Δημήτρης Ιωαννίδης, κάτοικος Λαγκαδά Θεσσαλονίκης
Μεγάλη ένταση επικρατεί τις τελευταίες ημέρες στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Λαγκαδά, με τους κατοίκους του Δήμου να αντιδρούν έντονα, έπειτα από την ανακοίνωση από την Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στις 14 Μαΐου για την έκδοση της βεβαίωσης χωροθέτησης της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Δυτικού τομέα, η οποία προτείνεται να εγκατασταθεί στην περιοχή του Δ/Δ Καρτερών, της Δ/Ε Λαχανά του Δήμου Λαγκαδά. Ήδη 36 σύλλογοι και σωματεία τάσσονται κατά της εγκατάστασης ΜΕΑ.
***
Συγκεκριμένα, η περιοχή έχει επιλεγεί ως η καταλληλότερη, μεταξύ 13 υποψήφιων θέσεων εντός του νομού Θεσ/νίκης, από τον Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων – ΦοΔΣΑ. Η θέση που προτείνεται για την χωροθέτηση, βρίσκεται επί της αγροτικής οδού πρόσβασης στο ΧΥΤΑ Μαυροράχης, 1 χλμ περίπου από την στροφή της ΠΟΕ Θεσ/νίκης–Σερρών, στην Γ’ ζώνη προστασίας του Εθνικού πάρκου λιμνών Κορώνειας-Βόλβης. Σημειώνεται ότι στην περιοχή αυτή, εδώ και δώδεκα χρόνια, έχει εγκατασταθεί ο ΧΥΤΑ, κάτι που είχε και τότε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, αποτελώντας περιβαλλοντικό έγκλημα, καθώς ρυπαίνει τόσο τον υδροφόρο ορίζοντα όσο και την ατμόσφαιρα. Όπως καταλαβαίνει κανείς, η εγκατάσταση και της ΜΕΑ στην ίδια περιοχή θα αποτελέσει χαριστική βολή για το περιβάλλον.
Η μονάδα αυτή θα κατασκευαστεί με ΣΔΙΤ (σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα) θα είναι μία από τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα, μαζί με αυτή της Αττικής και θα επεξεργάζεται 300.000 τόνους ανά έτος σύμμεικτων σκουπιδιών. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα βάσει του περιφερειακού σχεδιασμού και του προγράμματος του ΦοΔΣΑ να κατασκευαστεί και μονάδα επεξεργασίας βιοαποβλήτων, αλλά κυρίως μονάδα καύσης ή αλλιώς «ενεργειακής αξιοποίησης» του παραγόμενου υπολείμματος που θα καίγεται, εκλύοντας επικίνδυνα αέρια στην ατμόσφαιρα, αυξάνοντας κατακόρυφα την πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών ασθενειών, όπως καρκίνο και την παιδική λευχαιμία. Σε μια περιοχή αμιγώς αγροτική, επιβαρυμένη από την κακή λειτουργία του ΧΥΤΑ Μαυροράχης που επί 12 χρόνια μολύνει το περιβάλλον μέχρι την λίμνη Κορώνεια, θα ήταν καταστροφικό ένα τέτοιο έργο. Δεν είναι δυνατόν να σηκώσει η περιοχή το βάρος της διαχείρισης όλων των απορριμμάτων, όχι μόνον του νομού Θεσ/νίκης αλλά και άλλων 4 νομών ( Ημαθίας-Πιερίας-Πέλλας και μέρος του Κιλκίς ). Με το άλλοθι της αποσυμφόρησης του ΧΥΤΑ, η κατασκευή αυτών των μονάδων ( ΜΕΑ-ΜΕΒΑ-ΚΑΥΣΗ ) θα επιφέρει εν τέλει πολύ μεγαλύτερη επιβάρυνση στην περιοχή, καθιστώντας την κέντρο του σκουπιδιού της Κεντρικής Μακεδονίας.
Ασφαλώς, το ζήτημα δεν είναι απλά να μην επιβαρυνθεί η περιοχή του Λαγκαδά, αλλά να μην επιβαρυνθεί καμία περιοχή με την κατασκευή μιας τεράστιας μονάδας η οποία μάλιστα θα έχει ως βασικό σκοπό την καύση απορριμμάτων!
Αξίζει να αναφερθεί ότι το Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων – ΠΕΣΔΑ για την Κεντρική Μακεδονία προβλέπει για τον Ν. Θεσσαλονίκης την κατασκευή δύο Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) –μια ανατολικά και μια δυτικά– οι οποίες θα δέχονται τα απορρίμματα όλης της Περιφέρειας πλην του Ν. Σερρών, όπως επίσης και το γεγονός ότι η καύση των απορριμμάτων αποτελεί τα τελευταία χρόνια την βασική επιλογή όλων των κυβερνήσεων.
Επίσης, η υποκρισία κάποιων δημάρχων, όπως ο Κυρίζογλου, είναι προφανής, μιας και ο συγκεκριμένος από την μια ήταν αντίθετος στην καύση RDF/SRF στο ΤΙΤΑΝ και από την άλλη δεν έχει πρόβλημα να τοποθετηθεί η ΜΕΑ δυτικού τομέα σε μια προστατευόμενη περιοχή η οποία ούτως ή άλλως είναι περιβαλλοντικά επιβαρυμένη από την προβληματική λειτουργία του ΧΥΤΑ στην Μαυροράχη. Ο τελευταίος μάλιστα, πρόσφατα, δυναμίτισε με δηλώσεις του ακόμη περισσότερο το κλίμα, καθώς μίλησε για «άναρθρες κραυγές» των – δικαίως διαμαρτυρόμενων – κατοίκων του Λαγκαδά. Ο δήμαρχος του Δήμου Λαγκαδά, κ. Ταχμαζίδης, κατηγορείται επίσης από μεγάλη μερίδα των πολιτών ότι γνώριζε από καιρό για την απόφαση αυτή και δεν έκανε καμία ενημέρωση ούτε και έλαβε μέτρα προκειμένου να αποτρέψει το έγκλημα.
***
Η κατάσταση είναι κρίσιμη και το επόμενο διάστημα αναμένεται να είναι πολύ σημαντικό. Θα πρέπει να τονιστεί σε κάθε περίπτωση ότι οι συγκεκριμένες πρακτικές διαχείρισης των απορριμμάτων δεν είναι η μόνη λύση, όπως λέγεται. Πρέπει να υπάρξει αντιπρόταση, με ένα εναλλακτικό σχέδιο διαχείρισης των απορριμμάτων, φιλικό προς το περιβάλλον, ενάντια στα ιδιωτικά συμφέροντα με ενεργό ρόλο των κατοίκων και των εργαζομένων.
Ένα τέτοιο σχέδιο θα πρέπει να ξεκινάει κατ’ αρχήν από τη μείωση του όγκου των απορριμμάτων, με μείωση των περιττών συσκευασιών και των άχρηστων αντικειμένων. Η ανακύκλωση πρέπει να έχει σαν βάση τη διαλογή στην πηγή (δηλαδή διαχωρισμός ανά υλικό) και την ύπαρξη ξεχωριστών κάδων και «ρευμάτων» για πλαστικό, γυαλί, χαρτί, μέταλλο, οργανικά κλπ. Τα ανακυκλώσιμα υλικά να οδηγούνται σε δημόσιους-δημοτικούς χώρους διαχείρισης μικρής κλίμακας (και όχι σε ιδιωτικά κέντρα διαλογής – ΚΔΑΥ) και τα οργανικά να οδηγούνται προς κομποστοποίηση.
Αυτή η προοπτική βέβαια είναι μακριά από τη φιλοσοφία της κυβέρνησης και της περιφέρειας, που έχουν στόχο την άμεση εφαρμογή της καύσης των απορριμμάτων και την εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων, οπότε χρειάζεται να υπάρξουν οργανωμένες αντιδράσεις και συντονισμός με τους κατοίκους άλλων περιοχών που αντιδρούν, όπως στη Δυτική Θεσσαλονίκη και αλλού.
