Σε 33 χώρες διεθνώς σε όλες τις ηπείρους και 73 διαφορετικές πόλεις έφτασε ο απόηχος του ελληνικού κινήματος κατά τη διάρκεια του Δεκέμβρη – είτε με καταλήψεις προξενείων/πρεσβειών, είτε με πορείες αλληλεγγύης. Ο αριθμός πολύ μεγάλος, γι’ αυτό κι ανησυχητικός για τα διεθνή ΜΜΕ, για τις κυβερνήσεις και για το διεθνές κεφάλαιο. Το ΔΝΤ προειδοποίησε πως η Ελλάδα ήταν η πρώτη στη σειρά των αναμενόμενων κοινωνικών εκρήξεων και σε άλλες χώρες, όχι πια του τρίτου κόσμου, αλλά του λεγόμενου πρώτου. Αυτή την «ατζέντα» επιβάλει η παγκόσμια οικονομική κρίση, που μόλις έδειξε τα δόντια της.
Προφανώς δεν πρόκειται για φαινόμενο «μίμησης». «Μιμείσαι» κάτι που σου είναι ξένο, που δεν είσαι εσύ. Το γεγονός ότι το ελληνικό κίνημα έδωσε τροφή για συζήτηση και δράση διεθνώς και στα δύο κοινωνικά στρατόπεδα, είναι γιατί ένθεν και ένθεν, βλέπουν τον εαυτό τους. Από την μια οι εργαζόμενοι και οι νεολαίοι στο μέλλον που τους στερούν, κι από την άλλη το κατεστημένο στην απόλυτη αδυναμία του να αντιμετωπίσει την κρίση και να προσφέρει οποιαδήποτε διέξοδο.
Ούτε ήμασταν, ούτε ήμαστε μόνοι μας!
Μπορεί τα φώτα να τα τράβηξε το ελληνικό κίνημα, αλλά σημαντικά είναι και τα εκπαιδευτικά κινήματα στην Γαλλία και στην Ιταλία στο τέλος του 2008 –το γαλλικό μάλιστα έχει υποσχεθεί και συνέχεια. Καθόλου τυχαία οι διάφορες αναλύσεις αναζητούν το κοινό νήμα και μιλούν για την γενιά «καγκουρώ». Αυτό το προσωνύμιο υιοθέτησαν οι κοινωνιολόγοι για να περιγράψουν τη γενιά των νέων ανθρώπων που παρά τα διπλώματα και τις πολυετείς σπουδές τους, καταλήγουν να μένουν με τη μαμά και τον μπαμπά μέχρι να κλείσουν τα 30 τους…
Στην Ελλάδα είναι η γενιά των 700 ευρώ, στην Ιταλία η γενιά των 1.000 ευρώ, στην Ισπανία ονομάζονται «χιλιάρηδες», στη Γαλλία είναι η γενιά του CΡΕ (το οποίο η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αποσύρει τον Απρίλιο του 2006, έπειτα από δυόμισι μήνες κινητοποιήσεων).
Τα ποσοστά της ανεργίας στους νέους ηλικίας 15-24 ετών μιλούν από μόνα τους: 25,2% στην Ελλάδα (Εurostat,), 22,6% στη Γαλλία, 21,6% στην Ιταλία.
Όταν όμως το αβέβαιο μέλλον συνδυάζεται με το παρόν των συνεχιζόμενων κυνικών επιθέσεων των κυβερνήσεων στην εκπαίδευση, τότε ο συνδυασμός αποβαίνει θαυματουργός.
Ιταλία
Η Ιταλία βρίσκεται στην τελευταία θέση ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ ως προς το ποσοστό του κρατικού προϋπολογισμού που προορίζεται για την παιδεία και την επιστημονική έρευνα: μόλις του 0,26% του Εθνικού Ακαθάριστου Προϊόντος, κάτι λιγότερο από το 1% του κρατικού προϋπολογισμού.
Αυτή είναι η θλιβερή κατάσταση που ανέλαβε να… χειροτερέψει η υπ. Παιδείας του Μπερλουσκόνι Μ.Τζελμίνι με πρόσφατο νόμο της. Με περικοπές στα σχολεία που θα φτάσουν τα 6,5 δισ. ευρώ μέχρι το 2012. Πως; Με την περικοπή 87.000 θέσεων εκπαιδευτικών, με την αύξηση των μαθητών ανά τάξη από 25 σε 35, με την μείωση των σχολικών ωρών από 30 σε 24 και με το κλείσιμο πολλών σχολείων. Όσο για τα πανεπιστήμια, οι περικοπές ανέρχονται σε 1,5 δισ., που θα εξοικονομηθούν καταργώντας έδρες, εργαστήρια και ερευνητές.
Απέναντι της βρέθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες μαθητές και φοιτητές και απ’ ότι φαίνεται δεν θα αργήσουν να ξαναβρεθούν.
Γαλλία
Μπορεί ο Σαρκοζί να δήλωσε «Δεν με ενδιαφέρει τι γίνεται στην Ελλάδα. Είμαι αποφασισμένος να υλοποιήσω τη μεταρρύθμιση στα λύκεια. Απλώς χρειαζόμαστε λίγο χρόνο περισυλλογής», για να δικαιολογήσει την αναβολή του νόμου Νταρκός για ένα χρόνο, αλλά κανείς δεν τον πιστεύει. Οι διαρροές για το τι είδους νόμος είναι αυτός δεν αφήνουν περιθώρια σκεπτικισμού στο γαλλικό εκπαιδευτικό κίνημα.
Μόνο οι περικοπές θέσεων εκπαιδευτικών προβλέπεται να φτάσουν τις 13.500 για την σχολική χρονιά του 2010.
Πάντως η αναβολή των σχεδίων του Σαρκοζί, είναι ήδη ένα πρώτο σημαντικό χτύπημα που κατάφερε το κίνημα.
Με το 2008 που έφυγε και το 2009 που μπήκε ας ευχηθούμε «χρόνια λίγα» στις επιθέσεις που το κεφάλαιο θα συνεχίσει διεθνώς και «χρόνια πολλά» στα κινήματα που θα σταθούν απέναντι τους!
_______________________________
Η γαλλική ματιά στην ελληνική έκρηξη
Κορίνα Καπετανάκη – Παρίσι
Η είδηση για τον θάνατο του 15χρονου Α. Γρηγορόπουλου έφτασε στα γαλλικά μέσα από συγκεχυμένες πληροφορίες (ότι συνέβη στη διάρκεια μιας διαδήλωσης) και κυρίως μέσα από πολλές εικόνες, εικόνες με φωτιές χωρίς σχόλια και αναλύσεις…
Πολύς κόσμος απόρησε αμήχανα απέναντι σε μία τόσο δυναμική εξέγερση σε μια χώρα που για πολλούς παραπέμπει κυρίως στα όμορφα νησιά, τον ήλιο και τη Μυθολογία…
Τα «γεγονότα στην Ελλάδα» ήταν επί μία βδομάδα στο επίκεντρο της ειδησεογραφίας. Σιγά- σιγά δημοσιογράφοι και κόσμος «προσπαθούσαν να καταλάβουν».
Η πρώτη προσέγγιση, που βρίσκαμε κυρίως σε κεντροδεξιές εφημερίδες, ήταν κυρίως αυτή που απέδιδε ό,τι γινόταν στην κακή κατάταξη της Ελλάδας στην Ευρώπη των 27, στην αποτυχία της «να ενταχθεί στον μοντέρνο κόσμο»! Έτσι όλα αυτά αφορούσαν μια πραγματικότητα πολύ μακρινή….
Σιγά-σιγά, ακόμα και εφημερίδες όπως η Le Monde, ή τα δελτία ειδήσεων, με απεσταλμένους στην Ελλάδα, άρχισαν να «καταλαβαίνουν» δίνοντας το λόγο στους Έλληνες και κυρίως σε νέους. Έγιναν αναφορές στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας (περίοδος δικτατορίας και εξέγερση των νέων), στις δυναστείες των Παπανδρέου, Μητσοτάκη και Καραμανλή, στη διαφθορά και τις πρόσφατες φωτιές…
Σιγά -σιγά το πορτραίτο της σύγχρονης Ελλάδας άρχισε να αποκτά «κοινά χαρακτηριστικά» με αυτό της σύγχρονης Γαλλίας. Αρχίσαμε να διαβάζουμε για τη «νεολαία των 700 ευρώ» και την επισφαλή εργασία που αγγίζει όλο και περισσότερο κόσμο, την έλλειψη προοπτικών και την εκμετάλλευση, τα προβλήματα στην Παιδεία, την Υγεία…
Η Ελλάδα δεν είναι πια τόσο μακριά
Η Liberation είχε εξώφυλλο φωτογραφία από πορεία και τίτλο «Οι εξεγερμένοι Έλληνες». Πολύς κόσμος μίλησε για «νέο Μάη 68», για το «παράδειγμα των Ελλήνων». Ακόμα και άνθρωποι που είναι γενικά αντίθετοι στις πολιτικές κινητοποιήσεις μίλησαν για τις κοινωνικές αιτίες της εξέγερσης με επιδοκιμασία. Σα να έσπασε ένα ταμπού, η αναφορά στην κοινωνική κρίση και την εξαθλίωση δεν αποτελεί πλέον φρασεολογία κάποιων «αριστεριστών».
Η κυβέρνηση Σαρκοζί ανησύχησε και φοβήθηκε την «μετάδοση του ελληνικού φαινομένου» σα να επρόκειτο για αρρώστια: όλα αυτά συνέβαιναν εν μέσω μεγάλων κινητοποιήσεων, κυρίως στον χώρο της Παιδείας ενάντια σε μία σειρά αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων. Το επόμενο εξώφυλλο της Liberation είχε μια φωτογραφία από πορεία γάλλων μαθητών, με τίτλο «μετά την Ελλάδα, η Γαλλία μπορεί να πάρει φωτιά;».
Οι Έλληνες στο Παρίσι έκαναν συμβολική κατάληψη του Προξενείου και δημιούργησαν ένα δίκτυο που οργάνωσε κάποιες κινητοποιήσεις. Γαλλικά φοιτητικά συνδικάτα, οργανώσεις και κόμματα της αριστεράς μαζί με Έλληνες (γύρω στα 300 άτομα) διαδήλωσαν έξω από την Πρεσβεία στις 12/12. Συνελήφθηκαν 3 Γάλλοι και 3 Ιταλοί.
Σιγά -σιγά οι συζητήσεις για την κατάσταση στην Ελλάδα και στην Γαλλία, απέκτησαν κοινό πυρήνα. Η εξέγερση στην Ελλάδα βιώνεται σαν μια εικόνα που έρχεται από το (κοντινό) μέλλον, όσο κι αν προσπαθούν να μας «καθησυχάσουν» για τις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών.
Ένα «ζεστό» 2009…
Οι Γάλλοι βιώνουν στην καθημερινότητά τους τα αποτελέσματα της αντιδραστικής πολιτικής της κυβέρνησης Σαρκοζί που επιχειρεί να αφαιρέσει κοινωνικές κατακτήσεις που αποτελούσαν μέχρι τώρα τις βάσεις του γαλλικού κοινωνικού κράτους. Οι κινητοποιήσεις μέχρι τώρα ήταν πολυάριθμές και δυναμικές αλλά τα μέτωπα ήταν διάσπαρτα. Γι’ αυτό το λόγο τα περισσότερα συνδικάτα όλων των επαγγελματικών κατηγοριών καλούν σε απεργία και κινητοποιήσεις για τις 29/01/2009 και πολλοί μιλάνε για «ζεστό 2009!».
Στις 17/12 ο Υπουργός Παιδείας Ξαβιέ Νταρκός ανακοίνωσε ότι αναβάλλει τη μεταρρύθμιση για το Λύκειο για ένα χρόνο μετά, κρίνοντας ότι το κοινωνικό πλαίσιο αυτής της περιόδου δεν «βοηθάει». Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και οι κινητοποιήσεις στην Ελλάδα. Παρόλα αυτά, στις 18/12 διαδήλωσαν 160.000 μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί σε όλη τη Γαλλία και σκοπεύουν να συνεχίσουν με νέες διαδηλώσεις, ενώ υπό κατάληψη βρίσκονται πολλά λύκεια. Ο Υπουργός Παιδείας, θέλοντας να δείξει ότι τάχα είναι κοντά στους μαθητές, προτείνει «συζήτηση από την αρχή» πάνω στη μεταρρύθμιση με «συμμετοχή των μαθητών»… ξεκαθαρίζοντας ότι οι βασικοί στόχοι της μεταρρύθμισης δε θ’ αλλάξουν. Αλλά φαίνεται ότι κανείς δε πέφτει στην παγίδα του. Η μεταρρύθμιση αυτή (μέρος μιας σειράς μεταρρυθμίσεων στην εκπαίδευση από το νηπιαγωγείο μέχρι το Πανεπιστήμιο) προβλέπει το χωρισμό της σχολικής χρονιάς σε εξάμηνα, τη μείωση του χρόνου διδασκαλίας σε κάποιες περιπτώσεις και μείωση των κοινών σε όλους μαθημάτων. Προβλέπεται εν τω μεταξύ πολύ σημαντική μείωση θέσεων εκπαιδευτικών.
Στις γαλλικές ειδήσεις δε βλέπουμε πια τις φωτιές στις ελληνικές πόλεις. Ό,τι έγινε όμως εγγράφεται ούτως ή άλλως στις συνειδήσεις και καλεί τον καθένα από μας, όπου κι αν ζει, να μετουσιώσει τον θυμό του σε οργανωμένη πολιτική και κοινωνική δράση.