Η Ελευθερία Κουμάντου, δημοσιογράφος στον Αθήνα 9,84 και συντονίστρια του Παρατηρητηρίου για τον φασιστικό και ρατσιστικό λόγο στα ΜΜΕ, παραβρέθηκε στο κάμπινγκ του Antinazi Zone – YRE στη Νάξο όπου ήταν μεταξύ των κεντρικών ομιλητών στη συζήτηση για την ακροδεξιά στην Ελλάδα και την Κύπρο το Σάββατο 6 Αυγούστου. Μετά από μία πλούσια και άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση, η Ελευθερία απάντησε σε μια σειρά ερωτήσεις μας σχετικά με όσα συμβαίνουν στη δίκη της Χρυσής Αυγής. Τη συνέντευξη πήρε ο σ. Μάριος Κωνσταντινίδης.
Ερώτηση: Ελευθερία, μετά από 17 μήνες που έχεις παρακολουθήσει ολόκληρη την δικαστική διαδικασία ποια είναι τα σημεία στα οποία θα εστίαζες;
ΑΠ : Βρισκόμαστε στη 79η δικάσιμη που είναι πάρα πολύ λίγες γι’ αυτό το διάστημα, αυτό οφείλεται στο πρώτο χρονικό διάστημα που είχαμε μία συνεδρίαση την εβδομάδα στο Κορυδαλλό και στην αποχή των δικηγόρων. Υπάρχει διάθεση από την έδρα να εντατικοποιηθεί η διαδικασία αλλά είναι τόσο μεγάλη η δίκη οπότε αυτό δεν είναι και πολύ εύκολο να γίνει. Έχει 69 κατηγορούμενους, περισσότερους από 130 μάρτυρες κατηγορίας και περισσότερους από 150 μάρτυρες υπεράσπισης.
Ολοκληρώνεται εντός Σεπτεμβρίου η εξέταση της υπόθεσης της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα και θα ακολουθήσει η επίθεση στους αλιεργάτες και μέλη του ΠΑΜΕ.
ΕΡ: Μπορούμε να υπολογίσουμε πόσο καιρό ακόμα θα διαρκέσει η δίκη;
ΑΠ: Τουλάχιστον ακόμα ένα χρόνο, αυτή τη στιγμή η δίκη τρέχει με 9-10 δικασίμους το μήνα που είναι μια καλή πορεία όπως εκτιμούν και οι δικηγόροι της πολιτικής αγωγής. Πλέον εξάγεται στο Εφετείο από τον Κορυδαλλό που ήταν στις αρχές. Παρόλα αυτά υπάρχουν και συνδυαστικές δικάσιμες προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία.
ΕΡ : Οι συνθήκες μέσα στην αίθουσα ποιες είναι;
ΑΠ: Στο Εφετείο οι συνθήκες είναι σαφώς καλύτερες από ότι στο Κορυδαλλό και είναι ένας χώρος που αρμόζει στη σημαντικότητα της συγκεκριμένης δίκης. Υπάρχουν πλέον και στο κοινό μεγάλος αριθμός Χρυσαυγιτών οργανωμένα για να παρακολουθήσουν τη διαδικασία, υπάρχει και παρουσία άλλου κόσμου –όχι κατ’ ανάγκη αντιφασιστών– αλλά ανθρώπων που ενδιαφέρονται να παρακολουθήσουν τη συγκεκριμένη δίκη. Αυτή τη στιγμή επειδή δικάζεται η υπόθεση του Παύλου Φύσσα παρευρίσκονται στην αίθουσα φίλοι και συγγενείς του καθώς και η μητέρα του σταθερά.
ΕΡ : Ο πατέρας δεν αντέχει πια να παρακολουθεί τη δίκη;
ΑΠ: Δεν έρχεται σε κάθε δικάσιμο, είναι σταθερά η Μάγδα Φύσσα και ο αδερφός της και κάποιοι άλλοι συγγενείς. Ο πατέρας και η αδερφή του Παύλου Φύσσα δεν μπορούν να αντέχουν αυτή τη ψυχοφθόρο διαδικασία σε κάθε δικάσιμο, να ακούν τη διαδικασία της δολοφονίας και σε διαφορετικές εκδοχές ανάλογα με το μάρτυρα που καταθέτει, αλλά η κυρία Φύσσα υπερβάλει εαυτόν και είναι κάθε φορά εκεί.
ΕΡ: Η συμπεριφορά των μελών και των φίλων της Χρυσής Αυγής μέσα και έξω από την αίθουσα, ποια είναι;
ΑΠ: Εκτός της αίθουσας δεν υπάρχει επαφή αλλά εντός της αίθουσας υπάρχουν καταγγελίες από το κοινό ότι συνεχώς ψιθυρίζουν και προκαλούν την πλευρά των αντιφασιστών –για να το διαχωρίσουμε κάπως– σχολιάζουν όταν αυτά που λέει ο μάρτυρας δεν τους αρέσουν λέγοντας «τι είναι αυτά που λες, κάτσε κάτω» και άλλα που δεν μπορούμε να πούμε, κυρίως βρίζουν. Υπάρχουν φορές που έχουν σημειωθεί εντάσεις όταν από την πλευρά του Παύλου Φύσσα είναι πιο μάχιμος κόσμος, πιο κινηματικός όπου έχει υπάρξει ανταλλαγή συνθημάτων με αποτέλεσμα να παρέμβει και η αστυνομία.
Αυτό όμως που παραμένει ως αστερίσκος και πιστεύω ότι θα πρέπει να δουν οι δικαστικές αρχές στη διαχείριση της αίθουσας και του ακροατηρίου είναι ότι θα πρέπει να εξετάσουν ξανά το θέμα της εισόδου του κοινού από που μπαίνει και βγαίνει ο κόσμος, γιατί και οι Χρυσαυγίτες αλλά και όλος ο υπόλοιπος κόσμος μπαίνουν από την ίδια πόρτα.
Εκτιμώ ότι κανονικά δεν πρέπει να υπάρχουν στην αίθουσα δυο διμοιρίες των ΥΜΕΤ για να διεξάγεται ομαλά η διαδικασία και ούτε πρέπει να περιμένει ο κόσμος που συμμετέχει στη δίκη να διαλυθούν πρώτα οι Χρυσαυγίτες ή να βγαίνουν με τη συνοδεία αστυνομίας και ανακατεμένοι με δημοσιογράφους και δικηγόρους.
ΕΡ: Όσον αφορά το κομμάτι της δημοσιότητας, πιστεύεις ότι είναι αυτή που θα έπρεπε για τη σημασία και τη βαρύτητα της συγκεκριμένης δίκης;
ΑΠ: Όχι δεν είναι αυτή που θα έπρεπε, αυτή που αρμόζει σε μια δίκη τέτοιου μεγέθους. Άσχετα με το ποιες θα είναι οι ποινές στο τέλος και μόνο ο Ρουπακιάς να καταδικαστεί από τους 69 ή και οι 69 να καταδικαστούν, θα έχει πολύ μεγάλη σημασία στη πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας.
Το αποτέλεσμα της δίκης θα καθορίσει το μέλλον και την πορεία της Χρυσής Αυγής. Σταθερά είναι 4-5 δημοσιογράφοι που παρακολουθούν και δημοσιεύουν τα της ουσίας της διαδικασίας, το τι λέγεται, τι αποκαλύπτεται, τι αποδεικνύεται εντός της αίθουσας.
ΕΡ : Τα υπόλοιπα τα μαθαίνουμε σε τίτλους…
ΑΠ: Ή σε τίτλους ή κυρίως τα τηλεοπτικά δελτία ασχολούνται με τα της δίκης μόνο όταν υπάρχει συναισθηματική φόρτιση ή όταν υπάρχει επεισόδιο.
Δεν έχουμε δει ρεπορτάζ που να αναφέρει το τι αποκάλυψε π.χ. ο μάρτυρας Χατζησταμάτης, ο οποίος είπε πράγματα για την οργανωμένη παρουσία του τάγματος εφόδου το βράδυ της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι…
Κυρίως εφημερίδες και κάποια ραδιόφωνα είναι αυτά που ασχολούνται.
ΕΡ: Όσον αφορά την εξέλιξη της δίκης τι μπορούμε να πούμε;
ΑΠ: Προσωπική εκτίμηση, χωρίς να είμαι δικηγόρος αλλά μέσα από αυτά που έχω παρακολουθήσει και γνωρίζοντας σημαντικό μέρος της δικογραφίας, αποδεικνύεται η οργανωμένη δράση της Χρυσής Αυγής όχι μόνο το βράδυ της δολοφονίας αλλά έχουν προκύψει στοιχεία που αναφέρονται στη διαχρονικότητα της δράσης της Χρυσής Αυγής.
Έχουν αποδειχθεί διάφορες αντιφάσεις στις καταθέσεις των αστυνομικών της ομάδας ΔΙΑΣ που έσπευσαν στο σημείο το βράδυ της δολοφονίας γιατί ο κάθε αστυνομικός έχει καταθέσει διαφορετικά πράγματα για το τι έκανε ο ίδιος και πως τοποθετεί τον εαυτό του στο συμβάν εκείνο το βράδυ. Αυτό που προκύπτει συνολικά από τις καταθέσεις των ανδρών της ομάδας ΔΙΑΣ είναι ότι κάποιοι ήταν μπροστά στο περιστατικό, το είδαν να συμβαίνει μπροστά τους και δεν έφθασαν αφού είχε γίνει η δολοφονία και μετά.
Έχει αλλάξει και η στάση της έδρας σχετικά με αυτό. Στην αρχή οι ερωτήσεις της πολιτικής αγωγής εστίαζαν στη μη αντίδραση των αστυνομικών και η έδρα έλεγε «μα δε δικάζουμε τους αστυνομικούς εδώ». Τώρα έχει αρχίσει και η ίδια η πρόεδρος και έχει ενσωματώσει στις ερωτήσεις που κάνει και η ίδια τις ερωτήσεις της πολιτικής αγωγής.
ΕΡ: Με τον ερχομό του ΣΥΡΙΖΑ στη κυβέρνηση έχει αλλάξει κάτι στη δίκη;
ΑΠ: Δε θα μπορούσε και δε θα έπρεπε να παρέμβει η όποια κυβέρνηση στο έργο της δικαιοσύνης.
Αυτό που θα μπορούσε να κάνει και δεν το έκανε ήταν να διευθετήσει της διεξαγωγής της δίκης, να διασφαλίσει καλύτερες συνθήκες πολύ νωρίτερα. Από την πρώτη ημέρα που ανακοινώθηκε ότι η διεξαγωγή της δίκης θα γίνεται στην αίθουσα του Κορυδαλλού, το αντιφασιστικό κίνημα, η πολιτική αγωγή, η τοπική κοινωνία και η οικογένεια του Παύλου Φύσσα είχε ζητήσει να μη γίνει η δίκη εκεί. Θα μπορούσε αρχικά να μην γίνει εκεί αλλά και στη πορεία όταν άλλαξε η κυβέρνηση όλοι πίστευαν ότι πολύ γρήγορα θα υπήρχε κάποια «παρέμβαση» του υπουργείου Δικαιοσύνης για να διασφαλιστούν καλύτερες συνθήκες για τη διεξαγωγή της δίκης. Αυτό δεν έγινε παρόλο που υπήρχαν σχετικές υποσχέσεις από πλευράς υπουργείου και συγκεκριμένα ότι μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου ότι θα είναι έτοιμη μια καινούργια αίθουσα στο εφετείο, αυτό δεν έγινε και συνέχισε να παίζει καθυστερήσεις σε πολύ μεγάλο βαθμό σε σχέση με το τόπο διεξαγωγής.
Μπήκαν στη συζήτηση άλλοι χώροι, μετά από μία τροπολογία Κυριακή βράδυ το κατάλαβαν δυο-τρεις άνθρωποι, για τη διεξαγωγή των «μεγάλων δικών» ήταν η διατύπωση και ανέφερε π.χ. της Χρυσής Αυγής στα Ολυμπιακά Ακίνητα στο Φάληρο, μπήκε το στρατοδικείο στο Ρουφ και τελικώς έγινε η κίνηση ματ από την οικογένεια Φύσσα και τους δικηγόρους της πολιτικής αγωγής και ενώ ο υπουργός δικαιοσύνης διατύπωνε ότι δεν πρόκειται να παρέμβει η κυβέρνηση στα αιτήματα που διατυπώνονται σχετικά με τη διεξαγωγή της δίκης.
Την επόμενη μέρα της συνέντευξης που η Μάγδα Φύσσα κάλεσε τον ίδιο τον πρωθυπουργό και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να παρέμβουν, τότε λοιπόν ο πρωθυπουργός έδωσε εντολή για επίσπευση της διαδικασίας και είχαμε συνάντηση του προέδρου της Βουλής και του υπουργού Δικαιοσύνης με την κυρία Φύσσα και μετά από λίγες μέρες ανακοινώθηκε ότι η δίκη θα διεξαχθεί στο εφετείο.
ΕΡ: Έπρεπε να φθάσουμε σε αυτό το σημείο;
ΑΠ: Κανονικά έπρεπε η πολιτεία (τη στιγμή που έχει θέσει και εαυτόν απέναντι σε όλο αυτό που λέγεται Χρυσή Αυγή – ναζιστικό μόρφωμα, και όταν υπάρχουν και μάρτυρες βουλευτές που θα έρθουν να καταθέσουν κάποια στιγμή για όσα έχουν δεχθεί οι ίδιοι, κυρίως λεκτικές επιθέσεις) να είχε λύσει όλα αυτά τα ζητήματα χωρίς να πρέπει να το ζητά η μάνα του Παύλου Φύσσα. Με παρέμβαση της πολιτείας και όχι μόνο για τη δίκη της Χρυσής Αυγής αλλά για οποιαδήποτε μεγάλη δίκη θα έπρεπε να διασφαλίζονται οι σωστές συνθήκες διεξαγωγής.