Δώρος Μιχαήλ
Νέα Διεθνιστική Αριστερά (ΝΕΔΑ)
Λευκωσία
Στο Eurogroup της 7ης Μαρτίου αποφασίστηκε η έξοδος της Κύπρου από το Μνημόνιο, που θα τελειώσει «επίσημα» στις 31 Μαρτίου. Η κυβέρνηση του κεφαλαίου, ο κος Χάρης Γεωργιάδης και οι πάτρονές τους – αξιωματούχοι της ΕΕ και του ΔΝΤ, δίνουν τα εύσημα και μιλούν για success story. Η κυβέρνηση ΔΗ.ΣΥ. ετοιμάζεται να πατήσει στο «ευτυχές γεγονός» για να κερδίσει τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές.
Όμως, για τα πλατιά λαϊκά στρώματα η έξοδος από το Μνημόνιο δεν θα σημάνει καλυτέρευση της ζωής τους: Δεν θα έχει οποιαδήποτε επίπτωση στο ύψος της ανεργίας – 70.000 ενώ άλλες 30.000 ήδη μετανάστευσαν. Ούτε της φτώχειας, που βασανίζει 234.000 (με βάση στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής). Ούτε στο εισόδημα των εργαζομένων, που τα τελευταία τρία χρόνια έχει μειωθεί κατά 1,6 δισ. €, δηλαδή περίπου κατά 20% όταν τα κέρδη του κεφαλαίου παραμένουν το 2015 σταθερά, και για το 2016 αναμένεται αύξηση κατά 200 εκατομμύρια €.
Ούτε, βέβαια και στην ανισότητα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς, που αυξάνεται με τους μεγαλύτερους ρυθμούς ανάμεσα στις χώρες της Ευρωζώνης.
Ακόμα, όμως, και στη βάση καθαρά οικονομικών δεδομένων, κάθε άλλο παρά success story μπορεί να θεωρηθεί η ολοκλήρωση του περιβόητου Μνημονίου:
- Η μικρή αύξηση του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) κατά 1,6% το 2015, δεν βρίσκεται σε πορεία ανάκτησης των απωλειών που προκάλεσε η κρίση και το Μνημόνιο, δεν συνιστά ουσιαστική ανάπτυξη της οικονομίας ούτε είναι αρκετή για να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας με κανονικά ωράρια και απολαβές.
- Στα χρόνια του Μνημονίου, η ετήσια παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών σημείωσε μείωση 1,2 δισ. €.
- Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονται στο 50% σχεδόν, ισοδυναμούν με το 136% του ΑΕΠ και τοποθετούν την Κύπρο στη χειρότερη θέση σε σχέση με τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης.
- Χιλιάδες νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις απειλούνται με εκποιήσεις.
Τα πιο πάνω, μα και άλλα πολλά στοιχεία, δείχνουν πως Μνημόνιο ή όχι, η χώρα δεν βγήκε από την κρίση, που χτυπά τον καπιταλισμό παγκοσμίως, η δε πολιτική της λιτότητας, που εφαρμόζεται σε όλο τον κόσμο και στην ΕΕ θα συνεχιστεί ακάθεκτη. Μείωση δαπανών, μισθών και επιδομάτων, ιδιωτικοποιήσεις κ.λπ. κ.λπ. Εξ άλλου η Τρόικα θα συνεχίσει να έρχεται (δυο αντί τρεις φορές τον χρόνο!) και να «αξιολογεί την πρόοδο» μέχρι να αποπληρωθεί το 75% του χρέους, δηλαδή ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2031!!
Ας μην χαίρονται, λοιπόν, Αναστασιάδης και ΣΙΑ. Παρ’ όλες τις φανφάρες, ούτε το σύστημά τους αποδίδει πια, ούτε οι πολιτικές της Τρόικας, που είναι και δικές τους. Θα προσπαθήσουν να ξεγελάσουν για μια ακόμα φορά τους ψηφοφόρους στις βουλευτικές εκλογές με τις «επιτυχίες» τους. Μπροστά στην απουσία μιας πειστικής αριστερής εναλλακτικής λύσης, δεν αποκλείεται να τα καταφέρουν.
Ωστόσο, καλά κάνουν να δουν τα «κατορθώματα» των ομολόγων τους στις άλλες χώρες που βγήκαν από τα Μνημόνια:
- Στην Ιρλανδία, τα πλατιά λαϊκά στρώματα δεν επωφελήθηκαν από την ανάκαμψη. Το πρόβλημα των χιλιάδων αστέγων συνεχίζεται, το ίδιο και φορολογίες όπως στην ύδρευση, που οδήγησαν σε μαζικές κινητοποιήσεις και άρνηση πληρωμής του φόρου. Στις εκλογές της 26ης Φεβρουαρίου 2016, τα κόμματα της συμπολίτευσης (το δεξιό Φίνε Γκάελ και το Εργατικό) που εφάρμοσαν πολιτική σκληρής λιτότητας τιμωρήθηκαν από τους ψηφοφόρους κι έχασαν την πλειοψηφία. Το Φίνε Γκάελ, που έπαιρνε συνήθως ποσοστά γύρω στο 40% έπεσε στο 25%, ενώ το Εργατικό Κόμμα καταποντίστηκε – από 37 έδρες έπεσε στις 7! (Ιρλανδία: επιτυχία για το Σοσιαλιστικό Κόμμα-CWI, ρευστό πολιτικό σκηνικό)
- Η Ισπανία πλήττεται από μαζική ανεργία και οικιστική κρίση. Λήφθηκαν εκ νέου μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής ύψους 1,5% του ΑΕΠ και εφαρμόστηκε η τρίτη κατά σειρά μεταρρύθμιση στην αγορά εργασίας σε βάρος των εργαζομένων. Η μαζική αντίδραση στη λιτότητα και τα Μνημόνια έφερε τρεις γενικές απεργίες και μαζικές διαδηλώσεις (ιδιαίτερα ενάντια στις εξώσεις). Στις εκλογές του Δεκέμβρη 2015, το κόμμα του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι έχασε 16% της δύναμής του – το χειρότερο αποτέλεσμα από το 1989! Η κυριαρχία των δύο καπιταλιστικών κομμάτων από την εποχή του Φράνκο ανήκει πια στην Ιστορία.
- Στις εκλογές του Οκτώβρη του 2015 στην Πορτογαλία, το δεξιό κόμμα που εφάρμοζε τη λιτότητα από το 2011, πήρε 36.8% από 51% στις προηγούμενες εκλογές, μπήκε στην κυβέρνηση ξανά κι ανατράπηκε δύο βδομάδες αργότερα. Παρά την έξοδο από το μνημόνιο, το χρέος της χώρας παραμένει στο 130% του ΑΕΠ, η ανεργία στο 12% και το μέλλον της οικονομίας αβέβαιο.
