Του Αλέξανδρου Πραντούνα
Η ώρα της μάχης για τις εκλογές δεν προσφέρεται για ενδοσκοπήσεις ή εσωτερικές αντιπαραθέσεις. Όμως, διαβάζοντας το τελευταίο φύλλο της εφημερίδας «Αριστερά!» της ΚΟΕ, μετά και την τελευταία ανακοίνωση που έβγαλε για την κρίση στον ΣΥΡΙΖΑ, νοιώθει κανείς ότι χρειάζεται μια απάντηση! Γιατί δεν είναι δυνατό, στο όνομα του ότι δίνουμε μια κοινή μάχη, να κλείνει κανείς τα μάτια και το στόμα, μπροστά σε μια ωμή διαστρέβλωση της αλήθειας και παραποίησης της πραγματικότητας, μπροστά σε μια αλυσίδα ψεμάτων που εξυπηρετούν ένα μόνο στόχο: να δικαιολογήσει η οργάνωση αυτή τις απανωτές λαθεμένες, για να μην πούμε απαράδεκτες, επιλογές της όλη την προηγούμενη περίοδο.
_________
Ο ΣΥΡΙΖΑ, το κοινό μας εγχείρημα, πέρασε την τελευταία περίοδο μια μεγάλη εσωκομματική κρίση. Η τελική κατάληξη αυτής της κρίσης, με την υποχώρηση της ηγεσίας του ΣΥΝ στο θέμα του επικεφαλής και την συμφωνία για «συλλογική ηγεσία» αποτελεί, προσωρινά τουλάχιστον, μια θετική εξέλιξη.
Απέναντι στην λύση της «συλλογικής ηγεσίας» υπήρξαν λυσσώδεις αντιδράσεις. Από την μία, η Ανανεωτική Πτέρυγα του ΣΥΝ ανοιχτά απειλούσε με διάσπαση του κόμματος, για να καταλήξει τελικά να συμμετάσχει στις εκλογές με το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ, δηλώνοντας όμως ανοιχτά πως είναι έτοιμη για τις μετεκλογικές εξελίξεις – δηλαδή για την πιθανότητα να δώσει ψήφο ανοχής ή και να συνεργαστεί σε επίπεδο κυβέρνησης με το ΠΑΣΟΚ.
Λυσσώδεις αντιδράσεις όμως είδαμε και από την μεριά της οργάνωσης ΚΟΕ (Κομμουνιστική Οργάνωση Ελλάδας).
Στο τελευταίο τεύχος της η εφημερίδα «Αριστερά!» (τεύχος 273, 11/9/2009) γράφει τα ακόλουθα:
«Η απόφαση του ΣΥΝ αποτελεί μια πρόταση κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του ΣΥΝ, και η υιοθέτησή της στις 6/9/2009 από την πλειοψηφία των συνιστωσών πισωγυρίζει ακόμα περισσότερο το ΣΥΡΙΖΑ, γυρνώντας τον στην εποχή Κωνσταντόπουλου»,
και κατηγορεί τον ΣΥΝ για την έλλειψη οργανωτικής συγκρότησης και δημοκρατικής λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ:
«…Η διαρκής άρνηση συγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ με μέλη, διαδικασίες, δομές και (πάνω από όλα) αρμοδιότητες.» (ο.π.).
Στο ίδιο φύλλο της εφημερίδας της η ΚΟΕ επιτίθεται ανοιχτά σε όλες τις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ κατηγορώντας τις ότι «πρόδωσαν» τον Αλ. Αλαβάνο:
« … αφού πριν "ο αλέκτωρ λαλήσει τρις" τον εγκατέλειψαν σχεδόν όλοι όσοι μέχρι το βράδυ του Σαββάτου άλλα έλεγαν …» (ο.π.)
και ότι είναι συνυπεύθυνες για την αρνητική κατάσταση του ΣΥΡΙΖΑ,
«… Θεωρούμε ότι η αποδοχή της πρότασης του ΣΥΝ από την πλειοψηφία των συνιστωσών σημαίνει ότι χάθηκε μια σημαντική ευκαιρία να βγει ο ΣΥΡΙΖΑ απ’ αυτή τη δύσκολη κατάσταση και να προχωρήσει με έναν πραγματικό αριστερό ριζοσπαστικό προσανατολισμό.» (ο.π.),
Φτάνει μάλιστα στο σημείο να κατηγορεί τις υπόλοιπες συνιστώσες πως δορυφοροποιούνται γύρω από τον ΣΥΝ:
«…Πίσω από τις λέξεις – και ενώ ερχότανε ο Αλέξης (όπως λέει και το παλιό τραγούδι του Πασχάλη)- υπάρχει μία και μόνη σταθερότητα: σταθερά δορυφορικά.» (ο.π.)
Οι κατηγορίες αυτές είναι πολύ σοβαρές και ασφαλώς δεν μπορούν να μείνουν αναπάντητες. Ας δούμε λοιπόν κατά πόσο ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα …
Πως φτάσαμε ως εδώ
Τα προβλήματα του ΣΥΡΙΖΑ δεν ξεκίνησαν βέβαια μετά το βράδυ των ευρωεκλογών, κάτι τέτοιο μόνο αφελείς θα μπορούσαν να το πιστεύουν. Αντίθετα, το κακό αυτό αποτέλεσμα ήρθε σαν φυσικό επακόλουθο μιας σειράς λαθεμένων πολιτικών επιλογών και ελλείψεων όλης της προηγούμενης περιόδου. Συνοπτικά, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπόρεσε να εκμεταλλευτεί τις τεράστιες ευκαιρίες και την μεγάλη του δημοσκοπική άνοδο επειδή χώλαινε σε δύο σημεία.
Το πρώτο, και σημαντικότερο, ήταν πολιτικό. Είχε να κάνει με το γεγονός πως δεν είχε ένα συγκροτημένο, πραγματικά ριζοσπαστικό, πρόγραμμα που να προσφέρει διέξοδο στο εργατικό κίνημα και τη νεολαία και να μιλά τολμηρά για το σοσιαλισμό. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέβηκε στις ευρωεκλογές με ένα νερόβραστο πρόγραμμα που δεν έλεγε τίποτα στην ουσία, με βάση τη λανθασμένη αντίληψη πως έτσι θα κέρδιζε τη συμπάθεια των πάντων.
Το δεύτερο ήταν η έλλειψη συγκρότησης και δημοκρατικών διαδικασιών στο εσωτερικό του: μέλη, δικαίωμα ψήφου, εκλογή και ανακλητότητα όλων των οργάνων, έλεγχος της κοινοβουλευτικής ομάδας κοκ. Γι’ αυτά τα «λάθη» υπάρχουν ευθύνες! Δεν θα μπορούσε κανείς να το αρνηθεί αυτό! Ποιοι έχουν λοιπόν τις ευθύνες;
Ποιανού ήταν η ευθύνη;
Ασφαλώς οι ευθύνες βαραίνουν κατ’ αρχήν την ηγεσία του ΣΥΝ (εδώ συμπεριλαμβάνονται τόσο ο σ. Τσίπρας, όσο και ο σ. Αλαβάνος). Από την άλλη όμως, βαραίνουν την ηγετική ομάδα στο εσωτερικό της γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ (ΚΟΕ, ΚΕΔΑ, ΔΕΑ και ο «ανένταχτος» Δ. Τσακνιάς) που όλη την προηγούμενη περίοδο «έλυνε και έδενε».
Με ευθύνη αυτής της ηγετικής ομάδας για παράδειγμα, ο Ρ. Ρινάλντι, επικεφαλής της ΚΟΕ, παρέμεινε συντονιστής της γραμματείας για 18 μήνες (!) κόντρα σε όλες τις συλλογικές αποφάσεις (που μιλούσαν για αλφαβητική εναλλαγή του συντονιστή ανά 6 μήνες). Με ευθύνη της ίδιας ηγετικής ομάδας καταρτίστηκε το ευρωψηφοδέλτιο (με την πλειοψηφία των μελών της κεντρικής γραμματείας να διαφωνεί) «μοιράζοντας» τις θέσεις ανάμεσα στον ΣΥΝ και την ΚΟΕ. Με ευθύνη αυτής της ομάδας οργανώθηκε και ξεδιπλώθηκε όλη η προεκλογική εκστρατεία. Με ευθύνη της ίδιας αυτής ομάδας επιλέχτηκαν ή έγιναν αποδεκτά τα νερόβραστα συνθήματα της εκστρατείας των ευρωεκλογών.
Μήπως η ομάδα αυτή θέλει να μας πει πως δεν έχει καμία ευθύνη με την έννοια ότι απλά έκανε ότι της έλεγε ο ΣΥΝ; Μα τότε οι ευθύνες της είναι χειρότερες – η στάση της απλά αχαρακτήριστη.
Πότε άρχισε η περίφημη «σύγκρουση με τον ΣΥΝ»;
Η ΚΟΕ δηλώνει τώρα λίγο – πολύ πως δίνει και έδινε την μάχη ενάντια στο «καπέλωμα» του ΣΥΡΙΖΑ από τον ΣΥΝ. Πότε ανακάλυψε η ΚΟΕ και πότε κατάγγειλε το καπέλωμα από τον ΣΥΝ; Δεν χρειάζεται να σπάσουμε το νου μας να θυμηθούμε: μετά το κακό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και την μη εκλογή στο ευρωκοινοβούλιο της Ελένης Σωτηρίου, στελέχους της ΚΟΕ.
Μέχρι τότε, ποτέ ανοιχτά και δημόσια η ΚΟΕ δεν είχε ασκήσει την οποιαδήποτε κριτική,
– ούτε στο γεγονός πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει μέλη και οργανωτική συγκρότηση (αντίθετα λοιδορούσε όσους, όπως το «Δεύτερο Κύμα», πάλευαν για αυτά τα ζητήματα),
– ούτε στο «θολό» πρόγραμμα (με ευθύνη του Δήμου Τσακνιά) που αποτελούσε περίληψη του προγράμματος που έγκρινε ο ΣΥΝ στο συνέδριο του και φορέθηκε καπέλο στον ΣΥΡΙΖΑ την περασμένη άνοιξη,
– ούτε για την πλήρη κάλυψη που παρείχε ο σ. Αλαβάνος στην Ανανεωτική Πτέρυγα (πχ κατά την διάρκεια της Πανελλαδικής του περασμένου Ιούλη, ο Αλαβάνος έδωσε πλήρη κάλυψη στους Ανανεωτικούς λέγοντας πως «δεν κλήθηκαν να δώσουν την μάχη των εκλογών με ευθύνη της εκλογικής ομάδας»)
– και τέλος δεν άσκησε προεκλογικά καμία κριτική στα θολά και ασαφή συνθήματα με τα οποία πήγαμε στις ευρωεκλογές και τα οποία βέβαια ήρθαν σαν φυσική συνέχεια του εξίσου θολού και ασαφούς προγράμματος μας …
Με ποιες αρχές;
Η ΚΟΕ λοιπόν όλη την προηγούμενη περίοδο εφάρμοσε μια πολιτική πλήρους συμβιβασμού με την ηγετική ομάδα του ΣΥΝ προκειμένου να πετύχει αυτό που πραγματικά την ενδιέφερε: να κατακτήσει μια θέση στο ευρωκοινοβούλιο και να αυξήσει το κύρος και την επιρροή της.
Όταν αυτό το σχέδιο απέτυχε, τότε και μόνο τότε, και στηριγμένη στην διαμάχη Αλαβάνου – Τσίπρα, άρχισε την περίφημη σύγκρουση με τον ΣΥΝ, δίνοντας σ’ αυτήν ένα στρεβλό χαρακτήρα προσωπικής αντιπαράθεσης: Αλαβάνος εναντίον Τσίπρα (θυμόμαστε μάλιστα τη συγκέντρωση υπέρ της επιστροφής του Αλαβάνου έξω από το γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ μετά την πρώτη παραίτηση του πρώτου). Δεν θυμίζει και πολύ πολιτική αρχών αυτή η ιστορία …
Διγλωσσία
Θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει πως τα κόμματα και οι οργανώσεις έχουν δικαίωμα να αλλάζουν άποψη και αυτό μπορεί να είναι και υγιές. Καμία αντίρρηση! Όμως βασική προϋπόθεση για κάτι τέτοιο είναι να αναγνωρίζει κανείς την προηγούμενη θέση του, να εξηγεί γιατί ήταν λάθος και στη συνέχεια να την τροποποιεί σ’ αυτήν που πλέον θεωρεί σωστή. Εδώ όμως κάθε άλλο παρά έχουμε να κάνουμε με μια τέτοια περίπτωση.
Ενδεικτικά, για το θέμα των προεκλογικών συνθημάτων του ΣΥΡΙΖΑ η ΚΟΕ έγραφε στις 8/5/09:
«Το κεντρικό προεκλογικό σύνθημα του ΣΥΡΙΖΑ "με τις ανάγκες των πολλών" συμπυκνώνει με τον καλύτερο τρόπο τους στόχους και το διακύβευμα αυτών των εκλογών.» (εφημερίδα Αριστερά!, τεύχος 266).
Έχουμε λοιπόν απόλυτη ταύτιση της ΚΟΕ με το κεντρικό (άθλιο στην πραγματικότητα) πολιτικό σύνθημα της εκστρατείας των ευρωεκλογών. Αμέσως μετά τις ευρωεκλογές όμως, έκπληκτοι ακούσαμε τα στελέχη της ΚΟΕ σε μια σειρά συνελέυσεις και ανοιχτές εκδηλώσεις του ΣΥΡΙΖΑ να δηλώνουν λίγο – πολύ πως τα προεκλογικά μας συνθήματα ήταν θολά και ασαφή και θα μπορούσε ακόμα και το ΠΑΣΟΚ να τα χρησιμοποιήσει …
Χρειάζονται σχόλια ;
Τι έγινε κατά την διάρκεια του τριημέρου 4-5-6/9
Ένα άλλο, εξαιρετικά σημαντικό κεφάλαιο είναι το τι έγινε στις «τρεις μέρες που συγκλόνισαν τον ΣΥΡΙΖΑ» 4, 5 και 6 Σεπτέμβρη, όταν η σύγκρουση Αλαβάνου – Τσίπρα είχε φτάσει στο αποκορύφωμά της και τα μίντια μιλούσαν ανοιχτά για την επικείμενη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ.
Η ΚΟΕ ισχυρίζεται πως κατά την διάρκεια των απανωτών συνεδριάσεων της γραμματείας και στις σχετικές διαβουλεύσεις, όλες οι συνιστώσες πλην του ΣΥΝ είχαν ένα ενιαίο και αρραγές μέτωπο ενάντια του, υποστηρίζοντας τον Α. Αλαβάνο. Ώσπου ξαφνικά άλλαξαν την στάση τους και δέχτηκαν την πρόταση του ΣΥΝ, με την εξαίρεση της ΚΟΕ. Η θέση που προβάλλει είναι πως όλοι εκτός της ΚΟΕ υποτάχτηκαν στον ΣΥΝ:
«…Μετά από συζητήσεις, τηλέφωνα και αλλεπάλληλες συναντήσεις, οι συνιστώσες (πλην της ΚΟΕ) και οι ανένταχτοι της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ πείστηκαν να αλλάξουν στάση και να αποδεχτούν τελικά την "τροποποιημένη" πρόταση.»> (εφημερίδα Αριστερά!, τεύχος 273, 11/9/09).
Ψέμα! Καθαρό ψέμα! Ολοκληρωτική παραποίηση της πραγματικότητας! Θα έπρεπε να ντρέπονται! Αυτό που συνέβη στην πραγματικότητα είναι πως στην γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ μπήκαν όχι δύο αλλά τρεις διαφορετικές προτάσεις.
– Η μία, αυτή του ΣΥΝ, ήταν να πάμε στις εκλογές με επικεφαλής τον σ. Τσίπρα,
– Η δεύτερη των Αλαβάνου, ΚΟΕ, ΚΕΔΑ, ΔΕΑ, Τσακνιά (με την ΔΕΑ να εμφανίζεται κάπως πιο διαλλακτική) που πρότειναν για επικεφαλή τον σ. Αλαβάνο.
– Και η τρίτη, που υποστηρίχτηκε από την ΑΚΟΑ, τους Ενεργούς Πολίτες, το Ξεκίνημα, την ομάδα Ρόζα, έναν από τους δύο εκπροσώπους της οργάνωσης «Κόκκινο» και την πλειοψηφία των ανένταχτων (Ρήγος, Χριστοδουλουπούλου, Μαστρογιαννόπουλος) που μιλούσε για την ανάγκη συλλογικής ηγεσίας χωρίς κανέναν επικεφαλής.
Μπροστά στο αδιέξοδο, η πλειοψηφία του ΣΥΝ (χωρίς τους Ανανεωτικούς οι οποίοι επέμεναν στην πρόταση Τσίπρα ελπίζοντας σε διάσπαση) υποχώρησε και δέχτηκε τελικά την τρίτη πρόταση, υπέρ μιας συλλογικής ηγεσίας.
Έτσι, δεν είναι οι συνιστώσες (όλες πλην της «θαρραλέας» και «ανυποχώρητης» ΚΟΕ) που υποτάχτηκαν στις πιέσεις του ΣΥΝ, αλλά ο ΣΥΝ υποχώρησε αποδεχόμενος την πρόταση των συνιστωσών που έλεγαν όχι στο αρχηγικό μοντέλο, και υπέρ της συλλογικής ηγεσίας! ΔΕΑ, ΚΕΔΑ και Τσακνιάς άλλαξαν στάση μπροστά στα νέα δεδομένα, με την ΚΟΕ να δηλώνει την διαφωνία της και τον Αλαβάνο μια μέρα μετά να δηλώνει πως δεν θα είναι υποψήφιος στις εκλογές. Έτσι έγιναν τα πράγματα και όχι όπως τα παρουσιάζει η ΚΟΕ.
Η συνάντηση συνιστωσών το Σάββατο 5/9
Ένα άλλο πολύ σημαντικό γεγονός για το οποίο η ΚΟΕ φροντίζει να μην λεει λέξη είναι πως στην σύσκεψη που πραγματοποίησαν όλες οι συνιστώσες – πλην του ΣΥΝ – το απόγευμα της 5/9 με πρωτοβουλία του σ. Γλέζου, η ΚΟΕ πρότεινε στις υπόλοιπες συνιστώσες από κοινού συγκρότηση ψηφοδελτίου, με τη συμμετοχή όλων πλην του ΣΥΝ και επικεφαλής τον Αλαβάνο και την δημόσια παρουσίαση του τη Δευτέρα 7/9.
Η ΚΟΕ λοιπόν, αδυνατώντας να κατανοήσει τη δυναμική των εξελίξεων και θεωρώντας πως ο ΣΥΝ θα παρέμενε αμετακίνητος στην θέση του, επένδυσε στην πρόθεση του Αλαβάνου να παραμείνει επικεφαλής του εγχειρήματος και επιδίωξε την διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ. Το ερώτημα είναι, γιατί η ΚΟΕ, η οποία είναι λαλίστατη όταν πρόκειται να κατηγορήσει άλλους συντρόφους και να διαστρεβλώσει την πραγματικότητα, επιλέγει να σιωπά για αυτό το γεγονός, παρά τις πολλές σελίδες, στήλες και λέξεις που έχει αφιερωμένες στο θέμα των «τριών ημερών» της κρίσης του ΣΥΡΙΖΑ …
Συμπερασματικά
Η μάχη για να χτίσουμε την Αριστερά που χρειαζόμαστε είναι μεγάλη και δύσκολη. Θα έχει δυσκολίες, αντιφάσεις, μπρος και πίσω. Η απόφαση για συλλογική ηγεσία είναι ένα σημαντικό βήμα, άλλα δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία πως οι αντιθέσεις που διαπερνούν τον ΣΥΡΙΖΑ, και βασικά την μεγαλύτερη συνιστώσα του, τον ΣΥΝ, μπορεί αύριο να προκαλέσουν ξανά κρίσεις και αδιέξοδα. Έτσι πρέπει να τονίσουμε πως δεν υπάρχει εγγύηση για τίποτα. Είναι όλα θέμα πάλης. Η απόφαση για συλλογική ηγεσία μπορεί κάτω από κάποιες προϋποθέσεις να αποτελέσει το πρώτο βήμα για τον συλλογικό, ισότιμο και δημοκρατικό ΣΥΡΙΖΑ που παλεύουμε και διεκδικούμε. Υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι στα ηγετικά κλιμάκια του ΣΥΝ υπάρχει ανοιχτή συζήτηση πια για ΣΥΡΙΖΑ των μελών, για ποσοστώσεις, για εκλογή και έλεγχο των ηγετικών οργάνων κοκ. Ας μην υποτιμούμε τη σημασία αυτών των αλλαγών, που στην ουσία δικαιώνουν την πάλη του 2ου κύματος, την ίδια στιγμή που δεν πρέπει να δημιουργούν ούτε αυταπάτες ούτε εφησυχασμό. Όλα είναι στον αέρα, όλα παίζονται, σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ, πολλά θα κριθούν την Κυριακή των εκλογών, οπότε ας κρατάμε μικρό καλάθι … Αλλά, να αναγνωρίζουμε και την πραγματικότητα όταν κάτι δείχνει να αλλάζει.
Ο μόνος δρόμος για να φτάσουμε κοντύτερα στους στόχους μας είναι να παλέψουμε από την μία για να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ πραγματικά υπόθεση των μελών του και από την άλλη να συνεχίσουμε την ειλικρινή αντιπαράθεση ιδεών προκειμένου να φτάσουμε στα σωστότερα συμπεράσματα για το πως θα πετύχουμε τους πολιτικούς και στρατηγικούς στόχους μας. Αυτή είναι η μόνη εγγύηση για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί οι μανούβρες, τα ψέματα και ο διαγκωνισμός για τις καρέκλες έχουν κοντά ποδάρια …
