1,5 μήνα μετά την επιβολή του στρατιωτικού πραξικοπήματος την 1η Φλεβάρη στην Μιανμάρ και η αντίσταση παραμένει μαζική, καθημερινή, ευφάνταστη και ανυποχώρητη. Οι πάνω από 1.500 συλλήψεις, οι εκατοντάδες τραυματίες και οι 60 νεκροί, πολλοί απ’ αυτούς εκτελεσμένοι εν ψυχρώ στους δρόμους ή στα κρατητήρια, δεν λειτούργησαν σαν φρένο αλλά έδωσαν περαιτέρω ώθηση στο κίνημα (σ.σ. αριθμοί ως την στιγμή που γράφτηκε το άρθρο). Αλλά καθώς οι μέρες περνούν, η εργατική τάξη της Μιανμάρ ενισχύει τον καταλυτικό της ρόλο στις εξελίξεις.
Απεργιακός πυρετός
Από τις πρώτες πράξεις κατά της Χούντας, ήταν η κινητοποίηση γιατρών και νοσηλευτών σε πάνω από 110 νοσοκομεία και κέντρα υγείας σε 50 διαφορετικές πόλεις. Η πρώτη γενική απεργία καλέστηκε από τη γενική συνομοσπονδία εργαζομένων, CTUM (Confederation of Trade Unions Myanmar) ήδη στις 8 Φλεβάρη, στις συνθήκες ακόμα του πρώτου σοκ. Την σκυτάλη πήραν οι οδοκαθαριστές, οι πυροσβέστες, οι εργαζόμενοι στον ηλεκτρισμό, οι υπάλληλοι του ιδιωτικού τραπεζικού τομέα και οι εργάτριες στην ένδυση, με επαναλαμβανόμενες απεργίες και κοινές διαδηλώσεις στους δρόμους. Γρήγορα η μαχητική διάθεση διαπέρασε πολλούς εργασιακούς χώρους.
Εφτά Ενώσεις Εκπαιδευτικών, ανάμεσα τους η Ομοσπονδία Δασκάλων της Μιανμάρ με 100.000 μέλη, ξεκίνησαν κυλιόμενες στάσεις εργασίας.
Οι υπάλληλοι της τοπικής αυτοδιοίκησης και το προσωπικό στα υπουργεία Εμπορίου, Ηλεκτρισμού & Ενέργειας, Συγκοινωνιών & Επικοινωνίας και Γεωργίας, άρχισαν να κατεβαίνουν στις διαδηλώσεις εγκαταλείποντας τα γραφεία τους. Ο Εθνικός Σιδηρόδρομος παρέλυσε εντελώς, καθώς η συμμετοχή των εργαζόμενοι στις επαναλαμβανόμενες απεργίες ήταν καθολική.
Ο απεργιακός πυρετός χτύπησε στη συνέχεια τις εθνικές αερογραμμές, τα ορυχεία, τον κατασκευαστικό κλάδο, αλλά και την ελεγχόμενη από τον στρατό εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου, «Myanmar Oil and Gas Enterprise».
Παράλληλα το σύνθημα για μποϋκοτάρισμα των προϊόντων των επιχειρήσεων που τελούν υπό την ιδιοκτησία του στρατού, άρχισε να κερδίζει έδαφος. Ο στρατός στην Μιανμάρ δεν αποτελεί ένα απλό εκτελεστικό όργανο της άρχουσας τάξης, η ανώτατη ιεραρχία του είναι στην πραγματικότητα σάρκα από την σάρκα της . Με μια πολυπλόκαμη επιχειρηματική δραστηριότητα στον κλάδο των τροφίμων, των αναψυκτικών, των τσιγάρων, της ψυχαγωγίας, των υπηρεσιών internet, της ιδιωτικής υγείας, των ιδιωτικών τραπεζών, των εταιρειών πετρελαίου κλπ.
Φρέσκια και διψασμένη εργατική τάξη
Οι εργαζόμενοι στην Μιανμάρ άρχισαν να χτίζουν τις πρώτες τους συνδικαλιστικές οργανώσεις μόλις 10 χρόνια πριν, όταν έγινε για πρώτη φορά νόμιμη η συνδικαλιστική δράση στην χώρα το 2011!
Μόλις τα τελευταία χρόνια άρχισαν να δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους, οργανώνοντας απεργιακές κινητοποιήσεις ενάντια στο μέσο ημερομίσθιο των 4.800 κυάτ (3 ευρώ) και τις κάκιστες εργασιακές συνθήκες, κληροδοτημένες από τις αλλεπάλληλες στρατιωτικές δικτατορίες.
Το 2019 υπήρξε ένα κύμα μαχητικών απεργιών στον κλάδο της ένδυσης που απασχολεί 700.000 άτομα, στην πλειοψηφία τους εργάτριες, κι έχει μεγάλο ειδικό βάρος στην οικονομία αποτελώντας το 30% των εξαγωγών της Μιανμάρ για το 2020! Ένας κλάδος που παράγει για αλυσίδες όπως η Σουηδική H&M, η Ιταλική Benetton, οι Αμερικάνικες Calvin Klein, Columbia Sportswear, Fruit of the Loom, North Face, η Ισπανική Mango, η Βρετανική Marks & Spencer, η Ελβετική Tally Weijl κλπ.
Η πανδημία του covid-19 ανέκοψε αυτό το κύμα κι έδωσε την κάλυψη στους εργοδότες για να εκδικηθούν τα νέα συνδικάτα και τους πρωτοπόρους αγωνιστές, με μαζικές απολύσεις, καθυστερήσεις πληρωμών ή δραστικές περικοπές μισθών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το εργοστάσιο ένδυσης Myan Mode, τροφοδότης του Zara και του Mango, που τον Μάρτη του 2020 απέλυσε και τους 520 εργαζόμενους που είχαν εγγραφεί μέλη στο νέο εργοστασιακό σωματείο!
Το στρατιωτικό πραξικόπημα της 1ης Φλεβάρη «απασφάλισε» πρώτα αυτά τα κομμάτια της εργατικής τάξης που βρίσκονταν πρόσφατα σε κινηματική εγρήγορση και ήταν και τα πιο θυμωμένα. Η εικόνα των εργατριών στην ένδυση στην πρώτη γραμμή των διαδηλώσεων στις αρχές Φλεβάρη, κατέρριψε τους φυσιολογικούς φόβους άλλων εργαζομένων και ευρύτερα των λαϊκών στρωμάτων.
Η ενστικτώδης αυτο-οργάνωση δεν φτάνει
Έτσι στις επόμενες γενικές απεργίες, της 22ης Φλεβάρη και της 8ης Μάρτη, εκατομμύρια εργαζόμενοι έκαναν επίδειξη δύναμης στους δρόμους της Γιανγκόν, της Μανταλέι, της Πουτάο κλπ. Από τα ορυχεία και τα εργοστάσια, μέχρι τα εστιατόρια και τους πάγκους των μικροπωλητών στους δρόμους, όλα έκλεισαν.
Και τα δυό μεγάλα αυτά γεγονότα τα κάλεσε η Γενική Απεργιακή Επιτροπή που ιδρύθηκε πριν τις 22 Φλεβάρη με πρωτοβουλία των μαζικότερων ομοσπονδιών της χώρας, δημιουργώντας μια πολλά υποσχόμενη παρακαταθήκη. Αλλά το κίνημα υστερεί ακόμα στην οργάνωση απεργιακών επιτροπών κατά περιφέρεια, στη δημιουργία επιτροπών περιφρούρησης κατά γειτονιά και στην κατάστρωση ενός σχεδίου που θα παραλύσει, με απεργιακές και άλλες κινητοποιήσεις, τα πάντα μέχρι την ανατροπή της στρατιωτικής δικτατορίας.
Κυρίως όμως κομμάτια της κοινωνίας ταλανίζονται από αυταπάτες στους διεθνείς οργανισμούς, τις μεγάλες δυνάμεις, αλλά και στη νικήτρια των εκλογών του περασμένου Νοέμβρη, Αούνγκ Σαν Σοούου Κιγί, που ηγείται της «Εθνικής Ένωσης για τη Δημοκρατία».
Οι «κροκόδειλοι» παραμονεύουν
Η «Εθνική Ένωση για τη Δημοκρατία», παρότι δεν οργάνωσε καμιά διαδήλωση ενάντια στην Χούντα και παρότι συνδιοίκησε αρμονικά με το στρατιωτικό κατεστημένο όλα τα προηγούμενα χρόνια, προσπαθεί να χειραγωγήσει πλατιά τις συνειδήσεις και να εμφανιστεί ως η μόνη υπαρκτή πολιτική εναλλακτική στην Χούντα. Στις 2 Μαρτίου ανακοίνωσε τη δημιουργία παράλληλου Υπουργικού Συμβουλίου με το όνομα «Επιτροπή Εκπροσώπων του Pyidaungsu Hluttaw» (σ.σ. Pyidaungsu Hluttaw είναι το όνομα της Βουλής στην Μιανμάρ). Αυτό που ευαγγελίζονται όμως είναι η επιστροφή στην προηγούμενη «κανονικότητα», της σκληρά εποπτευόμενης από το στρατιωτικό κατεστημένο ανάπηρης αστικής ψευτο-δημοκρατίας.
Το στρατιωτικό κατεστημένο δεν δέχεται όμως πια αυτή την προηγούμενη «κανονικότητα». Και το ίδιο ισχύει και από την άλλη μεριά. Η νεολαία και τα πιο πρωτοπόρα κομμάτια της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων ποθούνε την οριστική απαλλαγή από τους στρατιωτικούς.
Αυτός ο στόχος αφορά ρήξεις και ανατροπές στο πολιτικό και στο οικονομικό επίπεδο ταυτόχρονα. Με στόχο την αφαίρεση από τα χέρια των στρατιωτικών όλων των γιγάντιων εταιρειών που τους ανήκουν. Με άλλα λόγια η πάλη για δημοκρατία στη Μιανμάρ είναι αδιαχώριστη από την πάλη ενάντια στο σύστημα και την πολιτική, οικονομική και στρατιωτική ελίτ.