Με αφορμή την επέτειο του θανάτου του Λένιν στις 21 Γενάρη του 1924, δημοσιεύουμε παλιότερο άρθρο του συντρόφου Per Ake Westerlund από το Σοσιαλιστικό Κόμμα Δικαιοσύνης (Rattvisepartiet Socialisterna, αδελφή οργάνωση του “Ξ” στην Σουηδία) γραμμένο για τα 80 χρόνια από το θάνατο του Λένιν.
Όταν τα αμερικάνικα στρατεύματα κατέλαβαν τη Βαγδάτη πέρσι τον Απρίλη, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Ντόναλντ Ράμσφελντ, δήλωσε σε μια στιγμή έπαρσης: “Ο Σαντάμ Χουσεϊν παίρνει τελικά τη θέση που του αξίζει, δίπλα στον Χίτλερ, τον Στάλιν, το Λένιν και τον Τσαουσέσκου, στο πάνθεον των αποτυχημένων και βάναυσων δικτατόρων”.
Ογδόντα χρόνια μετά το θάνατο του Λένιν, οι άρχουσες τάξεις παγκόσμια τον τοποθετούν ακόμα ανάμεσα στους πιο φοβερούς δικτάτορες.
Συκοφαντική εκστρατεία
Ο Βλαντίμιρ Λένιν, η κεντρική ηγετική φυσιογνωμία της Ρώσικης Επανάστασης, έκανε την παρακάτω διορατική παρατήρηση στα μέσα του 1917: “Όσο ζουν οι διάφοροι μεγάλοι επαναστάτες, οι κυρίαρχες τάξεις τους καταδιώκουν συνεχώς και αντιμετωπίζουν τις θεωρίες τους με τρομερή έχθρα, με μίσος, με απίθανα ψέματα και αδίστακτες συκοφαντίες. Μετά το θάνατο τους, όμως, συχνά επιδιώκουν να τους μετατρέψουν σε ακίνδυνες φυσιογνωμίες και κατά κάποιο τρόπο να τους αγιοποιήσουν για να αποπροσανατολίσουν τις καταπιεζόμενες τάξεις, ενώ την ίδια ώρα, παραχαράσσουν την ουσία της επαναστατικής θεωρίας τους, αμβλύνουν την επαναστατική της κοφτερότητα και την εκχυδαΐζουν”. (από το βιβλίο του “Κράτος και Επανάσταση”).
Αυτό όμως δεν ίσχυσε για τον ίδιο το Λένιν.
Ο Λένιν πέθανε πριν 80 χρόνια, στις 21 Γενάρη, του 1924, αλλά στην ουσία ήτανε βαριά άρρωστος και απείχε από τα πολιτικά του καθήκοντα από τα τέλη του 1922. Από τότε μέχρι σήμερα, ωστόσο, οι κυρίαρχες τάξεις παγκόσμια δεν έχουνε κάνει έστω και την παραμικρή προσπάθεια να τον αγιοποιήσουν. Ο τρόμος τους για τη Ρώσικη Επανάσταση, “τις δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο”, τις έκανε να συνεχίσουν να τον αντιμετωπίζουν “με τρομερή έχθρα, με μίσος, με απίθανα ψέματα και αδίσταχτες συκοφαντίες”. Γιατί ποτέ πριν ή μετά, δεν έφτασαν οι καπιταλιστές τόσο κοντά στον κίνδυνο να χάσουν τα πάντα, τα κέρδη και την παγκόσμια κυριαρχία τους, όσο την περίοδο 1917-1920.
Οι συκοφαντικές εκστρατείες ενάντια στον Λένιν έχουν σαν στόχο να αποπροσανατολίσουν τους εργαζομένους και τους νέους ώστε να μην πλησιάζουν τις επαναστατικές ιδέες και τον επαναστατικό αγώνα. Γι’ αυτό ακριβώς οι αληθινοί σοσιαλιστές είναι υποχρεωμένοι να συνεχίσουν να απαντούν και να αποκαλύπτουν τα ψέματα ενάντια στον Λένιν και τη Ρώσικη Επανάσταση.
Η εικόνα που παρουσιάζουν οι απολογητές του κεφαλαίου, μιας άρρηκτης δήθεν συνέχειας από το Λένιν στον Στάλιν κι από τον Μπρέζνιεφ στον Γκορμπατσόφ είναι μια από τις μεγαλύτερες παραχαράξεις στην ιστορία. Βιβλία όπως “η Μαύρη Βίβλος του Κομμουνισμού: εγκλήματα, τρομοκρατία, καταπίεση” (Εκδόσεις του πανεπιστημίου του Χάρβαρντ-1999), δε λένε τίποτα απολύτως για τις απόψεις των Μπολσεβίκων και του Λένιν πριν τον Οκτώβρη και συστηματικά αποσιωπούν τις επαναστατικές πολιτικές που εφαρμόσανε αμέσως μετά τη νίκη του Οκτώβρη του 1917. Αποκρύπτουν επίσης με επιμέλεια τους μεγάλους αγώνες της δεκαετίας του 1920, που ξεκίνησε ο ίδιος ο Λένιν, ενάντια στην άνοδο του Σταλινισμού. Δεν μπορούν να εξηγήσουν το μονόπλευρο εμφύλιο πόλεμο που έκανε ο Στάλιν τη δεκαετία του 1930 ενάντια σε καθένα και σε κάθε τι που είχε πραγματική σχέση με το Λένιν.
Η πιο δημοκρατική και προοδευτική κυβέρνηση
Ένας διακεκριμένος επιστήμονας που έκανε σαφή διάκριση ανάμεσα στον Λένιν και τον Στάλιν ήταν ο Άγγλος ιστορικός Ε. Χ. Καρ, που περιέγραψε πώς το καθεστώς του Λένιν ενθάρρυνε με συγκεκριμένα μέτρα την εργατική τάξη να πάρει ενεργό μέρος στην διοίκηση και του κόμματος και της χώρας. Πώς τα μέτρα αυτά για εργατική δημοκρατία και εργατικά δικαιώματα ήταν εντελώς αντίθετα με τη δικτατορία που επέβαλε ο Στάλιν.
Ήτανε τα εργατικά συμβούλια, τα Σοβιέτ, που πήραν την εξουσία τον Οκτώβρη, του 1917 και ήτανε οι εκλεγμένοι και ανακλητοί αντιπρόσωποι σ’ αυτά που εκλέξανε την κυβέρνηση των Μπολσεβίκων.
Τα εργατικά δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος της απεργίας, ήταν απόλυτα κατοχυρωμένα.
Οι εργοστασιακές επιτροπές και οι συλλογικές διαπραγματεύσεις ήταν επίσης νομικά κατοχυρωμένες.
Οι Μπολσεβίκοι επέτρεψαν ακόμα και τη λειτουργία των καπιταλιστικών κομμάτων, με μόνη προϋπόθεση να μη διεξάγουν ένοπλο αγώνα ενάντια στο σοβιετικό καθεστώς.
Έτσι, στην αρχή, η μόνη οργάνωση που απαγορεύτηκε ήτανε αυτή των Μαύρων Εκατονταρχιτών, που ήτανε ένα φασιστικό κόμμα ειδικευμένο στις βίαιες επιθέσεις ενάντια σε ριζοσπάστες αγωνιστές και στα πογκρόμ ενάντια στους Εβραίους.
Η κυβέρνηση των Μπολσεβίκων απόδειξε με τις αποφάσεις και τα μέτρα που πήρε μόλις εκλέχτηκε ότι ήταν η πιο δημοκρατική και προοδευτική κυβέρνηση στην ιστορία.
Σταμάτησε τον πόλεμο που κόστισε εκατομμύρια νεκρούς προτείνοντας άμεση ειρήνη στις εμπόλεμες κυβερνήσεις, δήμευσε τα τσιφλίκια των μεγάλων γαιοκτημόνων και μοίρασε τη γη στους καλλιεργητές της, έδωσε το Δικαίωμα της Αυτοδιάθεσης σε όλες της καταπιεσμένες εθνότητες της πρώην τσαρικής αυτοκρατορίας.
Ψήφισε νέους νόμους για τα δικαιώματα των γυναικών, το δικαίωμα του διαζυγίου και της έκτρωσης.
Ο αντισημιτισμός και ο ρατσισμός απαγορεύτηκαν ρητά.
Η Ρωσία ήταν το πρώτο κράτος στην ιστορία που προσπάθησε να χτίσει μια νέα σοσιαλιστική κοινωνία, παρά τις τρομερά αντίξοες αντικειμενικές συνθήκες που αντιμετώπιζε.
Η αντεπανάσταση του Στάλιν
Ωστόσο, τελικά, η Σοβιετική Ένωση του Λένιν και το πολιτικό του πρόγραμμα συντρίφτηκαν βίαια από τον Σταλινισμό. Η άνοδος στην εξουσία της Σταλινικής γραφειοκρατίας ήτανε στην πραγματικότητα μια αντεπανάσταση, που σάρωσε όλους τους τομείς της πολιτικής και κοινωνικής ζωής, εκτός από την εθνικοποιημένη οικονομία. Τα δημοκρατικά δικαιώματα των εργατών, των γυναικών και των καταπιεζόμενων εθνών καταργήθηκαν βίαια. Η κρατική μηχανή, αντί να αποδυναμωθεί σταδιακά και να σβήσει μέσα σε μια αυτοδιαχειριζόμενη σοσιαλιστική κοινωνία, όπως είχε προβλέψει ο Λένιν, μετεξελίχθηκε σε ένα γιγαντιαίο, καταπιεστικό στρατιωτικο-αστυνομικό μηχανισμό. Ο Σταλινισμός ήταν ένα δικτατορικό και απολυταρχικό καθεστώς, ένας τερατώδες παράσιτο, που απομυζούσε την εθνικοποιημένη οικονομία.
Ο Σταλινισμός δεν ήτανε καθόλου το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της εργατικής επανάστασης, όπως υποστηρίζουν οι άρχουσες τάξεις και οι διάφοροι λακέδες τους, αλλά προήλθε από συγκεκριμένες αιτίες. Ήτανε η απομόνωση της επανάστασης σε μια μόνο χώρα, ιδιαίτερα μετά την ήττα της Γερμανικής επανάστασης (1918-23), η μεγάλη οικονομική καθυστέρηση της οικονομίας της, καθώς και οι τεράστιες καταστροφές και οι σφαγές του εμφύλιου πολέμου, που εξουθένωσαν τη Ρωσία και στοίχισαν τη ζωή σε εκατοντάδες χιλιάδες επαναστάτες αγωνιστές, ήταν όλα αυτά μαζί που επέτρεψαν την άνοδο του Σταλινισμού.
Παρ’ όλα αυτά, ο Σταλινισμός δεν επικράτησε χωρίς αντίσταση, αλλά μόνο μετά από μια πολύχρονη, αιματηρή, λυσσασμένη πάλη, που κατέληξε τελικά με την επιβολή μιας πολιτικής αντεπανάστασης. Η πάλη αυτή, ξεκίνησε πριν ακόμα το θάνατο του Λένιν και κορυφώθηκε με τις περιβόητες Δίκες της Μόσχας, το 1936- 38. Ο κύριος αντίπαλος του Στάλιν και ο βασικός στόχος των αιματηρών εκκαθαρίσεων ήταν ο Λέον Τρότσκι και οι υποστηρικτές του, που υπερασπίστηκαν και ανάπτυξαν παραπέρα το πρόγραμμα του Λένιν και των Μπολσεβίκων. Ο ίδιος ο Τρότσκι, που απελάθηκε από την ΕΣΣΔ το 1929, δολοφονήθηκε από πράκτορα του Στάλιν, το 1940, στο Μεξικό όπου ζούσε εξόριστος.
Η ηρωική αντίσταση των τροτσκιστών
Ο Τρότσκι αναδείχτηκε σε βασικό εχθρό του σταλινικού καθεστώτος γιατί μαζί με το Λένιν ηγήθηκε της Ρώσικης επανάστασης, γιατί ανάλυσε τη φύση του Σταλινισμού και αποκάλυψε τον πραγματικό του χαρακτήρα και γιατί είχε ένα εναλλακτικό πρόγραμμα για την ανατροπή του Σταλινισμού και την αποκατάσταση της εργατικής δημοκρατίας.
Οι αστοί και οι σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί στη Δύση ήταν φυσικά εχθρικοί απέναντι στον Τρότσκι, σαν επαναστάτη και Μαρξιστή. Γιατί καταλάβαιναν πολύ καλά πως οι ιδέες του ήταν απειλή όχι μόνο για τον Στάλιν αλλά και για τους καπιταλιστές. Έτσι, κατά τη διάρκεια των Δικών της Μόσχας, το 1936, η νορβηγική κυβέρνηση απαγόρευσε στον Τρότσκι, που ζούσε τότε εξόριστος στη Νορβηγία, να απαντήσει δημόσια στις καταγγελίες του Στάλιν και να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Όταν ο Στάλιν, το 1943 κατάργησε την Κομουνιστική Διεθνή (που ιδρύθηκε το 1918 από το Λένιν και τους Μπολσεβίκους για να καθορίζουν από κοινού όλα τα Κ.Κ. την πολιτική τους και να συντονίζουν την επαναστατική τους δράση) με στόχο να εξασφαλίσει τη συμμαχία των ΗΠΑ και της Βρετανίας στον πόλεμο, οι Τάιμς της Ν. Υόρκης επεσήμαναν με χαρά ότι ο Στάλιν εγκατέλειψε τελικά την επιδίωξη του Τρότσκι για την παγκόσμια επανάσταση.
Ο Λέοπολντ Τρέπερ, παλαιός κομουνιστής και επικεφαλής του διάσημου ρωσικού κατασκοπευτικού δικτύου στη Δύση ενάντια στην χιτλερική Γερμανία, γνωστού με το όνομα “Κόκκινη Ορχήστρα”, έγραψε αργότερα για τις σταλινικές εκκαθαρίσεις, που συνεχίστηκαν μέχρι το θάνατο του Στάλιν: “Ποιοι όμως αντέδρασαν τότε ; Ποιοι ξεσηκώθηκαν κι εκφράσανε δημόσια τον αποτροπιασμό τους για αυτά τα εγκλήματα; Μόνο οι Τροτσκιστές μπορούνε να διεκδικήσουν αυτή την τιμή. Ακολουθώντας το παράδειγμα του ηγέτη τους, που επιβραβεύτηκε τελικά για το πείσμα του με μια τσεκουριά στο κεφάλι, πολέμησαν τον Σταλινισμό μέχρι θανάτου… Σήμερα, οι Τροτσκιστές είναι οι μόνοι που έχουν το δικαίωμα να κατηγορούν όλους αυτούς, που τότε ούρλιαζαν μαζί με τους λύκους”.(Το Μεγάλο Παιχνίδι – 1977).
Σταλινική παραχάραξη των ιδεών του Λένιν και του Μαρξισμού
Πριν από την επικράτηση της πολιτικής αντεπανάστασης του Σταλινισμού, οι ηγέτες των Μπολσεβίκων, ο Λένιν και ο Τρότσκι, δρούσαν με βάση τις πολιτικές τους αρχές που είχανε σαν στόχο την προώθηση των εργατικών αγώνων, της ταξικής συνείδησης και της πάλης για το σοσιαλισμό παγκόσμια. Όταν ήταν αναγκασμένοι να υποχωρήσουν ή να κάνουν συμβιβασμούς το παραδέχονταν δημόσια και εξηγούσαν τους λόγους που τους ανάγκασαν.
Αντίθετα, ο Σταλινισμός εκμεταλλεύτηκε τις συνθήκες του εμφυλίου πολέμου και την τεράστια φτώχεια και πείνα για να χτίσει ένα εντελώς διαφορετικό πολιτικό σύστημα. Η σταλινική κοινωνία παρουσιαζόταν σαν μια ιδανική κοινωνία, σαν ένας ονειρεμένος κόσμος, στην πραγματικότητα όμως επρόκειτο για μια στυγνή δικτατορία, που επεκτάθηκε πέρα από την ΕΣΣΔ σ΄ όλα τα κομουνιστικά κόμματα διεθνώς. Αυτό το απολυταρχικό καθεστώς διατηρήθηκε ακόμα και τις δεκαετίες του 1950 και 1960, όταν οι οικονομίες των σταλινικών κρατών έφτασαν στο απόγειο τους. Οι δημοκρατικές παραδόσεις των Μπολσεβίκων είχαν στραγγαλιστεί πολύ νωρίτερα (1920-1930).
Στα λόγια, ο Σταλινισμός διατήρησε μια σχέση με την επανάσταση, το Μαρξ και τον Λένιν, υποθάλποντας όμως μια τυφλή λατρεία τους, όπως με τις θρησκευτικές εικόνες, κι αυτό γιατί η λατρεία αυτή ενίσχυε τα σταλινικά καθεστώτα στα μάτια των λαών. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, οι ιδέες του Μαρξισμού και του Λενινισμού να κηλιδώνονται ανεπανόρθωτα στα μάτια των εργατών και των καταπιεζόμενων λαών όλου του κόσμου. Ο “Λενινισμός” ιδιαίτερα έγινε συνώνυμο της απολυταρχικής δικτατορίας.
Η σταλινική παραχάραξη των ιδεών του Λένιν και του Μαρξισμού έγινε βέβαια ευπρόσδεκτη από τους Σοσιαλδημοκράτες ηγέτες στη Δύση και την άρχουσα τάξη παγκόσμια, γιατί τους συνέφερε πολύ να κρύψουν τις πραγματικές επαναστατικές θέσεις του Μαρξισμού και να τον ταυτίσουν με τον Σταλινισμό. Αντίθετα, ο Τρότσκι και οι υποστηρικτές του υπερασπίστηκαν την πολιτική κληρονομιά του Λένιν και πολέμησαν την προσωπολατρία που προωθούσε ο Στάλιν, γιατί είχαν να αντιτάξουν ένα επιστημονικό και ταξικό πρόγραμμα ενάντια στον σταλινισμό.
Στο βιβλίο του, “η Προδομένη Επανάσταση”, που γράφτηκε το 1936, ο Τρότσκι εξηγεί με λεπτομέρεια πως οι πολιτικές του Στάλιν για τον πολιτισμό, την οικογένεια, τη γεωργία, τη βιομηχανία, τα δημοκρατικά και τα εθνικά δικαιώματα είναι εντελώς αντίθετες με του Λένιν.
Σ’ όλα τα διεθνή ζητήματα ο Σταλινισμός ήταν ριζικά αντίθετος με το πρόγραμμα και τις μεθόδους του Λένιν, πάνω από όλα στο ζήτημα της αναγκαίας ανεξαρτησίας της εργατικής τάξης, όπως στην Κινέζικη επανάσταση του 1925-27, στην πάλη ενάντια στον φασισμό στην Γερμανία, στην Ισπανική επανάσταση της δεκαετίας του 1930 και σ’ όλες τις άλλες αποφασιστικές μάχες.
Και βέβαια ο Τρότσκι και οι υποστηρικτές του είχαν προειδοποιήσει έγκαιρα το παγκόσμιο εργατικό κίνημα για τη βίαια κολεκτιβοποίηση της γεωργίας, το 1929-33, που επέβαλε ο Στάλιν με τον στρατό και κόστισε εκατομμύρια θύματα.
Τι πέτυχε η επανάσταση του 1917;
Η Επανάσταση του Φλεβάρη του 1917 ανέτρεψε το απολυταρχικό καθεστώς των τσάρων. Η Προσωρινή όμως κυβέρνηση που αντικατέστησε τον τσάρο συνέχισε την ίδια πολιτική και δεν έλυσε κανένα από τα καυτά προβλήματα του λαού. Η φρίκη του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου συνεχιζόταν, το ζήτημα της γης παρέμενε άλυτο, η εθνική καταπίεση χειροτέρευσε, η πείνα στις πόλεις μεγάλωνε, εκλογές δε γίνονταν και τα αστυνομικά μέτρα ενάντια στους εργάτες και τους αγρότες αυξάνονταν. Αυτή η αβάσταχτη για τα λαϊκά στρώματα κατάσταση, που δεν αναφέρεται συνήθως από τους αστούς ιστορικούς, ήτανε η αιτία που επέτρεψε στους Μπολσεβίκους να κερδίσουν μαζική επιρροή και κύρος και να ηγηθούν της επανάστασης του Οκτώβρη.
Ενώ οι Ράμσφελντ και Σία ρίχνουν μόνο συνθήματα, βιβλία “όπως η Μαύρη Βίβλος του Κομουνισμού”, προσπαθούν να δώσουν ιστορική δικαίωση στις συκοφαντίες τους. Ο Νικ Ουέρθ, που έγραψε σ’ αυτό το βιβλίο το κεφάλαιο για τους Μπολσεβίκους κάνει ότι μπορεί για να αποφύγει να αναφερθεί στα καυτά πολιτικά ζητήματα του φθινοπώρου του 1917. Αναφέρεται εντελώς επιφανειακά στις ιστορικές αποφάσεις για την ειρήνη και τη γη, του 2ου Συνεδρίου των Σοβιέτ, που έκλεξε και την πρώτη κυβέρνηση των Μπολσεβίκων μ’ επικεφαλής το Λένιν.
Η κυβέρνηση αυτή προχώρησε αμέσως να πάρει όλα τα μέτρα που απαιτούσαν οι εργάτες και οι φτωχοί αγρότες από το Φεβρουάριο. Έτσι, ήταν οι Μπολσεβίκοι που εφάρμοσαν στην πράξη το σύνθημα των Σοσιαλεπαναστατών (ριζοσπαστικό αγροτικό κόμμα εκείνης της εποχής) για να δοθεί όλη η γη σ’ αυτούς που την καλλιεργούν. Τριάντα χιλιάδες μεγάλοι γαιοκτήμονες έχασαν τα τσιφλίκια τους, που δόθηκαν σε 100 εκ. αγρότες και ακτήμονες.
Η απόφαση της Σοβιετικής κυβέρνησης για το σταμάτημα της αιματοχυσίας του πολέμου και για την ειρήνη, που απαιτούσαν για πάνω από τρία χρόνια οι στρατιώτες και οι οικογένειες τους, ήτανε πράγματι ιστορικής σημασίας. Ο αντίχτυπος της απόφασης αυτής, όπως και της Γερμανικής επανάστασης ένα χρόνο μετά και ο καταλυτικός ρόλος που έπαιξαν για να σταματήσει επιτέλους ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, το Νοέμβρη του 1918, θάβεται κυριολεκτικά κάτω από τις συκοφαντίες ενάντια στον Λένιν και την επανάσταση.
Ο Ουέρθ γράφει στην “Μαύρη Βίβλο” του ότι οι Μπολσεβίκοι “φαίνεται” πως έκαναν έκκληση στις μη Ρωσικές εθνότητες της πρώην αυτοκρατορίας να απελευθερωθούν. Στην πραγματικότητα, η νέα κυβέρνηση διακήρυξε ότι όλοι οι λαοί είναι ίσοι και κυρίαρχοι, πως όλα τα έθνη έχουν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και μπορούν αν το αποφασίσουν να φτιάξουν δικά τους κράτη και ότι όλα τα εθνικά και θρησκευτικά προνόμια καταργούνται.
Η κατάργηση της ποινής του θανάτου στον στρατό και η απαγόρευση του ρατσισμού δεν αναφέρονται πουθενά στην Μαύρη Βίβλο. Εντελώς νέο ήταν επίσης το δικαίωμα των εργατικών οργανώσεων και όλων των κοινωνικών ομάδων και ατόμων να χρησιμοποιούν ελεύθερα τα κοινωνικοποιημένα τυπογραφεία, κάνοντας έτσι την ελευθερία του τύπου πραγματική. Οι Μενσεβίκοι (μαζικό ρεφορμιστικό αριστερό κόμμα της εποχής) και οι Αναρχικοί λειτουργούσαν με πλήρη ελευθερία και μπορούσαν να οργανώνουν μεγάλες διαδηλώσεις, όπως έκαναν στις κηδείες του Πλεχάνοφ και του πρίγκιπα Κροπότκιν (το 1918 και το 1921 αντίστοιχα).
Σοβιετική Δημοκρατία
Στο 3ο Συνέδριο των Σοβιέτ, το πρώτο μετά τον Οκτώβρη του 1917, οι Μπολσεβίκοι ενίσχυσαν παραπέρα την πλειοψηφία τους που ήδη είχαν από τις μέρες της κατάληψης της εξουσίας.
Η νέα Εκτελεστική Επιτροπή που εκλέχτηκε από το συνέδριο περιελάμβανε 160 Μπολσεβίκους και 125 Αριστερούς Σοσιαλεπαναστάτες (η αριστερή πτέρυγα του αγροτικού κόμματος των Σοσιαλεπαναστατών). Την ίδια ώρα, συμμετείχαν επίσης εκπρόσωποι έξη ακόμα κομμάτων, ανάμεσα τους και δύο Μενσεβίκοι ηγέτες.
Η σοβιετική δημοκρατία εξαπλώθηκε σε κάθε περιοχή της χώρας και σε κάθε χωριό, όπου οι εργάτες και οι φτωχοί αγρότες δημιούργησαν νέα δικά τους όργανα εξουσίας, τα τοπικά σοβιέτ, που ανάτρεψαν τους παλιούς άρχοντες. Σοβιετική εξουσία σήμαινε πως μόνο κάποιες μικρές πρώην προνομιούχες ομάδες της κοινωνίας, που δεν ανήκαν στα σοβιέτ, όπως οι εργοδότες, οι εκπρόσωποι της εκκλησίας και οι εγκληματίες, δεν είχαν το δικαίωμα της ψήφου. Αντίθετα, στις αναπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες εκείνη την εποχή η μεγάλη πλειοψηφία των εργατών και όλες οι γυναίκες δεν είχαν ούτε συνδικαλιστικά δικαιώματα, ούτε το δικαίωμα της ψήφου.
Ο Λένιν εξήγησε ως εξής τον ιστορικό ρόλο της επανάστασης:
“Η Σοβιετική κυβέρνηση είναι η πρώτη στον κόσμο (ή αυστηρά μιλώντας η δεύτερη, μετά την Παρισινή Κομμούνα, του 1871), που έμπλεξε άμεσα το λαό και ιδιαίτερα τον καταπιεζόμενο λαό, στο έργο της διοίκησης της κοινωνίας. Γιατί τα αστικά κοινοβούλια στην πραγματικότητα εμποδίζουν την άμεση συμμετοχή του εργαζόμενου λαού με χίλιους τρόπους. Έτσι, όλες οι σημαντικές αποφάσεις παίρνονται από την άρχουσα τάξη, τους μεγάλους χρηματιστές και τους τραπεζίτες, που ελέγχουν τα μεγάλα κόμματα, πίσω από την πλάτη των εργαζομένων”.
Την ίδια ώρα, ο Λένιν έβλεπε πάντα τα πράγματα από μια διεθνιστική σκοπιά. Προειδοποίησε μάλιστα ότι η Ρωσική εμπειρία δεν αποτελεί ένα μοντέλο που πρέπει να εφαρμοστεί παντού.
“Η προλεταριακή δημοκρατία” τόνισε “της οποίας η Σοβιετική διακυβέρνηση είναι μόνο μια μορφή, σήμανε τη χωρίς προηγούμενο ανάπτυξη και επέκταση της δημοκρατίας για την τεράστια πλειοψηφία του πληθυσμού, για τον καταπιεζόμενο και εργαζόμενο λαό”. Ωστόσο, “Θα πρέπει να επισημάνουμε για παράδειγμα, ότι το ζήτημα της αφαίρεσης του δικαιώματος της ψήφου από τους εργοδότες και τους εκμεταλλευτές είναι ένα αυστηρά ρωσικό φαινόμενο και δεν αποτελεί ένα γενικό χαρακτηριστικό του καθεστώτος της προλεταριακής δικτατορίας” (Από το βιβλίο του “Η προλεταριακή επανάσταση και ο αποστάτης Κάουτσκι”, 1918).
Γι’ αυτό τόνισε ο Λένιν ότι η νίκη της εργατικής τάξης “σε μία τουλάχιστον αναπτυγμένη χώρα” θα αλλάξει ριζικά το ρόλο της Ρώσικης επανάστασης: “Η Ρωσία θα πάψει τότε να είναι όπως τώρα το μοντέλο και θα ξαναγίνει μια καθυστερημένη χώρα (με το “Σοβιετικό” και σοσιαλιστικό της πια χαρακτήρα)”. (Από το βιβλίο του “Αριστερισμός, η παιδική αρρώστια του Κομουνισμού”).
Αντισοβιετική Εκστρατεία
Στην Πετρούπολη, οι εκπρόσωποι των εργατών πήραν την εξουσία τον Οκτώβρη σχεδόν χωρίς αντίσταση και χωρίς να χυθεί αίμα. Στην πραγματικότητα, οι Μπολσεβίκοι ήταν πολύ επιεικείς με τους εχθρούς τους. Στη Μόσχα για παράδειγμα, οι στρατηγοί που αντιστάθηκαν με τα όπλα ενάντια στους εργάτες αφέθηκαν ελεύθεροι, όταν δήλωναν ότι δε θα το ξανακάνουν.
Αντίθετα όμως, όπως έγραψε ο Β. Σερζ, στο βιβλίο του “ο Πρώτος χρόνος της Ρώσικης Επανάστασης”, οι εχθροί της επανάστασης έδρασαν ενάντια στους Μπολσεβίκους με όλα τα θεμιτά και αθέμιτα μέσα. Στην αρχή ελπίζανε πως οι στρατιωτικοί θα σύντριβαν τη νέα κυβέρνηση αμέσως μετά τον Οκτώβρη. Όταν αυτό απέτυχε οργάνωσαν εξεγέρσεις και σαμποτάζ και εξόπλισαν ένα αντεπαναστατικό “Λευκό” στρατό.
Οι καταπιεζόμενες εθνότητες – οι Βαλτικές χώρες, η Φιλανδία, η Ουκρανία κ.α.- διοικούνταν άμεσα από τον Τσάρο και στην συνέχεια από την Προσωρινή κυβέρνηση από το Φλεβάρη. Όταν όμως τους δόθηκε το δικαίωμα της εθνικής αυτοδιάθεσης μετά τον Οκτώβρη, οι άρχουσες τάξεις τους αντί να σπεύσουν να διεκδικήσουν την ανεξαρτησία τους έσπευσαν αμέσως να προσκαλέσουν στο έδαφος τους ξένα ιμπεριαλιστικά στρατεύματα για να συντρίψουν τους Μπολσεβίκους. Στην Ουκρανία, για παράδειγμα, ο Γερμανικός στρατός έκφρασε την “ευγνωμοσύνη” του διαλύοντας αμέσως το ίδιο το αστικό Κοινοβούλιο, που τους προσκάλεσε. Έτσι, τα εθνικά και δημοκρατικά δικαιώματα των Ουκρανών καταπατήθηκαν ξανά, μέχρι να εκδιώξουν οι Μπολσεβίκοι τους Γερμανούς κατακτητές.
Ο Σουηδός αντιλενινιστής συγγραφέας Στάφαν Σκότ, χωρίς να το θέλει αποκαλύπτει τις απελευθερωτικές συνέπειες της επανάστασης στην Ουκρανία και πώς ο Στάλιν τις έπνιξε βίαια. “Την εποχή του Τσάρου οι εθνικές γλώσσες της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας ήταν απαγορευμένες. Μετά την επανάσταση, η ανεξάρτητη κουλτούρα και των δυο χωρών αναπτύχθηκε γρήγορα στην δημοσιογραφία, τη λογοτεχνία, το θέατρο και την τέχνη. Ο Στάλιν όμως φοβόταν μήπως αυτή η ανεξαρτησία πάει μακριά και προκαλέσει μια πραγματική εθνική ανεξαρτησία. Γι’ αυτό, μετά τη δεκαετία του 1930, δεν είχε απομείνει τίποτα ζωντανό από αυτή την πολιτιστική άνθηση και οι πρωτεργάτες της εκτελέστηκαν ή στάλθηκαν για να πεθάνουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης”.
Μετά τον Οκτώβρη, γράφει ο Ουέρθ στη “Μαύρη Βίβλο” προσπαθώντας να δείξει ότι οι Μπολσεβίκοι ήταν εντελώς απομονωμένοι, “μόνο οι αριστεροί Σοσιαλεπαναστάτες συνεργάζονταν με τους Μπολσεβίκους”. Αναγκάζεται όμως πιο κάτω να παραδεχτεί ότι μέχρι το τέλος του 1917 δεν υπήρχε ουσιαστική αντίσταση ενάντια στην σοβιετική κυβέρνηση. Όλο το πρώτο εξάμηνο του 1918 καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν σ’ όλη τη χώρα μόνο 22 άτομα (λιγότερα από όσα εκτέλεσε ο Τζ. Μπούς στο Τέξας, όταν ήταν κυβερνήτης).
Ξένη στρατιωτική επέμβαση
Ωστόσο, η κάστα των αξιωματικών και οι άρχουσες τάξεις στην Ρωσία και διεθνώς δεν μπορούσαν να ανεχτούν ένα επαναστατικό καθεστώς, που απειλούσε την κυριαρχία τους και γι’ αυτό αποφάσισαν να το ανατρέψουν στρατιωτικά. Ο εμφύλιος πόλεμος που ξέσπασε στην Φιλανδία, την άνοιξη του 1918 στον οποίο επικράτησε τελικά η άρχουσα τάξη (οι Λευκοί), αφού έσφαξαν 30.000 εργάτες και φτωχούς αγρότες, ήτανε κάτι σαν γενική πρόβα για τα σχέδια που είχαν για τη Ρωσία.
Για να συντρίψουν τη Ρώσικη Επανάσταση, τα δυο εμπόλεμα στρατόπεδα, που σφαζόντουσαν για τρία χρόνια στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο (15 εκ. νεκροί) συνήψαν ξαφνικά μεταξύ τους συμμαχία ενάντια στην ΕΣΣΔ. Ο ίδιος ο Τσόρτσιλ, την ονόμασε “Αντισοβιετική εκστρατεία 14 εθνών”.
Η στρατιωτική επέμβαση άρχισε το δεύτερο εξάμηνο του 1918. Βρετανικά στρατεύματα αποβιβάστηκαν στο Μουρμάνσκ, στην βορειοδυτική Ρωσία, τον Ιούνη, του 1918. Δυο μήνες αργότερα, βρετανικές και γαλλικές δυνάμεις κατέλαβαν τον Αρχάγγελο. ΟΙ ΗΠΑ, με 8.000 άνδρες και η Ιαπωνία με 72.000 επιτέθηκαν στο Βλαδιβοστόκ, στην Άπω Ανατολή, τον Αύγουστο. Γερμανικός και τούρκικος στρατός κατάλαβε τη Γεωργία, που στη συνέχεια πέρασε κάτω από βρετανικό έλεγχο. Η Γεωργία έγινε η στρατιωτική βάση του Λευκού στρατηγού Ντενίκιν. Συμμετείχαν ακόμα στην επέμβαση στρατιωτικές δυνάμεις από την Πολωνία, την Ουγγαρία, τις Βαλτικές Χώρες, τη Βουλγαρία και την Ελλάδα.
Το δίλημμα στη Ρωσία το 1918 ήτανε πια ξεκάθαρο. Ή θα επικρατούσε το σοβιετικό καθεστώς ή θα επιβαλλόταν μια στυγνή στρατιωτική δικτατορία των καπιταλιστών. Οι ηγέτες των Μενσεβίκων και των Σοσιαλεπαναστατών είχαν πριν ακόμα την επανάσταση του Οκτώβρη συμμαχήσει με την άρχουσα τάξη και θέλανε να της παραδώσουνε την εξουσία, που τους έδωσε η επανάσταση του Φλεβάρη. Γι’ αυτό και οι εργατικές και οι λαϊκές μάζες τους εγκατέλειψαν και αγκάλιασαν τους Μπολσεβίκους. Όταν μάλιστα η κυβέρνηση των σοβιέτ διέλυσε τη Συντακτική Συνέλευση, το Γενάρη, του 1918, οι ηγέτες αυτοί συμμάχησαν ανοιχτά με τους Βρετανούς και Γάλλους ιμπεριαλιστές και το κύριο αστικό κόμμα των Καντέτ και ίδρυσαν μια ψευτο-Συνταχτική, στην νοτιοδυτική Ρωσία, υπό την υψηλή προστασία του Τσέχικου στρατού.
Κάτω από αυτή την αφόρητη πίεση, οι Αριστεροί Σοσιαλεπαναστάτες αποχώρησαν από τη σοβιετική κυβέρνηση και ξεκίνησαν κι αυτοί πόλεμο εναντίον της. Τον Αύγουστο, του 1918, δολοφόνησαν τον Μ. Ουρίτσκι, ηγετικό στέλεχος των Μπολσεβίκων και τραυμάτισαν σοβαρά τον ίδιο το Λένιν σε μια απόπειρα δολοφονίας του. Δυο μήνες νωρίτερα οι δεξιοί Σοσιαλεπαναστάτες σκότωσαν τον Μπολσεβίκο Βολοντάρσκι, υπεύθυνο τύπου του σοβιέτ της Πετρούπολης.
Τα ρωσικά κόμματα της αντιπολίτευσης χρησιμοποιούσαν πια κάθε μέσο για την ανατροπή των Μπολσεβίκων και του σοβιετικού καθεστώτος. Στον αιματηρό εμφύλιο πόλεμο που ξεκίνησαν μπήκαν πια ξεκάθαρα στην υπηρεσία της ρωσικής πρώην άρχουσας τάξης και των ιμπεριαλιστικών στρατών εισβολής.
Χαρακτηριστική ήταν η τραγωδία στο Μπακού, του Αζερμπαϊτζάν. Οι ντόπιοι Μπολσεβίκοι όταν έχασαν κάποια στιγμή την πλειοψηφία στο σοβιέτ του Μπακού, παραιτήθηκαν, χωρίς καμιά αντίσταση ή βία και δέχτηκαν να περάσουν στην αντιπολίτευση. Οι Μενσεβίκοι όμως και οι Σοσιαλεπαναστάτες, που πήρανε την πλειοψηφία κάλεσαν αμέσως τη βοήθεια των βρετανικών στρατευμάτων “για να επιβληθεί η δημοκρατία”. Μόλις όμως μπήκε ο βρετανικός στρατός, ο στρατηγός Ουίλ. Τόμσον διέταξε τη σύλληψη και την εκτέλεση όλων των Μπολσεβίκων ηγετών.
Επαναστατικός πόλεμος
Μπρος στη Λευκή Τρομοκρατία που τους απειλούσε σε όλα τα μέτωπα οι Μπολσεβίκοι ήταν υποχρεωμένοι να υπερασπιστούν αποφασιστικά και με τα όπλα την επανάσταση και το σοβιετικό καθεστώς. Έτσι, το Σεπτέμβρη του 1918, ξεκίνησαν την αντεπίθεση τους, δημιουργώντας τον Κόκκινο Στρατό.
Οι απώλειες του εμφύλιου πολέμου και του οικονομικού αποκλεισμού, που είχαν επιβάλει οι μεγάλες δυνάμεις ενάντια στη Ρωσία ήτανε τρομαχτικές. Η στρατιωτική υπεροχή των ξένων εισβολέων ήτανε πολύ μεγάλη. Όμως τελικά ο Κόκκινος Στρατός κατόρθωσε να νικήσει κύρια γιατί είχε την στήριξη της επαναστατημένης εργατικής τάξης και της φτωχής αγροτιάς της Ρωσίας και την αλληλεγγύη του εργατικού κινήματος παγκόσμια. Μέσα σε έξη μόνο μήνες από την ίδρυση από τους Μπολσεβίκους της Κομουνιστικής Διεθνούς, τα μέλη της ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο.
Ήτανε η επαναστατική “μόλυνση” που υπέστησαν τα στρατεύματα των ιμπεριαλιστών εισβολέων και ο φόβος για το ξέσπασμα επαναστατικών γεγονότων στις ίδιες τους τις χώρες – όπως στη Γερμανία, το Νοέμβρη του 1918 – που ανάγκασε τελικά τις μεγάλες δυνάμεις να αποσυρθούν ηττημένες.
Ωστόσο, τα νέα κομουνιστικά κόμματα της Ευρώπης και διεθνώς δεν είχαν την 20άχρονη πείρα του Μπολσεβίκικου κόμματος, ούτε το Λένιν και τον Τρότσκι επικεφαλής, έτσι έχασαν τις μεγάλες επαναστατικές ευκαιρίες που παρουσιάστηκαν (1918-23) για να πάρουν (και να κρατήσουν) την εξουσία. Έτσι, η απομόνωση της επανάστασης σε μια μόνο και καθυστερημένη χώρα οδήγησε στην παραμόρφωση της επανάστασης στη Ρωσία και στην επικράτηση του σταλινικού καρκινώματος.
Τα πραγματικά απίστευτα εγκλήματα που διέπραξε στη συνέχεια ο Στάλιν και οι λακέδες του (εξολοθρεύτηκαν συνολικά μέχρι 20 εκ. άνθρωποι) ήτανε αποτέλεσμα ακριβώς της επικράτησης της σταλινικής αντεπανάστασης στην Ρωσία, που για να επιβάλει τη δικτατορία της έσφαξε πρώτα από όλους τους επαναστάτες Μπολσεβίκους που μαζί με το Λένιν και τον Τρότσκι είχαν καθοδηγήσει την επανάσταση του Οκτώβρη.
Η κατάρρευση όμως τελικά του σταλινισμού (όπως πρόβλεψε ο Λ. Τρότσκι από το 1936) και η πλέρια χρεοκοπία της σοσιαλδημοκρατίας ανοίγουν σήμερα το δρόμο στους νέους αγωνιστές και αγωνίστριες για να μελετήσουν και να αφομοιώσουν τον πραγματικό Μαρξισμό, τα πολύτιμα μαθήματα του Λένιν και του Τρότσκι και να προετοιμαστούν για τα νέα, μεγάλα ιστορικά γεγονότα, που έρχονται.
