Της Ηλέκτρας Κλείτσα
Τα τελευταία χρόνια, οι μνημονιακές κυβερνήσεις έχουν κάνει σχεδόν τα πάντα προκειμένου να δημιουργήσουν «ελκυστικό περιβάλλον» για τους επενδυτές, με μόνιμο πλέον θύμα το φυσικό πλούτο της χώρας.
Ανάμεσα στα άλλα, με το πρόσχημα της καταπολέμησης της γραφειοκρατίας, έχουν υπεραπλουστεύσει τη διαδικασία έκδοσης περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων, ενώ στηρίζουν με νύχια και με δόντια καταστροφικές «επενδύσεις», με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική.
Νομοσχέδιο «προστασίας και ανάπτυξης» των δασών!
Σήμερα προσπαθούν να ολοκληρώσουν το καταστροφικό τους έργο, με ένα νέο νομοσχέδιο «προστασίας και ανάπτυξης» των δασικών οικοσυστημάτων. Προφανώς η έμφαση δε βρίσκεται στην προστασία, αλλά στην «ανάπτυξη». Ας δούμε μερικά ενδεικτικά σημεία του νομοσχεδίου:
«Σκοπός του παρόντος νόμου είναι ο καθορισμός των συγκεκριμένων μέτρων προστασίας για τη διατήρηση, ανάπτυξη και βελτίωση των δασών, δασικών εκτάσεων και δημοσίων γαιών … όπως και ο προσδιορισμός κατά περίπτωση των όρων και προϋποθέσεων υπό τις οποίες οι προστατευτέες εκτάσεις μπορεί στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης να μεταβάλουν την κατά προορισμό χρήση τους ή να εξυπηρετούν και άλλες χρήσεις, για λόγους επιβαλλόμενους από το δημόσιο συμφέρον».
Αυτό βέβαια στο οποίο δεν απαντάει το νομοσχέδιο, είναι το τι εννοεί με τον όρο «δημόσιο συμφέρον» και ποιος τον καθορίζει. Ποιος είναι αυτός που θα κρίνει αν μια περιοχή χρειάζεται ένα δάσος, ή ένα καινούριο ξενοδοχείο; Το ερώτημα προφανώς είναι ρητορικό: για τους κυβερνώντες «δημόσιο συμφέρον» είναι το συμφέρον του (καλού) επιχειρηματία που θα φέρει μεγάλες (υποτίθεται) επενδύσεις και ανάπτυξη από την οποία θα επωφεληθούμε (υποτίθεται) όλοι…
Για να μπορέσει βέβαια να μεταβληθεί η χρήση μιας δασικής έκτασης, πρέπει προηγουμένως να εξαφανιστεί το δάσος. Πριν λοιπόν αναγκαστεί ο (καλός) επενδυτής να ξεχερσώσει δασικές εκτάσεις (διαδικασία αρκετά χρονοβόρα και δαπανηρή) προκειμένου να φέρει… «ανάπτυξη»… μπορούν να βρεθούν κι άλλες λύσεις:
«Δεν κηρύσσεται αναδασωτέο δάσος ή δασική έκταση, των οποίων ενεκρίθη νομίμως η μεταβολή του προορισμού για την εκπλήρωση σκοπού δημοσίου συμφέροντος με την έκδοση της οικείας νομικής πράξεως … σε περίπτωση απώλειας της δασικής τους βλάστησης λόγω πυρκαγιάς ή παράνομης υλοτομίας…»
Το μήνυμα είναι σαφέστατο. Τι κι αν πριν μερικά χρόνια, κυριαρχούσαν οι βαρύγδουπες ανακοινώσεις τύπου «ό,τι ήταν δάσος θα ξαναγίνει δάσος»; Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει – για το «δημόσιο συμφέρον» πάντα. Από δω και στο εξής, ό,τι καίγεται θα χτίζεται.
Επιτρεπόμενες επιχειρηματικές δραστηριότητες στο… δάσος
Ο κατάλογος των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που επιτρέπονται σε δασικές εκτάσεις με βάση το νομοσχέδιο, μόνο τρομακτικός μπορεί να χαρακτηριστεί!
Παρά το γεγονός ότι κάποια από τα παρακάτω έργα επιτρέπονται μόνο σε «δημόσιες γαίες», δηλαδή εκτάσεις με αραιή βλάστηση (κάλυψη 15%) με θάμνους, γλυκό ή υφάλμυρο νερό, βραχώδεις εκτάσεις, κλπ, αυτό δε μειώνει τις καταστροφικές επιπτώσεις τους. Πολύ περισσότερο, από τη στιγμή που είναι δύσκολο να βρούμε κάποιο δασικό οικοσύστημα που να μην περιλαμβάνει, ή τουλάχιστον να μην γειτνιάζει με κάποια από αυτές τις «δεύτερης κατηγορίας» εκτάσεις.
Μερικά αποσπάσματα από το νομοσχέδιο είναι ενδεικτικά του μέλλοντος που περιμένει την ενοχλητική για τους επενδυτές πρασινάδα. Από εδώ και στο εξής, σε «δάση, δασικές εκτάσεις και δημόσιες γαίες», επιτρέπονται:
«…έργα Εθνικής και Περιφερειακής οδοποιίας καθώς και των δικτύων μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου και πετρελαϊκών προϊόντων…»
«…εγκατάσταση σε δασικές εκτάσεις και δημόσιες γαίες … κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων … Για την εξυπηρέτηση της λειτουργίας των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων … επιτρέπεται η κατασκευή των αναγκαίων συνοδευτικών τους έργων, όπως δίκτυο μεταφοράς ύδατος, διάνοιξη γεωτρήσεων … έργων οδοποιίας πρόσβασης…»
«…διάνοιξη εθνικών, επαρχιακών, δημοτικών οδών και σιδηροδρομικών γραμμών διαμέσου δασών, δασικών και αναδασωτέων εκτάσεων και δημοσίων γαιών … είναι επιτρεπτή, σύμφωνα με τους όρους της περιβαλλοντικής μελέτης του έργου…»
«…Επιτρέπεται η επέμβαση σε δάση, δασικές εκτάσεις και δημόσιες γαίες … για τη δημιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων…»
«…Ναυπηγεία, διυλιστήρια και δεξαμενές αποθήκευσης πετρελαιοειδών μετά των αναγκαίων αγωγών προσαγωγής τους επιτρέπεται να εγκατασταθούν σε δημόσιες γαίες…»
«…Η εκμετάλλευση μεταλλείων και λατομείων δια της εξορύξεως, διαλογής, επεξεργασίας (μηχανικής, εμπλουτισμού, παραγωγής κονιαμάτων, σκυροδεμάτων και ασφαλτομιγμάτων) και αποκομιδής μεταλλευτικών ή λατομικών ορυκτών … και η εναπόθεση στείρων ή καταλοίπων ή των υπολοίπων της βιομηχανικής επεξεργασίας των μεταλλευμάτων σε ειδικούς προς τούτο χώρους, επιτρέπεται κατόπιν έγκρισης επέμβασης…»
«…Η εκτέλεση μεγάλων έργων υποδομής, όπως αεροδρομίων, τεχνητών λιμνών, φραγμάτων, χερσαίων εγκαταστάσεων λιμένων και εγκαταστάσεων άντλησης υδρογονανθράκων σε δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, καθώς και δημόσιες γαίες … είναι επιτρεπτή εφ΄ όσον περί της εκτέλεσης τούτων στη συγκεκριμένη περιοχή υφίσταται ειδικός νόμος και κατά τους όρους τούτου…»
«…Στις δημόσιες γαίες … επιτρέπεται η επέμβαση για την κατασκευή:
α) αθλητικών εγκαταστάσεων,
β) εκπαιδευτικών κτηρίων με τις σύνοδες τους εγκαταστάσεις,
γ) νοσοκομείων, θεραπευτηρίων και εγκαταστάσεων των Περιφερειακών Συστημάτων Υγείας και Πρόνοιας (Πε.Σ.Υ.Π.)
δ) ιερών ναών και παντός είδους μονών, μετοχίων αυτών ή ησυχαστηρίων
ε) σωφρονοστικών καταστημάτων,
στ) εγκαταστάσεων των Σωμάτων Ασφαλείας,
ζ) χώρου αποθήκευσης και επεξεργασίας στερεών και υγρών αποβλήτων…»
Ωμή πρόκληση
Όλα τα παραπάνω, είναι τόσο προκλητικά που δε χρειάζονται καν σχολιασμό. Μια κυβέρνηση η οποία αποφασίζει να εξαφανίσει δασικές εκτάσεις και να τοποθετήσει στη θέση τους φυλακές, χωματερές, αποθήκες καυσίμων και εκκλησίες, και μάλιστα δεν το κάνει κλείνοντας κρυφά το μάτι στον καταπατητή όπως έκανε μέχρι πρόσφατα, αλλά ονομάζοντάς τον «επενδυτή», και την καταπάτηση «δημόσιο συμφέρον», είναι μια κυβέρνηση που απειλεί ανοιχτά τη ζωή όλων μας, όπως και το μέλλον των επόμενων γενεών.
Αυτό στο οποίο ελπίζουν, είναι ότι η ελληνική κοινωνία, έχοντας δει όλα τα τελευταία χρόνια το βιοτικό της επίπεδο να συνθλίβεται, και βιώνοντας μια άνευ προηγουμένου επίθεση στην καθημερινότητά της, είτε δε θα ασχοληθεί με «δευτερεύοντα» ζητήματα όπως τα δάση και η προστασία τους, είτε θα λουφάξει φοβισμένη απέναντι στους πανίσχυρους φίλους των «επενδυτών».
Είναι χρέος του περιβαλλοντικού κινήματος και της Αριστεράς να αναδείξει το έγκλημα που συντελείται, και να οργανώσει τις αντιστάσεις που θα τους διαψεύσουν.