Μια από τις πολλές και ενδιαφέρουσες συζητήσεις στο Διεθνιστικό Καμπ της ΝΕΔΑ αφορούσε το θέμα των εξοπλισμών που είναι συνδεδεμένο με το νέο κύμα αυταρχισμού και καταπάτησης των δημοκρατικών δικαιωμάτων στις «δημοκρατίες» της Δύσης. Παραθέτουμε στη συνέχεια το εισηγητικό άνοιγμα της συντρόφισσας Μαρίνας Καρπασίας.
Τα δύο τελευταία χρόνια παρατηρούμε μια σαφή τάση καταστολής των κινημάτων γενικά και ποινικοποίησης των πορειών και των δράσεων, ειδικά υπέρ της Παλαιστίνη. Η μαζική και αυθόρμητη συμμετοχή πολιτών σε κινητοποιήσεις ανά το παγκόσμιο σε πολλές χώρες της Ευρώπης, στις ΗΠΑ κ.α., συνοδεύτηκαν με άγρια καταστολή και παράλληλα με τεράστια δημαγωγία για το δικαίωμα μιας χώρας (του Ισραήλ) να αμύνεται «όταν απειλούνται τα κυριαρχικά της δικαιώματα» και με κατηγορίες ότι οι κινητοποιήσεις ήταν «αντισημιτικές».
Αυτό ήταν το αρχικό άλλοθι των ΗΠΑ και της ΕΕ για τη ξεδιάντροπη στήριξη του Ισραήλ ώστε να εξοντώσει ελεύθερα πέραν των 70.000 Παλαιστινίων –αμάχων στη συντριπτική τους πλειοψηφία– και για την προμήθεια στρατιωτικού υλικού. Έτσι, πχ, οι ΗΠΑ παραμένουν ο μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων στο Ισραήλ, με το 69% των εισαγωγών όπλων του Ισραήλ το 2023 να προέρχεται από τις ΗΠΑ, ενώ η Γερμανία ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη, παρέχοντας το 30%. (Έκθεση του Stockholm International Peace Research Institute, SIPRI, – Reporter 16/10/2024).
Φυσικά υπήρχε προηγούμενο προμήθειας και χρηματοδότησης οπλισμού στην Ουκρανία, απ’ όταν ξέσπασε ο πόλεμος με τη Ρωσία, με τα τεράστια ποσά που δόθηκαν από τις χώρες του ΝΑΤΟ. Αυτά τα χρόνια οι πολεμικές δαπάνες της Ευρώπης για τη στήριξη της Ουκρανίας έχουν φτάσει τα 132 δις ευρώ, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου· ενώ για τα προγράμματα που έχουν ήδη εγκριθεί για την Ουκρανία τα επόμενα χρόνια, το συνολικό ποσό αγγίζει τα 177 δις ευρώ. Η πίεση για αυξημένες «αμυντικές» δαπάνες προέρχεται και από τις ΗΠΑ – με τον Τραμπ να ζητά από τους «συμμάχους» του να αυξήσουν τις δαπάνες τους αρχικά στο 2% και μετά στο 5% του ΑΕΠ.
Περίπου 62 δις ευρώ της ΕΕ, ποσό αντίστοιχο με αυτό των ΗΠΑ, αφορά στρατιωτικό εξοπλισμό, ενώ για την «οικονομική σταθερότητα» αναλογούν 70 δις από ΕΕ και 50 δις από ΗΠΑ.
Η δικαιολογία για τη συνεχή χρηματοδότηση των αμυντικών εξοπλισμών της Ουκρανίας, βασιζόταν στην υποτιθέμενη απειλή πολέμου από τη Ρωσία, και την απειλή πυρηνικού πολέμου όχι μόνο από τη Ρωσία αλλά και Κίνα, Βόρειο Κορέα κλπ, προσπαθώντας να δημιουργήσουν μια ατμόσφαιρα πανικού και αβεβαιότητας. Αναπαράγοντας φόβους ψυχρού πολέμου και προβαίνοντας σε ορισμένες χώρες (πχ Ελβετία!) στη δημιουργία καταφυγίων σε περίπτωση πολέμου.
Rearm Europe και στρατιωτικό Σέγκεν
Όλα αυτά δικαιολόγησαν το πρόγραμμα «Rearm Europe» (Επανεξοπλίστε την Ευρώπη) που παρουσιάστηκε στο ευρωκοινοβούλιο το Μάρτη του 2025 και όπου η πλειοψηφία των συντηρητικών, δεξιών πολιτικών ομάδων τοποθετήθηκε υπέρ[1]. Πολλοί ζήτησαν ενισχυμένη στρατηγική αυτονομία, ασφαλή πρόσβαση σε πόρους και συνέχιση της βοήθειας προς την Ουκρανία.
Κάποιοι προειδοποίησαν ότι οι αμυντικές δαπάνες δεν πρέπει να αποβαίνουν εις βάρος της πράσινης, κοινωνικής και της χρηματοδότησης για την έρευνα και ανάπτυξη. Αυτά όμως είναι λόγια, γιατί στην ουσία, τώρα, η κάθε χώρα (ακόμα και οι υπερχρεωμένες!) μπορεί να ξοδέψει πολύ μεγάλα ποσά για την «αμυντική της θωράκιση» αφού θα υπάρχει δημοσιονομική «ευελιξία» και διευκολύνσεις από το ίδιο το Συμβούλιο της Ευρώπης με τις ευλογίες της πλειοψηφίας του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου. (σελ 4, Ευρ.Κοινοβούλιο-Απρίλης 2025 EPRS Research Center).
Αυτό τo πρόγραμμα προβλέπει δαπάνες 800 δις ευρώ για την «άμυνα» της ΕΕ, τα οποία προορίζονται κυρίως για την παραγωγή και την αγορά προηγμένων οπλικών συστημάτων.
Το πρόγραμμα έχει 5 πυλώνες:
- Security Action for Europe (SAFE) – A new financial instrument
Δράση για την Ασφάλεια στην Ευρώπη (SAFE) – Ένα νέο χρηματοδοτικό μέσο - Boosting national defense funding
Ενίσχυση της εθνικής χρηματοδότησης για την άμυνα - Making EU instruments more flexible to allow greater defense investment
Κάνοντας τα μέσα της ΕΕ πιο ευέλικτα ώστε να επιτρέπουν μεγαλύτερες επενδύσεις στην άμυνα - Contributions from the European Investment Bank
Συνεισφορές από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων - Mobilising private capital:
Κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων
Ένα από τα πιο σημαντικά σημεία σε σχέση με όλα αυτά είναι η απόφαση της ΕΕ για «δημοσιονομική ευελιξία» δίνοντας πράσινο φως για τεράστιες επενδύσεις σε στρατιωτικό εξοπλισμό. Δεν φτάνει μόνο αυτό, μόλις στις 26/11/25, η Κομισιόν πρότεινε τη «Στρατιωτική Ζώνη Σένγκεν» – για ταχείες μετακινήσεις στρατευμάτων σε 72 ώρες. Επίσης, προωθεί τη δημιουργία ενός Συστήματος Ψηφιακής Πληροφόρησης για τη Στρατιωτική Κινητικότητα και την ίδρυση μιας Ομάδας Μεταφορών Στρατιωτικής Κινητικότητας.
Κύπρος – εθνικιστικός ενθουσιασμός
Φυσικά και στην Κύπρο υπήρξε ήδη από πριν άμεση ανταπόκριση και στις 11–12 Νοεμβρίου 2025 έγινε διεθνές συνέδριο με τίτλο «Cyprus National Guard Digital Transformation in the Age of Artificial Intelligence War», υπό την αιγίδα του Υπουργείου Άμυνας και τη συμμετοχή εταιρειών. Μια από αυτές η ισραηλινή Rafael που προμηθεύει όπλα τα οποία χρησιμοποιούνται για τη γενοκτονία στη Γάζα, και η εταιρεία Israel Shipyards.
Επίσης εδώ και λίγους μήνες ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είχε εξαγγείλει ξαφνικά το θέμα της εθελοντικής θητείας γυναικών στον κυπριακό στρατό, στο πλαίσιο τάχα της ισότητας των δύο φύλων. Η κατάταξη τους θα συνοδευόταν με ενθαρρυντικά κίνητρα όπως βοήθεια για σπουδές, ενίσχυση του βιογραφικού τους κλπ. Κατατάχτηκαν μόνο 2!
Ενώ στις 30/11/2025 η Κυπριακή δημοκρατία ετοίμασε λίστα οπλισμών[2] για να καταθέσει στις Βρυξέλες ο Υπ. Άμυνας με χαρά δηλώνει ότι:
«…. θα είμαστε σε θέση να αντλούμε κεφάλαια μέσα από το πόσο το οποίο μας έχει εγκριθεί και είναι 1 δισεκατομμύριο 200 εκατομμύρια ευρώ, ούτως ώστε να προχωρήσουμε στην αξιοποίηση αυτών των λεφτών για ενίσχυση της αμυντικής μας θωράκισης στα πλαίσια των εξαγγελιών της Ευρώπης να εξοπλιστεί μέσω του προγράμματος SAFE»,
Πρόσθεσε ότι όλα αυτά είναι απαραίτητα,
«εξ’ αφορμής αν θέλετε και του κυρίου γεγονότος που έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια που είναι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία» και «διευκρίνισε» ότι:
«η Κυπριακή Δημοκρατία είναι μια ειρηνική χώρα, οι εξοπλισμοί αφορούν στην αποτρεπτική ισχύ και την αμυντική θωράκιση ό,τι και αν περιλαμβάνει ο όρος αμυντική θωράκιση».
Στρατιωτικοποίηση
Το Rearm Europe, «Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας», που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν αφορά μόνο σε εξοπλισμούς αλλά περιλαμβάνει και καλεί:
«την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αναπτύξουν προγράμματα ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης, ιδίως για τους νέους, με στόχο τη βελτίωση των γνώσεων και τη διευκόλυνση της συζήτησης σχετικά με την ασφάλεια, την άμυνα και τη σημασία των ενόπλων δυνάμεων, καθώς και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ετοιμότητας των κοινωνιών, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας».
Αυτό σημαίνει πρακτικά «στρατιωτικοποίηση της Εκπαίδευσης –των σχολείων και των πανεπιστημίων– στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατιωτικοποίησης της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των χώρων εργασίας. Και αυτό ήδη εφαρμόζεται σε χώρες όπως: Γερμανία, Ιταλία, μεγάλη Βρετανία, Γαλλία και Ελλάδα. (Πρόσφατα στην Ελλάδα υπήρξε και δίωξη εκπαιδευτικών που δεν συνεργάστηκαν με το πρόγραμμα για καλλιέργεια του «Στρατιωτικού πνεύματος»)
Έτσι, για παράδειγμα στα μισά γερμανικά κρατίδια υπάρχουν συνεργασίες μεταξύ σχολείων και ενόπλων δυνάμεων (οι στρατιωτικοί επισκέπτονται τα σχολεία και παρεμβαίνουν στο πρόγραμμα σπουδών και στην εκπαίδευση των δασκάλων). Η Γερμανία έχει δεχτεί επίσημες επιπλήξεις από τον ΟΗΕ για πρωτοβουλίες της Μπούντενσβερ [3] («που απευθύνονται ειδικά σε παιδιά». Παρόλα αυτά, τα τελευταία πέντε χρόνια η Μπούντενσβερ έχει στρατολογήσει σχεδόν 8.000 ανήλικα αγόρια και κορίτσια –σχεδόν 20.000 17χρονα παιδιά από το 2011– και τα έχει εκπαιδεύσει στη χρήση όπλων.
Η BAE Systems στο Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία έχει πουλήσει όπλα αξίας άνω των 20 δισ. λιρών (περίπου 23 δισ. ευρώ) στις ένοπλες δυνάμεις της Σαουδικής Αραβίας για τον πόλεμο στην Υεμένη, γράφει στην ιστοσελίδα της:
«Επισκεπτόμαστε πάνω από 100 σχολεία κάθε χρόνο για να εξηγήσουμε ποιοι είμαστε και γιατί τα επιστημονικά μαθήματα είναι τόσο σημαντικά».
Ενώ στην Ιταλία η καλλιέργεια του «Στρατιωτικού πνεύματος» επεκτείνεται μετά την Εκπαίδευση και στην εργασία: για παράδειγμα η «Federsicurezza», η ένωση των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, έχει συνάψει συμφωνία με το Υπουργείο Άμυνας για την «αξιοποίηση των δεξιοτήτων που αποκτούν οι στρατιωτικοί κατά τη διάρκεια της αποστολής τους σε εθνικές και διεθνείς αποστολές» με την πρόσληψή τους. Η Confidustria, η μεγαλύτερη ένωση εργοδοτών, έχει κάνει το ίδιο με τη στρατιωτική ακαδημία του Αμπρούτσο, επειδή, όπως εξηγεί ο πρόεδρός της, «πρόκειται για ανθρώπους που έχουν ιδιαίτερες ικανότητες, όπως η πειθαρχία και η ομαδικότητα».
Επικίνδυνοι
Το στρατιωτικό πνεύμα που προωθεί η ΕΕ δίνει στην Ακροδεξιά και τους φασίστες πρόσφορο έδαφος, αφού τους εμψυχώνει με μηνύματα εθνικισμού και πατριωτισμού. Προετοιμάζει το έδαφος για πόλεμο και δίνει ευκαιρία για πολεμοχαρείς δηλώσεις που φυσικά είναι άκρως επικίνδυνες. Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο Κυριάκος Βελόπουλος της «Ελληνικής Λύσης» έδειξε για άλλη μια φορά πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει η Ακροδεξιά. Είπε ότι σε περίπτωση που το κόμμα του βρεθεί στην εξουσία, ένα από τα πρώτα πράγματα που θα κάνει θα είναι να επεκτείνει τα ελληνικά χωρικά ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια και θα κηρύξει ΑΟΖ με την Κύπρο. Απαντώντας στην ερώτηση του δημοσιογράφου σχετικά με το τι θα γίνει με την Τουρκία (η οποία θεωρεί τις παραπάνω ενέργειες αιτία πολέμου) απάντησε ότι αν χρειαστεί να κάνουμε πόλεμο δεν υπάρχει πρόβλημα, γιατί έχουμε έναν πανίσχυρο στρατό.
Ενώ και ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Boris Pistorius δήλωσε ότι «ίσως αυτό να ήταν το τελευταίο ειρηνικό καλοκαίρι της Ευρώπης», καθώς προωθεί την ιδέα ότι η Ρωσία θα μπορούσε να στοχεύσει κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ πριν το 2029.
Το ερώτημα είναι: όλα αυτά τα όπλα ποιος θα τα χειριστεί;! Εναντίον ποιανού θα τα χρησιμοποιήσει; Το πνεύμα «αυτοθυσίας» που αναφέρει και ο Έλληνας υπουργός Άμυνας, Νίκος Δένδιας, μιλώντας στο «Athens Security Forum», ποιος θα το επιδείξει; Ποια θα είναι τα επόμενα θύματα μετά την Παλαιστίνη, Ουκρανία, Σουδάν, Υεμένη κ.α.;
Η απάντηση είναι απλή: Αυτοί που θα θυσιαστούν είμαστε εμείς και τα παιδιά μας!
Για’ αυτό χρειαζόμαστε ένα ισχυρό αντιμιλιταριστικό και αντιπολεμικό κίνημα που θα απαιτεί όλα αυτά τα δισεκατομμύρια αντί στους πολέμους και την στρατιωτική βιομηχανία να επενδυθεί σε κοινωνικές παροχές, σε μισθούς, σε θέσεις εργασίας, σε συντάξεις, στο περιβάλλον, σε προγράμματα στέγασης, στην Υγεία, στην Εκπαίδευση.
Όλα αυτά είναι αποτέλεσμα του σαθρού καπιταλιστικού συστήματος που στόχο έχει τη συσσώρευση κέρδους εις βάρος των εργαζομένων και των ευάλωτων ομάδων.
Για αυτό λέμε:
Όχι άλλα λεφτά για εξοπλισμούς
Όχι στην εξάπλωση του μιλιταρισμού
Όχι στους πολέμους που μας σκοτώνουν
Λέμε ΝΑΙ σε:
Λεφτά για τις κοινωνικές ανάγκες
Αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις
Δραστική μείωση του ΦΠΑ στα προϊόντα βασικής ανάγκης
Κατάργηση φόρων σε καύσιμα κ.α.
Βαριά φορολόγηση του πλούτου, όχι του κόσμου της εργασίας
Δημόσια προγράμματα κοινωνικής κατοικίας για όλο το λαό
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
