηματικά γεγονότα στο Ιράκ, το Ιράν, το Λίβανο και άλλες χώρες, έχουν δείξει τις δυνατότητες της οργανωμένης δράσης των εργαζομένων, της νεολαίας και των λαϊκών στρωμάτων, όταν αρνούνται να εναποθέσουν το μέλλον τους στα χέρια κάποιας από τις ιμπεριαλιστικές ή τοπικές καπιταλιστικές δυνάμεις και δρουν ανεξάρτητα.
Σε αυτό τον αγώνα στη Μέση Ανατολή κρίσιμο ρόλο θα παίξει η δημιουργία ενός αντιπολεμικού κινήματος σε όλο τον κόσμο, που θα απαντήσει σε κάθε νέα ανάφλεξη των επικίνδυνων πολεμικών παιχνιδιών στην περιοχή.
