Του Κώστα Ιατρόπουλου
Έχουμε αναλύσει παλιότερα ότι η απολιτίκ δεκαετία του ’90 έχει παρέλθει (ελπίζω ανεπιστρεπτί). Ότι μια σειρά από γεγονότα- Σηατλ, Γένοβα, Γενικές Απεργίες στην Ευρώπη, Λ.Αμερική, Αντιπολεμικό κίνημα- ξανακατέβασαν τον κόσμο στο δρόμο για διεκδικήσεις, ο κόσμος ψάχνει για εναλλακτικές λύσεις, η πολιτική εμφανίζεται και πάλι στο προσκήνιο. Η αλλαγή αυτή αποτυπώνεται και σε μια μερίδα καλλιτεχνών του 2000 και έχει πάρει τη μορφή τάσης μέσα στην τέχνη. Δεν είναι τυχαίο που καθ’ όλη τη διάρκεια του 2003 η Guardian δημοσίευε άρθρα των διασημότερων Βρετανών συγγραφέων γύρω από το θέμα του πολιτικού θεάτρου. To θέατρο στη δεκαετία του ’90 "βυθίστηκε στην ενδοσκόπηση και την αναζήτηση της ατομικής ψυχοσωματικής ταυτότητας". Από τα έργα "καταραμένων ψυχών" των Σάρα Κέιν, Μαρκ Ρέιβενχιλ, Μάρτιν Κριμπ ωστόσο δεν έλειψαν οι πολιτικοκοινωνικές νύξεις. Σήμερα οι νύξεις έγιναν το κύριο θέμα. Αλλά και οι θεατές, με τη σειρά τους, μοιάζει να ανταποκρίνονται στο άνοιγμα των θεατρικών συγγραφέων προς το συλλογικό και να αγκαλιάζουν το νέας γενιάς Θέατρο.
Σήμερα παραστάσεις στο Λονδίνο που έχουν θέμα τον ψυχρό πόλεμο ή το σκάνδαλο της ιδιωτικοποίησης των βρετανικών σιδηροδρόμων, έγιναν οι παραστάσεις που "σπάσαν ταμεία" το 2003 στο Λονδίνο. Το 2002, η Νέα Υόρκη "βούηξε" με το ρεσιτάλ του Αλ Πατσίνο στο " Η άνοδος και η πτώση του Αρτούρο Ουί" του Μπρέχτ, όπου παρωδούσε τον ίδιο τον Μπούς συγκρίνοντας τον με τον Χίτλερ.
Στην Ιταλία γίνεται "χαμός" με την παράσταση του Ντάριο Φο, όπου δείχνει τη σχέση του Μπερλουσκόνι με τη Μαφία. Στην Ελλαδα ο φετινός χειμώνας δεν είχε λίγες παραστάσεις. Οι παραστάσεις "Ξεριζωμός", "Προσωπική Συμφωνία", "Εμιγκρέδες", "Χορός, Αόρατος, Βουβός", "Τέταρτη Αδερφή" κ.α. χαρακτηρίζονται ως "δυνατές και έντονα πολιτικοποιημένες".
Και στα εικαστικά…
Πριν από δύο χρόνια η 11η Documenta στο Κάσελ της Γερμανίας θύμιζε περισσότερο Γένοβα. Όλη η συνάντηση ήταν διαποτισμένη από μια έντονη πολιτική χροιά, κάποτε εξαιρετικά ριζοσπαστική, έργα που λειτουργούσαν ως πολιτικές μαρτυρίες, ακόμη και ως πολιτικές παρεμβάσεις.
Έκτοτε όλες οι Biennale τέχνης, μέσα από αφιερώματα και μεγάλες ενότητες, δείχνουν οτι η εικαστική τάση της δεκαετίας είναι η "τέχνη ντοκουμέντο"
Σίγουρα η τέχνη δεν είναι αυτή που θα αλλάξει το σύστημα. Σίγουρα όμως η βοήθεια της είναι αναγκαία και πολύτιμη για την αλλαγή του συστήματος. Όσο περισσότερο "ανακατεύονται" οι καλλιτέχνες με την κοινωνία και όσο περισσότερο ανακαλύπτει η κοινωνία ότι μπορεί να εκφραστεί μέσα απο την τέχνη, το κέρδος είναι για όλους.
