Στα τέλη του Μάη, η ιρλανδική κοινωνία θα κληθεί να αποφασίσει για την κατάργηση ή όχι του άρθρου 8 του συντάγματος της χώρας, που απαγορεύει τις αμβλώσεις, εκτός αν κινδυνεύει η ζωή της γυναίκας, όπως ανακοίνωσε πρόσφατα η κυβέρνηση της χώρας. Η Ιρλανδία είναι η μια από τις δύο χώρες στον κόσμο, στην οποία η άμβλωση απαγορεύεται από το ίδιο το σύνταγμα. Η δεύτερη, είναι η Χιλή, της οποίας η συνταγματική απαγόρευση στις αμβλώσεις, κρατάει από την εποχή της δικτατορίας Πινοσέτ.
Υπολογίζεται ότι από το 1983 μέχρι σήμερα, 160.000 γυναίκες έχουν ταξιδέψει στο εξωτερικό για να υποβληθούν στην επέμβαση. Σήμερα, οι Ιρλανδές που θέλουν να τερματίσουν μια εγκυμοσύνη, αναγκάζονται είτε να ταξιδέψουν σε κάποια άλλη χώρα της Ε.Ε., είτε να προμηθευτούν το -παράνομο- χάπι της άμβλωσης, η χρήση του οποίου με βάση τα σημερινά νομικά δεδομένα, μπορεί να οδηγήσει σε φυλάκιση δεκατεσσάρων ετών.
Το δημοψήφισμα
Η ανακοίνωση για τη διενέργεια του δημοψηφίσματος στα τέλη Γενάρη, όπως ήταν φυσικό, γέμισε με χαρά, αισιοδοξία και αποφασιστικότητα το κίνημα, που διεκδικεί το δικαίωμα των γυναικών να έχουν οι ίδιες τον έλεγχο πάνω στις ζωές και τα σώματά τους. Μόλις λίγο καιρό πριν, στις αρχές του περασμένου Δεκέμβρη, η κοινοβουλευτική επιτροπή που είχε οριστεί προκειμένου να μελετήσει τους όρους του δημοψηφίσματος, κατέληξε να παίρνει καθαρή θέση υπέρ της κατάργησης του άρθρου 8 του Συντάγματος και υπέρ της νομιμοποίησης των αμβλώσεων.
Σε περίπτωση που η ιρλανδική κοινωνία θα ψηφίσει υπέρ της κατάργησης του άρθρου 8 τον ερχόμενο Μάη, η κυβέρνηση σχεδιάζει ένα νομικό πλαίσιο με βάση το οποίο οι αμβλώσεις θα είναι νόμιμες, μετά από αίτημα της εγκύου, μέχρι τη 12η εβδομάδα της κύησης. Παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση εξακολουθεί να περιορίζει το δικαίωμα στην άμβλωση, βρίσκεται πολύ μπροστά σε σχέση με το σημερινό καθεστώς, που αντιμετωπίζει τη γυναίκα σαν σκεύος αναπαραγωγής, χωρίς δικαιώματα πάνω στο ίδιο της το σώμα.
Μια μεγάλη νίκη του κινήματος
Δεν πρόκειται για μια απόφαση που έπεσε από τον ουρανό. Ούτε βέβαια, η κυβέρνηση του δεξιού Fine Gael αποφάσισε ξαφνικά να πάει κόντρα στην καθολική εκκλησία, που παίζει κεντρικό ρόλο σε μια σειρά τομείς της πολιτικής, όπως η υγεία και η παιδεία και να ξεκινήσει να μοιράζει κοινωνικά δικαιώματα και ελευθερίες. Αντίθετα, το θέμα των αμβλώσεων αποτελεί μακρόχρονη και μαχητική διεκδίκηση του γυναικείου κινήματος και των πιο προοδευτικών στρωμάτων της κοινωνίας και ιδιαίτερα της νεολαίας.
Από τη μια οι μαζικές διαδηλώσεις και από την άλλη μαχητικές ακτιβιστικές δράσεις, όπως αυτές της καμπάνιας «Rosa» του Σοσιαλιστικού Κόμματος (αδελφής οργάνωσης του «Ξ» στην Ιρλανδία) οδήγησαν τη συντηρητική κυβέρνηση μειοψηφίας σε υποχώρηση. Επιπλέον, η κυβέρνηση βρίσκεται σε εξαιρετικά αδύναμη φάση, ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη κρίση που παραλίγο να την οδηγήσει σε πτώση, με αφορμή τα σκάνδαλα διαφθοράς στην αστυνομία και το δικαστικό σύστημα που είδαν το φως της δημοσιότητας.
Καθολική εκκλησία και «υπερασπιστές της ζωής»
Σε όλη αυτή τη διαμάχη η καθολική εκκλησία, αλλά και ομάδες υποτιθέμενων «υποστηρικτών της ζωής» προσπαθούν να παρουσιάσουν το κίνημα για το δικαίωμα στην άμβλωση σαν «δολοφόνους», την ώρα βέβαια που οι ίδιοι δε διστάζουν να απειλούν τη ζωή των ηγετικών μορφών του κινήματος. Τον περασμένο Οκτώβρη, η Ρουθ Κόπινγκερ, βουλευτής του «Σοσιαλιστικού Κόμματος» και υπέρμαχος του δικαιώματος στην άμβλωση, δέχτηκε ανώνυμη επιστολή, ο συντάκτης της οποίας απειλούσε να τη «στείλει στην κόλαση, όπου ανήκει».
Όσο πάντως η εκκλησία και οι ακραίοι συντηρητικοί κύκλοι γίνονται όλο και πιο προκλητικοί, τόσο το κίνημα δυναμώνει, αφού όλο και πλατύτερα στρώματα της κοινωνίας και ιδιαίτερα της νεολαίας διεκδικούν τον τερματισμό της επιρροής τους στις ζωές του απλού κόσμου.
Η ιρλανδική κοινωνία λέει «φτάνει πια»!
Το δημοψήφισμα για την κατάργηση του άρθρου 8 όμως, δεν είναι η μόνη νίκη του ιρλανδικού κινήματος. Η ίδια μαχητική νεολαία, πριν από μερικά χρόνια μπήκε μπροστά στη μάχη για τα δικαιώματα των ομόφυλων ζευγαριών, κερδίζοντας την ισότητα στο γάμο. Και βέβαια, το τεράστιο κίνημα ενάντια στο τέλος ύδρευσης, κατάφερε όχι μόνο να αναγκάσει την κυβέρνηση να πάρει πίσω το μέτρο, με το 75% των νοικοκυριών να αρνείται να πληρώσει τους λογαριασμούς, αλλά πέτυχε και την τεράστια νίκη της πανηγυρικής αθώωσης των κατηγορουμένων του Τζόμπσταουν, της εργατικής συνοικίας που έγινε σύμβολο του αγώνα.
Όλα τα τελευταία χρόνια, η ιρλανδική κοινωνία έχει δώσει μεγάλες, νικηφόρες μάχες ενάντια στο συντηρητικό κατεστημένο, κερδίζοντας σημαντικά δικαιώματα, ή υπερασπιζόμενη αυτά που προσπάθησαν να της στερήσουν. Η νέα μάχη για την κατάργηση του αναχρονιστικού άρθρου 8, μπορεί να είναι η επόμενη μεγάλη νίκη!
