Οι βασικές ειδήσεις από το Ιράν που κυκλοφορούν το τελευταίο διάστημα στα διεθνή μέσα ενημέρωσης προέρχονται δευτερευόντως από το εσωτερικό και κυρίως από το πεδίο των διεθνών σχέσεων. Εδώ και λίγες εβδομάδες, το Ιράν βλέπει τη θέση του στη συμμαχία των δυνάμεων γύρω από την Κίνα και τη Ρωσία να ενισχύεται. Με πρωτοβουλία της Κίνας, φαίνεται να αποκαθιστά τις διπλωματικές του σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία, που αν και στο παρελθόν υπήρξε στενός σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή, κινείται πλέον στο «αντιδυτικό» μπλοκ. Συνολικά, η επιρροή της Κίνας στη Μέση Ανατολή δείχνει να ενισχύεται ενώ το καθεστώς του Ιράν προσπαθεί να παίξει μεγαλύτερο ρόλο στη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται στην περιοχή.
Στο μεταξύ όμως στο εσωτερικό της χώρας, η καταστολή, η ακραία καταπίεση, αλλά και οι αντιστάσεις από την πλευρά της κοινωνίας συνεχίζονται.
Μαζικές δηλητηριάσεις μαθητριών
Ένα νέο κύμα κινητοποιήσεων στο Ιράν, που βέβαια δεν είναι άσχετο με τους λόγους που έβγαλαν στον δρόμο πλατιά στρώματα της κοινωνίας τους προηγούμενους μήνες ενάντια στο αυταρχικό θεοκρατικό καθεστώς, έχει πυροδοτηθεί από τα μαζικά περιστατικά δηλητηριάσεων μαθητριών στα σχολεία τους.
Σημαντική μερίδα του κόσμου θεωρεί το καθεστώς υπεύθυνο για τα εκατοντάδες περιστατικά δηλητηριάσεων παιδιών την ώρα που κάνουν μάθημα, με σχεδόν αποκλειστικό στόχο τα σχολεία για κορίτσια.
Στις διαδηλώσεις που πολιορκούν το Υπουργείο παιδείας και άλλα κυβερνητικά κτίρια, ακούγονται συνθήματα όπως «Θάνατο στο καθεστώς που δολοφονεί παιδιά» και «προστατέψτε τα σχολεία μας».
Την ίδια ώρα, οι επιθέσεις ενάντια σε σχολεία στα οποία φοιτούν κορίτσια, με τις οποίες οι μαθήτριες δηλητηριάζονται με άγνωστα μέχρι στιγμής τοξικά αέρια συνεχίζονται εδώ και μήνες, με εκατοντάδες περιστατικά τα οποία η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι διερευνά, χωρίς ωστόσο να πείθει κανέναν, πολύ περισσότερο τους γονείς των παιδιών. Αντίθετα, παρά τις δεκάδες συλλήψεις υπόπτων, πολλοί θεωρούν ότι το καθεστώς έχει ουσιαστικά οπλίσει το χέρι των δραστών, εντείνοντας την προσπάθειά του να τρομοκρατήσει τη νεολαία και ιδιαίτερα τα κορίτσια και τις νέες γυναίκες που αποτέλεσαν την πρώτη γραμμή του κινήματος που ακολούθησε τον θάνατο της Μάσα Αμίνι από τα χέρια της θρησκευτικής αστυνομίας τον περασμένο Σεπτέμβρη.
Βασανισμοί και άθλιες συνθήκες κράτησης
Στο μεταξύ η σκληρή καταστολή ενάντια σε ανθρώπους που έχουν συμμετάσχει στο κίνημα συνεχίζεται.
Πρόσφατη έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας αναφέρεται σε βασανιστήρια που περιλαμβάνουν ηλεκτροσόκ, χρήση όπλων αναισθητοποίησης και βιασμούς ή άλλη σεξουαλική κακοποίηση εναντίον ανηλίκων, ακόμη και δωδεκάχρονων παιδιών που έχουν συλληφθεί τους τελευταίους μήνες για τη συμμετοχή τους στο κίνημα.
Σε έρευνα του CNN περιγράφεται η κατάσταση που επικρατεί σε δεκάδες μυστικά κέντρα κράτησης σε ολόκληρη τη χώρα, από κρυφές εγκαταστάσεις σε στρατιωτικά κτίρια, μέχρι αποθήκες και υπόγεια τζαμιών. Άνθρωποι που κατάφεραν να βγουν ζωντανοί από αυτές τις φυλακές περιγράφουν κάθε είδους βασανιστήρια, εξηγώντας ότι αν βρεθείς σε ένα τέτοιο κέντρο κράτησης μπορεί να σου συμβεί οτιδήποτε, ιδιαίτερα καθώς κανείς δεν ξέρει που βρίσκεσαι.
Ούτε στιγμή χαλάρωσης
Ακόμη και οι ελάχιστες ευχάριστες εξελίξεις δεν μπορούν να θεωρούνται δεδομένες. Την Πέμπτη 16/3, η δημοσιογράφος και ακτιβίστρια Σεπιντέχ Γκολιάν (Sepideh Gholian) αφέθηκε ελεύθερη μετά από τέσσερα χρόνια παραμονής στη φυλακή. Βγήκε στο προαύλιο φωνάζοντας συνθήματα ενάντια στο καθεστώς και χωρίς μαντίλα και συνελήφθη ξανά λίγες ώρες αργότερα, μαζί με μέλη της οικογένειάς της που προσπάθησαν να βιντεοσκοπήσουν το περιστατικό.
Πριν από μερικούς μήνες το καθεστώς άφησε να εννοηθεί ότι είναι έτοιμο να χαλαρώσει τη σκληρή του στάση σε σχέση με το κίνημα ενάντια στη μαντίλα, ενώ στον διεθνή τύπο κυκλοφόρησαν ακόμη και δημοσιεύματα σχετικά με την «κατάργηση της θρησκευτικής αστυνομίας» στο Ιράν.
Όπως αποδείχτηκε τίποτα από τα παραπάνω δεν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα, καθώς ο ενδυματολογικός κώδικας για τις γυναίκες στο Ιράν εξακολουθεί να ισχύει και ο αυστηρός έλεγχος σχετικά με την αμφίεσή τους συνεχίζεται από τους ίδιους μηχανισμούς καταστολής.
Έτσι είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς δηλώσεις Ιρανών αξιωματούχων σύμφωνα με τις οποίες συνολικά 82.000 κρατούμενοι εκ των οποίων 22.000 άνθρωποι που συνελήφθησαν για τη συμμετοχή τους στις διαδηλώσεις έχουν «πάρει χάρη» από το καθεστώς. Ιδιαίτερα όταν δεν αναφέρεται καμία άλλη πληροφορία, ούτε σε σχέση με τον χρόνο κατά τον οποίο έγιναν οι συλλήψεις, ούτε σε σχέση με το αν απαγγέλθηκαν κατηγορίες, ούτε βέβαια και σχετικά με τον συνολικό αριθμό των ανθρώπων που έχουν συλληφθεί τους τελευταίους μήνες για τη συμμετοχή τους στις διαδηλώσεις, ή για άλλους λόγους που σχετίζονται με το κίνημα. Το γεγονός πάντως ότι το καθεστώς μιλάει με τόση άνεση για 22.000 κρατούμενους/ες στους οποίους «δόθηκε χάρη» είναι αρκετό για να φανταστεί κανείς ότι ο συνολικός αριθμός των συλλήψεων είναι πολλαπλάσιος.
Το κίνημα παραμένει ζωντανό
Μετά από μήνες κινητοποιήσεων και σκληρής καταστολής, το κίνημα στο Ιράν παρουσιάζει σαφή σημάδια κόπωσης, αλλά παραμένει ζωντανό. Εκτός από τις μαζικές διαδηλώσεις, τους τελευταίους μήνες έχουν διοργανωθεί απεργιακές δράσεις σε μια σειρά εργασιακούς χώρους, σχεδόν σε συνθήκες παρανομίας, δηλαδή εξαιρετικά δύσκολες τόσο για συνδικαλισμό, όσο και για οποιαδήποτε πολιτική/κοινωνική δραστηριότητα.
Αλλά αυτός είναι και ο μόνος δρόμος για να συνεχίσει το κίνημα στο Ιράν. Η διεθνής αλληλεγγύη μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη συνέχιση των κινητοποιήσεων αλλά και στο ηθικό του κινήματος, που επιμένει παρά την ακραία καταπίεση και καταστολή!
