Γενόσημο ή αλλιώς αντίγραφο εννοούμε ένα φάρμακο το οποίο έχει δημιουργηθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι «ίδιο» με το πρωτότυπο προϊόν. Ένα πρωτότυπο από ένα γενόσημο φάρμακο διαχωρίζονται από το δικαίωμα ευρεσιτεχνίας (πατέντα). Το δικαίωμα αυτό, που υποτίθεται πως καλύπτει τα έξοδα έρευνας, μελετών-δοκιμών και εκπαίδευσης των πολυεθνικών, κάνει τα πρωτότυπα να είναι πολύ ακριβότερα από τα «ουσιωδώς όμοια» γενόσημα μετά τη λήξη της «πατέντας» που διαρκεί για 10 χρόνια.
Για να κυκλοφορήσει ένα φάρμακο σε μια ευρωπαϊκή χώρα θα πρέπει η εταιρεία που το παρασκευάζει να καταθέσει μελέτη βιοϊσοδυναμίας – να αποδεικνύει δηλαδή ότι το γενόσημο θα έχει την ίδια σύνθεση, απορρόφηση και διαθεσιμότητα μέσα στον οργανισμό άρα και την ίδια αποτελεσματικότητα με το πρωτότυπο. Μόνο που αυτό το τελευταίο σπάνια πραγματοποιείται!
Η χρήση γενοσήμων δεν είναι καινούρια στο σύστημα υγείας. Παίζοντας με την ασφάλεια χιλιάδων ασθενών, για μια μεγάλη χρονική περίοδο στο παρελθόν, ελληνικές ιδιωτικές φαρμακευτικές εταιρίες παρήγαγαν γενόσημα φάρμακα υποδιαίστερης ποιότητας, που σε συμφωνία με γιατρούς συνταγογραφούνταν με το κομμάτι σε ασθενείς, με αποτέλεσμα να έχουν καταλήξει να ονομάζονται στο χώρο της Υγείας φάρμακα «φασόν».
Στην Ελλάδα σήμερα κυκλοφορούνε γύρω στις 7.500 φάρμακα εκ των οποίων τα 3.000 είναι γενόσημα. Αυτό που επιχειρεί η κυβέρνηση και το υπουργείο Υγείας να κάνει είναι να αυξήσει το ποσοστό των γενοσήμων φαρμάκων που συνταγογραφούνται προκειμένου να εξοικονομήσει σημαντικά ποσά.
Πώς διασφαλίζεται η ασφάλεια του ασθενή;
Ασφαλώς κανένας δεν μπορεί να έχει γενική θέση ενάντια στα γενόσημα/αντίγραφα φάρμακα!
Το θέμα είναι πώς διασφαλίζεται η ασφάλεια των ασθενών απέναντι σε φτηνά μεν αλλά αναποτελεσματικά φάρμακα – ειδικά σε ασθένειες όπου το «λάθος δεν επιτρέπεται» γιατί οδηγεί τον ασθενή στο θάνατο ή σε ανεπανόρθωτες βλάβες στην υγεία του. Απαιτείται λοιπόν αυστηρός έλεγχος! Το πρόβλημα εδώ δεν προκύπτει τόσο σε χρόνιες ασθένειες όσο σε επείγουσες περιπτώσεις όπως λοιμώξεις όπου η ζωή του ασθενούς μπορεί να κριθεί μέσα σε 24 ή 48 ώρες. Ποιος γιατρός θα πάρει την ευθύνη να συνταγογραφήσει φάρμακα στα οποία δεν μπορεί να έχει εμπιστοσύνη;
Ο ΕΟΦ θα μας… σώσει;
Ο Οργανισμός που είναι επιφορτισμένος με αυτούς τους ελέγχους είναι ο Ελληνισμός Οργανισμός Φαρμάκου – ΕΟΦ.
Το ερώτημα που τίθεται έτσι είναι κατά πόσο ο ΕΟΦ, ένας οργανισμός που ήδη έχει υποστεί μεγάλες περικοπές προσωπικού και ο οποίος είναι χειραγωγούμενος από το κράτος, τα κρατικά εργαστήρια πιστοποίησης και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα και κλινικές αλλά και τις ιδιωτικές φαρμακοβιομηχανίες, μπορεί να σταθεί στο ύψος του και να διασφαλίσει την ασφάλεια των εισαγόμενων αντιγράφων από την Ινδία, το Καμερούν ή τη Μαλαισία.
Η απάντηση είναι ξεκάθαρα όχι!
Bιοϊσοδυναμία…
Όπως αναφέραμε πιο πάνω, για να θεωρηθεί κάποιο γενόσημο/αντίγραφο φάρμακο βιοισοδύναμο με το πρωτότυπο πρέπει να το αποδείξει με μελέτη βιοισοδυναμίας. Όπως και πάλι αναφέραμε όμως για την πλειοψηφία των γενόσημων δεν υπάρχουν τέτοιες μελέτες με αποτέλεσμα να γίνονται τα αντίγραφα από συμφέρουσες λύσεις, επικίνδυνες λύσεις. Έχει δε αποδειχθεί σε αρκετές περιπτώσεις ότι άλλα γράφουν στις οδηγίες κι άλλα ισχύουν στην πράξη. Π.χ. όταν το πρωτότυπο γράφει 100 mg στο κουτί, αυτό σημαίνει ότι έχει αποδειγμένη κλινική διαθεσιμότητα 100. Αλλά το γενόσημο/αντίγραφο του, που γράφει 100 mg στο κουτί, μπορεί να έχει κλινική διαθεσιμότητα από 80 έως 125.
Αν περιμένουμε τον ΕΟΦ να ελέγξει κάθε γενόσημο… για να δώσει τις απαιτούμενες πιστοποιήσεις… σωθήκαμε!
…αλλεργίες
Δεν μπορούμε εξάλλου να μην σημειώσουμε και τις επίσημες καταγγελίες του τμήματος Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, σύμφωνα με τις οποίες
«σκευάσματα γενοσήμων που χρησιμοποιούνται σε τριτοβάθμια νοσηλευτικά ιδρύματα έχουν επιφέρει σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις, που, σε κάποιες περιπτώσεις, οδήγησαν σε αλλεργικό σοκ τους ασθενείς, θέτοντας σε κίνδυνο την ίδια τους τη ζωή, ή έχουν απορρυθμίσει ιδιαίτερα τη θεραπεία τους λόγω χορήγησης «βιολογικά ισοδύναμων» φαρμάκων».
…και άλλα
Το υπουργείο Υγείας με το πρόσχημα της μείωσης του κόστους στο φάρμακο έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία με την οποία λέει πως στην υπόλοιπη Ευρώπη χρησιμοποιούνται γενόσημα σε ποσοστό 50% ενώ στην Ελλάδα μόνο 18%. Ας δούμε τι μας κρύβουν (αφού όπως αναφέραμε και πιο πάνω ο εχθρός αυτών των κυρίων είναι η αλήθεια).
Μας κρύβουν ότι γενόσημα κατασκευάζονται εκτός από την Ινδία, Μαλαισία κλπ, και σε χώρες της ΕΕ και σε άλλες «ανεπτυγμένες» βιομηχανικές χώρες. Όταν η Γερμανία η Γαλλία και η Σουηδία χρησιμοποιούν γενόσημα που κατασκευάζονται στην ΕΕ , εύκολα φανταζόμαστε ότι αυτά θα έχουν περάσει από κάποιους πιο διεξοδικούς ελέγχους απ’ ότι στη Μαλαισία και το Καμερούν (όπως και στην Ελλάδα). Υπάρχει κανείς που να έχει τη γνώμη πως τα γενόσημα που θα χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα θα εισάγονται από τη… Ε.Ε αντί του Καμερούν;
Ακόμα. Συνταγογράφηση της δραστικής ουσίας αντί της εμπορικής ονομασίας (αυτό που ψηφίστηκε από την ελληνική βουλή) συμβαίνει μόνο σε δύο χώρες της ΕΕ – όχι και πάλι, τη Σουηδία και τη Γερμανία, αλλά τη Λιθουανία και την Πορτογαλία. Η Ελλάδα θα είναι η τρίτη χώρα.
Και τέλος, σε μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα, βιομηχανικά ανεπτυγμένη, την Ιταλία, τα γενόσημα απαγορεύονται δια νόμου…
Δεν θα ήταν βέβαια σοβαρό να περιμένει κανείς τον… Λοβέρδο να πει όλη την αλήθεια!
Πάση θυσία μείωση του κόστους
Το θέμα λοιπόν είναι η πάση θυσία μείωση που πρέπει να προβεί το Υπ. Υγείας στις φαρμακευτικές δαπάνες κατά 1 δισ. ευρώ στο πλαίσιο των καταστροφικών περικοπών στις δαπάνες Υγείας που επιβάλλουν οι μνημονιακές πολιτικές. Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής γίνονται αυτές οι ανεύθυνες κινήσεις που δεν έχουν καμιά σχέση με το συμφέρον της δημόσιας υγείας. Το μόνο κριτήριο που λογαριάζει η κυβέρνηση είναι η περικοπή της δαπάνης, ακόμη κι αν αυτό θέτει σε κίνδυνο την υγεία των ασφαλισμένων. Με το ίδιο κριτήριο βγήκαν από τη λίστα, την προηγούμενη περίοδο, πάνω από 2.000 σκευάσματα και τα πληρώνουν οι ασφαλισμένοι απευθείας από την τσέπη τους. Έτσι και με τα γενόσημα η κυβέρνηση θέλει να πετάξει μεγάλο μέρος του κόστους από το κράτος και να το μετακυλήσει στους ίδιους τους ασθενείς.
Ασθενείς δύο ταχυτήτων
Η χρήση των γενοσήμων θα φέρει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ασθενών δύο ταχυτήτων: αυτών που έχουν τη δυνατότητα να αγοράζουν τα πρωτότυπα και αυτών που δεν έχουν. Αυτό θα συμβαίνει διότι ο γιατρός θα συνταγογραφεί την δραστική ουσία αντί της εμπορικής ονομασίας του φαρμάκου και όταν ο ασθενής θα φτάνει στον φαρμακοποιό αυτός θα είναι υποχρεωμένος να του προτείνει το αντίστοιχο γενόσημο φάρμακο με λιγότερη συμμετοχή για τον ασφαλισμένο. Ο ασθενής θα δικαιούται τότε να επιλέξει φάρμακο, αλλά αναλαμβάνοντας να πληρώσει από τη τσέπη του τη διαφορά. Πόσοι θα είναι διατεθειμένοι να ρισκάρουν την υγεία τους, αν αντέχουν τη διαφορά στο κόστος;
Η ένδεια θα αποτελεί το κύριο κριτήριο επιλογής θεραπείας αφού όλα τα συνταγογραφούμενα φάρμακα θα είναι γενόσημα και όποιος έχει χρήματα θα αγοράζει τα αυθεντικά!
Μόνο μία απάντηση
Απέναντι σ΄ αυτές τις λογικές υπάρχει μόνο μία αντιπρόταση. Το να φύγει το κέρδος και η κερδοσκοπία από το χώρο της Υγείας και του Φαρμάκου. Κι αυτό σημαίνει την εθνικοποίηση της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας και φαρμακαποθήκης και θεσμοθέτηση του κοινωνικού και εργατικού ελέγχου και διαχείρισης για να διασφαλίζεται ότι το φάρμακο υπηρετεί την υγεία κι όχι το κέρδος και τη διαφθορά.
Μόνο έτσι το φάρμακο θα έχει στο επίκεντρό του τον ασθενή. Μόνο έτσι θα αντιμετωπίζεται ως δικαίωμα και θα αξιολογείται ποιο είναι το πραγματικά ωφέλιμο φάρμακο με κριτήριο την υγεία του ασθενούς. Ένα αγαθό που θα παράγεται ως δημόσιο, θα υπόκειται σε εργατικό – κοινωνικό έλεγχο και θα παρέχεται δωρεάν, θα μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της χώρας με αξιόπιστα σκευάσματα στα βασικά και ευρείας χρήσης φάρμακα, τα οποία θα προσφέρονται δωρεάν και δεν θα τα πληρώνει ο εργαζόμενος εις βάρος της ποιότητας ζωής του.
Και βέβαια στο χώρο της Υγείας υπάρχει τεράστια διαφθορά, σκάνδαλα κλπ. Δεν χρειαζόμαστε τους Λοβέρδους για να το μάθουμε αυτό. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι οι Λοβέρδοι κι όλοι οι όμοιοί τους, κυβερνούν για δεκαετίες και το μόνο που έχουν αποδείξει είναι την ανικανότητά τους: τα σκάνδαλα και η διαφθορά δεν μειώνονται μεγαλώνουν.
Μόνο με την κατάργηση της ιδιωτικής Υγείας και των ιδιωτικών φαρμακευτικών εταιρειών μαζί με τις πιο σκληρές τιμωρίες σε φαρμακοβιομήχανους, εμπόρους και γιατρούς σε κάθε περίπτωση που εντοπίζονται κρούσματα διαφθοράς, θα υπάρξει λύση.