Ανακοίνωση από Μαχητικές και Ελεύθερες
Το σύνθημα «Καμία λιγότερη» ξεκίνησε από την Αργεντινή και υιοθετήθηκε από τα γυναικεία κινήματα σε διάφορες χώρες, καταγγέλλοντας τη βία και τις δολοφονίες γυναικών. Σήμερα, στην Ελλάδα έγινε σύνθημα μας με αφορμή την είδηση του βιασμού και της δολοφονίας της Ελένης Τοπαλούδη στην Ρόδο.
Είναι μία είδηση που γέμισε με οργή και αγανάκτηση χιλιάδες γυναίκες και άντρες, όχι μόνο για την Ελένη, αλλά για όλες τις γυναίκες που έχουν βιαστεί, για όλες τις γυναίκες που δολοφονήθηκαν από το χέρι του νυν και πρώην φίλου, του συζύγου, ενός γνωστού, ενός αγνώστου.
Η Ελένη υπήρξε η αφορμή, αλλά δυστυχώς η Ελένη δεν ήταν η μόνη. Στην Έλλάδα 1 στις 4 γυναίκες έχει δεχτεί σωματική ή/και σεξουαλική βία τουλάχιστον μια φορά στη ζωή της, ενώ κάθε χρόνο διαπράττονται 5.000 βιασμοί! Δηλαδή, 13-14 βιασμοί την ημέρα!
***
Κάθε μέρα 13 γυναίκες τραυματίζονται σωματικά και ψυχικά, βλέπουν την ζωή τους να αλλάζει για πάντα. Και κάθε μέρα, η πλειοψηφία αυτών των γυναικών σιωπά. Σιωπά γιατί γνωρίζει πως ο τρόπος που θα τις αντιμετωπίσουν οι Αρχές και τα Δικαστήρια θα τις τραυματίσει για μία ακόμα φορά. Από τους 5.000 βιασμούς, μόνο 150 ακολουθούν τη νομική οδό και ακόμα λιγότεροι δράστες τιμωρούνται. Γιατί τα θύματα γνωρίζουν πως αν μιλήσουν, θα βρεθούν στο εδώλιο των κατηγορούμενων, για να αποδείξουν πως δεν έφταιγαν που βιάστηκαν, δεν προκάλεσαν τον βιασμό τους, δεν είναι τελικά οι ίδιες ένοχες. Ήπιαν πολύ; Φλέρταραν; Γνώριζαν τον θύτη; Αυτές και πολλές αντίστοιχες ερωτήσεις θα κρίνουν για την πλειοψηφία των δικαστών και για μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας αν τελικά ο δράστης θα καταδικαστεί και αν το θύμα θα δικαιωθεί. Και με βάση αυτές τις αντιλήψεις η θλιβερή πραγματικότητα είναι πως αν η Ελένη δεν είχε δολοφονηθεί, πιθανότατα δεν θα δικαιωνόταν…
Το 2016, στην Αργεντινή, η 16χρονη Λουσία βιάζεται και δολοφονείται από δύο άντρες και ακολουθούν μαζικές πορείες και κινητοποιήσεις με κορύφωση τη «μαύρη Τετάρτη», μέρα απεργίας των γυναικών της χώρας, που άφησαν για λίγες ώρες τις δουλειές, τις σχολές και τα σχολεία τους και διαδήλωσαν ενάντια στη σεξιστική βία, με κεντρικό σύνθημα «μας θέλουμε ζωντανές». Δύο χρόνια μετά, το Δικαστήριο κρίνει αθώους τους δολοφόνους και χιλιάδες γυναικών βγαίνουν ξανά στους δρόμους, δικαιώνοντας με αυτόν τον τρόπο την Λουσία.
Μπορεί η Αργεντινή να μας φαντάζει μακρινή, αλλά η απόφαση του Δικαστηρίου μοιάζει πάρα πολύ με αποφάσεις δικαστηρίων στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, σε όλον τον κόσμο που πάρα πολύ συχνά αντιμετωπίζουν την βία κατά των γυναικών, τον βιασμό και την δολοφονία σαν εγκλήματα «πάθους» ή εγκλήματα μικρότερης βαρύτητας, με τους θύτες να πέφτουν στα μαλακά ή και να αθωώνονται.
***
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, τις ίδιες μέρες που η είδηση της Ελένης πρωταγωνιστεί στις σκέψεις πολλών, μία άλλη νέα γυναίκα, η Ιωάννα Μπέλλα δηλώνει σε συνέντευξή της στην τηλεόραση πως έχει φάει ένα χαστούκι από τον σύντροφό της και αναρωτιέται, με πλήρη φυσικότητα, ποια γυναίκα δεν έχει φάει ένα χαστούκι πάνω σε τσακωμό. Και διευκρινίζει «πάνω στον έντονο τσακωμό» και πως «όποια γυναίκα λέει πως δεν έχει φάει χαστούκι, λέει ψέματα».
Και με αυτήν την δήλωση της, αποκαλύπτει τις αντιλήψεις που επικρατούν σε ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας: Είναι αναμενόμενο και φυσικό για μία γυναίκα να φάει ένα χαστούκι από τον σύντροφο της, σε όλες έχει συμβεί, μας λέει η Ιωάννα. Και ο κόσμος θυμώνει με την Ιωάννα. Και η Ιωάννα που έχει φάει ξύλο από τον σύντροφό της ξαφνικά είναι η ένοχη, επειδή το λέει on camera με πλήρη φυσικότητα. Δεν θυμώνει με τον Γρηγόρη Αρναούτογλου που παίρνει την συνέντευξη και προσπερνά την δήλωση λέγοντας «καταλαβαίνω τί λες». Δεν θυμώνει με το κανάλι που προβάλλει τη συνέντευξη ή με την παραγωγή της εκπομπής. Και κυρίως δεν αναζητά τις αιτίες που μία νέα γυναίκα (όποια κι αν είναι αυτή), σήμερα, θεωρεί απόλυτα φυσιολογικό το χαστούκι σε έναν έντονο καβγά!
Καθήκον όλων μας και κυρίως των κινημάτων και της Αριστεράς είναι να «φωτίζουμε» τις αιτίες που οδηγούν σε αυτές τις αντιλήψεις και να αγωνιζόμαστε ενάντια σε αυτές. Όλες οι παραπάνω αντιλήψεις καλλιεργούνται σε μια κοινωνία ανισότητας και καταπίεσης. Μια κοινωνία που μας μαθαίνει να αντιμετωπίζουμε τις γυναίκες σαν κατώτερες, τους μετανάστες σαν εχθρούς, τα ΛΟΑΤ* άτομα σαν μη φυσιολογικά κοκ. Είναι το καπιταλιστικό σύστημα που για να συνεχίσει να επιβιώνει και να κερδίζει ενισχύει τις διακρίσεις και τις ανισότητες και χτίζει τους θεσμούς του πάνω σε αυτές.
***
Για να μην υπάρξει άλλη Ελένη, είναι καθήκον των κινημάτων και της Αριστεράς να αναδεικνύει κάθε περιστατικό βίας, να μη σιωπά και να στηρίζει όσες έχουν το θάρρος να καταγγέλλουν ό,τι τους συνέβη. Παράλληλα όμως να δίνει μάχες ενάντια στο σύστημα που τρέφεται από τις ανισότητες, να το αμφισβητεί και να προτάσσει μία άλλη κοινωνία που δεν θα χωρίζει τους ανθρώπους σε τάξεις, φύλα και φυλές, μία κοινωνία σοσιαλιστική.