Δεν ήταν τρολ, ούτε παραπληροφόρηση, ούτε πρώτη φορά στα χρονικά… Ήταν απλά Τετάρτη, όταν στις 27 Μάρτη, στην 68η ετήσια συνεδρίαση της Επιτροπής για το Καθεστώς των Γυναικών του ΟΗΕ (CSW) στη Νέα Υόρκη, εξελέγη πρόεδρος της Επιτροπής δια βοής -καθώς δεν υπήρχαν άλλες υποψηφιότητες ή αντιρρήσεις- ο πρεσβευτής της Σαουδικής Αραβίας στον ΟΗΕ, Αμπντουλαζίζ Αλουαζίλ.
Για την ιστορία, η CSW δημιουργήθηκε το 1946, αποτελείται από 45 κράτη-μέλη και οι ετήσιες συγκεντρώσεις της καταπιάνονται στο ανώτερο θεσμικό επίπεδο με συστάσεις και προτάσεις προς τις αστικές κυβερνήσεις που αφορούν στα δικαιώματα των γυναικών και στην ισότητα των δυο φύλων διεθνώς.
Ο λύκος να φυλάει τα πρόβατα…
Το άξιο σχολιασμού σ’ αυτή την είδηση είναι η απύθμενη υποκρισία των αστών πολιτικάντηδων και το αγεφύρωτο χάσμα που τους χωρίζει από την πραγματικότητα που βιώνουν οι γυναίκες όπου γης, αρχής γενομένης από την ίδια τη Σαουδική Αραβία -ιδιαίτερα όσες προέρχονται από την εργατική τάξη και τα φτωχά στρώματα. Η ειρωνεία της κατάστασης είναι ακόμα μεγαλύτερη αφού, ο πρόεδρος της Επιτροπής είναι άντρας αν και, με τη θέση της γυναίκας στη Σαουδική Αραβία, θα ήταν εξαιρετικά απίθανο να μπορούσε μια γυναίκα να καταλάβει αυτήν τη θέση:
- Σύμφωνα με τη Διεθνή Έκθεση για το Χάσμα των Φύλων (2023) του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, η Σαουδική Αραβία καταλαμβάνει την 127η χειρότερη θέση, ανάμεσα σε 146 χώρες!
- Είναι σοκαριστικό το πόσο άργησαν να κατοχυρωθούν κάποια αυτονόητα, σε εμάς, δικαιώματα. Έτσι οι γυναίκες στη Σαουδική Αραβία απέκτησαν το δικαίωμα να εκδίδουν τις ταυτότητες τους μόνες τους, χωρίς την άδεια του άντρα «κηδεμόνα» τους (είτε πατέρας, είτε αδερφός, είτε σύζυγος, είτε γιός), μόλις το 2006. Μόλις το 2015 κατοχυρώθηκε το δικαίωμα τους να ψηφίζουν. Μόλις το 2017 τους επιτράπηκε να αποκτούν δίπλωμα οδήγησης και να εισέρχονται σε αθλητικές διοργανώσεις. Το 2019 κατοχυρώθηκε το δικαίωμα να αποκτούν διαβατήριο και να ταξιδεύουν στο εξωτερικό, χωρίς να χρειάζεται η άδεια του «κηδεμόνα» τους. Και το 2021 νομοθετήθηκε το δικαίωμα μιας διαζευγμένης ή μιας χήρας γυναίκας, να οργανώσει ανεξάρτητα τη ζωή της, χωρίς την άδεια κάποιου «κηδεμόνα».
- Εξάλλου, η έννοια του «κηδεμόνα» από μόνη της αναδεικνύει τη θέση της γυναίκας στη χώρα. Από τη στιγμή που γεννιέται και για όσο ζει, ένας άντρας θα πάρει όλες τις σημαντικές αποφάσεις για τη ζωή της, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις αποφασίζει ακόμα και για την υγεία της, το εάν θα κάνει πχ η γυναίκα κάποια ιατρική επέμβαση κλπ!
- Ακόμα και το νέο Οικογενειακό Δίκαιο που θεσπίστηκε το 2022 και προβλήθηκε από τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν και το σαουδαραβικό καθεστώς ως «προοδευτικό» για τα δικαιώματα των γυναικών, αναπαράγει σε πολύ μεγάλο μέρος την πρότερη πατριαρχική δυστοπία. Για παράδειγμα για να παντρευτεί μια γυναίκα συνεχίζει να χρειάζεται την άδεια ενός άνδρα «κηδεμόνα», ενώ υποχρεούται να υπακούει στον σύζυγό της σε κάθε περίπτωση. Τυχόν άρνηση μιας γυναίκας να κάνει σεξ με τον σύζυγό της, να ζήσει στο συζυγικό σπίτι, να τον συνοδέψει ή να ταξιδέψει μαζί του, επισύρει τιμωρητικές πρακτικές βάσει του νόμου, όπως η απόσυρση της οικονομικής υποστήριξης της, δηλαδή ο οικονομικός στραγγαλισμός της.
Τα γεωπολιτικά συμφέροντα πάνω από τα ανθρώπινα δικαιώματα
Προφανώς όλα τα παραπάνω είναι γνωστά στα μέλη της Επιτροπής για το Καθεστώς των Γυναικών του ΟΗΕ. Όμως στη γεωπολιτική τους ζυγαριά άλλα πράγματα βαραίνουν περισσότερο.
Όπως ότι η Σαουδική Αραβία είναι η μεγαλύτερη οικονομία της Μέσης Ανατολής και η 18η μεγαλύτερη οικονομία διεθνώς. Όπως ότι αποτελεί τον μεγαλύτερο εξαγωγέα πετρελαίου στον κόσμο, ενώ κατατάσσεται δεύτερη διεθνώς όσον αφορά το μέγεθος των γνωστών αποθεμάτων πετρελαίου και τέταρτη για τα γνωστά αποθέματα φυσικού αερίου. Όλες τις προηγούμενες δεκαετίες υπήρξε ισχυρός σύμμαχος των δυτικών δυνάμεων σε ζητήματα επιρροής και ασφάλειας στη Μέση Ανατολή.
Σήμερα, η συμμετοχή της στην ομάδα των BRICS, μαζί με Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική, Αίγυπτο, Αιθιοπία, Ιράν και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η εμβάθυνση των σχέσεων με το «αντίπαλο δέος» της Κίνας, ξαναμοιράζει την τράπουλα και ασκεί πιέσεις στη Δύση.
Και στον καπιταλισμό αυτά τα συμφέροντα, οι συμμαχίες και οι γεωπολιτικές επιλογές, θα έχουν πάντα την προτεραιότητα απέναντι στα δικαιώματα των γυναικών και των κοινωνιών. Έτσι, οι ισχυρές δυνάμεις του ΟΗΕ, όχι απλά δεν καταγγέλλουν τη Σαουδική Αραβία για τον τρόπο που αντιμετωπίζει τις γυναίκες (ούτε λόγος για το τι σημαίνει να είσαι ΛΟΑΤΚΙ στη Σαουδική Αραβία…) αλλά δεν διστάζουν να της δώσουν την προεδρία στην Επιτροπή για το Καθεστώς των Γυναικών του οργανισμού!
Έτσι κι αλλιώς δεν είχαμε καμιά αυταπάτη για τον ρόλο των θεσμικών πυλώνων του συστήματος. Τα δικαιώματα των γυναικών μπορούν να τα υπερασπίσουν μόνο οι ίδιες με τα κινήματα τους και οι κοινοί και συντονισμένοι αγώνες με τα εργατικά και κοινωνικά κινήματα σ’ όλο τον κόσμο.
