Σχόλιο του «Ξ»
Σε ολόκληρο τον κόσμο, ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν επιβεβαιωμένα προσβληθεί από τον κορονοϊό έχει ξεπεράσει τα 22 εκατομμύρια, ενώ οι νεκροί είναι σχεδόν 800.000. Στην πρώτη γραμμή με τα περισσότερα κρούσματα βρίσκονται αυτή τη στιγμή η Βραζιλία , οι ΗΠΑ και η Ινδία, ενώ ακόμα και σε χώρες που φαινόταν ότι η πανδημία βρίσκεται σε υποχώρηση μετά το 1ο κύμα (όπως Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, κα) βλέπουμε νέα αύξηση των κρουσμάτων.
Μέσα σε αυτό το τοπίο, η Ελλάδα είχε παρουσιαστεί σαν το «πετυχημένο μοντέλο» αντιμετώπισης του κορονοϊού. Τις τελευταίες μέρες όμως, ο ημερήσιος αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων έχει σταθεροποιηθεί σε τριψήφιο νούμερο (τις περισσότερες μέρες πάνω από 200) ενώ αυξάνεται σταδιακά και ο αριθμός των νεκρών. Η κατάσταση βέβαια παραμένει σχετικά ελεγχόμενη σε σύγκριση με το τι συμβαίνει σε άλλες χώρες όπου ο ιός εξαπλώνεται ανεξέλεγκτα. Το ερώτημα είναι για πόσο. Με βάση την τάση που φαίνεται να επικρατεί, η κατάσταση αρχίζει να γίνεται ιδιαίτερα ανησυχητική. Πως φτάσαμε μέχρι εδώ;
Τα πρώτα μέτρα
Πριν από μερικούς μήνες η κυβέρνηση ζητούσε από τον κόσμο να «μείνει σπίτι» προκειμένου ο ρυθμός διάδοσης του κορονοϊού να μείνει σε χαμηλά επίπεδα, ώστε να δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος στο σύστημα υγείας και τον κρατικό μηχανισμό να προετοιμαστεί για να αντιμετωπίσει μια ενδεχόμενη επιδείνωση. Πράγματι, η κοινωνία ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα με υπευθυνότητα και αλληλεγγύη, ο περισσότερος κόσμος ένιωσε την ευθύνη να προστατέψει το διπλανό του και κυρίως τις ευπαθείς ομάδες. Το πρώτο κύμα του ιού αντιμετωπίστηκε με σχετική επιτυχία, αφού τα μέτρα που πάρθηκαν έγκαιρα φάνηκαν να έχουν αποτέλεσμα. Τα μέτρα βέβαια, η κυβέρνηση τα πήρε νωρίς, γιατί γνώριζε πολύ καλά πως μια ενδεχόμενη μαζική διάδοση του ιού θα οδηγούσε σε κατάρρευση το διαλυμένο από τα μνημόνια σύστημα υγείας, οδηγώντας σε μεγάλο αριθμό θανάτων, που θα σήμαινε πολιτικό κόστος και ίσως συνοδεύονταν και από κοινωνικές εκρήξεις.
Το success story που πήγε στο βρόντο
Η επιτυχία αυτή, που κατά βάση ανήκει στη σοβαρότητα με την οποία αντιμετώπισε την κατάσταση η ελληνική κοινωνία και στις υπεράνθρωπες προσπάθειες του υγειονομικού προσωπικού, παρουσιάστηκε από την κυβέρνηση σαν δικό της success story, το οποίο μάλιστα δεν μπήκε καν στον κόπο να αξιοποιήσει.
Κατά τη διάρκεια του χρόνου που πράγματι κέρδισε η κυβέρνηση προκειμένου να «οχυρώσει» το σύστημα υγείας, δε συνέβη τίποτα τέτοιο. Όπως αποδεικνύεται, οι προσλήψεις υγειονομικών που έγιναν κατά την πρώτη φάση της πανδημίας ήταν απόλυτα ανεπαρκείς για να καλύψουν τις ανάγκες ενός ενδεχόμενου μεγάλου κύματος. Το αποτέλεσμα είναι πως σήμερα αναγκάζονται να ανακοινώσουν αύξηση των νοσοκομείων αναφοράς και νέες προσλήψεις στα νοσοκομεία από Σεπτέμβρη. Αυτά βέβαια είναι στην καλύτερη περίπτωση ημίμετρα. Η Ελλάδα εξακολουθεί να παραμένει πολύ χαμηλά στην λίστα με κλίνες ΜΕΘ σε σχέση με τον πληθυσμό, και το ίδιο ισχύει και για την αναλογία ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού ανά κάτοικο.
Αντί η κυβέρνηση να κάνει μια συνολική εκτίμηση των αναγκών που θα προκύψουν σε ένα κακό σενάριο, αντί να βιαστεί να πάρει άμεσα τα μέτρα που απαιτούνται για να αντέξουν τα νοσοκομεία σε ένα ενδεχόμενο μεγάλο κύμα, κάνει προσλήψεις με το σταγονόμετρο, παίρνοντας κάθε φορά «τόσους όσους» υγειονομικούς εκτιμά ότι χρειάζεται για να αντιμετωπίσει τις άμεσες ανάγκες της δεδομένης στιγμής. Όπως αναφέρει η ΟΕΝΓΕ (Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας) σε ανακοίνωση της, το ΕΣΥ χρειάζεται χιλιάδες προσλήψεις γιατρών, μαζικά τεστ στους υγειονομικούς αλλά και το γενικό πληθυσμό και δραστική αύξηση των κλινών ΜΕΘ. Τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι στα άμεσα σχέδια της κυβέρνησης, ακόμη και τώρα που η κατάσταση αρχίζει να γίνεται ιδιαίτερα επικίνδυνη.
Στο μεσοδιάστημα, αντί να φροντίσει για τα παραπάνω, η κυβέρνηση προχώρησε στο σχεδόν χωρίς όρους άνοιγμα στον τουρισμό, με το σκεπτικό ότι πρέπει να αποφύγει ένα ακόμη ισχυρό πλήγμα για την οικονομία. Αλλά το ανεξέλεγκτο, χωρίς μαζικά τεστ και επιπλέον μέτρα ασφάλειας άνοιγμα των συνόρων -μεσοπρόθεσμα- θα επιφέρει ακόμη πιο σοβαρές επιπτώσεις, όχι μόνο στη δημόσια υγεία, αλλά και στην οικονομία.
Η περιπέτεια της μάσκας
Στο μεταξύ οι μάσκες, που στην πρώτη φάση της πανδημίας η κυβέρνηση έλεγε ότι δε θεωρούνται απαραίτητες, είναι πλέον -και σωστά- υποχρεωτικές. Σε κάποιες περιοχές όπου ισχύουν πιο αυστηρά μέτρα, είναι υποχρεωτικές ακόμη και σε εξωτερικούς χώρους. Ταυτόχρονα, συζητιέται σε ποιες ηλικίες μαθητών θα είναι υποχρεωτική η χρήση μάσκας κατά το άνοιγμα των σχολείων (που μέχρι στιγμής προγραμματίζεται να γίνει κανονικά, χωρίς καν μείωση των μαθητών ανά τάξη). Μετά την κατακραυγή για την αρχική θέση της κυβέρνησης ότι οι μάσκες είναι «ατομική ευθύνη» των μαθητών, των καθηγητών και των γονέων, η κυβέρνηση υποχώρησε και δεσμεύτηκε για δωρεάν χορήγηση μάσκας στους μαθητές.
Το πρόβλημα όμως δε λύνεται εκεί. Στο βαθμό που η μάσκα θεωρείται ουσιαστικής σημασίας εργαλείο για τη δημόσια υγεία, θα έπρεπε να διανέμεται δωρεάν σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, καταστήματα, υπηρεσίες, κτλ, ακόμα και στο γενικό πληθυσμό. Κάτι τέτοιο σίγουρα θα οδηγούσε σε αύξηση της χρήσης της, αλλά και αύξηση της συνείδησης γύρω από το θέμα.
Οφείλουμε να πούμε βέβαια, ότι η αντιμετώπιση της πανδημίας δεν πρέπει να επικεντρωθεί στη χρήση ή όχι μάσκας, καθώς το πιο ουσιαστικό στοιχείο για αυτή τη συζήτηση είναι το πως θα αποφευχθεί ο συνωστισμός σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους.
Για όλα φταίει η νεολαία
Σε μια προσπάθεια να αποφύγει τη συζήτηση για τις δικές της τραγικές ευθύνες, η κυβέρνηση προσπαθεί να ρίξει το φταίξιμο στη νεολαία, που έκανε «απρόσεκτες διακοπές» και «ξέχασε» τον κορονοϊό μπροστά στην καλοπέραση. Ο πρωθυπουργός μάλιστα, κάλεσε μέσω twitter τους νέους να κάνουν «έστω και τώρα» τη διαφορά και να γίνουν πιο προσεκτικοί… Και ενώ υπάρχει μια μερίδα του κόσμου που πράγματι έχει χαλαρώσει, ή ακόμη και δεν πιστεύει στην ύπαρξη του κορονοϊού ή τη σοβαρότητα της κατάστασης, τέτοιου είδους δηλώσεις από την πλευρά αυτών που φέρουν το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για το γεγονός ότι η κατάσταση τείνει να «ξεφύγει», αποτελούν πραγματική πρόκληση! Ιδιαίτερα όταν με την αλλοπρόσαλλη στάση τους, έχουν ενισχύσει τις αμφιβολίες μιας μερίδας του πληθυσμού που πλέον δε θέλει να πιστέψει τίποτα από όσα ανακοινώνονται από την κυβέρνηση.
Ανάγκη για μέτρα… «έστω και τώρα»
Από την πλευρά μας, πρέπει να πούμε ότι αυτή που άφησε να πάνε χαμένες οι θυσίες και οι προσπάθειες της ελληνικής κοινωνίας είναι η ίδια η κυβέρνηση. Και ότι οφείλει «έστω και τώρα» να πάρει άμεσα μέτρα για την πρόληψη μιας μαζικής τραγωδίας, πριν να είναι αργά, όπως:
Μαζικές προσλήψεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, δραστική αύξηση των κλινών ΜΕΘ και ενίσχυση των νοσοκομείων με τον απαιτούμενο εξοπλισμό για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης. Μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας όπως δωρεάν μαζικά και συχνά τεστ στο σύνολο του υγειονομικού προσωπικού και του προσωπικού σε μαζικούς χώρους όπως γηροκομεία, δομές φιλοξενίας προσφύγων, εργαζόμενους σε σούπερ μάρκετ και ΜΜΜ, κλπ, με ευθύνη του κράτους και των εργοδοτών, αλλά και δειγματοληπτικά στο γενικό πληθυσμό. Υποχρεωτικά τεστ για όλους όσους εισέρχονται στη χώρα, με μέτρα καραντίνας όπου είναι απαραίτητο. Ενίσχυση του κρατικού μηχανισμού και των υποδομών για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν σε μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης (π.χ. προσλήψεις εκπαιδευτικών και αναζήτηση επιπλέον χώρων για να μπορέσει να γίνει το μάθημα με ασφάλεια, περισσότερα λεωφορεία και δρομολόγια στα ΜΜΜ, προσλήψεις σε προσωπικό καθαριότητας, κα). Υποχρεωτική μάσκα σε όλους τους κλειστούς δημόσιους χώρους με δωρεάν χορήγηση από το κράτος – οι μάσκες πρέπει να παράγονται από δημόσιες επιχειρήσεις και όχι να πλουτίζουν οι ιδιώτες πάνω στην ανάγκη μας. Διατίμηση σε όλα τα μέσα ατομικής προστασίας.
Και φυσικά, αντί να δίνει παχυλές επιδοτήσεις σε «δικά της παιδιά», η κυβέρνηση οφείλει να προστατέψει όσους εργαζόμενους, επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις χτυπηθούν από την κρίση που έρχεται. Το κόστος της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης δεν πρέπει να πέσει στις πλάτες των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων -να το πληρώσουν αυτοί που συσσωρεύουν πλούτο στις πλάτες μας- τραπεζίτες, εφοπλιστές, μεγάλο κεφάλαιο.
Αυτά είναι μερικά μόνο από τα αυτονόητα μέτρα τα οποία πρέπει να διεκδικήσει άμεσα η κοινωνία!
