Της Κατερίνας Κλείτσα
«Καλά, είσαι γυναίκα και ψήφισες τον Τραμπ; Είσαι άξια της μοίρας σου!»
Μέσα στα πολλά σχόλια και την απογοήτευση που προκάλεσε η νίκη του Τραμπ στις Αμερικάνικες εκλογές, είδαμε και σχόλια απαξιωτικά για τις γυναίκες που ψήφισαν υπέρ του, παρά τις προειδοποιήσεις για τον επικίνδυνο σεξισμό του, τόσο στα λόγια όσο και στις πράξεις του.
Αν και σε όλους/ες μας η εκλογή του Τραμπ προκαλεί ανησυχία για τα δικαιώματα των εργαζομένων, των μειονοτήτων και κοινωνικών ομάδων (γυναίκες, ΛΟΑΤ, μετανάστες κλπ) το γεγονός ότι κάποιοι στρέφονται ενάντια στις γυναίκες και τις κατηγορούν για τη νίκη του Τραμπ, προκαλεί επίσης ανησυχία.
Πριν αρχίσουμε να λιθοβολούμε τις ψηφοφόρους του Τραμπ, μπορούμε να αναρωτηθούμε: Πόσες από τις γυναίκες που τον ψήφισαν έχουν μεγαλώσει σε έναν κόσμο που τους έχει φερθεί ακριβώς όπως τις αντιμετωπίζει ο Τραμπ; Πόσες για παράδειγμα δεν έχουν νιώσει έτσι: «Την προσέγγισα σαν να ήταν πουτ…α αλλά δεν μπορούσα να την καταφέρω.»; Πόσες γυναίκες μεγάλωσαν νιώθοντας ότι αυτή η συμπεριφορά είναι συνηθισμένη και δε μπορούν να κάνουν τίποτα για να την αλλάξουν;
Και όταν μεγαλώνεις και ζεις σε έναν κόσμο που καθημερινά σε αντιμετωπίζει σαν κάτι κατώτερο, που μπορεί κάποιος απλά να σου βάλει χέρι, να σε προσβάλλει και να γλιτώσει με την δικαιολογία ότι «δεν μπόρεσε να αντισταθεί στα κάλλη σου» φταίνε οι γυναίκες που δεν σοκάρονται από τις δηλώσεις του Τραμπ, ή το σύστημα που δείχνει ανοχή καθημερινά στον σεξισμό και στην παρενόχληση;
Την ίδια ώρα βέβαια, αναγνωρίζουμε ότι η συνείδηση των γυναικών και τα αντανακλαστικά τους απέναντι στον σεξισμό δεν είναι κοινή, έχει πολλές διαφορετικές ταχύτητες. Υπήρξαν λοιπόν μία σειρά από γυναικείες οργανώσεις, ακτιβιστές/ριες κλπ που αγωνίστηκαν να αναδείξουν τους κινδύνους της εκλογής του Τραμπ. Αυτοί όμως που κυριάρχησαν στον αγώνα ενάντια στον Τραμπ ήταν τα ΜΜΕ και το Κόμμα των Δημοκρατικών, βασικές δηλαδή δυνάμεις του κατεστημένου, στο οποίο πολύς κόσμος γύρισε την πλάτη. Τι σημασία έχει αν η Κλίντον είναι γυναίκα, όταν το όνομά της είναι συνυφασμένο με το σάπιο σύστημα που η κοινωνία απορρίπτει;
Μία άλλη πτυχή του ίδιου θέματος αποτελεί η στήριξη της Μαντόνα στην Κλίντον, δίνοντας μάλιστα προεκλογικές υποσχέσεις: Η (γυναίκα) Μαντόνα, στάθηκε υπέρ της υποψηφιότητας της (γυναίκας) Κλίντον και υποσχέθηκε να κάνει στοματικό έρωτα σε όσους ψηφίσουν την Χίλαρι… Μετατρέποντας λοιπόν το σώμα της σε εργαλείο ικανοποίησης αντρών, κάλεσε άντρες και γυναίκες να ψηφίσουν την Χίλαρι και όχι τον σεξιστή Τραμπ! Πόση παράνοια χωράει σε ένα σύστημα;
Είναι ανησυχητικό λοιπόν, όταν ο σεξισμός παίζει κυρίαρχο ρόλο στην καθημερινότητα μας, εμείς να σπεύδουμε και πάλι να κατηγορούμε τις γυναίκες αντί να λαμβάνουμε υπόψη μας τη γενική εικόνα της κοινωνίας. Βέβαια, η αντίδραση απέναντι στις ψηφοφόρους του Τραμπ, δεν είναι δυστυχώς μοναδική στο είδος της, αντιθέτως, την έχουμε συναντήσει σε μία σειρά από περιπτώσεις:
«Γιατί έμεινε με τον σύντροφό της αφού την κακοποιούσε;», «γιατί δεν αντέδρασε στην παρενόχληση του αφεντικού της;», «γιατί κυκλοφορούσε μόνη της, αργά τη νύχτα;»
είναι ερωτήματα που έχουμε ακούσει όλοι και όλες σίγουρα κατά καιρούς.
Και ενώ αρχικά, όταν ακούγεται ένα τέτοιο ερώτημα φαίνεται να εκδηλώνει ειλικρινή απορία και ενδιαφέρον για το θύμα, στην πραγματικότητα, αυτός ο τρόπος σκέψης κρύβει κάτι βαθύτερο: την αποδοχή από μέρους μας ότι υπάρχει κακοποίηση, υπάρχει παρενόχληση, δε μπορούμε να κάνουμε κάτι για αυτό, αλλά ζητάμε την ευθύνη από το ίδιο το θύμα. Τα ερωτήματα που πρέπει να θέσουμε είναι:
«Γιατί την κακοποιούσε; Γιατί την παρενόχλησε; Γιατί κινδυνεύει εάν κυκλοφορεί μόνη της την νύχτα;»
Προσπαθώντας να απαντήσουμε στις νέες αυτές ερωτήσεις, ανακαλύπτουμε ότι το καπιταλιστικό σύστημα, από τα γεννοφάσκια μας, μας μεγαλώνει με συγκεκριμένα καθήκοντα και ρόλους. Μαθαίνουμε ότι η γυναίκα είναι το ωραίο και ταυτόχρονα ασθενές φύλο, που χρειάζεται κάποιον να την προστατεύσει και να την καθοδηγήσει, δεν μπορεί να σταθεί μόνη της στα πόδια της. Μαθαίνουμε ότι η γυναίκα πρέπει να φροντίζει την εξωτερική της εμφάνιση γιατί αλλιώς θα μείνει στο ράφι, αλλά να μην τα παρακάνει, γιατί θα προκαλέσει τον άντρα θηρευτή που δικός του ρόλος είναι να κατακτά. Μαθαίνουμε ότι ο ρόλος της γυναίκας είναι να κρατάει την οικογένεια ενωμένη και να ανέχεται καταπιεστικές καταστάσεις στο όνομα της ευτυχίας των παιδιών. Μαθαίνουμε να αντιμετωπίζουμε την γυναίκα σαν αναπαραγωγικό εργαλείο, που μόνο μέσα από την επίτευξη αυτού του βασικού της στόχου κερδίζει έναν κάποιο σεβασμό, αφού η μόνη «ιερή» γυναίκα είναι η Μάνα. Και μετά μαθαίνουμε να ζητάμε ευθύνες από τις γυναίκες που δεν πατάνε στα πόδια τους, δεν υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους, δεν σέβονται τα σώματά τους, ψηφίζουν τον σεξιστή Ντόναλντ Τραμπ…
Ζώντας μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα, με τις χιλιάδες αντιφάσεις και διακρίσεις, μας μαθαίνουν τελικά να κατηγορούμε πάντα τον αδύναμο κρίκο για όσα μας καταπιέζουν. Έτσι, το σύστημα μας εκπαιδεύει ότι φταίνε οι πρόσφυγες για την υποβάθμιση των γειτονιών μας, τα παιδιά των προσφύγων για την κατάσταση στα δημόσια σχολεία, οι γυναίκες που… κλπ, κλπ.
Και από όλη αυτήν την κατάσταση, το καπιταλιστικό σύστημα καταφέρνει τελικά να «βγει λάδι», να μην αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν και φυσικά να νιώθει αυτοπεποίθηση ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα επιβιώσει πάνω στις πλάτες μας.
Ο αγώνας ενάντια στον σεξισμό λοιπόν, είναι αναγκαίος τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άντρες, όχι μόνο επειδή θα μας απαλλάξει από τους στερεοτυπικούς ρόλους που μας αναθέτει το σύστημα, αλλά γιατί μπορεί να δείξει τον δρόμο της κοινής πάλης όλων των καταπιεσμένων στρωμάτων, να αναδείξει την δύναμη που κρύβει η ενότητα όσων υποφέρουμε από το ίδιο σύστημα και τελικά να θέσει υπό αμφισβήτηση το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα και τους εκπροσώπους του.
Σχετικά άρθρα:
