Της Κατερίνας Κλείτσα
Στις 30/1 το ΥΠΕΚΑ χορήγησε άδεια στην τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ στην Θεσσαλονίκη να προχωρήσει στην καύση «εναλλακτικών καυσίμων». Για μία ακόμα φορά, πίσω από τις εύηχες λέξεις που χρησιμοποιούν, η αλήθεια για τα σχέδια τους είναι πως ο Τιτάνας ετοιμάζεται να κάψει απορρίμματα όπως: πλαστικό, καουτσούκ και υπολείμματα των απορριμμάτων των μπλε κάδων της ανακύκλωσης, δημοτικά απορρίμματα – μη ανακυκλώσιμα και πολλά άλλα, καθόλου «εναλλακτικά».
Η καύση απορριμμάτων δεν είναι καινούρια ιστορία για το εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ. Τα τελευταία χρόνια η ΤΙΤΑΝ έκανε συχνά αιτήσεις για την αδειοδότηση καύσης απορριμμάτων, ενώ την περίοδο του κινήματος ενάντια στην κατασκευή του ΣΜΑ στην Ευκαρπία, τα σενάρια αυξήθηκαν, καθώς τα συμπιεσμένα απορρίμματα που προκύπτουν από τους ΣΜΑ μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σαν καύσιμα για την τσιμεντοβιομηχανία. Η ΤΙΤΑΝ βρίσκεται σε πολύ μικρή απόσταση από το εργοτάξιο του ΣΜΑ και σε απόσταση αναπνοής (και όταν μιλάμε για καύση απορριμμάτων, η «αναπνοή» είναι κεντρικής σημασίας) από την Ευκαρπία.
Την περίοδο που οι κάτοικοι της Ευκαρπίας έδιναν μάχη ενάντια στο ΣΜΑ, οι εκπρόσωποι της ΤΙΤΑΝ έσπευδαν να διαψεύσουν τις φήμες περί καύσης απορριμμάτων, με επίσημες ανακοινώσεις αλλά και στις συνελεύσεις των κατοίκων.
Χαρακτηριστικά, ο Γιάννης Μοναχός, διευθυντής του εργοστασίου, τον Μάρτη του 2012 είχε δηλώσει: «δεν ζητήσαμε και δεν πρόκειται να ζητήσουμε έγκριση για καύση απορριμμάτων» και συνέχισε λέγοντας ότι στο εργοστάσιό στη Θεσσαλονίκη είχε ήδη εγκαταστήσει μονάδα παραλαβής, αποθήκευσης και τροφοδοσίας εναλλακτικών καυσίμων. Η μονάδα αυτή χρησιμοποιούταν σύμφωνα με τις δηλώσεις του, για την ενεργειακή αξιοποίηση βιομάζας, αλλά στο μέλλον θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για άλλα «ειδικά επιλεγμένα και επεξεργασμένα υλικά», π.χ. «τεμαχισμένα-άχρηστα ογκώδη αντικείμενα των δήμων, όπως έπιπλα, καθώς και υπολείμματα ανακύκλωσης χαρτιού, χαρτονιού και ξύλου κα».
Στην ουσία δηλαδή, ακόμα και όταν διέψευδε την καύση απορριμμάτων, επιβεβαίωνε ότι η ΤΙΤΑΝ ήδη καίει απορρίμματα. Σήμερα «απλά» θα καίει βλαπτικότερα!
Την ίδια ώρα, ο Εθνικός Σχεδιασμός για τη Διαχείριση Απορριμμάτων προβλέπει την κατασκευή εργοστασίων επεξεργασίας, ανάμεσά τους 2 στην Θεσσαλονίκη. Ρόλος των εργοστασίων αυτών είναι η συμπίεση και αποξήρανση των σκουπιδιών με σκοπό να μετατραπούν σε καύσιμα που στη συνέχεια θα μπορούν να διοχετευτούν σε εργοστάσια καύσης για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας που βρίσκονται στα πιο μακροπρόθεσμα σχέδια, ενώ μέχρι τότε ο Σχεδιασμός προβλέπει την απορρόφηση μίας ποσότητας τους από τσιμεντοβιομηχανίες.
Είναι παραπάνω από φανερό πλέον ότι στην Θεσσαλονίκη (όπως και πανελλαδικά) η καύση απορριμμάτων έφυγε από το επίπεδο του σεναρίου και αναβαθμίστηκε σε άμεσο κίνδυνο.
Τα νέα για την ΤΙΤΑΝ έχουν προκαλέσει ήδη τις πρώτες αντιδράσεις από τους κατοίκους της Ευκαρπίας και της Δυτικής Θεσσαλονίκης, ενώ έχει οργανωθεί διαμαρτυρία στο Δημοτικό Συμβούλιο Παύλου Μελά, καλώντας τους δημοτικούς συμβούλους να πάρουν θέση. Το Δημοτικό Συμβούλιο με επικεφαλής τον δήμαρχο Διαμαντή Παπαδόπουλο αποφάσισε να κινηθεί δικαστικά και να κάνει προσφυγή ενάντια στην απόφαση του ΥΠΕΚΑ.
Ο Δήμαρχος του Παύλου Μελά όμως, είναι γνωστός από το κίνημα ενάντια στο ΣΜΑ, το οποίο ξεπούλησε χωρίς κανέναν ενδοιασμό! Ενώ το Δ. Συμβούλιο είχε πάρει θέση ομόφωνα ενάντια στο ΣΜΑ, ο δήμαρχος απουσίαζε από όλες τις μάχες που έδιναν οι κάτοικοι, ενώ αργότερα έγινε γνωστή η συμμετοχή του στις ψηφοφορίες της εκτελεστικής επιτροπής του ΦΟΔΣΑ (Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) παίρνοντας επί της ουσίας θέση υπέρ του έργου.
Κάτω από αυτό το πρίσμα, δεν πρέπει να υπάρξει κανένας εφησυχασμός ότι ο Δήμαρχος θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα των κατοίκων!
Το «στοίχημα» τώρα, είναι να βγουν τα κατάλληλα συμπεράσματα από τον αγώνα ενάντια στο ΣΜΑ και να αποφύγουμε τα προηγούμενα λάθη. Το βασικότερο συμπέρασμα που πρέπει να κρατήσουμε είναι πως δε μπορούμε να έχουμε καμία εμπιστοσύνη στις επίσημες αρχές, αλλά μόνο στην ίδια την κοινωνία και στη μαζικοποίηση των αγώνων μας.
Για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει κατ’ αρχήν να αναπτυχθεί εκστρατεία ενημέρωσης των κατοίκων, αρχικά των Δυτικών συνοικιών αλλά και του συνόλου της Θεσσαλονίκης, για τις επιπτώσεις της καύσης απορριμμάτων για την υγεία και το περιβάλλον που μας επηρεάζει όλους.
Ταυτόχρονα, πέρα από την ενημέρωση, το κίνημα πρέπει να έχει σοβαρή αντιπρόταση, δίνοντας στην κοινωνία τα κατάλληλα εφόδια για να παλέψει όχι μόνο ενάντια στα σχέδια της Κυβέρνησης, των Περιφερειαρχών και των Δημάρχων, αλλά και για μία εντελώς διαφορετική διαχείριση των απορριμμάτων. Που θα είναι φιλική προς το περιβάλλον και θα μπορεί να φέρει έσοδα στους δήμους που θα την εφαρμόσουν: διαχωρισμός των σκουπιδιών στην πηγή, ανακύκλωση και κομποστοποίηση, σε μικρής κλίμακας αποκεντρωμένες εγκαταστάσεις διαχείρισης.
